جاز مەزگىلى بالالارعا كۇنگە كۇيىپ، سۋعا شومىلۋعا مۇمكىندىك بەرىپ قانا قويماي، ولارعا كوپتەگەن قاۋىپتەر دە ءتوندىرۋى مۇمكىن. بۇل كوپتەگەن فاكتورلارمەن بايلانىستى. جازدا بالالار  لاگەرگە، اتا-اپاسىنىڭ جانىنا اۋىلدىق ايماقتارعا جىبەرىلەدى، ولار البەتتە سۋعا شومىلعىسى كەلەدى، سونىمەن قاتار كۇننىڭ ىستىعى، جاندىكتەر مەن تەز بۇزىلاتىن تاعامدار - وسىنىڭ بارلىعى بالالار ءۇشىن ءتۇرلى قاۋىپتەر اكەلەدى.

اتا-انالارعا بالالارىنا وتە مۇقيات بولۋ قاجەت، ويتكەنى دەمالىس ورىندارىندا ءتۇرلى قاۋىپتەر ءتونۋى مۇمكىن.

جازعى دەمالىس كەزىندەگى قاراپايىم قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرى بالالاردى قورعاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

جاندىكتەردىڭ شاعۋى

• جاز كەلە شىبىن، ماسا، سونا، كەنە، قۇرت-قۇمىرسقا سياقتى ءتۇرلى جاندىكتەر مەن شىبىن-شىركەيلەر كوبەيە باستايدى.
• ءۇي-جايدا ولاردان فۋميگاتوردىڭ كومەگىمەن قۇتىلۋعا بولادى. بالالار بولمەسى ءۇشىن جەلى ارقىلى جۇمىس ىستەيتىن فۋميگاتور قولدانعان ءجون، ويتكەنى ول جاناتىن شيىرشىققا قاراعاندا وتتەكتى وزىنە ءسىڭىرىپ المايدى. تەرەزەگە قاپتالعان موسكيت تورى نەمەسە قاراپايىم داكە – بالالاردى جاندىكتەردەن قورعايتىن ماڭىزدى ەلەمەنت بولىپ تابىلادى.
• سەرۋەندەۋ كەزىندە بالالارعا ارنايى رەپەللەنت مايلىقتارى كومەكتەسەدى، ولاردىڭ قۇرامىنا سىڭىرىلگەن ەرەكشە ءيىس ۇشىپ جۇرگەن «باسقىنشىلاردى» بىرنەشە ساعات بويى ۇركىتىپ قاشىرادى.
• بالارانىڭ، سونانىڭ نەمەسە ارانىڭ شاعۋى كەيدە انافيلاكتيكالىق شوك جانە استماتيكالىق ۇستاماعا دەيىن كۇردەلى اللەرگيالىق اسەردىڭ پايدا بولۋىنا اكەلەدى. مۇنداي جاعدايلاردا بالانى شۇعىل تۇردە اۋرۋحاناعا ەمدەۋگە جاتقىزۋ قاجەت.
• بالانى كەنەنىڭ شاعۋىنان قورعاۋ ءۇشىن شاشتى جانە دەنەنىڭ اشىق جەرلەرىن جابۋ قاجەت – باسىنا باس كيىم، كەۋدەسىنە جەڭى ۇزىن جەيدە، اياعىنا بالاعى ۇزىن شالبار، جابىق اياق-كيىم كيگىزۋ قاجەت.

كۇنگە كۇيۋ جانە ىستىق ءوتىپ كەتۋ

• دالاعا شىعار الدىندا بالانىڭ باسىنا مىندەتتى تۇردە باس كيىمىن كيگىزىڭىز.
• 6 ايدان اسقان بالالارعا كەمىندە 15 بىرلىكتىك قورعانىس فاكتورى بار كۇننەن قورعايتىن كرەم جاعىپ قويۋ قاجەت.
• كۇن بۇلتتى بولسا دا، قورعانىس كرەمدى دەنەنىڭ اشىق جەرلەرىنە ءار ساعات سايىن، سونداي-اق شومىلعاننان كەيىن دە جاعىپ تۇرۋ قاجەت.
• ساعات 10.00-دەن باستاپ 15.00-گە دەيىن ۋلتراكۇلگىن ساۋلەلەردىڭ ۇدەپ تۇرعان كەزىندە مۇلدەم كۇنگە كۇيمەگەن ءجون.
• اشىق كۇن استىندا 30 مينۋتتان اسا جۇرۋگە بولمايدى.
• بالا مەرزىمىمەن كولەڭكەدە سالقىنداپ الۋى قاجەت – قولشاتىر، قالقا نەمەسە اعاش استىندا.
• بالاعا جەڭىل ماقتا-ماتالى كيىم كيگىزىڭىز.
• كۇن ىستىقتا بالالار كوپ سۋ ءىشۋى قاجەت.

تاعامنان ۋلانۋ

بالانى تاماق ىشەر الدىندا قولدى جۋعا نەمەسە دىمقىل مايلىقپەن مۇقيات ءسۇرتىپ شىعۋعا داعدىلاپ ۇيرەتىڭىز. كۇن ىستىقتا تەز بۇزىلاتىن ازىق-تۇلىكتەردى تۇتىنباڭىز.

كوكونىستەر مەن جەمىس-جيدەكتەردى كوبىرەك جەۋگە تىرىسىڭىز. ولاردى تاماققا قولدانار الدىندا مۇقيات جۋىڭىز. ماۋسىمىنان ەرتە شىققان جەمىستەردى ساتىپ الماڭىز.

كولىك وقيعالارى

بالانى ەرتە جاسىنان باستاپ جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىنە ۇيرەتۋ قاجەت.

ۆەلوسيپەدپەن جۇرگەن كەزدە شلەم كيۋ قاجەت، جەكە ۆەلوسيپەد جولىن عانا پايدالانىپ، كولىك قوزعالىسى باعىتىندا قوزعالىپ ءجۇرۋ قاجەت، قاراڭعىدا جۇرۋگە بولمايدى، كوزگە كورىنەتىندەي جارىق شاعىلىستىراتىن كيىم كيگەن ءجون.

بالالاردى جۇرگىن بولىكتە ءجۇرۋ داعدىلارىنا ۇيرەتۋ قاجەت (باعدارشامنىڭ تۇستەرىن اجىراتۋ، تىيىم سالۋ بەلگىلەرىن، جاياۋ جۇرگىنشى بەلگىسىن ءبىلۋ).

بالالاردىڭ جۇرگىن بولىكتە، اۆتوبۋس ايالدامالارىندا ويناۋىنا جول بەرمەۋ قاجەت، تۇراقتا تۇرعان ەكى كولىكتىڭ اراسىنان وتۋگە بولمايدى.

جولدى باعدارشامنان نەمەسە جاياۋ جۇرگىنشى جولىنان وتكەن كەزدە تەلەفونمەن سويلەسۋگە بولمايدى.

سۋعا كەتۋ

بالالاردى جۇزۋگە جانە سۋعا باتپاي تۇرۋ تاسىلدەرىنە ۇيرەتكەن ءجون.

بالالار سۋدىڭ جانىندا ەرەسەكتەردىڭ قاراۋىندا بولۋى كەرەك، بەلگىلەنبەگەن ورىنداردا جۇزبەۋى جانە بۋيكانىڭ ارعى جاعىنا شىعىپ كەتپەۋى قاجەت.

قۇتقارۋ كەۋدەشەلەرى، ءجۇزۋ باسسەيندەرىنىڭ اينالاسىنداعى قورشاۋلار، قاۋىپتى سۋ قويمالارىنىڭ قورشاۋلارى جانە شۇعىل العاشقى كومەك سۋعا باتىپ كەتۋدىڭ الدىن الادى.

قايىقتا بولعان كەزدە قۇتقارۋ كەۋدەشەسىن مىندەتتى تۇردە كيۋ كەرەك.

وسى قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاي وتىرىپ، بالالارىڭىزدىڭ دەمالىسىن بارىنشا قاۋىپسىز ەتە الاسىزدار.

قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇلتتىق ورتالىعى

Abai.kz