ابيىربەك تىناليەۆ: «جەلتوقسان جەلىنىڭ» تۇساۋى ازاتتىق راديوسىندا كەسىلگەن ەدى...
«انامنىڭ ءتىلى»، «فاريزا»، «تولعاناي»، «جەلتوقسان جەلى»، «اتتەڭ-اي»، «قاريالار ازايىپ بارا جاتىر»، «اس-سۋىڭ با ەدى، اتاڭنان قالعان؟» سياقتى اندەرى تىڭدارماننىڭ جۇرەگىنەن ءوز ورنىن تاپقان سازگەر ابيىربەك تىناليەۆ ازاتتىققا ارنايى سۇحبات بەردى.
جەتىسۋ وڭىرىنە قونىس اۋداردىم...
- مەن قازىر تالدىقورعاننىڭ تۇرعىنىمىن. 2001 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا الماتى وبلىسىنىڭ ورتالىعى تالدىقورعان قالاسىنا كوشىرىلگەن كەزدە مەن جەتىسۋ وڭىرىنە قونىس اۋداردىم. ارينە، كوشپەي-قونباي ءبىر جەردە تۇراقتى جۇمىس ىستەگەن جاقسى عوي، بىراق ونەر ادامى ءۇشىن حالىقتىڭ ورتاسىندا جۇرگەن، ەل ارالاپ، جەر كورگەن تىپتەن قىزىق.
تۋىپ-وسكەن جامبىل وبلىسىندا 12 جىل، الماتى قالاسىندا 15 جىل قىزمەت اتقاردىم. تالدىقورعانعا كەلگەنىمە دە 8 جىل بولىپتى، الماتى وبلىستىق بيكەن ريموۆا اتىنداعى قازاق دراما تەاترىندا 7 جىل مۋزىكا ءبولىمىن باسقاردىم، قازىر ءۇش ايدىڭ شاماسى بولدى، وبلىستىق جەتىسۋ تەلەارناسىنا قىزمەتكە اۋىستىم.
مۇنداعى جۇمىسىم تەلەارنادان بەرىلەتىن تۇرىك، جاپون، كورەي سەريالدارى مەن مۋلتفيلمدەرىنىڭ كەيىپكەرلەرىن «قازاقشا سويلەتۋ»، اۋدارمانى دىبىستاۋ، ياعني دۋبلياج سالاسىندا قىزمەت اتقارامىن. ءوزىمنىڭ ءاۋ باستاعى وقىعان ماماندىعىم اكتەرلىك ەدى، بۇل مەنىڭ وزىمە ۇنايتىن، ماماندىعىما دا، جانىما دا جاقىن جۇمىس بولىپ تۇر.
- شىعارماشىلىعىڭىزدا تىڭدارمانمەن بولىسەر جاعىمدى جاڭالىقتار بار ما؟
«انامنىڭ ءتىلى»، «فاريزا»، «تولعاناي»، «جەلتوقسان جەلى»، «اتتەڭ-اي»، «قاريالار ازايىپ بارا جاتىر»، «اس-سۋىڭ با ەدى، اتاڭنان قالعان؟» سياقتى اندەرى تىڭدارماننىڭ جۇرەگىنەن ءوز ورنىن تاپقان سازگەر ابيىربەك تىناليەۆ ازاتتىققا ارنايى سۇحبات بەردى.
جەتىسۋ وڭىرىنە قونىس اۋداردىم...
- مەن قازىر تالدىقورعاننىڭ تۇرعىنىمىن. 2001 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا الماتى وبلىسىنىڭ ورتالىعى تالدىقورعان قالاسىنا كوشىرىلگەن كەزدە مەن جەتىسۋ وڭىرىنە قونىس اۋداردىم. ارينە، كوشپەي-قونباي ءبىر جەردە تۇراقتى جۇمىس ىستەگەن جاقسى عوي، بىراق ونەر ادامى ءۇشىن حالىقتىڭ ورتاسىندا جۇرگەن، ەل ارالاپ، جەر كورگەن تىپتەن قىزىق.
تۋىپ-وسكەن جامبىل وبلىسىندا 12 جىل، الماتى قالاسىندا 15 جىل قىزمەت اتقاردىم. تالدىقورعانعا كەلگەنىمە دە 8 جىل بولىپتى، الماتى وبلىستىق بيكەن ريموۆا اتىنداعى قازاق دراما تەاترىندا 7 جىل مۋزىكا ءبولىمىن باسقاردىم، قازىر ءۇش ايدىڭ شاماسى بولدى، وبلىستىق جەتىسۋ تەلەارناسىنا قىزمەتكە اۋىستىم.
مۇنداعى جۇمىسىم تەلەارنادان بەرىلەتىن تۇرىك، جاپون، كورەي سەريالدارى مەن مۋلتفيلمدەرىنىڭ كەيىپكەرلەرىن «قازاقشا سويلەتۋ»، اۋدارمانى دىبىستاۋ، ياعني دۋبلياج سالاسىندا قىزمەت اتقارامىن. ءوزىمنىڭ ءاۋ باستاعى وقىعان ماماندىعىم اكتەرلىك ەدى، بۇل مەنىڭ وزىمە ۇنايتىن، ماماندىعىما دا، جانىما دا جاقىن جۇمىس بولىپ تۇر.
- شىعارماشىلىعىڭىزدا تىڭدارمانمەن بولىسەر جاعىمدى جاڭالىقتار بار ما؟
- وسىدان 5-6 جىل بۇرىن «قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ» دەگەن ءان جازىپ ەدىم، بىرنەشە جىل ءجۇرىپ ونىڭ ءسوزىن جازدىم، جاقىندا وسى انگە بەينەبايان ءتۇسىردىم، ەڭ ۇلكەن جاڭالىعىم وسى.
جامبىل وبلىستىق دراما تەاترىنىڭ اكتەرى بولىپ جۇمىس ىستەپ جۇرگەن كەزىمدە «قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ» قويىلىمىنداعى قارابايدىڭ ءرولىن وينادىم. كەيىن بۇل سپەكتاكل تالدىقورعاندا قويىلعاندا دا ەرەكشە ءبىر سۇيسىنىسپەن تاماشالادىم. وسى قويىلىمدا قوزى مەن باياننىڭ ءبىر-بىرىنە اتاستىرىلعاننان بەرى، 17 جىلدان كەيىن كەزدەسەتىن تۇسى بار.
سونداعى ءبىر-بىرىنە ىنتىققان ەكى جاستىڭ ءۇنسىز، سەزىمدەرىن تەك كوزبەن بىلدىرەتىن كەزى، ادامعا بەرىلگەن ادال سەزىمنىڭ العاشقى سەزىلۋى سياقتى ءمولدىر شاقتىڭ كورەرمەنگە اسەر ەتپەۋى مۇمكىن ەمەس قوي.
وسى قويىلىمنان اسەرلەنىپ، ونىڭ ۇستىنە جاستارىمىز اداسىپ، «اۋليە ۆالەنتيننىڭ» كۇنىن ماحاببات مەرەكەسىنە اينالدىرىپ جۇرگەنىن كورگەننەن تۋعان دۇنيە ەدى بۇل، ءارى-بەرىدەن كەيىن ماحاببات تۋرالى ءاننىڭ تورەسى كۇللى تۇركى الەمىنىڭ «قوزى كورپەش -بايان سۇلۋىنا» ارنالۋى كەرەك قوي.
قازىر ءاننىڭ ءبارى ماحابباتتىڭ توڭىرەگىندە شىرقالاتىن بولدى عوي، ودان باسقا ەشتەڭە ايتا المايتىن بولىپ قالدىق. بۇل جاعىنان قازاقتىڭ اندەرى ءۇندىنىڭ كينوسىنان دا وزىپ كەتتى. سول ماحابباتتى دا دۇرىستاپ شىرقاي الماي وتىرمىز، ءبىر ءان بولسا دا، شىنايى سەزىمدى جىرلاعان دۇنيە بولسىن دەگەن ويمەن جازىلعان شىعارما ەدى، جۇبايىم مايرا ەكەۋمىز ەكى داۋىستا ورىنداپ ءجۇرمىز.
«جەلتوقسان جەلى» العاش رەت ازاتتىق راديوسىنان شىرقالدى
- جەلتوقسان وقيعاسى تۋرالى جازىلعان ساناۋلى ءاننىڭ ءبىرى - «جەلتوقسان جەلى» اتتى ءانىڭىزدىڭ قالاي جازىلعانىن ايتىپ بەرىڭىزشى؟
- «جەلتوقسان جەلى» الماتىنىڭ قاق ورتاسىنداعى الاڭداعى قاندى قىرعىن بولعان ءۇش كۇننىڭ ەكىنشى كۇنى، ياعني 1986 جىلدىڭ 17 جەلتوقسانى كۇنى جازىلدى. ول كەزدە مەن جامبىلدا تۇراتىن ەدىم، سول سەبەپتى الاڭدا بولا المادىم.
ءبىزدى الماتىعا جىبەرمەدى، ول كەزدە ەش رۇقسات بولمادى، سول سەبەپتى ءبىز قاپالى كۇيدە ۇيىمىزدە وتىردىق، سول ءۇشىن الدەكىمدەرگە رەنجىدىك... سول كەزدە تۋعان ءان ەدى بۇل، اقىن ءابدىراحمان اسىلبەكوۆ اعامىزدى تاۋىپ الىپ، الگى انگە ءسوز جازعىزدىق.
سودان كەيىن الماتىعا كەلىپ، ءانىمىزدى قازاق راديوسىنىڭ ستۋدياسىندا جازعىزدىق، بىراق اۋە تولقىنىنان بەرۋگە رۇقسات ەتىلمەدى. سول جىلداردا «جەلتوقسان جەلى» ءانى ەڭ العاش ازاتتىق راديوسى ارقىلى حالىققا جەتىپ ەدى.
قازاق راديوسى كولبين «كوكەمىز» كەتكەنشە بۇل ءاندى ەفيرگە شىعارعان جوق، ال ازاتتىق راديوسى بۇل ءاننىڭ تۇساۋىن كەسىپ، تىڭدارمانعا ۇسىنعان بولاتىن. قازىر بۇل ءان ەشقانداي ەفيردەن بەرىلىپ جۇرگەن جوق، بىراق كۇنى كەشە عانا وسى انگە بەينەبايان ءتۇسىرىپ ءبىتتىم.
سول 86-داعى وقيعانىڭ كورىنىستەرى، تاريحي قۇجاتتار، سونىمەن بىرگە قىزعالداعى قۇلپىرعان دالا، سول دالادا ەركىن ويناپ جۇرگەن جاس بالالار...، وسىنداي كادرلارى الماسىپ كەلىپ وتىراتىن ءبىر دۇنيە بولىپ شىقتى. قاندى وقيعا بولعان سوڭ، ۋاقىتى دا قاھارلى قىس كەزى بولعاندىقتان، ۇيلەسىمدى بولسىن دەپ، ءومىردىڭ جالعاسى رەتىندە بالالار مەن گۇلگە ورانعان دالانى، قۇلپىرعان كوكتەمدى ادەيى قوستىم.
- اندەرىڭىزدىڭ قايسىسى كوپ ورىندالىپ ءجۇر؟
- مەنىڭ بالاباقشادان باستاپ اۋىزدان تۇسپەيتىن، ىلعي ورىندالاتىن ءانىم - «انانىڭ ءتىلى». بۇل مەنىڭ 17-18 جاسىمدا ەڭ العاش جازعان، 1976 جىلى دۇنيەگە اكەلگەن ءانىم ەدى. ءسوزىن شونا سماحانۇلى جازعان. تالاي-تالاي مەكتەپتەگى مەرەكەلەردە ورىندالىپ ءجۇر.
جىل سايىنعى جەلتوقسان وقيعاسى اتاپ وتىلەر كەزدە ورىندالاتىن ءان دە مەنىڭ «جەلتوقسان جەلى» ءانىم، ەفيردەن بەرىلمەسە دە، كوپ كەشتەردە ايتىلىپ ءجۇر. يسرايىل ساپارباي اعامىزدىڭ سوزىنە جازىلعان «اتتەڭ-اي» دا كوپ ورىندالاتىن اندەردىڭ ءبىرى.
الماتى وبلىسىنىڭ كەيبىر مەكتەپتەرىندە مەنىڭ اندەرىمدى ساباق رەتىندە دە وقىتادى ەكەن، وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن ءوزىم كۋا بولدىم. اللاعا تاۋبە، 2-3 ءان بولسا دا ەلدىڭ اۋزىندا جۇرسە، حالىققا تاراپ كەتسە، مەن وعان شىن كوڭىلدەن ريزامىن.
وسىدان 3 جىل بۇرىن «قايران ءومىر» دەگەن ءان جازىپ ەدىم، ءسوزى يسرايىل اعامىزدىكى، وسى ءان تاڭات مامىرحانۇلى دەگەن ءانشىنىڭ ورىنداۋىندا قازاق راديوسىندا وتكەن «التىن داۋىس» راديوفەستيۆالىندە باس جۇلدەنى جەڭىپ الدى.
قازىر ەندى ونەردىڭ جولىندا ءجۇرۋ دەگەننىڭ ءوزىن بىرەۋلەر سانگە اينالدىرىپ جىبەردى. نە وزىنە، نە حالىققا پايداسى جوق شيكى دۇنيەلەردى كومپيۋتەر ارقىلى جاساپ الىپ، تەلەديداردان كليپتەرىن بەرگىزىپ جۇرگەن انشىلەر بار.
ءان ايتپاسىن دەگەن شەكتەۋ ەشكىمگە قويىلمايدى، بىراق ايتىپ تۇرعان ءانىنىڭ ءمانى، ماعىناسى، ايتار ويى بولسا ەكەن دەپ تىلەيسىڭ عوي، وسى سالانىڭ ادامى بولعان سوڭ ونەرگە جانىڭ اشيدى. بىراق ونىڭ ءبارىن دەموكراتياعا اپارىپ سۇيەپ قوياتىن بولدىق، قازىر ەشكىم ەشكىمگە مىناۋىڭ دۇرىس ەمەس، مىنا دۇنيەڭ ەفيرگە جارامايدى دەپ ايتا المايدى، سەبەبى بارىنە اقشا تولەنەدى ەمەس پە؟
ادامعا اللا اقىل-وي، سانا بەرگەن سوڭ، ايتقان سوزىڭدە، انىڭدە سول اقىلدىڭ، جۇرەك پەن تالعامنىڭ كورىنىسى بولسا كەرەك-ءتى، ايتپەسە يت تە ءوز داۋسىندا ءۇرىپ، ەسەك تە ءوز داۋىسىندا اقىرا بەرەدى ەمەس پە، ادامنىڭ ارتىقشىلىعى سانانىڭ جەمىسى ارقىلى كورىنىپ تۇرۋى كەرەك قوي.
«ۇيات دەگەن - يماننىڭ جارتىسى» دەيدى، مۇنىڭ ءبارى رۋحاني باي ادامنان تالاپ ەتىلەتىن جاعداي عوي، رۋحاني جۇتاڭدىعىمىزدان ساحنادان نە بولسا سونى ءانىم بار دەپ ايتاتىن، حالىقتىڭ الدىنا نە بولسا سونى كيىپ شىعاتىن دارەجەگە جەتتىك. ەل بولامىز دەسەك، ار-ۇيات، نامىس دەگەندى ۇمىتپاعانىمىز ابزال عوي.
يسلامعا بەت بۇردىم...
- سوزدەرىڭىزگە قاراعاندا يسلامعا بەت بۇرعان سياقتىسىز عوي، نيەت قابىل بولسىن!
- اللانىڭ جولىندا جۇرگەنىمە جەتى جىل بولدى، الاتىن دا، جاراتاتىن دا ءبىر اللا ەكەنى اقيقات بولعان سوڭ، ءبارىمىزدىڭ جۇرەتىن جولىمىز وسى بولعانى ءجون. مۇنى مويىنداماساق، ماڭگىلىك دۇنيەدە سۇراعى قيىن بولاتىنى بەلگىلى. مۇنى كوبىمىز بىلەمىز، ال كەيبىر بىلمەيتىندەرىمىز، «ءوزى بىلمەيتىن، بىلگەننىڭ ءتىلىن المايتىن» «قارعىسقا» ۇشىراعاندار.
يسلامعا بەت بۇرعالى بۇرىنىراقتا جازىلعان اندەردىڭ سوزدەرىندە اسىلىق ايتقان، ارتىق كەتكەن جەرىمىز جوق پا ەكەن دەپ، ءبارىن قايتا قاراپ شىعۋدامىن، قانداي اقىننىڭ ءسوزى بولسا دا، جاراتقانعا قارسى كەلەتىن تۇستارى بارىن الىپ تاستاپ نەمەسە وزگەرتۋ ەنگىزۋدەمىن.
قازىر اينالادا دا، ۇيىمىزدە تۇرعان كوك جاشىكتە دە نە ءتۇرلى سۇمدىقتار بولىپ جاتىر. بالا-شاعامىز ەرتەڭ قانداي ازامات بولىپ وسەدى دەگەن قاۋىپ بار ءاربىر اتا-انادا، سوندىقتان بالانى تاربيەلەۋدىڭ دە، دۇرىس ءومىر ءسۇرۋدىڭ دە دىننەن باسقا جولىن كورمەي تۇرمىن.
«جەلتوقسان جەلى» دەگەن اتپەن كومپاكت ديسكىم شىققان ەدى، سونىڭ ءبىرىنشى بەتىنە «قازاق حالقىنا مەنسىز قيىن بولادى» دەپ جازىپ، قول قويىپ ەدىم، وسىنى دا دۇرىس تۇسىنبەگەن ادامدار «قيىن قىلىپسىڭ، سەنسىز قيراپ قالار...» دەگەن سىڭايدا اڭگىمە ايتىپ، ماعان كۇلىپ جاتىر، بىراق مەن بۇل جەردە حالىقتىڭ، ۇلتتىڭ «مەنى» تۋرالى مەڭزەگەن ەدىم، حالىقتىڭ ءوز دەگەنى بولماسا، اركىمنىڭ جەتەگىندە كەتەدى ەمەس پە، وسى تۇرعىدان جازعان ەدىم، سولاي ويلايمىن دا.
ءوزىڭنىڭ دىتتەگەنىڭ، كوزقاراسىڭ بولماسا، ادام نە، تاياق نە ايىرماشىلىق بولا ما، ايتىڭىزشى؟ ءبارى اللانىڭ جاراتقانى بويىنشا، ءوزىنىڭ قىزمەتىن اتقارىپ تۇرۋى كەرەك قوي، تال ەكەش تال دا جەل سوققاندا اۋىرسىنىپ، شايقالادى، سول سياقتى حالىقتىڭ دا كەلە جاتقان اعىنمەن بىرگە ىلەسە بەرمەي، قايشى كەلەتىن تۇستاردا قارسىلاسقانى ءجون.
- يسلامعا بەت بۇرعالى ءدىني سارىندا ءان جازدىڭىز با؟
- ءالى بۇل سارىندا كوپ ءان جازا قويعام جوق، «قۇدايى بار قۇلدىڭ دا» دەپ اتالاتىن ءبىر ءان جازدىم، ءسوزىن يسرايىل ساپارباەۆ اعامىز جازعان. نەگىزى قازىرگى ۋاقىتتا اندەرىمە بەينەبايان ءتۇسىرىپ، قولدا بار دۇنيەلەردى رەتتەۋمەن اينالىسۋدامىن، وسىلاردى ءبىر تارتىپكە كەلتىرىپ العان سوڭ، ءدىني باعىتتاعى اندەرگە ءبىرجولا مويىن بۇرسام با دەپ وتىرمىن.
«امبەباپ» انشىلەردەن ساحنا بوساماي جاتىر...
- ءسىزدى ءباسپاسوزدىڭ بەتىنەن دە، رەسپۋبليكا سارايىندا ءوتىپ جاتقان كونتسەرتتەردەن دە كورە بەرمەيمىز، نەگە؟
- جۋرناليستەر قاۋىمى ىزدەپ حابارلاسىپ جاتسا، سۇحبات بەرۋدەن قاشقان جەرىم جوق، ال كونتسەرتكە شاقىرىپ، ءان ايتىپ بەر دەسە، ودان دا باس تارتقان ەمەسپىن. بىراق قازىر ءبىزدىڭ ساحنا تەك قانا ماحاببات تۋرالى ءان ايتاتىن مىنبەر بولدى، ەلىڭدى، جەرىڭدى اركىم يەمدەنىپ جاتسا دا، قارىنداسىڭدى قورلاپ، نامىسىڭدى تاپتاپ جاتسا دا، سەن ماحاببات تۋرالى جىرلاۋىڭ كەرەك.
سوندىقتان ءبىزدىڭ انگە سۇرانىس ازداۋ بولىپ تۇر عوي، ايتپەسە مەن ءان ايتۋدان ەشقاشان تارتىنعان جوقپىن. ءبىر جاعىنان ءوزىمنىڭ بولمىسىم دا قاراپايىم، ەشقاشان كوزگە ءتۇسىپ قالايىن دەپ العا ۇمتىلعان ەمەسپىن. وزدەرى ءانىن دە، ءسوزىن دە جازىپ الىپ ورىنداي بەرەتىن «امبەباپ» انشىلەردەن ساحنا بوساماي جاتىر عوي.
ونەرىمىزدى تالعامسىزدىق، نامىسسىزدىق جايلاپ بارادى، ارينە، كوپكە توپىراق شاشۋدان اۋلاقپىن، جاقسىلارىمىز دا بار، ءبارىنىڭ تورەشىسى ۋاقىت قوي، اسىلى ىرىكتەلىپ بولاشاققا بارادى دا، جاسىعى قالا بەرەدى.
ءان دەگەن قاسيەتتى دۇنيە عوي، ءار ءان ءبىر سپەكتاكل سياقتى باسى بار، وقيعانىڭ ءوربۋى بار، شيىرشىق اتار تۇسى بار، سوڭى بار دەگەندەي...ال قازىرگى اندەردە وسى نارسە ەسكەرىلمەي قالىپ جاتقانى جاسىرىن ەمەس. 1 ايدا ما، 1 جىلدا ما ءبىر ءان جازىلسا مەن سوعان قۋانىپ قالامىن، ءبارى اللانىڭ بۇيرىعىمەن جاسالادى عوي، تاۋبە دەيمىن.
كەيبىر كومپوزيتورلار سياقتى 550 نەمەسە 788 ءانىم بار دەپ ايتا المايمىن، جۇزگە تارتا ءانىم بار شىعار، سونىڭ قانشاسى ەلدىڭ اۋزىندا قالسا دا، مەن باقىتتى سازگەر بولار ەدىم. ساعان اللا ونەر بەرسە، سول ونەرىڭدى ەلمەن ءبولىسۋىڭ كەرەك، ال سەنەن ونەردىڭ اۋىلى الىس قونسا، ەشكىمنىڭ باسىن قاتىرما دەر ەدىم. يمانسىزدىق جايلاعان جەردە اپات بولادى، بۇل اللانىڭ قۇدىرەتىمەن بولاتىن جاعداي، سوندىقتان ونەرىمىزگە دە، باسقا سالالارىمىزدا دا يماندىلىق جەتىسپەي جاتىر.
- اندەرىڭىزدىڭ سارىنى مۇڭلى بولىپ كەلەتىنىنىڭ سەبەبى نەدە، شىعارما دەگەن كوڭىل-كۇيدىڭ جەمىسى عوي...
- «سەن جانباساڭ لاپىلداپ، مەن جانباسام لاپىلداپ...» دەمەكشى، قوعامداعى كەمشىلىك پەن كەلەڭسىزدىكتى كورىپ وتىرىپ، بيلەي جونەلەتىن ءان جازۋعا ازاماتتىق نامىسىم جىبەرمەيتىن بولۋى كەرەك، بىراق قالاي دەگەندە دە مەن ءوز اندەرىمدى سونشالىقتى مۇڭدى دەمەس ەدىم.
ويتكەنى ول قوعامدا بار جاعدايلار عوي، ماسەلەن «تولعانايدى» مەن جازباسام، كىم ونىڭ تاعدىرىن بىلەر ەدى، سول سياقتى «فاريزانىڭ» ءانىن جازىپ، ورىنداماسام، كىتاپتىڭ ىشىندەگى كوپ ولەڭنىڭ ءبىرى بولىپ، كوزگە تۇسپەي قالار ما ەدى؟ «... جىگىتىنەن قازاقتىڭ دوس تابا الماي، قىز دا بولساڭ مەن ساعان مۇڭ شاعامىن...» دەيدى مۇقاعالي اعامىز، بۇل دا تۇسىنە بىلگەن ادامعا تراگەديا عوي.
تاعى دا قايتالاپ ايتايىن، مەنىڭ اندەرىمدى جۇرەكپەن تىڭداۋ كەرەك، بولارعا دا بولماسقا كۇلە بەرەتىن بولساق، ءبىزدىڭ تاعدىرىمىزدى، مۇڭىمىزدى كىم ويلايدى؟ ەلدىڭ ازاماتى بولعان سوڭ، حالىقتىڭ ورتاسىندا جۇرگەن سوڭ، ولاردىڭ مۇڭى دا، زارى دا بىزگە ورتاق، مەنىڭ ولارعا ءبولىپ بەرەتىن ەشتەڭەم جوق، مەنىڭ قولىمنان كەلەرى ءانىم ارقىلى قوعامنىڭ پروبلەماسىن جەتكىزۋ عانا. جاقسىلىقتى دا ايتۋ كەرەك، جەتپەي جاتقان جەرىن دە ەسكەرتۋگە بورىشتىسىڭ، تەك جاندى اۋىرتپاي جەتكىز، ال مۇنىڭ جولىن مەن ءان ارقىلى عانا تاپتىم.
الماتىعا كەلەر ەدىم...
- ونەردىڭ ورداسىنا قايتا ورالۋ، جۇرتشىلىققا كونتسەرت بەرۋ ويدا جوق پا؟
- جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ 20 جىلدىعىنا وراي، 2006 جىلى 20 جەلتوقسان كۇنى رەسپۋبليكا سارايىندا كونتسەرت وتكىزدىم، مەنىڭ اندەرىمدى باسقا انشىلەر دە ورىندادى، ءبىراز ءانىمدى ءوزىم ورىندادىم، وتە جاقسى وتكەن كەش بولدى، بىراق وكىنىشكە وراي، وسى كونتسەرتتىڭ بولعانىن ەشكىم بىلمەي قالدى.
ازعانتاي عانا اۋديتوريا تاماشالاعان كونتسەرت بولدى بۇل، بىراق مەن ونى تەلەديدارعا ءتۇسىرتتىم، مونتاجداپ، دايىنداپ تا قويدىم، الماتىداعى ورتالىق تەلەارنالارعا بەرەيىن دەسەم، ولار قاراجات سۇراۋى مۇمكىن، بىراق ۇسىنىپ كورمەكپىن. ولارعا بەرە قوياتىن اقشام جوق، ونەر كەرەك بولسا، حالىققا كورسەتەر، بولماسا ۇيىمدە جاتا بەرەر، ەندى نە ىستەيمىن. قازىر ءوزى ونەر دەگەن نارسەنى كوپ قاجەت ەتە بەرمەيتىن بولدىق قوي.
ال الماتىعا قايتىپ كەلۋ جاعىنا كەلسەك، مەن كەلەر ەدىم، بىراق مۇندا مەنى كىم كۇتىپ وتىر، جالعىز باستى ەمەسپىن، وتباسىم، بالا-شاعام بار، عاسىردىڭ جارتىسىنان اسقان جاسىم بار دەگەندەي، مۇندا كەلۋ ءۇشىن جاعداي كەرەك قوي. قازىر اقشا تابۋدىڭ جولى كوپ قوي، توي باسقارساڭ دا جان باعۋعا بولادى، بىراق مەن ماس 500 ادامنىڭ الدىندا ونەرىمدى كورسەتۋگە ارلانامىن، ءويتىپ اقشا تابۋعا نامىسىم جىبەرمەيدى.
اللا ءومىر بەرسە، ءالى دە جاساسام دەگەن دۇنيەلەر جەتەرلىك، سوندىقتان ورتالىققا جاقىن جەردە بولعانعا نە جەتسىن، قالانىڭ ورتاسىنا بولماسا دا، جاقىن ماڭىنا بارىپ قونىستانۋ ويدا بار، ارينە.
- ءانىڭىزدىڭ تۇساۋىن كەسكەن ازاتتىققا تىلەر نە تىلەگىڭىز بار؟
- ەل-جۇرت اقيقاتتىڭ اۋىلىنان الىستاپ قالعان كەزدە، ازات اقپارات تاراتۋىمەن ەرەكشەلەنگەن ازاتتىقتىڭ باسىنا نوقتا كيىلمەي، ارقاشان ازات بولسىن! جەر شارىنىڭ قاي نۇكتەسىندە ورنالاسسا دا، حالىقتىڭ ءسوزىن سويلەسىن!
باۋىرجان مومىشۇلىنان «ومىردە شىندىق بار ما دەپ سۇراعاندا، شىندىق بار عوي، بىراق ول ەلۋ جىل كەشىگىپ كەلەدى» دەگەن ەكەن، قانشا جىل كەشىگىپ كەلسە دە، شىندىقتىڭ اتى شىندىق، شىندىق ايتقان ادامنىڭ ءجۇزى جارىق بولادى، شىندىقتىڭ جولىنداعى قىزمەتتەرىڭىزگە شابىت پەن تابىس تىلەيمىن!
ەكى يىعىندا شىندىق دەگەن پوگونى بار ازاتتىق الداعى ۋاقىتتا شىندىقتىڭ گەنەرالى بولسىن! مۇنىمەن قوسا شەتەلدەگى قانداستارىمىزدى قامتي الاتىن اقپارات قۇرالى رەتىندە سىزدەرگە قازاقتىڭ اندەرىن باۋىرلاستارعا كوبىرەك ناسيحاتتاساڭىزدار ەكەن دەگەن ءوتىنىشىم بار.
- اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
اڭگىمەلەسكەن ەلەونورا ياكيا،
«ازاتتىق راديوسى»، 31.07.2009
