كەشە ەلىمىزدەگى دەموكراتيالىق كۇشتەردىڭ «قا­زاق­ستان-2050» جالپىۇلتتىق كواليتسياسى ۇندەۋ قابىلداپ ەدى.  بۇگىن «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىندە (https://egemen.kz/2016/05/25/42040) سول ۇندەۋگە ءبىر توپ بەلسەندى تومەندەگىدەي لەبىزدەر لەگىن اقتارىپ تاستادى.

ابىلعازى قۇسايىنوۆ،

كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ توراعاسى:

– بارلىعىمىزعا ەلىمىزدىڭ بىرلىگى، تاتۋلىعى قاجەت. كەز كەلگەن ماسەلەنى شەشۋ كەزىندە اسىعىستىق جاساپ نەمەسە قىزبالىققا سالىنىپ قاجەتى جوق. بۇل ەشكىمگە ابىروي بەرمەيدى. قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدە جەر كودەكسىنە قاتىستى قىزۋ تالقىلاۋ ءجۇرىپ جاتىر. وسى ورايدا ەلباسى تاپسىرماسىمەن جەر رەفورماسى بويىنشا كوميسسيا قۇرىلدى. وبلىستاردا قوعامدىق كەڭەستەر جۇمىس ىستەۋدە. جەرگە قاتىستى حالىقتىڭ پىكىرى بارىنشا ەسكەرىلۋدە. جالپى، جەرىمىزدى ۇقىپتى پايدالانىپ، ونى حالقىمىزدىڭ يگىلىگىنە اسىرۋ قاجەت. مۇنى بارشا قازاقستاندىقتار تۇسىنەدى دەپ ويلايمىن.

سەرىكباي تۇرعانباەۆ،

«سەرى — ەركىن» جشس باس ديرەكتورى: 

– شىندىعىندا، جەر – قازاق حالقى ءۇشىن اتا-بابادان مۇرا بوپ قالعان ەڭ اسىل قازىنا. جەردىڭ يەسى بولمايىنشا اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەردىڭ تيىمدىلىك بەرمەيتىنى راس. جالعا بەرۋ ماسەلەسىنە كەڭىنەن توقتالاتىن بولساق، جەرىمىز ۇلكەن. سوندىقتان، وسىنشاما ۇلان-عايىر جەردى يگەرۋگە مۇمكىندىگىمىز شامالى. سول سەبەپتى، جەردى شەتەلدىكتەرگە جالعا بەرۋگە بولادى. ولار ينۆەستيتسيا تارتىپ، جاڭا تەحنولوگيا اكەلەدى. وسىنى ويلاۋىمىز كەرەك.

مۇرات اۋباكىروۆ،

«امان-كەل» اگرارلىق ونەركاسىپتىك كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى:

– مەن اگرارلىق سالادا 2003 جىلدان باستاپ ەڭبەك ەتىپ كەلەمىن. الماتى وبلىسىندا ەليتالى جۇگەرى تۇقىمىن ەگۋمەن، اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعىمەن، اپورت الماسىن جانە ينتەنسيۆتى تەحنولوگيا بويىنشا جەمىس-جيدەك وسىرۋمەن شۇعىلدانامىز. بۇگىنگى كۇنى ءبىز 10 مىڭ گەكتار جەردى جالعا الىپ وتىرمىز. وسى سالادا كوپتەگەن جىلدان بەرى ەڭبەك ەتىپ جۇرگەننەن كەيىن، جەردى قازاقستان ازاماتتارىنا ساتۋ ماسەلەسىن ءوز باسىم قۇپتايمىن. جەر ۇرپاقتىڭ يگىلىگىنە اينالۋى ءۇشىن ونىڭ قادىرىن بىلەتىن، يگەرە الاتىن قوجايىنى بولۋى كەرەك. جەر وتاندىق شارۋالاردىڭ مەنشىگىنە وتپەيىنشە، بۇل سالادا ەشقاشان دامۋ بولمايدى. ويتكەنى، ەلىمىزدىڭ قارجى نيستيتۋتتارى بولسىن، شەتەلدىك ينۆەستورلار بولسىن قارجى بەرۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن، جەردىڭ جەكەمەنشىكتە بولۋىن تالاپ ەتەدى. ويتپەگەن جاعدايدا قارجى سالۋعا كەلىسپەيدى.

سونىمەن بىرگە، مەنىڭ ويىمشا، جەر قازاقستاندىقتارعا ساتىلىپ قانا قويماي، 49 جىلعا جالعا بەرىلۋى كەرەك دەپ سانايمىن.

يبادۋللا ۇمبەتاەۆ،

قازاق ماقتا شارۋاشىلىعى عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ باس ديرەكتورى، قر ۇعا كوررەسپوندەنت-مۇشەسى:

– ەلباسىمىز موراتوري جاريالاپ، جەر ماسەلەسى جونىندەگى حالىقتىڭ تىلەگى  مەن ۇسىنىستارىنا ايرىقشا كوڭىل قويىپ وتىر. وسى ساتتە، ەل مەن ەلباسى اراسىنداعى التىن ارقاۋدى بەكەمدەي ءتۇسىپ، جەر تاعدىرىنىڭ ۇلت يگىلىگىنە شەشىلۋىن قامتاماسىز ەتۋىمىز قاجەت. جەر ماسەلەسىندە اسىعىس شەشىم قابىلداۋعا بولمايدى. جەر كودەكسىنە ەنگىزىلگەن وزگەرىستەردىڭ نەگىزگى ماقساتى – جەرگە مەنشىك يەسىن تابۋ، ءتيىمدى پايدالانۋ، ونىڭ قۇنارلىلىعىن ارتتىرۋ. مەنشىك يەسىن تابۋدىڭ جولى مەنىڭشە، ونى جالعا الىپ وتىرعان شارۋالارعا جانە ەل ازاماتتارىنا ساتۋ دەگەن ءسوز. جەكەمەنشىك – نارىقتىق ەكونوميكانىڭ نەگىزى.

جەردى مەنشىككە الۋ قۇقىعى بولاشاققا سەنىممەن قاراۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن وتە ماڭىزدى كەپىلدىك. وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى سۋارمالى ەگىنشىلىكپەن اينالىساتىن شارۋا قوجالىقتارى مۇنى جاقسى تۇسىنەدى.

مۇرات جاكىباەۆ،

«بەلەس» كومپانيالار توبىنىڭ باس ديرەكتورى:

– اۋىلشارۋاشىلىق جەرلەرىن ءتيىمدى پايدالانۋ ءۇشىن ونىڭ يەسى بولۋى قاجەت. ونسىز ءىس ونبەيدى. حالىق مۇنى تۇسىنەدى دەپ ەسەپتەيمىن. سوندىقتان، ەلدىڭ مۇددەسىن ءبىرىنشى كەزەككە قويا وتىرىپ، ماسەلەنىڭ وڭتايلى شەشىلگەنى ابزال. مەنىڭ ويىمشا، جەر رەفورماسىنا قاتىستى ماسەلەلەردى مۇقيات زەردەلەپ، زەرتتەپ بارىپ شەشىم قابىلداعان دۇرىس. بۇگىنگى باسقوسۋدا كوپتەگەن جاقسى ۇسىنىستار ايتىلدى. مۇنىڭ بارلىعى الداعى ۋاقىتتا ەسكەرىلەدى دەپ ەسەپتەيمىن.

جۇماجان شاقىپوۆ،

«كاسپي-بالىق» وك اتقارۋشى ديرەكتورى:

– مەملەكەت باسشىسىنىڭ موراتوري جاريالاپ، سونىڭ ناتيجەسىندە جەر رەفورماسىنا قاتىستى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ قايتا قارالۋى وتە قۇپتارلىق ءىس بولدى. قالاي دەگەندە دە، ۋاقىت تالابىنا ساي جەردىڭ يگىلىگىن حالىق كورۋى كەرەك. ءبىز الداعى ۋاقىتتا اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتامىز دەسەك، بىرىنشىدەن، ءتيىمدى زاڭ قابىلدانعانى دۇرىس. بۇل باعىتتا ناقتى شارالار اتقارىلىپ جاتقانىن ءبىلىپ وتىرمىز. ونىڭ ءوز جەمىسىن بەرەتىنىنە سەنىمىمىز مول.

Abai.kz