سەيسەنبى, 26 تامىز 2025
ادەبيەت 190 0 پىكىر 26 تامىز, 2025 ساعات 13:41

قالالىق ادەبيەت

سۋرەت: مادەنيەت پورتىلى سايتىنان الىندى

وسى زامان قىتاي ادەبيەتىندە رەفورما مەن اشىق ەسىك ساياساتى كەزەڭىندە (1978—2000) ادەبيەت بۇرىن-سوڭدى بولماعان ەركىندىككە قول جەتكىزدى. 1978 جىلدان كەيىن “جارالى ادەبيەت” (伤痕文学) اعىمى پايدا بولدى. ليۋ سين ۋدىڭ “سىنىپ جەتەكشىسى”، لۋ سينحۋا “جارا” شىعارمالارى “مادەني رەۆوليۋتسيانىڭ” حالىققا تيگىزگەن زيانىن كورسەتىپ، تاريحي شىندىققا نازار اۋدارتتى. كەيىننەن “رەفلەكسيالىق ادەبيەت” (反思文学) وتكەننىڭ تەرەڭ سەبەپتەرىن زەرتتەۋگە بەت بۇردى، ال “رەفورما ادەبيەتى” (改革文学) جاڭا زاماننىڭ الەۋمەتتىك وزگەرىستەرىن تالداۋعا كىرىستى. «تامىرىن ىزدەۋشىلەر ادەبيەتى» قىتاي ۇلتىنىڭ جوعالعان رۋحىن، ۇزىلگەن تامىرىن، حالىقتىڭ ءدىلىن، ءدىڭىن بايىرعى مادەنيەتتتەن ىزدەدى. بۇل اعىمدار تاريحتىڭ تىيىم سالىنعان شەكاراسىن العاش بولىپ بۇزدى; تۇماندى پوەزيا-كۇڭگىرت ولەڭ (朦胧诗) مودەرنيستىك ەستەتيكا ارقىلى جەكە ادامدىق ءۇندى قايتا قۇراستىردى. لۋ ياو، چەن چجۋنشي، تسزيا پينۆا سەكىلدى جازۋشىلار رەاليزمدى تەرەڭدەتسە، ال مو يان، يۋي حۋا، سۋ تۋن، ءسان شۋە باستاعان قالامگەرلەر «اۆانگارد ادەبيەتى» قوزعالىسىن ورىستەتىپ، بايانداۋ تاسىلدەرى مەن تىلدىك تاجىريبەلەر ارقىلى رومانعا جاڭا كوزقاراس اكەلدى. توقسانىنشى جىلداردان باستاپ نارىقتىق ەكونوميكانىڭ ورلەۋى ادەبيەتتى كوپتۇرلىلىككە باعىتتادى: قالا پروزاسى، فانتاستيكا سەكىلدى جاڭا ارنالار قالىپتاسىپ، ادەبيەت ءوز بولمىسىنا ورالۋ مەن شىنايىلىققا ءۇن قاتۋ اراسىندا جاڭا مۇمكىندىكتەر تاپتى.

XXI عاسىرعا قادام باسقاندا، قىتاي ادەبيەتى بۇرىنعىدان دا اشىق ءارى ارالاس سيپاتقا يە بولدى. ەميگرانت جازۋشى گاۋ شيڭجياننىڭ 2000 جىلى، مو ياننىڭ 2012 جىلى نوبەل ادەبيەت سىيلىعىن الۋى – قىتاي ادەبيەتىنىڭ  الەمدىك دەڭگەيدە مويىندالۋىنىڭ ايعاعى بولدى. «ءۇش دەنە» سياقتى فانتاستيكالىق شىعارمالار ءساتتى تۇردە مادەنيەتتەر اراسىنداعى بايلانىس ارناسىن كەڭەيتتى. كوركەم ەمەس پروزالىق جازبالار (non-fiction) وتكىر كوزقاراسىمەن قوعام شىندىعىن بەينەلەسە، ينتەرنەت ادەبيەتى وراسان زور شىعارماشىلىق قۋاتىمەن ۇلكەن يندۋسترياعا اينالىپ، جانرى باي، وقىرمانى مول ورتا قالىپتاستىردى ءارى IP-نەگىزىندەگى جوبالار ارقىلى جاھاندىق ىقپال ەتتى. سونىمەن بىرگە، ايەلدەر ادەبيەتى، از ۇلتتار ادەبيەتى، شەتەلدەگى قىتاي تىلىندەگى شىعارماشىلىق سياقتى سان الۋان ۇندەر قازىرگى ادەبيەتتىڭ رۋحاني كارتاسىن بايىتا ءتۇستى.

ينتەرنەت پلاتفورمالارى ارقىلى تارالعان شىعارمالار قيالعا تولى، قىزىقتى سيۋجەتتى جانە قاراپايىم تىلمەن جازىلۋى ارقىلى وقىرمانداردى باۋراپ الدى. بۇگىندە قىتاي ادەبيەتى ءوزىنىڭ تەرەڭ تاريحي تامىرى مەن زامان تالابىنا ساي جاڭعىرۋ ءۇردىسىن ۇيلەستىرە وتىرىپ، كوپتۇرلىلىككە ۇمتىلۋدا. عالامدىق ىقپالداستىق جاعدايىندا قىتاي ادەبيەتى ۇلتتىق ەرەكشەلىكتەرىن ساقتاي وتىرىپ، الەمدىك ادەبي پروتسەستەرگە بەلسەندى تۇردە قوسىلۋدا.

20 عاسىردىڭ 90-جىلدارىندا قىتاي ادەبيەتى كوپتۇرلىلىك ءۇردىسىن باستان كەشىردى. نارىقتىق ەكونوميكانىڭ دامۋى مەن قوعامنىڭ وزگەرۋى ادەبي ورتاعا ىقپال ەتىپ، جازۋشىلارعا شىعارماشىلىق ەركىندىك بەردى. وسى كەزەڭدە تاقىرىپتار، ستيلدەر جانە كوركەمدىك ادىستەر ءارتۇرلى سيپات الدى.

اۆانگاردتىق ادەبيەت فورما جاڭاشىلدىعىن جالعاستىرىپ، جاڭا باعىتتاردى زەرتتەدى. يۋ حۋانىڭ «سيۋي سانگۋاننىڭ قان ساتۋى» قاراپايىم بايانداۋ ءتاسىلى ارقىلى ادام بولمىسى مەن ومىرلىك قيىندىقتاردى اشىپ كورسەتتى.

جاڭا رەاليستىك ادەبيەت (نەورەاليزم) شىنايىلىققا باسا نازار اۋداردى. چي ءليدىڭ «مازاسىز ءومىر» اتتى رومانى قاراپايىم ادامداردىڭ تۇرمىسىنداعى شاراسىزدىق پەن كۇندەلىكتى كۇيبەڭ تىرشىلىكتى سيپاتتادى. ايەلدەر ادەبيەتى (فەمينيستىك ادەبيەت) وركەن جايىپ، چەن جان سەكىلدى جازۋشىلار ايەل پسيحولوگياسىن ەرەكشە كوزقاراسپەن بەينەلەدى. سونىمەن قاتار، تسزيا پينۆادىڭ «بۇزىلعان قالا» سياقتى شىعارمالارى قوعامداعى مادەني قۇبىلىستاردى زەرتتەپ، تەرەڭ مادەني مازمۇنعا يە بولدى. وسى فاكتورلار قىتاي ادەبيەتىنىڭ كوپتۇرلى كەلبەتىن قالىپتاستىردى.

قالالىق ادەبيەت

قىتاي ادەبيەتىندە «بەيجىڭ ادەبيەتى»، «شاڭحاي ادەبيەتى» تاعى باسقا ۇلكەن قالا ادەبيەتتى بار. قالالىق ادەبيەت قالانى نەگىزگى كوركەمدىك كەڭىستىك رەتىندە الىپ، كەڭ ءارى كوپقىرلى ادەبي الەم قالىپتاستىرادى. ول قالالىق ءومىردىڭ ءتۇرلى اسپەكتىلەرىن جان-جاقتى ءارى كوپ دەڭگەيدە بەينەلەيدى. بۇل ادەبي باعىت قالانىڭ سىرتقى ماتەريالدىق كورىنىسىن ەگجەي-تەگجەيلى سيپاتتايدى: اسپانمەن تالاسقان ءزاۋلىم عيماراتتار، كوشەدەگى ۇزدىكسىز كولىك قوزعالىسى، قاراپايىم تۇرعىن ۇيلەر مەن شاعىن بازارلار – وسىنىڭ ءبارى قالالىق ادەبيەت تۋىندىلارىنداعى وقيعالاردىڭ نەگىزگى فونىنا اينالادى. سونىمەن قاتار، قالانىڭ ىشكى مادەني قۇرىلىمىنا تەرەڭ ءۇڭىلىپ، ونىڭ وزىندىك قۇندىلىقتار جۇيەسى مەن رۋحاني ءمانىن تالدايدى. ءار قالا تاريحي دامۋى، گەوگرافيالىق ەرەكشەلىگى جانە ەكونوميكالىق جاعدايىنا قاراي وزىندىك مادەني ورتاسىن قالىپتاستىرعان. مىسالى، بەيجىڭ ەجەلگى استانا رەتىندەگى ءداستۇرلى مادەنيەتىمەن جانە ساياسي ورتالىق رەتىندەگى بەدەلدى سيپاتىمەن ەرەكشەلەنسە، شانحاي – باتىس پەن شىعىستىڭ توعىسۋىنان تۋعان ءساندى ءارى زاماناۋي مادەنيەتىمەن تانىمال. قالالىق ادەبيەت وسى ەرەكشە مادەني بەلگىلەردى بەينەلەپ، قالالاردىڭ وزىنە ءتان بەينەسىن قالىپتاستىرادى.

قالالىق ادەبيەتتەگى ادام ارالىق قارىم-قاتىناستار

قالالىق ادەبيەت قالالىق ورتاداعى ادامدار اراسىنداعى كۇردەلى قارىم-قاتىناستاردى، سەزىمدىك شيەلەنىستەردى، مۇددە قاقتىعىستارىن جانە الەۋمەتتىك بايلانىستاردى تەرەڭىرەك كورسەتەدى. قالا – ءارتۇرلى وڭىردەن كەلگەن ادامداردىڭ باسىن قوساتىن ورتا، مۇندا ءارتۇرلى الەۋمەتتىك توپتار، قۇندىلىقتار مەن ماقساتتار توعىسادى. ادەبي شىعارمالاردا مانساپ جولىنداعى باسەكەلەستىك، بيزنەستەگى قۋلىق-سۇمدىقتار، جەكە ومىردەگى ماحاببات پەن دوستىقتىڭ سىناقتارى كەڭىنەن كورىنىس تابادى. جازۋشىلار قالالىق ءومىردىڭ وسىنداي قىرلارىن بەينەلەپ، كۇردەلى الەۋمەتتىك جەلىدەگى ادام تابيعاتىنىڭ سان قىرىن اشىپ كورسەتەدى.

قالالىق ادەبيەتتەگى پسيحولوگيالىق اسپەكتىلەر

قالالىق ادەبيەت قالانىڭ قارقىندى دامۋى مەن باسەكەلەستىك جاعدايىندا ءومىر سۇرەتىن ادامداردىڭ ىشكى كۇيزەلىستەرى مەن سەزىمدىك وزگەرىستەرىن تەرەڭ سيپاتتايدى. قالانىڭ جىلتىراعان جارىقتارىنىڭ تاساسىندا تۇرعىندار ۇلكەن قىسىمعا تاپ بولادى: يپوتەكا، كولىك نەسيەسى، قىزمەتتىك باسەكەلەستىك – وسىنىڭ ءبارى ادامداردى تۇراقتى كۇيزەلىس جاعدايىندا ۇستايدى. قالاداعى كوممەرتسيالانۋ مەن دارالانۋ ءۇردىسى ادامدار اراسىنداعى قاشىقتىقتى ارتتىرىپ، جالعىزدىق سەزىمىن قالىپتاستىرادى. دەگەنمەن، ادامدار ءاردايىم باقىتتى ومىرگە ۇمتىلادى، ماتەريالدىق جانە رۋحاني تەپە-تەڭدىكتى تابۋعا تالپىنادى. بۇل ىشكى قايشىلىقتار مەن ارماندار قالالىق ادەبيەت شىعارمالارىندا ەرەكشە ورىن الادى.

قالالىق ادەبيەت جانە زامان تالابىنا بەيىمدەلۋ

قالالىق ادەبيەت ۋربانيزاتسيانىڭ دامۋ بارىسىنداعى وزگەرىستەر مەن قيىندىقتاردى، ءداستۇر مەن جاڭاشىلدىق، ۇلتتىق جانە جاھاندىق مادەنيەتتەردىڭ ءوزارا ارەكەتىن بەينەلەيدى. قالالار ۇنەمى وزگەرىستەرگە ۇشىراپ، مودەرنيزاتسيا مەن جاھاندانۋ اسەرىندە دامىپ كەلەدى. بۇل ۇردىستەر تۇرعىنداردىڭ ءومىر سالتى مەن قۇندىلىقتارىنا ىقپال ەتەدى. قالالىق ادەبيەت وسى وزگەرىستەردى دالدىكپەن سۋرەتتەپ، زامان اعىمىندا قالالاردىڭ ترانسفورماتسياسىن باياندايدى.

ۆەي حۋەي

1973 جىلى ۆەي حۋەي قىتايدىڭ حالىقارالىق مەگاپوليسى، تارتىمدىلىعى مەن ديناميكاسى جوعارى شانحاي قالاسىندا دۇنيەگە كەلدى. ول بالا كەزىنەن باستاپ تەڭىز جاعالاۋى مادەنيەتىنىڭ (حايپاي) ىقپالىنا بولەندى. اشىقتىق، جان-جاقتىلىق جانە زاماناۋيلىق – وسى مادەنيەتتىڭ نەگىزگى سيپاتتارى، ولار ۆەي حۋەيدىڭ دۇنيەتانىمىنا تەرەڭ اسەر ەتىپ، ونىڭ بولاشاق ادەبي شىعارماشىلىعى ءۇشىن ەرەكشە مادەني نەگىز قالادى. فۋدان ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىپ جۇرگەندە، ول ادەبي تەوريالار مەن الەمنىڭ ءارتۇرلى ەلدەرى مەن ايماقتارىنىڭ كوپقىرلى مادەنيەتىن بويىنا ءسىڭىردى. ۋنيۆەرسيتەتتىڭ عىلىمي ورتاسى مەن وي-پىكىر الماسۋ الاڭى ونىڭ كوزقاراسىن كەڭەيتىپ، ادەبي شىعارماشىلىققا دەگەن قۇشتارلىعىن وياتتى. بۇل كەزەڭ ونىڭ بولاشاق ادەبي جولىنىڭ بەرىك ىرگەتاسىن قالادى.

ستۋدەنتتىك جىلدارى ۆەي حۋەي ادەبي شىعارماشىلىققا العاش رەت قادام باسىپ، وزىندىك ءستيلىن قالىپتاستىرا باستادى. ۋنيۆەرسيتەتتى تامامداعاننان كەيىن ول جارناما، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى سياقتى سالالاردا جۇمىس ىستەدى. بۇل تاجىريبەسى وعان زاماناۋي قالالىق ءومىردىڭ ءتۇرلى اسپەكتىلەرىن تەرەڭىرەك تۇسىنۋگە مۇمكىندىك بەردى. جارناما سالاسىندا ول كوممەرتسيالىق مادەنيەتتىڭ وركەندەۋى مەن قاربالاسىن، سونداي-اق تۇتىنۋشىلىق يدەولوگيانىڭ ادامداردىڭ ءومىرى مەن قۇندىلىقتارىنا اسەرىن بايقادى. مەديا سالاسىنداعى قىزمەتى وعان قوعامداعى ءتۇرلى قۇبىلىستاردى باقىلاپ، مەگاپوليس تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى سۇرانىستارى مەن ەموتسيونالدىق قاجەتتىلىكتەرىن زەرتتەۋگە جول اشتى. وسى كاسىبي تاجىريبەلەر وعان قالالىق ءومىردى كەڭىنەن جانە تەرەڭىرەك تۇسىنۋگە كومەكتەسىپ، ادەبي شىعارماشىلىعى ءۇشىن سارقىلماس شابىت كوزىنە اينالدى.

ۆەي حۋەي ءوز شىعارمالارىندا باتىل ءارى اۆانگاردتىق ءستيلدى قولدانۋىمەن تانىمال. ول نازىك ءارى ەموتسياعا تولى بايانداۋ ءتاسىلى ارقىلى زاماناۋي مەگاپوليس ايەلدەرىنىڭ ماتەريالدىق جانە ەموتسيونالدىق الەمدەگى كۇرەسى مەن ىزدەنىستەرىن تەرەڭ زەرتتەيدى. ونىڭ تۋىندىلارىندا قالالىق ايەلدەر كۇردەلى ءارى قايشىلىقتى كەيىپتە بەينەلەنەدى: ولار مەگاپوليستىڭ جارقىراعان مۇمكىندىكتەرىنەن ءلاززات الىپ، ماتەريالدىق مولشىلىققا قول جەتكىزگەنىمەن، سونىمەن بىرگە سەزىمدىك تۇراقسىزدىق پەن ىشكى جان كۇيزەلىستەرىنە ۇشىرايدى. ۆەي حۋەي بۇل ايەلدەردىڭ ىشكى جان دۇنيەسىن ءدال جەتكىزۋ ارقىلى مەگاپوليستەگى ءومىردىڭ قۇشتارلىعى مەن اداسۋلارىنىڭ كورىنىسىن جاسايدى. ونىڭ شىعارمالارى زاماناۋي قوعامداعى ادامداردىڭ رۋحاني بوس كەڭىستىگى مەن سانسىز سۇراقتارىنا تەرەڭ بويلاپ، وقىرمانداردى قازىرگى قالالىق ءومىر مەن ادام تابيعاتى جايلى ويلانۋعا شاقىرادى. سول سەبەپتى ونىڭ تۋىندىلارى زاماناۋي قالالىق مادەنيەت پەن ايەل پسيحولوگياسىن زەرتتەۋدەگى ماڭىزدى ادەبي ۇلگىلەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.

«شانحاي سۇلۋى» (ءۇزىندى)

«مەنىڭ اتىم – ني كە، دوستارىم مەنى CoCo دەپ اتايدى. كۇن سايىن تاڭەرتەڭ كوزىمدى اشقان ساتتە-اق، الەمدى تاڭعالدىراتىن ءبىر ەرەكشە ءىس جاساۋدى ويلايمىن. ءبىر كۇنى اسەم وتشاشۋ سەكىلدى قالانىڭ اسپانىندا جارقىراپ، ءوز ءىزىمدى قالدىرۋدى ارماندايمىن. بۇل – مەنىڭ ومىرلىك ماقساتىم، العا ۇمتىلۋعا دەگەن ىنتام. بۇل ارمانىمنىڭ شانحاي قالاسىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىممەن تىكەلەي بايلانىسى بار. شانحاي – ماڭگى تۇمان باسقان، وسەك-اياڭنان ارىلمايتىن، سوناۋ حالىقارالىق ساۋدا ورتالىعى بولعان كەزدەن قالىپتاسقان ەرەكشە ارتىقشىلىق سەزىمى بار قالا. بۇل سەزىم مەن سياقتى سەزىمتال ءارى تاكاپپار قىزداردى ۇنەمى ىنتالاندىرىپ، جىگەرلەندىرىپ وتىرادى. مەن بۇل قالانى ءبىر جاعىنان سۇيسەم، ەكىنشى جاعىنان جەك كورەمىن.

مەن 25 جاستامىن. ءبىر جىل بۇرىن كوپ پايدا اكەلمەگەن، بىراق ماعان ازداپ تانىمالدىق سىيلاعان اڭگىمەلەر جيناعىم جارىق كوردى. ءۇش اي بۇرىن جۋرنال رەداكتسياسىنداعى جۋرناليستىك جۇمىسىمنان شىعىپ كەتتىم. قازىر «ليۋدي» دەپ اتالاتىن شاعىن كوفەحانادا داياشى بولىپ جۇمىس ىستەيمىن. اياعىمدى اشىپ تۇراتىن قىسقا بەلدەمشە كيىپ، كىرىپ-شىعىپ جاتقان قوناقتاردى كۇتىپ الامىن.

بۇل كوفەحانادا ۇزىن بويلى، كەلبەتتى ءبىر جىگىت ءجيى كەلەدى. ول ۇنەمى كوفە ءىشىپ، كىتاپ وقىپ، بىرنەشە ساعات بويى تاپجىلماي وتىرادى. مەن ونى باقىلاعاندى ۇناتامىن. ول مەنىڭ وعان نازار اۋدارىپ جۇرگەنىمدى سەزسە دە، ەشقاشان ءتىس جارمايدى. ءبىر كۇنى ول ماعان قاعاز قيىندىسىن ۇسىندى. وندا «مەن سەنى سۇيەمىن» دەگەن سوزدەر مەن ونىڭ اتى-ءجونى جانە مەكەنجايى جازىلىپتى.

ول مەنەن ءبىر جاس كىشى، قويان جىلى تۋعان، ەسىمى – تيانتيان. ونىڭ بولمىسى مەنى قاتتى باۋراپ الدى. ول ومىردەن شارشاعان، بىراق ماحابباتقا شولدەگەن ادامنىڭ بەينەسىن ەلەستەتەتىن. ءبىز مۇلدەم ەكى ءتۇرلى ادام ەدىك. مەن – ءورشىل، ەنەرگياعا تولى، ءومىردى شىرىنعا تولى جەمىس دەپ سانايمىن، ونى كەز كەلگەن ساتتە تىستەپ الۋعا ءازىرمىن. ال ول – تۇيىق، مۇڭدى، ءومىر وعان ۋ قوسىلعان تورت سەكىلدى كورىنەدى، ءاربىر ءتىلىمىن جەگەن سايىن ازاپ شەگەتىندەي. بىراق ءبىزدىڭ وسىنداي ايىرماشىلىعىمىز ءبىر-ءبىرىمىزدى ودان سايىن تارتتى. ءبىز جەردىڭ ەكى ءپوليۋسى سەكىلدى ءبىر-بىرىمىزگە تارتىلا تۇستىك. كوپ ۇزاماي ءبىز ەسسىز ماحابباتقا بەرىلدىك».

ميانميان

1970 جىلى شانحايدا دۇنيەگە كەلگەن ميانميان جاستايىنان وزگەلەردەن ەرەكشەلەنەتىن بۇلىكشىل مىنەزىمەن تانىلدى. ول مۋزىكا، ونەر سياقتى شىعارماشىلىق پەن وزىندىك كوركەمدىك ءبىلدىرۋدى تالاپ ەتەتىن ءتۇرلى سالالارعا بەلسەندى تۇردە ارالاستى. مۋزىكا ىرعاعى ارقىلى سەزىمىن شىعارىپ، ونەر الەمىندە وزىندىك بولمىسىن ىزدەدى. بۇل ەرەكشە تاجىريبەلەر جاستىق شاعىن جارقىن ەستەلىكتەرمەن تولىقتىرىپ قانا قويماي، ونىڭ ادەبي شىعارماشىلىعىنىڭ ماڭىزدى قاينار كوزىنە اينالدى. وسىنداي اسەرلەر ونىڭ شىعارمالارىنا قايتالانباس دارالىق پەن اۆانگاردتىق رۋح سىيلادى.

وزىندىك ستيل مەن ادەبيەتتەگى باتىل قادامدارىنىڭ ارقاسىندا ميانميان ادەبيەت الەمىنە جارقىراي ەندى. ونىڭ شىعارمالارى زاماناۋي قالانىڭ شەتىندە ءومىر سۇرەتىن ادامداردىڭ بولمىسى مەن ىشكى سەزىمدەرىن ەش بۇكپەسىز، كەيدە ءتىپتى جالاڭاش كۇيدە سۋرەتتەيدى. ولار – قوعامنىڭ نازارىنان تىس قالعان جاندار ەمەس، كەرىسىنشە، ولاردىڭ قايعى-قاسىرەتى، قۋانىشى، ارمانى مەن ۇمىتسىزدىگى ونىڭ تۋىندىلارىندا انىق كورىنىس تابادى. ميانمياننىڭ وتكىر بايقاعىشتىعى مەن باتىل كوزقاراسى وسى الەۋمەتتىك توپتىڭ شىنايى بولمىسىن اشىپ، قالالىق ادەبيەتكە جاڭا سەرپىن مەن كوزقاراس اكەلدى. ونىڭ شىعارمالارى ءداستۇرلى ادەبي بايانداۋ ادىستەرى مەن قۇندىلىقتارىنا قارسى شىعىپ، وقىرمانداردى قوعامنىڭ ارتۇرلىلىگىن جانە ادام بولمىسىنىڭ كۇردەلىلىگىن قايتا باعالاۋعا يتەرمەلەيدى.

«قانت» ء(ۇزىندى)

«تاعى دا وسى ۋ-شۋ باسىلمايتىن بارعا كەلدىم. مۋزىكا قۇلاق تۇندىرادى، كۇلكى مەن ايقاي ارالاسقان داۋىستار بىرىگىپ، مەنى قاپاستا ۇستاعانداي سەزىنەمىن. ءتۇرلى ءتۇستى شامداردىڭ جارىعى اينالامداعىلاردىڭ جۇزىنە تۇسكەنىمەن، مەنىڭ ىشكى قاراڭعىلىعىمدى جارىقتاندىرا المادى. بۇرىشقا جايعاسىپ، بىرىنەن سوڭ ءبىرىن ءىشىپ وتىرمىن. ءوزىمدى ۇمىتۋ ءۇشىن، وتكەننىڭ اۋىر ەستەلىكتەرىن ءوشىرۋ ءۇشىن.

ءار جۇتىم تاماعىمدى ورتەگەندەي كۇيدىرسە دە، مەن ءمان بەرمەيمىن. تەك تەزىرەك ۇمىتقىم كەلەدى. بىراق سول ەستەلىكتەر كولەڭكەدەي قالماي، كوزىمدى جۇمعان سايىن قايتا ورالادى. ونىڭ ءجۇزى، داۋىسى، بىرگە وتكىزگەن ساتتەرىمىز تولقىن بولىپ، مەنى شايىپ اكەتەدى. ءبىر كەزدە مەن ونى سۇيەنىشىم دەپ ويلادىم، ءومىرىمنىڭ قۇتقارۋشىسى دەپ سەندىم. بىراق ءبارى ءتۇپتىڭ تۇبىندە بوس قيال، كۇيرەگەن ارمان بولىپ شىقتى.

بار بارعان سايىن ادامعا تولىپ، اتموسفەرا قىزا ءتۇستى. بىرەۋلەر بي الاڭىندا جانتالاسا بيلەپ جاتسا، ەندى بىرەۋلەرى قاتتى داۋىسپەن كۇلىپ، اڭگىمە-دۇكەن قۇرۋدا. بىراق مۇنىڭ ءبارى مەن ءۇشىن ماعىناسىز. مەن اينالامداعى ادامدارعا قاراپ، ءوزىمدى وسى قايناعان ءومىردىڭ سىرتىندا قالعان بوگدە جان سەكىلدى سەزىندىم. جالعىزدىق قۇشاعىندا وتىرمىن. جان دۇنيەمدەگى بوس كەڭىستىكتى تولتىرۋ ءۇشىن ىشىمدىككە باس قويدىم. بالكىم، وسى ماس كۇيدە بولسىن، از دا بولسا تىنىشتىق تابارمىن. ەڭ بولماعاندا، ءبىراز ۋاقىتقا بولسىن، ءبارىن ۇمىتۋعا مۇمكىندىك الارمىن».

نۇرحالىق ابدىراقىن

Abai.kz

0 پىكىر