پرەزيدەنتىمىز كۇنى كەشە قازاقستان حالقىنا كەزەكتى جولداۋىن جاريا ەتتى. جولداۋدا كوپ نارسە ايتىلدى. ونى ءبارىمىز پرەزيدەنتتىڭ ءوز اۋزىنان ەستىدىك.

كوپتەن كۇتكەن جانە كۇتپەگەن، بىراق، ىشتەي تىلەپ جۇرگەن، ءبىرتالاي ماسەلەلەردى كوتەرىپ، ولاردى شەشۋ جولدارىن ايتتى. سولاردىڭ ىشىندە ءبارىمىزدىڭ كوڭىلىمىزدە جۇرگەن، ءبىزدىڭ قوعام ءۇشىن اسا ماڭىزدى ءبىر ماسەلەگە توقتالعىم كەلىپ وتىر. ول – ەلىمىزدە اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ ماسەلەسى.

پرەزيدەنت بۇل ماسەلەنى تەك قانا بۇكىل حالىقتىق رەفەرەندۋم ارقىلى شەشەمىز دەپ كەسىپ ايتتى. وتە دۇرىس شەشىم دەپ ويلايمىن. ويتكەنى بۇل جوعارىدا وتىرعان ءبىر توپ شەنەۋنىكتەردىڭ ءوزارا اقىلداسىپ شەشەتىن ماسەلەسى ەمەس. ءتىپتى ول اتالعان ستانتسيا سالىناتىن ۇلكەن اۋىلىنىڭ تۇرعىندارىنىڭ كەلىسىمىمەن دە سالىناتىن دۇنيە ەمەس. بۇل بۇتكىل قازاقستان حالقىنا قاتىستى، حالقىمىزدىڭ بولاشاعىنا اسەر ەتەتىن ماسەلە.

ارينە، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنىڭ بولاشاعى تۋرالى ويلاساق، ەگەر مەملەكەتىمىزدە ءوندىرىستى قارىشتاپ دامىتقىمىز كەلسەك، اتوم ەلەكتر ستانتسياسى بىزگە وتە قاجەت. ەكولوگيا تۇرعىسىنان العاندا دا اەس باسقا قۋات كوزدەرىمەن سالىستىرعاندا الدەقايدا تازا ەكەنى بەلگىلى. وسى سالانىڭ ماماندارىنىڭ پىكىرىنە سۇيەنسەك قاۋىپسىزدىك جاعىنان العاندا دا بۇگىنگى كۇنى دۇنيە جۇزىندە اتوم ەنەرگياسىن ءوندىرۋ تەحنولوگياسى وتە جوعارى دەڭگەيدە. ءتىپتى ستانتسيا عيماراتىنا تىكەلەي بومبا تۇسكەننىڭ وزىندە دە ايتارلىقتاي زالال كەلتىرمەيتىنىن العا تارتادى. بۇل جاعىنان العاندا اەستى سالۋدىڭ نەگىزدەمەسىن جاساپ، ءبىز ءۇشىن ودان باسقا التەرناتيۆا جوق دەپ وتىرعان ەنەرگەتيكتەر قاۋىمىنىڭ پىكىرىمەن كەلىسۋگە دە بولار. دەگەنمەن، وسى ماسەلەدە ءبىر بىراق دەگىزەتىن نارسە بار. اتالعان مامانداردىڭ قورىتىندىسىندا بارلىق مۇمكىن بولاتىن فاكتورلاردىڭ ءبارى ەسكەرىلگەنىنە كۇمانىمىز جوق. بىراق، ءبىر فاكتور ەسەپكە الىنعان جوق دەپ ويلايمىن، ول - حالقىمىزدىڭ مەنتاليتەتى، قوعام مۇشەلەرىنىڭ باسىم بولەگىنىڭ اەس سەكىلدى اسا جوعارى جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتەتىن نىساننىڭ جۇمىسىن قاجەتتى دەڭگەيدە جۇرگىزۋگە، ونىڭ قاۋىپسىزدىگىنە جاۋاپ بەرۋگە بۇگىنگى كۇنى دايىن ەمەستىگى. ول ستانتسيانى سالۋدا قاي ەلدىڭ تەحنولوگياسىن قولدانساق تا، نەمەسە ونى كىم سالسا دا، ەرتەڭ وندا جۇمىس ىستەيتىن نەگىزىنەن ءوز ادامدارىمىز. ارينە ول كونتينگەنتتىڭ ءبارى ءتيىستى دايىندىقتان وتەر، وقىتىلار، ستاجيروۆكادان دا وتەر. بىراق حالقىمىزدىڭ قانشا ۋاقىتتان بەرى قانىنا ءسىڭىپ قالعان سىبايلاس جەمقورلىق، پاراقورلىق، الاياقتىق، كوزبوياۋشىلىق، جالقاۋلىق سياقتى جامان ادەتتەرىنىڭ ناتيجەسىندە  اەستىڭ ەرتەڭگى تاعدىرى ەكىباستۇز، ريددەر جىلۋ قازاندىقتارىنىڭ، اقتاۋداعى ماەكتىڭ، امانقاراعاي مەن سەمەي ورماندارىنىڭ كەبىن قۇشپاسىنا كىم كەپىل. ءبىز بۇگىنگى كۇنى اتوم ەلەكتر ستانتسياسى تۇگىلى ءوزىمىزدىڭ تۇرىپ جاتقان ۇيلەرىمىزدى دۇرىس دەڭگەيدە، تازالىقتا ۇستاي الماي وتىرمىز. ۇيدەن شىققان قوقىستى كونتەينەرگە اپارىپ سالۋعا ەرىنىپ، كىرەبەرىسكە تاستاپ كەتىپ جاتامىز. جاڭا عانا تازالاپ كەتكەن تروتۋارعا وڭدى-سولدى تۇكىرىپ، شەمىشكە قابىعىن شاشىپ كەتەمىز. ەرتەرەكتە، بۇگىنگى زەينەتكەر نۇرەكەڭنىڭ ايتقان ءبىر ءسوزى بار ەدى، - «بۇل شارۋالاردى ءوز دەڭگەيىندە ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ماعان ون جەتى ميلليون امەريكاندىقتار  كەرەك دەپ (ول كەزدە قازاقستاندىقتاردىڭ سانى وسىنشا بولاتىن)». ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ءبىزدىڭ قوعام وركەنيەتكە ءبىر تابان جاقىنداماي اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ تۋرالى ويلاۋ ەرتەرەك سياقتى. كەزىندە كوممۋنيزم يدەياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى كارل ماركس ءوزىنىڭ ايگىلى ەڭبەگى كاپيتالدا «كوممۋنيزم قۇرۋدىڭ ەڭ باستى تالابى، ول – جاڭا ادامدى تاربيەلەۋ، ونىڭ كوممۋنيزم قوعامىنا ساي جاڭا سانا-سەزىمىن قالىپتاستىرۋ»، - دەپ ايتىپ كەتكەن بولاتىن. وسى قاعيدا ءبىزدىڭ قازىرگى جاعدايىمىزعا ءدال كەلەتىن سەكىلدى.

جانە ءبىر اەستى سالۋعا قارسى فاكتورلاردىڭ ءبىرى – ول بالحاشتىڭ ەرتەڭگى تاعدىرى. ارالدان ايرىلىپ قالعان كەزدە ايتقانبىز، وي نەسىن ايتاسىن كەش قالدىق قوي دەپ. ەندى بالحاش تۋرالى دا ەرتەڭ كەش دابىل قاعىپ جۇرمەيىك.

الدىمىزدا پرەزيدەنت جاريا ەتكەن اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ نەمەسە سالماۋ تۋرالى رەفەرەندۋم تۇر. وسىعان ءبارىمىز، قازاقستان حالقى، ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن كەلىپ، ءوزىمىزدىڭ ىشىمىزدەگى «زا» مەن «ءپروتيۆتى» ابدەن تياناقتى تارازىعا سالىپ، دۇرىس داۋىس بەرەيىك.

بايقوڭىروۆ سامەت ىقىلاسۇلى،

اقتاۋ قالاسى

Abai.kz