ءبىر قىمبات مۇلىكتى يەلەنگىڭىز كەلىپ ءجۇر، بىراق اقشاڭىز جەتپەيدى دەلىك. شارتتى تۇردە ون مىڭ دوللاردىڭ كولىگى بولا سالسىن. بىراق قالتاڭدا ءبىر مىڭ عانا بار. قالاي شەشەمىز؟
ويلانۋعا ەرىنبەگەن ادام نەشە ءتۇرلى جولىن تابادى،-دەپ جازادى «degdar.kz» پورتالى.

مىسالى ءبىرىنشى ۆاريانت, راسسروچكا. بىراق ون پايىز اقشا قۇيعانعا كولىگىنىڭ كىلتىن ۇستاتا سالاتىن كەڭ جىگىتتەر بىزدە كوپ ەمەس. تابىلىپ تا جاتادى. بىراق كوبىنە جۇرتتار وندايلارعا قۇتىلا الماي جۇرگەن كولىگىن ۇزاتىپ جىبەرەدى. قۇيعان بەنزينىڭدى سىمىرە بەرەتىن كراكوديل نەمەسە موتورىنا سۋ كەتىپ، مايى كوپىرىپ تۇرعان بىردەڭەگە تاپ بولاسىڭ. سوسىن ءۇستى-باسىڭ قارا ماي بوپ، كولىكتىڭ استىندا ماڭدايىنىڭ سورى بەس ەلى تاعدىرىڭدى بوقتاپ جاتقانىڭ جاتقان.
ەكىنشى ۆاريانت بار، كرەديت الاسىڭ. بىراق بەس جىل بويى تاپقان-تايانعانىڭدى جيىپ، العان اقشاڭدى ەكى-ءۇش ەسە ارتىعىمەن تولەپ بەرەسىڭ. ونىڭ دا اقىرى تاعدىرىڭا ءتىل تيگىزۋمەن اياقتالۋى مۇمكىن.
ءۇشىنشى ۆاريانت بار، تىرنەكتەپ ءجۇرىپ تاپقانىڭدى ءاربىر تيىنىنا دەيىن ساناپ، ەسەپتەپ، جۇمىسىڭا ستروگا اۆتوبۋسپەن، وندا دا پەرەسادكى جاساۋدان قاشىپ ءجۇرىپ جينايسىڭ. ارينە بۇل كوپ قازاقتىڭ قولىنان كەلە بەرمەيدى. قۇرعىردىڭ، كەيدە ەت جەگىڭ كەلىپ كەتەدى، كەيدە ءبىر تويدا، بەتاشاردىڭ ۇستىندە جۇرت الدىندا جومارتتىعىڭ ۇستاپ كەتەتىنى بار دەگەندەي..
ءتورتىنشى ۆاريانت بار، بيزنەسكە سالاسىڭ. وسىعان دەيىن ايتىلعانداردىڭ ىشىندەگى بولەە پراگماتيچنىي جولى وسى بولۋ كەرەك. ارينە، باستاپقى مىڭ دوللار اقشامەن پالەندەي بيزنەس اينالدىرۋ كوڭىلگە قونىمسىز. بىراق قولىنان كەلگەندەر، شىمكەنتتىڭ جىگىتتەرى ىستەپ جاتادى.
قىسقاسى، ويلانا بەرسەڭ ءتۇرلى ۆاريانتتار شىعا بەرەدى. ارقايسىسىنىڭ ءوز ارتىقشىلىقتارى مەن كەمشىلىكتەرى بار.
بىراق ءبىز بىلمەيتىن ەڭ وپتيمالنىي، ەڭ ءبىر توتە جولى بار ەكەن. ول – قۇدايدىڭ قايىرىمدىلىق اريفمەتيكاسى. قۇداي قۇراندا «بەرگەن ساداقاڭدى ون ەسە قايتارامىن» دەپ ۋادە ەتكەن ەكەن ء(وزىم وقىعان جوقپىن، ءدىن عۇلاماسىنىڭ اۋزىنان ەستىدىم).

قايىرىمدىلىق اقشا، گۋمانيتارلىق كومەك، ساداقا دەگەنىمىز دەپوزيتتىڭ ءبىر ءتۇرى عوي. بانكتەردەن ءبىر ايىرماشىلىعى مۇندا وتە ۇساق جازۋمەن جازىلاتىن قاعاز جۇزىندەگى كەلىسىمشارت جاسالمايدى، ەپتس-نىڭ دا قاجەتى جوق. جاراتۋشىنىڭ ءوزى گارانت بولادى، ابەششايۋ دەگەن ءبىر ءسوزى عانا بار. تاعى ءبىر ايىرماشىلىعى، سىياقى مولشەرلەمەسى ءبىزدىڭ بانكتەردەگىدەي 8% نەمەسە 10% ەمەس، ون ەسە دەپ كورسەتىلگەن. سوسىن ول كىسى كاسپي بانك سياقتى «% گودوۆىح»، «% ۆ گود» دەپ شاتاستىرىپ، سپەكۋلياتسياعا بارمايدى. كونكرەتنو، ون ەسە عىپ بەرەمىن دەدى، بەرەدى. ازىرگە جەر بەتىندە ونداي سىياقى مولشەرلەمەسىن ۋادە ەتكەن بانك جوق.
سونىمەن جاڭاعى كولىككە كەلەيىك، ون مىڭ دوللارعا كولىك العىڭىز كەپ تۇر. بىراق قالتاڭىزدا مىڭ دوللار. ءبارىبىر جەتپەي تۇر، ودان دا سول اقشانى قايىرىمدىلىق ىسكە ۇلەستىرىپ بەرىڭىز. كوپ ۇزاماي ۋادە ەتىلگەن ون ەسەلىك سىياقىڭىزدى الاسىز.
ون ەسە دەگەنىمىز، ەڭ تومەنگى ۋادە ەتىلگەن سىياقى مولشەرلەمەسى. ونىڭ ۇستىنەن بەرىلەتىن «قوسىمشا پايىز» دەگەن بولادى. مىسالى، ءسىز قايىرىمدىلىق جاساۋ بارىسىندا سوڭعى اقشاڭىزدى تاستاساڭىز، ياعني ريسك وتە جوعارى بولسا، ول دا ەسكەرىلەدى. سايكەسىنشە، ۇستىنەن تاعى پايىزدار قوسىلادى.
نەمەسە ءسىزدىڭ ويىڭىزدا ماتەريالدىق پايدا ماقساتتارى جوق، انشەيىن بىرەۋدىڭ قينالىپ تۇرعانىن كورىپ، سوعان قول ۇشىن بەرۋ ماقساتىندا ساداقا بەرگەن بولساڭىز، قۇداي ونى دا ەسكەرەدى، سىياقى مولشەرلەمەسى الدەقايدا جوعارى بولادى. «اللا ريزالىعى ءۇشىن» عانا بەرىلەتىن ساداقا بولادى. ونىڭ دا ءوز ەسەبى بار. وكىنىشكە قاراي، بۇل قوسىمشا پايىزداردىڭ قانشا ەكەنىن، قالاي ەسەپتەلەتىنىن بىلەيمىن، قۇداي ءوزى شەشەدى. ايتپەسە، 1C-كە سالىپ جىبەرىپ شىعارىپ بەرە سالاۋعا بولار ەدى.
ءسوزدىڭ قىسقاسى، ساداقا بەرۋ بارىسىندا بىرەۋگە قول ۇشىن سوزۋدى ويلاماساڭ دا، اللا ريزالىعىن ويلاماساڭ دا، تەك اقشامدى كوبەيتىپ الايىن دەگەن تازا ءدۇنياۋي ماقسات قانا بولسا دا ون ەسە سىياقىڭدى الاسىڭ. ال ار جاعىنداعى قوسىمشا پايىزدار ءوزىڭنىڭ جەكە پەيىلىڭە بايلانىستى.
بۇل تۋرالى باياعىدا ءبىر ءدىن عۇلاماسىنان ەستىپ ەدىم. كەشە سوعان تاعى ءبىر كوز جەتكىزدىم، سوسىن جۇرتقا دا ايتا وتىرايىن دەدىم. ايتپەسە كوسەمسىپ، ۋاعىز ايتۋ ويىمدا جوق ەدى.
كەيدە ويلايمىن، امەريكانىڭ ەرەكشە بايىپ كەتكەنى دە وسى ساداقادان اسەرىنەن بە ەكەن دەپ. العاشقى كەزدەرى پروتەستانتيزم قايىرىمدىلىق جاساۋ يدەياسىن قاتتى كوتەرگەنىن بىلەمىز. قاراپايىم ادامدار قارا ناننان ارتىلعان اقشاسىن «بولاشاقتىڭ كاپيتالى» دەپ مەملەكەتكە لاقتىرا بەرگەن. كەيىننەن بۇل ءداستۇردى ەۋروپا تۇرعىندارى ءىلىپ اكەتتى. ساداقا مەن گۋمانيتارلىق كومەك بەرۋ جاعىنان ەۋروپالىقتارعا ءالى دە ەشكىم ىلەسە المايدى.

Abai.kz