(رەجيسسيور گۇلناز بالپەيىسوۆانىڭ «سوتۆوريۆشايا چۋدو يلي چتو تاكوە ليۋبوۆ؟!» مۋزىكالىق دراماسىنا رەتسەنزيا)

ءسىز ومىردە عاجايىپ بار ەكەنىنە سەنەسىز بە؟ ال سول عاجايىپتى ادام ءوز قولىمەن جاساۋى مۇمكىن ەكەنىنە شە؟

بۇل سۇراقتارعا جاۋاپتى جۋىردا (15–16 قاراشا كۇندەرى) ەلورداداعى ماكسيم گوركي اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق ورىس دراما تەاترىندا پرەمەراسى وتكەن رەجيسسيور گۇلناز بالپەيىسوۆانىڭ «سوتۆوريۆشايا چۋدو يلي چتو تاكوە ليۋبوۆ؟!» اتتى مۋزىكالىق دراماسىن كورگەندە انىق سەزىنۋگە بولادى. امەريكاندىق دراماتۋرگ ۋيليام گيبسوننىڭ شىنايى ومىرگە نەگىزدەلگەن پەساسى كورەرمەندى العاشقى مينۋتتارىنان-اق ءوز الەمىنە تارتادى.

امەريكا. الاباما شتاتى. ءحىح عاسىردىڭ سوڭى.

ساحنا شىمىلدىعى كەللەرلەر وتباسىنداعى قۋانىش - نارەستەنىڭ دۇنيەگە كەلۋىمەن اشىلادى. كوپ ۇزاماي بۇل كورىنىس تاعدىردىڭ قاتال سىناعىنا ۇلاسادى. نەبارى ءبىر جارىم جاسىندا اۋىر دەرتكە شالدىققان حەلەن كەللەر كورۋ جانە ەستۋ قابىلەتىنەن ايىرىلادى. قاراڭعىلىق پەن ۇنسىزدىكتىڭ ىشىندە ءوسىپ كەلە جاتقان قىزدىڭ مىنەزى قىڭىر، اشۋشاڭ، ىرىققا كونبەيتىن سيپاتقا يە بولادى. اتا-اناسىنىڭ شەكتەن تىس اياۋشىلىعى تاربيەگە كەدەرگى كەلتىرىپ، حەلەندى ودان ءارى تۇيىق الەمگە قامايدى.

قىزدارىن ەمدەتۋ جولىنداعى وتباسىنىڭ ۇزاق ىزدەنىسى ولاردى بالتيمورداعى بەلگىلى دارىگەر چيزحولمعا الىپ كەلەدى. دارىگەر حەلەنمەن جۇمىس ىستەۋدى ءوزىنىڭ كومەكشىسى، تاعدىر تاۋقىمەتىن ەرتە تارتقان، كوزى ناشار كورەتىن 20 جاسار انني ساليۆانعا جۇكتەيدى. ءدال وسى ساتتەن باستاپ قويىلىمداعى نەگىزگى دراما - ەكى قايسار جاننىڭ قاقتىعىستان باستالاتىن كۇرەسى كورىنىس تابادى: ءبىرى - تۇيىق الەمگە قامالعان حەلەن، ەكىنشىسى - سول الەمنىڭ ەسىگىن اشۋعا بەل بۋعان انني.

گۇلناز بالپەيىسوۆانىڭ رەجيسسۋراسى وزىندىك قولتاڭباسىمەن ەرەكشەلەنەدى. ءمينيماليزمدى ۇستانا وتىرىپ، ول ءار دەتالعا سيمۆولدىق ءمان جۇكتەيدى.

دەكوراتسيا ىقشام، ارتىق بولشەك جوق. ساحنانىڭ شەكتەۋلى كەڭىستىگى حەلەننىڭ تۇيىقتالعان الەمىن ءدال بەينەلەيدى. ورتالىقتاعى شيرمالاردىڭ باياۋ جىلجۋى ۋاقىتتىڭ، ورىن اۋىسۋىنىڭ، كوڭىل-كۇيدىڭ وزگەرىسىن بىلدىرەدى.

جارىق — بۇل سپەكتاكلدە ءسوزسىز سويلەيتىن اكتەر ىسپەتتى. بۇلىڭعىر جارىق حەلەننىڭ تۇيىق الەمىن جەتكىزسە، كەنەتتەن ءوشۋى ونىڭ بويىنداعى ۇرەي مەن بەلگىسىزدىكتى پاش ەتەدى. جارىق قويۋشى نارەك تۋمانياننىڭ جۇمىسى قويىلىمنىڭ دراماتۋرگيالىق اسەرىن كۇشەيتكەن.

مۋزىكالىق سۇيەمەلدەۋدىڭ ورنى ەرەكشە. فورتەپيانودان اعىلعان جاندى اۋەن كورىنىستەردىڭ ءدراماتيزمىن تەرەڭدەتىپ، كەيىپكەرلەردىڭ ايتىلماعان ەموتسياسىن جەتكىزەدى. اكتريسا اسەل كراسنيكوۆا ساحنادا ءرول سومداپ قانا قويماي، مۋزىكالىق پارتيانى دا جوعارى دەڭگەيدە الىپ شىعادى. اۋەن بىردە باياۋ، بىردە ەكپىندى، كەيدە ءۇزىلىپ قالعان تىنىسقا اينالىپ، وقيعانىڭ مازاسىز دا نازىك تابيعاتىن اشادى.

كوستيۋمدەر دە قاراپايىم، تابيعي. اق پەن قارا تۇستەردىڭ الماسۋى سپەكتاكلدىڭ پسيحولوگيالىق استارىنا ءدال قىزمەت ەتەدى.

اۆانستسەنادا تۇرعان سۋ كولونكاسى العاشىندا جاي رەكۆيزيت كورىنگەنىمەن، فينالعا قاراي سيمۆولدىق ماڭىزى ايرىقشا ارتادى. قۇبىردان شىنايى سۋدىڭ اعۋى، حەلەننىڭ «سۋ» دەگەن ءسوزدى تانۋى - بۇكىل قويىلىمنىڭ كۋلميناتسياسى. بۇل ساتتە زالداعى كورەرمەننەن شىققان كۇرسىنىس، قوزعالىستىڭ توقتاۋى، كوز جاسىنىڭ كورىنۋى - كاتارسيستىڭ انىق بەلگىسى ەكەنى ءسوزسىز. بۇل تەك ءسوزدى ءتۇسىنۋ ەمەس، قاراڭعىلىقتان جارىققا شىققان ادامنىڭ جەڭىسى دەپ بىلەمىز.

اكتيورلىك ويىن - سپەكتاكلدىڭ جۇرەگى.

انني سالليۆان رولىندەگى پولينا حارلاموۆا وبرازعا قاجەتتى قاتالدىق پەن جان جىلۋىن ۇيلەستىرە بىلگەن. ونىڭ ىشكى جيناقىلىعى، قاجۋى مەن جىگەرى، مەيىرىمى مەن اشۋى نانىمدى جەتكىزىلگەن. اكتريسانىڭ پلاستيكاسى مەن سويلەۋ مانەرى وبرازدى ءتىرىلتىپ، كورەرمەنگە تەرەڭ اسەر سىيلايدى.

حەلەن كەللەر رولىنە ارنايى تاڭدالعان گۇلنارا ەسەنتاەۆا - سپەكتاكلدىڭ ەڭ ءساتتى شەشىمدەرىنىڭ ءبىرى. ينكليۋزيۆتى «قاناتتىلار» تەاترىنىڭ اكتريساسى رەتىندە ونىڭ تاجىريبەسى ءرولدىڭ شىنايىلىعىن ەرەكشە كۇشەيتەدى. ءۇش ساعاتقا جۋىق ۋاقىت بويى بىردە-ءبىر ءسوزسىز، تەك قيمىل، پلاستيكا مەن ميميكا ارقىلى ويناۋ - اكتەرلىك شەبەرلىكتىڭ شىڭى عانا ەمەس، ادامي دا ەرلىك.

ەكىنشى قۇرامداعى ايجۇلدىز باعلانوۆا دا وبرازدى كاسىبي بيىكتە سومداپ، وزىندىك قىرىنان اشا العان.

حەلەننىڭ ىم-يشارا مەن ساۋساق الىپبيىنە نەگىزدەلگەن ويىنى سپەكتاكلدىڭ اسەرىن تەرەڭدەتەدى.

سپەكتاكل سوڭىندا بۇكىل ترۋپپانىڭ ساۋساق تىلىمەن سينحروندى تۇردە ءان ورىنداۋى - ەرەكشە كوركەم شەشىم، ءتىلسىز ءتۇسىنىسۋ مۇمكىندىگىنىڭ ايقىن كورىنىسى.

قويىلىم باستان-اياق سۋردواۋدارماشى ايدانا جاپاروۆانىڭ اۋدارماسىمەن سۇيەمەلدەندى. بۇل - ەستۋ قابىلەتى ناشار كورەرمەندەرگە تەاتر كەڭىستىگىن تولىققاندى قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرىپ، قويىلىمنىڭ گۋمانيستىك ميسسياسىن كۇشەيتتى.

قورىتا ايتقاندا، قويىلىم ەموتسيونالدىق قۋاتىنىڭ كۇشتىلىگىمەن، كوركەمدىك تۇتاستىعىمەن جانە اكتەرلىك ويىننىڭ جوعارى دەڭگەيدە بولۋىمەن ەرەكشەلەنەدى. كورەرمەندى سەلت ەتكىزبەي قويمايتىن، ەشكىمدى بەيجاي قالدىرمايتىن سپەكتاكل. «سوتۆوريۆشايا چۋدو» شىنىمەن-اق عاجايىپتىڭ بار ەكەنىنە سەندىرەدى. بۇل - جىلۋلىق پەن ماحابباتتىڭ، تاباندىلىق پەن سەنىمنىڭ ادام بويىنداعى ۇلى مۇمكىندىكتەردى وياتاتىنىن كورسەتەتىن اسەرلى جۇمىس.

اتاقتى امەريكاندىق جازۋشى مارك تۆەن ءحىح عاسىردىڭ ەڭ ۇلى ەكى تۇلعاسى - ناپولەون مەن حەلەن كەللەر ەكەنىن ايتقان. ءبىرى - الەم كارتاسىن وزگەرتسە، ەكىنشىسى - ادام مۇمكىندىگىنىڭ شەكاراسىن وزگەرتتى.

بۇل قويىلىم سول ەكىنشىسىنىڭ عاجايىپ دالەلى دەۋگە بولادى.

جۇلدىز كاپەزوۆا،

كۇلاش بايسەيىتوۆا اتىنداعى ونەر ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى

Abai.kz