ء(ا.نiلiباەۆتىڭ «ايقىن» گازەتiندە جاريالانعان «ءۇش قانات» اتتى پالسافالىق تولعاۋىنا ءسال ساپالى پiكiر جالعاۋ)

ء(ا.نiلiباەۆتىڭ «ايقىن» گازەتiندە جاريالانعان «ءۇش قانات» اتتى پالسافالىق تولعاۋىنا ءسال ساپالى پiكiر جالعاۋ)

I
جوقتى،
باردى
جازعانىڭمەن
تiزبەلەپ،
ءاۋ، ابەكە-اۋ!
كوكتەم بولەك،
كۇز بولەك.
ءتانiڭ كەتسە
قارا جەردiڭ
قوينىنا،
جانىڭ ىرشىپ
عارىشتان جاي
Iزدەمەك.

شىن جەبەسە
بولمىس قۇدiرەت
ەر دەمiن.
نايزاعاي بوپ
كوكتi وسقىلار
جەردەگi ءۇن.
ءتاڭiر بەرگەن
«تالانت!» دەيتiن
سىيىڭدى
بiرi تارتىپ
الا المايدى
پەندەنiڭ.

سول سىيىڭدى
قادiرلەمەي
سەن نەگە
كوكپار قىلىپ
تاستاي سالدىڭ
كومبەگە؟
وت كومەيدەن
شوق شاشاتىن،
شايىرىم،
ۇقساپ كەتتiڭ
قولىن جايعان
تەڭگەگە.

وزەگiڭنەن
ۇقپاي تامار
ءنارiڭدi,
كۇركiلدەۋمەن
الماستىردىڭ
ءانiڭدi.
«وسانناڭمەن»
وزامىن دەپ
اداستىڭ،
ءتارجiماڭنان
تەرە بەرمەي
ءدانiڭدi.

ءۇش قاناتپەن
ۇشپايتىنىن
ەسكەرمەي،
تۇزاق سالىپ
ۇستايتىنىن
ەسكەرمەي،
ءۇش قاناتتى
ۇسىنىپسىڭ
اسپەتتەپ،
سول «سىيىڭمەن»
كيiپ-جارىپ،
توسكە ورلەي.

وڭ كوزiمەن
تۋرا قاراپ
جاساعان،
پەندەسiنەن
جاساماسا
ەسالاڭ،
اسپان،
جەردi
قانشا تiرەپ
تۇرسا دا،
ءۇش قاناتپەن
ۇشا المايدى
ەش ادام!

شىعارعانمەن
قۋ جانىنىڭ
سiلiكپەسiن،
ۇشا المايدى،
قۇشا المايدى ول
بۇلت ءتوسiن.
بايبالاممەن
باج-بۇج ەتكەن
بايعۇستار
باس قاتىرار
باستاي الماي
جۇرت كوشiن.

قۇل تiرلiكتi
جۇلىپ الىپ
تاستاساڭ،
اقىن جۇرەك
ايتا الادى
باسقاشا ءان.
قانشا جەردەن
ساۋدا بايى
بولسا دا،
ۇشا المايدى
بiر قانات تا
ەشقاشان.

ۇشا المايدى
ءۇش قاناتپەن
قارعا دا،
قۋعانىمەن
تاياق الىپ
بار بالا.
ءۇش اياقپەن
ءۇش اتتاپ تا
باسپايدى
جەككەنiڭمەن
كوك ەسەكتi
ارباعا.

بار تازانى
جۇرەر جۇپ قىپ،
قوساقتاپ،
Iزگiلەردiڭ
تاڭى تۇگiل
كەشi اپپاق.
ءۇش قاناتپەن
ۇشپاققا ەشكiم
شىقپايدى،
مىقتاپ،
نىقتاپ
قويساڭ دا ونى
جاساقتاپ.

ۇشەۋمەنەن
كۇشەيمەيدi
ەشتەڭە.
ءۇش اياق يت
Iلەسە الماس
كوشكە دە.
بiر توسەكتi
بولiسە الماي
جۇلىسار
ايەل،
ەركەك
جانە توقال
كەشكە ەنە.

تۇنگi تiرلiك
تالاستىرىپ
ۇشەۋدi.
كوبەيتەدi
ۇرىس-كەرiس،
مiسەۋدi.
جاپسىرادى
جاس توقالعا
جاعام دەپ،
بايبiشەگە ەر
قۇلىنداعى
تiسەۋدi.

قوس ايەلگە
كەزەك-كەزەك
باس ۇرىپ،
كۇن كورەدi ول
ءوزiن،
كوزiن
جاسىرىپ.
ۇشتiك سولاي
ويران سالىپ
ءجۇر بۇگiن
وتباسىنىڭ
بەرەكەسiن
قاشىرىپ.

تىنىشتىقتى
وسىناۋ ۇشتiك
Iرەۋدە.
تاجال بولىپ
جار-جار ايتقان
تiلەۋگە.
قوس قاناتتاي
جۇپ ءومiردi
تالقانداپ،
تاعى بiردi
نەگە ال دەيمiز
بiرەۋگە؟

تاققانىڭمەن
ماقتاپ،
باپتاپ،
قىستالاپ،
تiرi جاندى
تىرپ ەتكiزبەس
ءۇش قانات.
وردەن ورعا
قۇلدىراتىپ
شىڭعىرتار
قوس قاناتتى
ارتىق قانات
ۇستاپ اپ.

II
«اقىل عانا
قاجەت – دەپسiڭ –
ادامعا!»
دۇنيەنi ول
تiرەر دەگەن
باعاڭ با؟
اقىماقتىڭ
ايتاعىمەن
جارماسىپ،
نەگە جۇرەر
اقىل قولى
جاعامدا؟

قۇر اقىلمەن
قۇر قالدىرىپ
ادامدى،
اسقاق ەدiم،
الاسارتتىڭ
باعامدى.
جانىم قايدا
جاي وعىنان
جاسقانباس،
ارىم قايدا
جىرتقىزبايتىن
جاعامدى؟

ارىم – بارىم،
قاسيەتiم،
مياتىم!
جاندى دا ارعا
ساداقا ەتiپ
قياتىن.
اقىل كەيدە
ارامدىقپەن
ۇيلەسسە،
جەر بەتiنەن
جوعالاتىن
ۇياتىڭ.

اقىل نەگە
قايتارتپايدى
ەسەمدi.
تولتىرتپايدى
شۇرىق، تەسiك
كەسەمدi.
جار جاعالاپ
قالت-قۇلت ەتiپ
جۇرسەك تە،
كەتەمiز بە
اڭساۋمەنەن
كوسەمدi.

نەگە، ابەكە،
كەرەك ەمەس
Iزگiلiك؟
ول بار جەردە
باسپاس ەدi-اۋ
ءجۇزدi بۇلت.
ءوز ءۇيiڭنiڭ
تورiندەگi
تاباققا
موليمەس ەك
جەتە الماستان
ۇزدiگiپ.

نەگە، ابەكە،
قاجەت ەمەس
مەيiرiم؟
مەيiر بولسا
كەڭەيمەس پەد
پەيiلiم.
جوعارىدا
جوعالعان سوڭ
سول مەيiر
جۇتقانىمنىڭ
كەيi وكسiك،
كەيi iرiڭ.

نەگە، ابەكە،
ۇمىت قالدى
ادالدىق؟
سول شiركiنiڭ
بولىپ ماعان،
ساعان قۇت –
كەۋدەلەردەن
وشiرمەس پەد
سۇمدىقتى،
پەندەلەردi
وسiرمەس پەد
ادام عىپ.

نەگە ۇمىتتىڭ
دiلiم مەنەن
تiلiمدi?
اسپانداتقان،
اسپانعا اتقان
ءۇنiمدi.
تiل – قۇدiرەت
تۇيرەپ ءتۇسiپ
كەۋدەنi
شىرىلداتىپ
ايتقىزباس پا
شىنىڭدى.
III
عالام سىرى –
تىسقارى سىر
ساناڭنان.
تىلسىمى مول –
قايدان،
قايتiپ
جارالعان.
قاي قۇدiرەت
الەمگە ادام
تۋعىزىپ،
جاندى بەرiپ،
سىعىپ تاننەن
جان العان؟

كۇن باتادى،
تاڭ اتادى
توقتاماي،
ماڭگiلiكتi
قاس قاعىممەن
نوقتالاي.
اق، قارانى،
قاس پەن دوستى
قاباتتاپ،
Iزگiلiكتi
زۇلىمدىقسىز
جوقتاماي.

و دۇنيە
سانامىزدان
تىسقارى
جەتكەن جوقپىز
بولجار ونى
تۇسقا ءالi.
بار مەن جوعىن
سەزە الماستان
سەسكەنiپ،
جانىڭ تۇرار
تاننەن شىقپاي
ۇشقالى.

تiل قاتپايدى
تىلسىم كوكتەن
زاڭعار تۇك.
قيقاڭدايدى
قيال سونى
اڭعارلىق.
كوڭلiڭ سەنسە
ەش ۇرەيسiز
كەتەر ەڭ
عۇمىرىڭا
و دۇنيەدە
جالعارلىق.

بار ءمانiڭدi
تارازىلاپ
ارمەنەن،
تالپىندىرار
ۇعىم با ەكەن
جان دەگەن.
قياناتقا
كونبەي كوككە ول
ۇمتىلسا،
ۇستاي الماي
قالار ما الدە
تار دەنەڭ؟

بiردە ءۇزiلiپ،
قايتا ويانىپ
بiردە دەم،
جان تىپىرلاپ
تiرiلەر مە
مۇردەدەن؟
الدە ول شiركiن
قوزىداي بوپ
ويناق ساپ،
قاشا ما ەكەن
دەنە دەيتiن
تۇرمەدەن؟

ۇزدiكتiرiپ
ۇمتىلدىرار
قۇر دامە،
اينالعانشا
ءتانiڭ سۋىپ
مۇردەگە.
شىبىن جاندى
شىرىلداعان
تورعايداي
باپتاپ،
ساقتاپ
الدە وزiنشە
ءجۇر دەنە.

IV
ەسكiرمەيتiن
اي دا ەمەس،
كۇن دە ەمەس.
ەسكiرمەيتiن
تۇك تاپپايدى
مۇلدەم ەس.
زاماناقىر
جەتەتiنiن
سەزەتiن
ەسكiرمەس تەك
ساناڭداعى
مۇڭدى ەگەس.

«زاماناقىر
كەلە مە،
الدە
كەلمەي مە؟»
دەپ ويلايتىن
پەندەلەر بار
كەي-كەيدە.
و دۇنيەنiڭ
اشقىزاتىن
قاقپاسىن
سول «پالەڭدi»
كورiپ ءجۇرمiز
ولمەي دە.

وكسiك قۋسا
كومەيلەتiپ
كۇلكiمدi,
زارمەن بۋسا
جانى جايساڭ
جۇرتىمدى،
زاماناقىر
ورالعانى
ەمەس پە،
گازىم تۇگiل
تارتىپ السا
مۇلكiمدi.

قابىسپاسا
ءسوز بەن iستiڭ
بiرلiگi,
تابىسپاسا
ەلدi الداعىش
تiرلiگi,
ادال استى
ارامدىقپەن
تاتقىزسا،
وسى ەمەس پە
زاماناقىر
قۇردىمى.
سەل مەن سوردىڭ
كۇندە كەشiپ
تاسقىنىن،
قايعى-مۇڭنىڭ
جامىلامىز
تاس، قۇمىن.
سۋعا بەرگەن
بالاسىنىڭ
ءمايiتiن
تابالايمىز
دالاسىنىڭ
قاشقىنىن.

ءوز قولىمەن
وزگەلەردi
حان قىلىپ،
قۇتتى ورىنعا
قوندىرعانمەن
ماڭگiلiك.
دالاسىنان
قالاسىنا
شۇبىرىپ،
قازاقتار ءجۇر
باسپاناسىز
قاڭعىرىپ.

ۇمتىلعانمەن
Iرiلەردiڭ
توبەتi.
بiلمەيدi عوي –
اشىلعانمەن
تابەتi,
سول قازاقتىڭ
سويىلماستان
كەتكەنiن
قوجاسىنىڭ
كومەيiندە
قوڭ ەتi.

ءسۇيiنiشiن
قايعى بۇزىپ،
مۇڭ ءبولiپ،
جاتقاننان سوڭ
ازابىمەن
كۇندە ءولiپ،
ءۇمiتi مەن
تiلەگiنەن
ايىرىلىپ،
زومبي بولعان
قاپتاپ كەتتi
جىندى ولiك.

تاسقىن تiرلiك
تونسە تولقىپ
كۇندە ەلگە،
كiمدەر كەلەر
كومەك بەرiپ
كiمدەرگە؟
كۇندە ولگەنشە،
زاماناقىر
كەلسiن تەز
جوق قىلاتىن
بار الەمدi
بiر دەمدە.

ورالمايدى
ۇيiرiنە
وتكەندەر.
تiرلiگiنiڭ
نۇكتەسiنە
جەتكەندەر.
ءاۋ، ابەكە-اۋ!
سەن «كەلەدi!»
دەگەنمەن
تiرiلمەيدi
و دۇنيەگە
كەتكەندەر.

پانيلiكتەن
باقيلىققا
باسقاندا،
سالا المايسىڭ
بۇرىنعىداي
باستى العا.
وشكەن ءومiر
كەرi اينالتىپ
عالامدى
«جوسىمايدى
كوشكەن بۇلتتاي
اسپاندا»...

بار نارسەنiڭ
جوق بولارى
دىم ەمەس.
جوقتى بار دەۋ
تۋعىزادى
مىڭ ەگەس.
جارىق كۇننiڭ
قاسيەتiن
ۇعارلىق
بiر ادامعا
جەتە المايدى
مىڭ ەلەس.
ءاۋ، ابەكە-اۋ،
بەرiلiپ ەد
كوز نەگە،
ۇلىڭ قۇل بوپ
قولىن جايسا
كەزبەگە؟
سوقىر بول دا،
سورلى ەلiڭدi
جەمتiك ەت
اش وزەگiن
ءۇزiپ بەر دە
وزگەگە.

سوندا مۇمكiن
تۇيسiنەرسiڭ،
بiلەسiڭ،
بۇلت باسقانىن
جۇرت ءجۇزiنiڭ
كۇنەسiن.
زاماناقىر
بولىپ جاتتىڭ
وڭەشi
الاشىڭنىڭ
جۇتىپ جاتقان
ۇلەسiن.
V
ۋاي، ادامزات!
بولساڭ ناعىز
اقىلدى.
ايىرمايسىڭ
نەگە جات پەن
جاقىندى.
«ادiلەت!» دەپ
جان شىققانشا
تالاسپاي،
كەلiمسەككە
نەگە ۇستاتتىڭ
حاقىڭدى.

«ادام – ءتاڭiر!»
كەيدە وسىنداي
ۇعىم بار.
كەۋدەنi اشار
كوكپەن جالعار
تىعىندار.
كوككە وكپەنi
ايتا الارداي
حاق بولساڭ،
جەرباۋىرلاپ
نەگە شوككەن
بۇگiنگi ار؟

كوز ايىرماي
اق ۇيلەر مەن
كوك ۇيدەن،
قۇلدىق ءناپسi
ەرتەلi-كەش
موليگەن.
سۇراپ iشەر،
جىلاپ iشەر
سارقىتىن
قوڭىز تiرلiك
وپا بەرمس
بوق ۇيگەن.

وكتەمدiگە
كوزiن ساتقان
كوپ پەندە
جەتەم بە دەپ
قۇمارتقان شەن،
شەكپەنگە.
قولىن ءسۇيiپ،
ەتەكتەردi
جالايدى،
سۋىق كوزدەر
نۇر شۋاعىن
توككەندە.

ەلiرەدi
ەلiن،
جەرiن
ۇمىتىپ،
سەمiرەدi
بۇلت باسپاستان
كۇنi تۇك.
كەمiرەدi
مايلى باسىن
جiلiكتiڭ
ءوز جۇرتىنىڭ
اش قارىنىن
ۇلىتىپ.

قينامايدى
قينالعانى
حالقىنىڭ،
جەكە اسايدى
سىباعاسىن
جالپىنىڭ.
ويلامايدى
ومىرتقاسىن
وپىرار
كوكتەن جەتەر
قۇدiرەتiن
تالقىنىڭ.

سەزiمiمەن
سەرگەك ەتكەن
ادامدى
«جۇرەك» دەيتiن –
عارىش سىيعان
عالامدى،
«كەسەك ەت!» دەپ
كەسiرلەنگiش
كورمەيمiز
تاس تابانمەن
ءتوسiڭدi ەزگەن
ناداندى.

ال قازاقتىڭ
بار بiلەرi –
قىزعانىش.
وزسا دوسى
كوكiرەگi
سىزداعىش.
وزەكتەسكە
ور قازۋعا
اسىعار
باقاستىقتىڭ
ۋىن iشiپ
قىزعان iش.
شىداتپايدى
كۇنشiلدiكتiڭ
جەگiسi.
ءوز جاقسىسىن
ورعا جىعۋ –
تەك iسi.
جانى كiرەر –
جىعىپ بەرگەن
قانداسىن
جاۋكەمدەسە
ورىس،
كارiس،
جويىتى.

ءوش الماسا –
وكپەسi ءوشiپ
قينايدى.
تەككە جۇتار
اۋانى دا
قيمايدى.
قولدان كەلسە
كورشiسiنە
كورسەتپەي
جۇلىپ الىپ
تاستار ەدi-اۋ
كۇندi,
ايدى!..

كوزدەگiنi
كورە تۇرىپ
كورمەيدi.
ەرەتiنگە
ەرەگiسiپ
ەرمەيدi.
ەكi ەزۋدەن
بۇرقىراتىپ
كوبiكتi,
توردەگi ەمەس،
تومەنگiنi
تەرگەيدi.

ىزا جاسى
ءمولت ەتكەندە
شىلانىپ،
قوس بiلەكتi
شىعا كەلسە
سىبانىپ.
«اتتان!» قايدا...
بار اشۋدى
توگەدi,
ايەلگە تەك
ارس ەتۋمەن
شىعارىپ.

دالاعا ارناپ،
بالاعا ارناپ
ايقايدى،
بiزدەگi سەس
ءمۇيiزiن قۇر
شايقايدى.
توبەڭدi ويىپ،
ميىڭا تويىپ
جاتسا دا،
تورەلەرگە
ايتا المايمىز
«قايقايدى!»

جان شىققانشا
دىم شىعارماس
ۇنسiزدiك
قويعان جوق پا
ار مەن ءماندi
قۇنسىز عىپ.
كۇلەمiز-اۋ،
ۇرلاپ قانا
كۇرسiنiپ،
قالماعانداي
دالادا ەش
مۇڭسىزدىق.

«قارا!» دەيدi
كەيدە اداسىپ
كوزi اقتى.
«ەسەك!» دەيدi
ەگەس تۇيسiك
بوز اتتى.
و دۇنيەگە
بارىپ-قايتقان
ەشكiم جوق.
جۇماق تۇتىپ
ءجۇرمiز بە الدە
توزاقتى.

ءاي، ءبارiبiر
باس جاققا
بiز بارمايمىز.
باۋىرلاستى
باقىرتۋعا
داردايمىز.
Iرiمiزدi
پiرiمiز دەپ
قولپاشتاپ
بiرiمiزدi
بiرiمiز تەك
اربايمىز.

الىپ حالىق
ۇساقتاسا –
اڭدىر مۇڭ.
جاعىمپاز قىل،
كەلسە جانىن
جاندىرعىڭ.
ازىپ-توزىپ،
Iرiپ-شiرiپ
بiتەدi,
تارىققان ۇلت
تالكەگiندە
تاعدىردىڭ.

ال، ايتپەسە،
دەرت ەمسەڭشi
ۇلى بوپ.
ءوز ارىڭنىڭ
ورتەنسەڭشi
قۇلى بوپ.
جارامساقتىق
ءوتiپ كەتiپ
ەرتەڭگە،
ءولi ارۋاقتار
اتپاۋى ءۇشiن
تiرiگە وق!..

VI
ءاۋ، ابەكە-اۋ!
سەنسەك كوڭiل –
داۋاعا:
جۇپ ەمەس پە
ادام اتا،
حاۋا انا.
بار تiرشiلiك
ءسونiپ، ءولiپ
كەتپەي مە،
ۋ قوسقاندا
سۋىڭ مەنەن
اۋاعا.
بولاشاققا
بەت العالى
ەل كۇنi,
نەگiزدiڭ «جۇپ»
اتالعانى
بەلگiلi.
ۇمىتىلماس
توستەگi قوس
الما مەن
قوس جاناردىڭ
الەم سىيعان
كەڭدiگi.

«ءۇش قانات!» دەپ
كوپشiك قويدىڭ،
شايىرىم،
(بەرسiن ءتاڭiر
اداسقاننىڭ
قايىرىن).
بيلiك بiراق
ءۇش قاناتتى
«ۇشتiك» دەپ،
شتىك ەتiپ
تۇيرەپ جاتىر
ايىرىن.

تiكۇشاقپەن
قۋعانداي عىپ
اڭدى دا،
سول «ۇشتiكپەن»
پiسكiلەدi
زاڭدى دا.
وسى ۇشتiكتەر
كەرi يتەرiپ
دۇنيەنi
تۇنگە اينالىپ
كەتپەس پە ەكەن
تاڭ مىنا.

ستاليندiك
«ۇشتiكتi» قۇر
تiرiلتiپ،
قويماس پا ەكەن
زامانىمدى
ءبۇرiلتiپ.
ۇرەي باسقان
ەل جۇرەگiن
ءدال تاۋىپ،
قادالار ما
قانجار بولىپ
دiرiل تiك.

سۋىق «ۇشتiك»
شوشىتادى
سەسiمەن.
بۇل ۇكiمنiڭ
ول ۇكiمنەن
نەسi كەم.
بار ۇشتiكتi
بiر-اق تارتىپ
كەتەر ەد
سۇستى حالقىم
اداسپاسا
ەسiنەن.

شەشە بەرسە
زاڭسىز، ءجونسiز
ۇشتiكپەن،
كوگەرەر-اۋ
قۇر كۇتۋمەن
Iش بiتكەن.
كەدەنi مەن
وداعىنا
جول اشار،
قوجا تاۋىپ
تەرiسكەيدەن،
تۇستiكتەن.

تەكسەرمەسە
جاساعانىن
كiم
نەنi,
ۇلتتىڭ زارىن
كومسە يتiنiڭ
ۇرگەنi,
قاپتار رۋس،
تاپتار ءشۇرشiت
«كەدەن!» دەپ
بوساتقان سوڭ
اشىپ تاستاپ
Iرگەنi.

بۇزىپ-جارىپ
كەدەن بەرگەن
سىزاتتى،
قىل وڭەشكە
سالار ولار
تۇزاقتى.
لاق قۇرلى
تۇياق سەرپپەي
قىلعىنىپ،
«الاش!» دەيتiن
جوعالتارمىز
بiز اتتى.

سۇرقاي ۇشتiك
وڭاشادا
تابىسىپ،
جىلپىلداعان
ەرiندەرi
جابىسىپ،
بيiك-بيiك
تاقتى الماق بوپ
تالاسار،
ميى قىزىپ،
جۇرەك سۋىپ،
قانى ىسىپ.

قاقپان قۇرىپ،
قۇرىق تاستاپ،
ور قازىپ،
تاۋىپ بەرەر
ەرگە ۋدى،
زورعا ازىق.
اڭدۋمەنەن
بiر-بiرiنiڭ
قاپىسىن،
ەسكەرمەيدi-اۋ
تۇسiرەرiن
ارعا جۇك.

«حان بوپ وتسەم –
دەۋمەن – مىناۋ
ومiردەن!»
الاباس قۇرت
وزەكتەرiن
كەمiرگەن.
ەلباسىعا
ءمۇلايiمسiپ
باس يگiش
ارىلساق قوي
اتىستىرار
جەبiردەن.
بولiسە الماي
شۋاق شاشار
كۇن نۇرىن،
جۇلقىلاۋدا
توردەگiلەر
بiر-بiرiن.
وڭەشتەرiن
قاندى ازۋمەن
شايناعان
جولاتپاسىن
سولاردىڭ حاق
تiرلiگiن.

قۇلقى بولەك،
ۇلتىن ەلەپ
كورمەگەن.
ارا جiگiن
جىرتىپ الەك
ەلمەنەن،
شەنەۋنiك پەن
دەپۋتاتتان
ساقتاسىن
«دوۆەسوك» قىپ
ارىن ساتقان
جەر مەنەن.

اينىپ،
تايقىپ
ەلگە بەرگەن
سەرتiنەن
ارىلماعان
جاعىمپازدىق
دەرتiنەن
نۇروتاندىق
پارلامەنتتiك
ناندەردiڭ
ارى كۇيمەس
ارسىزدىقتىڭ
ورتiنەن.

تىڭدامايدى
دالاسىنىڭ
ىڭقىلىن.
ەستiمەيدi
الاشىنىڭ
كۇڭكiلiن.
ەگەسiنiڭ
ەتەگiنە
باس ۇرار
جالعاستىرىپ
جورعالاعىش
بۇلكiلiن.

تۇرشiكپەيدi
سەلدەن ەرi
ولسە دە،
قىرىپ جۇرتىن
توپانسۋى
كومسە دە.
بiرiن-بiرi
كەڭiردەكتەپ
قىلعىنتىپ،
تالاسادى
بيiك تاقتى
كەڭسەگە.

ءۇش جۇزگە ەمەس،
ءۇش ءجۇز توپقا
بولشەكتەپ،
قۇبىلادى
سايلاۋ سايىن
ەل سەپتەپ.
قۇبىلانى
ارامدىقتان
Iزدەيدi,
اقوردانىڭ
قاقپاسىنان
ەنسەك دەپ.

ايارلىقتان
تاپساداعى
جۇرتى ۇرەي،
قۇبىلادى
تورە توردە
تۇلكiدەي.
ءۇيiپ-توگەر
ۋادەسiن
بiلمەيدi-اۋ
جۇرەكتەرگە
تيەتiنiن
تۇرپiدەي.
تالاق ەتiپ
ادەتiم مەن
عۇرپىمدى،
كۇرسiنiسپەن
كومiپ تاستاپ
كۇلكiمدi,
قازىنادان
ميلليونداپ
ۇرلايدى،
شاشاتۇعىن
ويىنىنا
بiر تۇنگi.

جارامساقتىڭ
كوزiن ارباپ
كەسكiنi,
اكiمدەرiم
جولاتپايدى
ەستiنi.
«دەموكرات»
دەگەن جىرتىق
جەيدەگە
جاماماق بوپ
«حاندىق» اتتى
ەسكiنi.

ازۋدى ەگەپ،
تاربيتىپ كەپ
تىرناعىن
پاكتi شايناپ،
تازالىقتىڭ
ءبۇردi اعىن.
«ەل ەلشiسi»
دەيتiن مىقتى
ءجۇر بۇگiن
ار-ۇياتتىڭ
قۋىپ بويدان
جۇرناعىن.

ءتاپ-ءتاۋiر-اق
ءتۇرi-ءتۇسi
كورمەگە.
«مەرسەدەسi»
جۇلقىنادى
كەرمەدە.
جۇلقىپ، ءتۇرتiپ
جانىندا ويناپ
حالقىنىڭ،
جۇرت جۇيكەسiن
شەك قىپ تاققان
پەرنەگە.

وزگەنi ەزiپ،
وزدىرعان سوڭ
ءوز باسىن،
داندايسۋى
«پاڭنىڭ» قالاي
قوزباسىن.
قازاعىنىڭ
قاسiرەتiن
مولايتىپ،
قۇيىپ iشەر
قان ارالاس
كوز جاسىن.

وكسiتۋمەن
الماستىرسا
كۇلگەندi,
قالاي جۇتام
وسىلارمەن
بiر دەمدi.
ءتور، توبەدەن
تورەشiلدi
قۇلاتىپ،
تولتىرسا عوي
كiساپiرگە
تۇرمەمدi.

ەت كەسiپ جەپ
ەلدەسiنiڭ
ەتiنەن،
بايىپ جاتىر
بانكيرلەرiم
شەتiنەن.
جەر بەتiندە
قازاق ەمگە
قالماس-اۋ،
تورەم كەتسە
وسىلاي ءوز
بەتiمەن.

VII
كەرەگi نە،
ءاۋ، ابەكە-اۋ،
ارتىقتىڭ.
بەرەرiنە
ۇمتىلايىق
ءار ءتۇپتiڭ.
باس يەيiك
زاڭ، نيزامنىڭ
سەسi مەن
اللا بەرگەن
قۇزىرىنا
ءتارتiپتiڭ.

ماقساتى مەن
ارمانىنا
جەتە الماي،
زار مەن شەردiڭ
قاقپاسىنان
وتە الماي،
كوزدiڭ جاسىن
كول عىپ iشiپ،
قور بولىپ،
حالقىڭ ءجۇر عوي
توت كەمiرگەن
مەتالداي.

كۇن مەنەن ءتۇن
قاباتتاسىپ
شوككەندە،
اپپاق ءجۇزدi
قارا قاباق
وپكەندە،
ۇمىتتىڭ با،
ايىعارىن
الەمنiڭ
ادiلدiك پەن
شىن اقيقات
جەتكەندە.
ۇقسامايىق
تiلەنشiگە
موليگەن،
قوڭىزداي بوپ
قۇنجىڭ-قۇنجىڭ
كوڭ ۇيگەن.
قاراشىعا
قاشان ەسە
تيiپ ەد
وقشاۋلانعان
اق ۇيمەنەن
كوك ۇيدەن.

تەڭدiك iزدەپ
جەتكەنiڭمەن
ۇيمەلەپ،
الدىڭدى ورار
ومونىمەن
كيمەلەپ.
بiز قۇدايعا
قوي ايتار ەك
سول اق ءۇي
سيپار بولسا
تاس ماڭدايدان
كۇيدi ەلەپ.

ءاي، قايدام-اۋ!..
جوعالدى عوي
مەيiرiم.
كوزدi جاپقان
«بايلىق» اتتى
ءدوي iرiڭ.
جاتقا اشقىزىپ
قۇشاعى مەن
قويىنىن
ءوز جۇرتىنا
تاس قىپ قويعان
پەيiلiن.

«ەر – دەسەڭ دە –
اقىلسىزعا!»
سەن مەيلi.
اقىلدىلار
اقىماققا
ەرمەيدi.
قاس ناداننىڭ
تايى وزسا دا
تۇلپاردان
اقىلدىنىڭ
اقيقاتى
ولمەيدi.

قارامايتىن
پايدا تۇسەر
كەي iستە
Iشتەگi مۇڭ،
قاباقتاعى
كەيiسكە
باي قازاقتار
باسىپ الىپ
جۇماقتى،
جاي قازاقتى
جولاتپاس-اۋ
پەيiشكە.

بiردە كۇلiپ،
بiردە ۇلىپ
وڭەشتەن
تiك قادالساڭ –
تورەلەردiڭ
ءوڭi وشكەن.
باس-كوزگە ۇرىپ،
سالىپ الىپ
كەتەدi,
كiناڭدi ايتپاي،
مۇلدە ءلام-ميم
دەمەستەن.

ەلگە سەنبەۋ –
كەۋدەگە ۇرەي
كۇرەيدi.
جاپپاق سونسوڭ
سەس كورسەتiپ...
ۇرەيدi.
وزەكتەستiڭ
وزەگiنە
ۋ سەبۋ –
شىڭىراۋدىڭ
ەرنەۋiنە
تiرەيدi.

تiرەلەدi
بيلiك جارعا
قامالىپ،
كونبiستiكتەن
قۇتقارعاندا
سانانى ۇلت.
ادiلەتتiڭ
اق جولىنا
بiر تۇسسە،
جەڭەر الاش
جاندى بەرiپ،
جان الىپ.

تازارتپاساق
كەۋدەمiزدi
قي باسقان،
تاستامايدى
ازاتتىق قىپ
سىيدى اسپان.
قاينامايدى
كەك-قىجىلمەن
قانىمىز،
وينامايدى
جانىمىزدا
كۇي-داستان.

كومەر كورگە
قۇلدىق كەپتi,
يت حالدi.
قۋار ەلدەن
ماشكەۆيچتi,
ميتتالدi.
ماداق ەتەر
ءوز قازاعىن
ارداقتاپ،
ساداق ەتەر
قورعاۋ ءۇشiن
يiپ تالدى.

جابا توقىپ
جۇرمەس سوندا
جاۋىرىن.
جەڭiلدەتەر
تiرلiگiنiڭ
اۋىرىن.
بiر-بiرiنە
وشiگەتiن
قانداسىم،
وزەكتەستەن
تابار قيماس
باۋىرىن!

الاش – ءادiل،
الاش – ادال
ەجەلدەن،
قۇتقارام دەپ
وزگەلەردi
ءوزi ولگەن.
سەنiمiڭمەن
سەرپiپ كەتسەڭ
سەرگiتiپ،
ءار ۇلىنىڭ
اينىمايدى
كوزi ەلدەن.

ءۇش قاناتتى
تاڭۋ ەرگە –
وعاشتىق.
ءجوندi, ءجونسiز
ماداقتاۋمەن
اداستىق.
باردى جوق دەپ،
جوقتى بار دەپ
جۇرگەندە،
ورالماسىن
ورىپ تۇسەر
تاعى اشتىق.

بولسا ءزارۋ
ۇشكە ىنتىعىپ
Iش كۇپتi,
مەن ايتايىن
بiزگە قاجەت
ۇشتiكتi:
اتا،
انا،
بالا –
ۇيانىڭ تiرەۋi,
ەل،
جەر
مەن ەر –
جەڭiلمەيتiن
كۇش تiپتi.

ەسكەرەيiك
«ەر – ەلiمەن
كۇشتiنi!»
بiر مەن كوپتiڭ
كەلiسۋiن
Iشكi ءۇنi.
قازاق سوندا
قوس قاناتپەن
سامعايدى
ەل، جەر، ەردiڭ
بەرiك بولىپ
ۇشتiگi!

VIII
جازعانىم جوق
بيلiك ءۇشiن،
تاق ءۇشiن.
شىندىقتى ايتۋ
ولتiرسە دە –
ناق iسiم.
توككەن تەردiڭ
تورەلiگiن
ەل ايتىپ،
حاقتاعالام
بiر قايتارار
اقىسىن.

جەتكiزدiم بە
سىرىمدى
الدە
شەرiمدi,
ءار سوزiمە
مۇڭىم قوسا
ءورiلدi.
ساقتاۋ ءۇشiن
ەلiم مەنەن
جەرiمدi
اياماسپىن
اققان قان مەن
تەرiمدi.
ماقتاي المان
مەن ەشقاشان
بيلiكتi,
تەك سولاردا
بايلىق پەنەن
كۇي مىقتى.
تiرiلەردi
تىرپ ەتكiزبەي
تاقىمداپ،
ولگەندەرگە
ۇستاتپاقشى
سىيلىقتى.

سىيلىق ەمەس،
قۇرمەت كەرەك
وتكەنگە،
قابiرگە ەمەس،
ەل كوڭلiنە
كەتكەندە.
بيلiك بiراق
تۇسiنبەي
ەر قادiرiن
باس-كوزگە ۇرىپ،
شىعارادى
جوقتى ەلدە.

ەرiك-ىرقىڭدى
ۋىستاعان
بيلiگiڭ
قيدالايدى
قاشاپ، ويىپ
ميدى مىڭ.
المايمىن مەن
«ودا جاز!» دەپ،
جالىنتىپ،
ساۋدابايدىڭ
ساۋدالايتىن
سىيلىعىن.

ميدى وساتىن
فيلوسوفتان
ەمەسپiن.
وي كوزiمەن
جارقىرار تەك
كومەسكiم.
سىزساداعى
بار تiزiمنەن
«دوستارىم»،
وشiرە الماس،
ولتiرسە دە
مەنi ەشكiم.

سۋىرىپ اپ
تۇنەگi مول
تۇندەردەن،
قۋعىم كەلدi
ءسال دە بولسا
مۇڭدى ەلدەن.
وزەكتەگi
ءوز ءسوزiمدi
ايتتىم مەن
وكسiك قىسقان
جۇرەكتەگi
مiنبەردەن.

شىن تiلەرi
بويداعى اسىل
پارقىمنىڭ:
مىزعىماستاي
بەيبiت تiرلiك
جارقىن كۇن.
الىپ ۇشار
سوندا مەنi
قوس قانات –
شابىتىم
ءھام
شاپاعاتى
حالقىمنىڭ!

«جاس الاش» گازەتى