— ەستۋىمشە، ستۋدەنت كەزىڭىزدە توپ ىشىندەگى ەڭ سۇلۋ قىز بولعان ەكەنسىز. وسى ورايدا، سىزگە كوز تاستاپ، ءسوز سالۋشى زامانداستارىڭىزدىڭ كوپ بولعانى دا انىق. الايدا، «ماحاببات جاس تالعامايدى» دەگەن ەمەس پە؟ بۇل ءسىزدىڭ ومىرىڭىزدە دە كورىنىس تاپتى. نەلىكتەن تۇڭعىشباي اعانى ومىرلىك جار رەتىندە تاڭدادىڭىز؟

— ونەر اكادەمياسىندا وقىپ جۇرگەنىمدە اعاي بىزگە 4 جىل ساباق بەردى. سودان كەيىن تەاتردا ءبىر-ەكى جىل ارىپتەس بولدىق. ستۋدەنت كەزىمدە ساباقتى جاقسى وقىدىم، اكادەميانى قىزىل ديپلوممەن ءبىتىردىم. كەز كەلگەن ۇستاز ۇلگىلى وقۋشىنى وزىنە جاقىن تارتادى عوي. مۇنى مەن ءوز تاجىريبەمە سۇيەنىپ ايتىپ وتىرمىن. شەت تىلدەر ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەننەن كەيىن ءبىر-ەكى جىلداي مەكتەپتە، ينستيتۋتتا ساباق بەرگەم. ستۋدەنت كەزىمدە اعايدىڭ ماعان دەگەن جىلى كوزقاراسىن بايقايتىنمىن. نەگىزىندە، اعاي توپتاعى بارلىق قىزعا سىيلاستىقپەن قارايتىن. ءبىز دە اعايدى قاتتى قۇرمەتتەيتىنبىز. ءبىر-بىرىمىزگە دەگەن سەزىمىمىز ءبىر-اق كۇندە پايدا بولا سالعان جوق. بىرتە-بىرتە، ۋاقىت وتە ءبىر-ءبىرىمىزدى تاني، ارالاسا كەلە ۇلكەن سەزىمدەرگە يە بولدىق. قيىندىقتار دا بولماي قالعان جوق. اعايعا تۇرمىسقا شىعاتىنىمدى ەستىگەندە انام بىردەن جەتىپ كەلدى. تۋىستارىم وتە اۋىر قابىلدادى. اعاي اناممەن جانە اكەمنىڭ قارىنداسىمەن وڭاشا، ۇزاق سويلەستى. نە ايتقانىن بىلمەيمىن، ايتەۋىر، اعاي تىلدەرىن تاپتى. اكادەميانى بىتىرگەننەن كەيىن 2 جىلدان سوڭ وتباسىن قۇردىق.
جالپى، تۇڭعىشبايداي ازاماتقا جار بولۋىم تاڭداۋدان عانا ەمەس، تاعدىردان دەپ بىلەمىن. ايتەۋىر، مۇنى سوزبەن جەتكىزىپ ايتا المايمىن…

— جاس ايىرماشىلىقتارىڭىز قانشا؟

— 24 جاس.

— تۇڭعىشباي جامانقۇلوۆ سىندى ونەردە ءوز ورنىن تاپقان، ەلگە سىيلى ازاماتتى جاس بويجەتكەننىڭ سۇلۋلىعىنان بولەك قانداي قاسيەتتەرى ءتانتى ەتتى ەكەن دەگەن وي دا جوق ەمەس…

— ونى اعايدان سۇراۋ كەرەك شىعار. نەگىزىندە، ءۇي شارۋاسىنا پىسىقپىن. انام ەس بىلگەنىمنەن ەڭبەككە ارالاستىرىپ ءوسىردى. وزدىگىمنەن تاماق ىستەۋدى دە ەرتە باستادىم. بۇل سۇراعىڭىزدىڭ جاۋابى رەتىندە، اعاي ەڭ الدىمەن پىسىقتىعىما قىزىققان شىعار دەپ ايتقىم كەلەدى.

— تۇڭعىشباي اعانى قايىن جۇرتىنا قانداي كۇيەۋبالا دەپ ايتۋعا بولادى؟

— اعايدى جاقىندارىمنىڭ ءبارى جاقسى كورەدى. تۋىسقاندارىممەن دە وتە جاقسى قارىم-قاتىناستا. ايتەۋىر، وسى كۇنگە دەيىن ارالارىندا قاتتى ءسوز بولعان ەمەس. اعاي مەنىڭ انامدى ءوز اناسىنداي، تۋىستارىمدى ءوز تۋىستارىنداي كورەدى.

— «ۇيلەنۋ وڭاي، ءۇي بولۋ قيىن» دەمەكشى، العاشقى وتباسىلىق جىلدارى قانداي قيىندىقتار بولدى؟ ايەل ادامعا وتباسىلىق ومىردە ەڭ الدىمەن قانداي قاسيەتتەر قاجەت؟

— ارينە، وتباسىلىق ءومىر قيىندىقسىز بولمايدى. اينالاداعى جۇرتتىڭ قانشاما جەل ءسوزى دە بولدى. الايدا، سولاردىڭ ءبارى مەن ءۇشىن اسا قيىن بولعان جوق. سەبەبى، اعاي ماعان كوپ جەرلەردە كەشىرىممەن قارادى. بۇل ورايدا، «اعاي مەنى قاتتى جاقسى كوردى» دەۋ تىم قاراپايىم ايتىلا سالعان ءسوز سىقىلدى بولىپ قالادى. ول كىسى ماعان باسقاشا سەزىممەن قاراي ءبىلدى. مىنەزىنىڭ جۇمساقتىعىنان با، ايتەۋىر، ءبىر-ەكى جىلدا بارلىق قيىندىقتاردان ءوتىپ شىقتىق. نەگىزىندە، ايەل ادامعا ەڭ الدىمەن جيناقىلىق كەرەك. بۇگىن جاسالاتىن تىرلىكتى ەرتەڭگە قالدىرماعان ءجون. بالالارىمنىڭ ساباعىن دا كوزىمنەن تاسا قىلماي، كۇندەلىكتى قاداعالاپ وتىرامىن. ءومىر كۇرەس قوي. قيىندىقتاردان ەش قاشىپ قۇتىلا المايسىڭ. سول كۇرەستەردە شىدامدىلىق تانىتا ءبىلۋ كەرەك. باستىسى – ەرلى-زايىپتىلار ءبىر-بىرىنە كوڭىل قالدىراتىن اۋىر ءسوز ايتپاسا، ارالارىندا وكپە دە، رەنىش تە بولمايدى.

— ومىرلىك سەرىگى رەتىندە تۇڭعىشباي اعانىڭ قانداي قاسيەتتەرىن ەرەكشە باعالايسىز؟

— اعاي — وتە بالاجان كىسى. جاۋاپكەرشىلىگى مول. بالالاردىڭ دا، مەنىڭ دە كوڭىلىمدى تابۋعا تىرىسادى. «مەن – باقىتتى ايەلمىن» دەسەم، جالپىلاما ايتىلعان ءسوز سىقىلدى بولىپ قالادى. نەگىزىندە، وتباسىلىق ءومىردىڭ قىر-سىرىن جۇرتقا جاريا ەتكەندى قالامايمىن. ءوز جۇمباعى بولعانىن جاقسى كورەمىن. كەي ايەلدەر «مەن سونداي كەرەمەتپىن، كۇيەۋىمە كۇن سايىن باسىمدى ءيىپ وتىرۋعا دايىنمىن» دەپ جاتادى. ءوزىم ونداي سوزدەردى ايتا المايمىن. باستىسى – اعايدى قاتتى سىيلايمىن. شاماسى جەتكەنشە بار جاعدايدى جاساپ وتىر.

— تۇڭعىشباي اعانى ۇيدە دە اعاي دەپ اتايسىز با؟

— «اعاي» دەپ اتاۋعا ستۋدەنت كەزىمنەن ۇيرەنىپ قالعانمىن. جۇمىستا، جۇرتپەن اڭگىمەلەسكەندە «اعاي» دەپ سويلەيمىن. ءوزى بايقامايدى-اۋ دەيمىن، ەشتەڭە دەمەيدى. ال ۇيدە «كوكەم» دەپ ايتامىن.

— ايەل ادام جارىنىڭ ءاردايىم وزىنە كوڭىل ءبولىپ، جىلى ءسوز ايتىپ وتىرعانىن جاقسى كورەدى عوي. تۇڭعىشباي اعا سىزگە ءجيى-ءجيى سىيلىق جاساپ تۇرا ما؟

— اعاي توسىن سىيلىق جاساۋدى بىلە بەرمەيدى. دەگەنمەن، مەنىڭ قالاعانىمدى الىپ بەرەدى. اشەكەي، نە كيىم بولسىن. ۇناتقان زاتىمدى 2-3 اي بۇرىن اعايعا ايتىپ قويامىن. «الىپ بەرمەيمىن» دەپ ايتپايدى. «كىشكەنە كۇتە تۇر» دەيتىنى بار. كەيىن ءوزى ەرتىپ اپارىپ، كەرەك زاتىمدى الىپ بەرەدى. ءجيى-ءجيى گۇل سىيلاپ تۇرادى.

— ءبىر باسىلىمنان تۇڭعىشباي اعانىڭ الدىڭعى جۇبايىنان تۋعان بالالارى ءسىزدى انالارىنداي كورەتىنىن وقىعانمىن. بۇل ءسىزدىڭ پەيىلىڭىزدىڭ كەڭدىگىنەن بە، الدە جارىڭىزدىڭ كوڭىلىنە قاراعاندىقتان با؟

— ەكەۋى دە بار. باستاپقىدا ارامىزدا تۇسىنىسپەۋشىلىكتەر بولدى. ول – قالىپتى قۇبىلىس. ۋاقىت وتە كەلە ءتىل تابىسىپ كەتتىك. بۇگىندە جاقسى ارالاسىپ تۇرامىز.

سۇحباتتاسقان ءمادينا سەرىكقىزى

دەرەك كوزى: «جۇلدىزدار وتباسى جۋرنالى»

تۇپنۇسقاداعى تاقىرىپ: ءبىر سويلەسكەننەن-اق اعاي جاقىندارىمنىڭ ءتىلىن تاپتى