جۇرەكتە قايرات بولماسا، ۇيىقتاعان ويدى كىم تۇرتپەك؟
اقىلعا ساۋلە قونباسا، حايۋانشا ءجۇرىپ كۇنەلتپەك.

اباي

اسان قايعى جەلماياسىمەن جەتى تۇندە دە توقتاماي قازاق ءۇشىن «جەر ۇيىق» ىزدەسە، اباي قازاق ءۇشىن قولىنان قالامىن ەش تاستاماي كۇندىز-ءتۇن وي ۇستىندە تولعاتىپ «ۇلت باقىتىن» ىزدەۋدەن ەش شارشاماعان، ءوز قيالىنداعى كەمەل قازاقتى اڭساعان اڭىز تۇلعا.

اباي قۇبا شولدەن سۋ تاۋىپ قاتالاعان تۋىستارىن، ءوز قازاعىن سول «باقىت سۋىنا» شاقىراعان جانعا ۇقسايدى. الايدا اينالاسى، سول قامقور جۇرەكتى تۇسىنۋگە شاماسى جەتپەيدى... ابايدىڭ «مىڭمەن جالعىز الىستىم....، قايران ءسوزىم قور بولدى-اۋ...، قاراڭعى قازاق دالاسى...، مەن ءولىپ قالعان سياقتىمىن....، مەن ءبىر جۇمباق اداممىن...، ءىشىم تولعان ۋ مەن ءورت...، مۇڭداسارعا كىسى جوق ءسوزدى ۇعارلىق...، ساۋداسى – ار مەن يمانى» - دەپ ۇلتىنىڭ باقىتى ءۇشىن ءوزىن قويارعا جەر تاپپايدى. قانداي ادام باقىتتى بولادى؟ ويشىل قيالدان كەمەل ادام جاسايدى، سول كەمەلدىككە قازاقتى، ءتىپتى ادامزاتتى شىقىرادى.... «جۇرەكتە قايرات بولماسا، ۇيىقتاعان ويدى كىم تۇرتپەك؟ اقىلعا ساۋلە قونباسا، حايۋانشا ءجۇرىپ كۇنەلتپەك». ابايدىڭ اقىلدىڭ ۇستىنە قوندىرعالى جۇرگەنى قانداي ساۋلە؟!!! پاتشا قۇداي، سىيىندىم تۋرا باستا وزىڭە دەپ اباي ءسوزىن باستايدى. «ءبىزدى جوقتان بارعىپ جاراتقان اللانىڭ كىتابى قۇراندى شىن ءتۇسىنىپ، حاق پايعامبار مۇحاممەد(س.ع.ۋ) سۇنەتتىن ورىنداساق، كوركەم مىنەزىن، بىلىمدىلىگىن ۇعىنساق، شىنشىل بولساق، ىزگى ءسوز سويلەيتىن، ىزگى ءىس ىستەيىن جاقسى ادامعا اينالامىز، مىنە سول ادامنىڭ اقىلىنىڭ ۇستىنە ساۋلە قۇيىلادى. كوكىرەك كوزى اشىلىپ، دانا بولادى. سولاي كەمەل ادام ساناتىنا جاتادى»- دەپ وي قورىتادى. «جۇرەكتىڭ كوزى اشىلسا، حاقتىڭ تۇسەر ساۋلەسى، ىشتەگى كىردى قاشىرسا، ادامننىڭ حيكمەت كەۋدەسى»- دەپ ولەڭمەن وي ورەدى.  قازاقتىڭ «كوزى سوقىردان كوكىرەگى سوقىر جامان، كوكىرەك كوزى اشىلعان....» - دەگەن سوزدەرىنىڭ سىرى وسىندا. دەمەك، ءوزىڭدى جاراتقاننىڭ تىيعاندارىنان شىن تىيىلىپ، بۇيىرعاندارىن ىقىلاسپەن ىستەسەڭ باقىتتى بولعانىڭ دەيدى اباي. اقىلعا سىيماس ول اللا. اللا وزگەرمەس، ادامزات كۇندە وزگەرەر، جارلىق بەردى ول سىزدەرگە، ءسوزدى ۇعارعا، - دەپ اقىن تەبىرەنە تولعايدى. بۇعان جەتۋدىڭ جولى جالقاۋلىقتان، ناداندىقتان، زالىمدىقتان قۇتىلۋ. تەرەڭ ويعا شومۋ، كاسىپ قىپ، ەڭبەك ەتۋ سىندى ءبىر-بىرىمەن ساباقتاس اسىل ويلاردى ولەڭى مەن قارا سوزىندە كەزەك-كەزەك تولعايدى. «مىنەزدەرىن كورگەندە قاينايدى قانىڭ، اشيدى جانىڭ»، - دەپ تۋعان حالقىنا كۇيىنەدى. بۇل قازاقتى تۇزەتۋ ءۇشىن نە اسقان باي بولىپ اتا-اناسىن پارالاپ بالالارىن وقىۋعا بەرۋ، نە قولىڭدا بيلىك(زاكون تاياعى) بولىپ، كۇشپەن بالالارىن عىلىمعا بەرۋ، - دەپ كەلەشەك ءبىلىمدى قازاقتى كوز الدىنا ەلەستەتەدى. اباي كەرەگىن تۇسىنگەن ادام الار دەپ، اق قاعاز بەن قارا سيانى ەرمەك ەتىپ جازۋ ستولىنا شۇقيا وتىرادى. بار تىرلىگىن توقتاتىپ، وياۋ دا، ۇيقىدا دا حالقىن ويلايدى...تۇسىندە كورەدى....اقشوقىدا اقىن رۋحاني وي الەمىنە ەنەدى، بيىككە كوتەرىلەدى.... «ءبىرىڭدى قازاق ءبىرىڭ دوس كورمەسىڭ ءىستى ءبارى بوس» - دەپ ەلدى بىرلىككە شاقىرادى. «تىرشىلىكتىڭ نەسى ءسان، تەرەڭگە بەت قويماسا؟» - دەيدى، مىنە ابايدىڭ شىن بولمىسى...

ابايدىڭ  وڭ قۇلاعىنا ازان شاقىرىپ، سول قۇلاعىنا ھامات ءتۇسىرىپ قويعان شىن اتى يبراھيم. ادامنىڭ اتى ونىڭ بولمىسىنان حابار بەرەدى. اكەسى، كوكەسى، اجەسى تاعى باسقا بىلگىش تۋىسى اتىن قويدى دەگەن كۇننىڭ وزىندە دە ادام اۋەلدە الميساقتا توزاڭ رەتىندە اللا الدىندا جاراتىلعاندا اتى بەرىلەدى. تەك ءسابي دۇنيەگە كەلگەندە ادامدار سول اتتى ىزدەپ تابادى. دەمەك، ابايدىڭ شىن بولمىسى اتىنان كورىنەدى. جالپى، مىڭ جىلدىقتاردا سىڭگەن قازاق بولمىسىن يسلامنان ءبولىپ قاراستىرۋ قانشالىق قاتەلەستىرسە، ابايدىدا يسلامنان بولەك زەردەلەۋ مۇلدە باسقا باعىتقا الىپ كەتەرى حاق. اباي قۇنانبايداي اعا سۇلتاننىڭ وتباسىندا دۇنيەگە كەلدى. «جەتى جارعىمەن» قارۋلانعان اباي اكەسى ۇلتىنىڭ قامىن جەگەن، ءدىن يسلامدى مىقتى ۇستاعان زاڭعار تۇلعا ەكەنى بارشاعا ايان. ونىڭ قاجىعا بارعانى، ودان كەيىنگى تاقۋالىقتى تۋ ەتكەن ءومىرىن كوز الدىمىزدان از وتكىزسەك ابايعا جاقىنداي باستايمىز. ءيا، اباي كىشكەنە كەزىندە سەمەيدەگى احمەت ريزا مەدرەسەسىندە ءبىلىم الدى، سول جەردە ساۋاتىن اشىپ اراب، پارسى ءبىلدى. قۇران، سۇننەت، ۋسۋل، فيھ، اقيدا عىلىمدارىن تەرەڭ مەڭگەردى، كەيىن كەلە شىعىس اقىندارىن قۇنىعا وقىدى. ونىمەن توقتاماي ورىس كلاسسيك ادەبيەتىنىڭ ءدامىن تاتتى. اباي تانۋدا ونىڭ بيىك تە قاتپارى قالىڭ دۇنە تانىمىنا بويلاعاندا، ادامگەرشىلىكتىڭ، يماندىلىقتىڭ تاماشا ۇلگىسىن كورەمىز.

پايدا ويلاما، ار ويلا،

تالاپ قىل ارتىق بىلۋگە.

ارتىق عىلىم كىتاپتا،

ەرىنبەي وقىپ كورۋگە.

اباي ءبىلىمىن ءوز ورتاسىندا، قازاق دالاسىندا پراكتيكادان وتكىزىپ، يمان كوزىمەن، اقىل تەزىمەن زەردەلەي باستادى. شىن اقىلدىق تانىمعا سوندا كوتەرىلدى. «اللانىڭ ءوزى دە راس، ءسوزى دە راس، راس ءسوز ەش ۋاقىتتا جالعان بولماس»- دەگەن اباي  اللا حاق، پايعابار شىن، يمان كامىل، عيبادات پارىز ەكەنىن شىن بىلگەن ناعىز ءمۇمىن. اباي ءوز بيگىنە شىقتى، ادامزاتتىق ءبىلىم ابايدىڭ رۋحىنا ءسىڭدى، ايتار ءسوزىن جۇرەكتىڭ سۇزگىسىنەن وتكىزىپ، قاعازعا ءتۇسىردى. ەكى عاسىردى ارتقا تاستاپ ءبىزدى تاڭعالدىرىپ وتىرعان اسىل ءسوز ەش ۋاقىتتا سونبەي جارقىراي بەرەدى، جارقىراي بەرەدى...

لياھي ىلىمدەر اۋەلى ادامنىڭ رۋحىنا سىڭەدى، سوسىن بارىپ ول تاندە (بويىندا) كورىنىس بەرەدى. اۋزىندا قانشا جەردەن ءىلىمى بولىپ، ءىس-ارەكەتىندە قۇرانعا بەرىكتىك، يماندىلىق، مادەنيەتتىلىك، ىزەتتىلىك، ۇيات، نامىس، جاۋاپكەرشىلىك ت.ب قۇندىلىقتار بولماسا، ونى كىم دەيمىز؟ دەمەك، ءبىلىم ادام بويىندا كورىنۋى  كەرەك، سوندا عانا ول شىنايى ءبىلىمدى بولادى. قازاقتىڭ يمان ءجۇزدى دەگەن ءسوزى سودان قالعان. يمان ءجۇزدى ابايعا اللا تاعالا «ءسوز» بەردى. سول سوزبەن قالام كۇرەسىن جۇرگىزدى، ول قازاققا عانا ەمەس، جالپى ادامزاتقا ءۇن قاتتى:

ماحابباتپەن جاراتقان ادامزاتتى،

 سەن دە ءسۇي ول اللانى جاننان ءتاتتى.

ادامزاتتىڭ ءبارىن ءسۇي باۋىرىم دەپ،

جانە حاق جولى وسى دەپ ادىلەتتى.

ابايدىڭ قارا سوزدەرىنە زەر سالسا 7, 17,19, 25, 31, 32, 43-ءشى قارا سوزدەرىندە جاس ۇرپاقتى، جالپى قازاقتى عىلىم-بىلىمگە شاقىرادى، سونىڭ جولىن ۇيرەتەدى. ناداندىق- ادامزاتتىڭ قاس جاۋى ەكەنىن ايتادى. «ءوزىڭ بىلمە، بىلگەننىڭ ءتىلىن الما» - دەگەننەن ساقتاندىرادى. بۇل ابايدىڭ اعارتۋشىلىق، ويشىلدىق قىرى، ول ءوز الدىنا ۇلكەن اڭگىمە.

اباي ءوز ۇلتىنا باقىتتىڭ جولىن نۇسقادى. ءوز ورتاسىنان جاندى مىسالدار بەرىپ، كوز الدىندا جۇرگەن ادامداردى ءوز تىلىمەن سۋرەتتەدى. جاماندىقتى سوقىرعا تاياق ۇستانقانداي كورسەتتى. قازاق ءۇشىن ابايدىڭ ابايلىعى وسى.

اقىن ءداۋىر بيىگىندە تۇرىپ، ءوز زامانداستارىنان باستاپ، زامان اقىردا كەلەتىن ەڭ سوڭعى قازاققا دەيىن باقىتقا شاقىردى. قازاقتى جانىنان ارتىق جاقسى كوردى. ءوز ۇلتىنىڭ كەمىستىگىن تەرمەشتەي وتىرىپ، اشىنا جازعانىنا قاراپ ول قازاقتى سونشا جەك كورگەن بە دەپ ويلاساق قاتتى قاتەلەسەمىز. اباي اتامىز 29-شى قارا ءسوزىنىڭ بارىندە دەرلىك، قازاق مىنەزىنە، پسيحولوگياسىنا، ۇلت بولمىسىنا،  قازاق ءومىر- سالتىنا، قوعامىنا زەرتتەۋ جۇرگىزەدى. ءوزى ايتقانداي الىس-جاقىن قازاقتىڭ ءبارىن كوردىم دەپ تاقىرىپقا دەندەپ كىرەدى، قازاقتانۋ عىلىمىن جاسايدى. ۇلتىنىڭ اۋرۋىن كورستەدى جانە ونى ەمدەۋدىڭ جولىن يسلام قۇندىلىقتارىن “تەز” (كورسەتكىش) ەتىپ سوعان سالىپ تۇزەۋگە شاقىرادى.

ال ابايدىڭ ىشكى الەمى 12, 13, 16, 27, 28, 34, 35, 38, 45-ءشى قارا سوزىنەن انىق بايقالادى. وندا ويشىل تەرەڭ ويعا شومىپ، اللاعا جاقىن بولعانى كورىنەدى.

اباي اتامىز 12-ءشى قارا سوزىندە: شالا ساۋات ادامنىڭ يمانى وتە ءالسىز بولاتىنىنا توقتالادى. ادام سەنىم جانە عيباداتقا قاتىستى ءبىلۋى قاجەت بولعان ماسەلەلەردى بىلمەي تولىق مۇسىلمان بولا المايدى. نامازدىڭ رۇكىندەرى مەن قۇلشىلىقتاعى پارىز، ءۋاجىپ، سۇنەتتى حابارى جوق ادام، قاي جەردە دارەت، قاي جەردە ناماز، قاي كەزدە ورازا بۇزىلعانىن بىلمەي جاساعان قۇلشىلىعى وبال كەتەدى.... اباي سوعان كۇيىنەدى. پايعامبارىزدىڭ اللا تاعالا قانداي دا ءبىر ادامنىڭ قانداي دا ءبىر ىستە مامان بولعاندى جاقسى كورەدى دەگەن ءحاديسىن اشىقتاي تۇسەدى. ساۋاتسىز، ءبىلىمسىزدىڭ شايتاننىڭ مازاعىنا اينالاتىنىن ەسكەرتەدى. دۇنيە جانە اقىرەت باقىتىنا جەتۋ ءۇشىن ارينە ءبىلىم كەرەك دەپ تۇيەدى. ءبىلىم الۋ ەر-ايەل مۇسىلمانعا پارىز ەكەنىن ەسكە سالادى.

13-ءشى قارا سوزىندە: يمان تۋرالى اشىپ كورسەتەدى. ءبىلىمى ارقىلى تانىپ، سىرىنا ۇڭىلگەن تەرەڭ يمان جانە اتادان كەلە جاتقان (ولتىرەم دەسەدە ءوز يمانىن جوعالتپايتىن) كۇشتى، سەنىمدى يماننىڭ قاي كەزدە دە بەرىك بولاتىنىن ايتادى. نە ءبىلىمى جوق، نە سەنىمى جوق ادامنىڭ يمانى ءالسىز، جارتى ەكەنىن، وندايدىڭ تەك پايدا ءۇشىن اقتى قارا دەپ، قارانى اق دەپ كەز-كەلگەن ۋاقىتتا ءدىنىن ساتىپ كەتە بەرەتىنىن اشىنا ايتادى.

16-شى قارا سوزىندە: «قازاق قۇلشىلىعىم قۇدايعا لايقتى بولسا ەكەن دەپ قام جەمەيدى» - دەپ باستايدى ءسوزىن ويشىل. قازاقتىڭ ەنجار، سالعىرتتىعىن اللا ىسىنە ارالاستىرىپ، «ءتىلىم كەلمەيدى» دەپ وتىرعان بەيشارا حالىنە كۇيىنەدى...قۇددى اقشاسىن سۇراپ كەلگەن ساۋداگەرگە «بارىم وسى» دەپ سوڭعى ءسوزىن ايتقانداي كۇي كەشكەن قازاقى جالقاۋلىقتى سىندايدى. بارلىق نارسەنىڭ ءوز شەڭبەرى بولاتىنىن اشىق ۇعىندىرادى. رەلىستەن شىقسا وت اربانىڭ (پوەزدىڭ) قۇلاپ قالاتىنىن ەسكە سالادى.

27-ءشى قارا سوزىندە اباي اتامىز سوكرات پەن ءاريستوتيلدى سويلەستىرىپ كالامداعى تاۋھيد( اللا ۇلى، اللا جالعىز) ءىلىمىن وتە جوعارى دەڭگەيدە كەڭىنەن تاراتادى، وقىرمانعا اشىقتاپ ءتۇسىندىرىپ بەرەدى.

28-ءشى قارا سوزىندە: ەڭ ءبىر كۇردەلى ۇعىم تاعدىر ماسەلىسىنە كىرەدى. ادامنىڭ ەرىك قالاۋىنا توقتالادى. كولىككە وتىرىپ ءرولدى قالاي بۇرساڭ، سولاي كەتەتىنى سياقتى سەنىڭ دە جاقسىلىق نە جاماندىققا كەتۋىڭە ەركىڭ بار. اللا تاعالا ساعان ەرىك بەرىپ سىنايدى، اقىل بەرىپ سىنايدى، بايلىق بەرىپ سىنايدى.... اقيداڭ(باعىتىڭ) دۇرىس بولماي، اقىلىڭ، ءبىلىمىڭ جەتپەي جاساعان عيباداتتىڭ شيكى ەكەنىن ايتادى. بالاڭا تاربيە بەرۋىڭ ءۇشىن دە ءبىلىم كەرەك بولاتىنى سياقتى، بارلىق ءىستى جۇرەكپەن سەزىنۋ، ءبىلۋ تالاپ ەتىلەدى. ءبىلىمىڭدى مولايت، يلاھي ءىلىم سەن ويلاعانداي تومەن ەمەس، (مەتا فيزيكالىق ءىلىم) ناعىز ءبىلىمنىڭ بيىك شىڭى دەپ وقىرماندى ۇيقىسىنان وياتادى. اق يىق اقىن مۇقاعاليدىڭ «ءدىن عىلىمنىڭ اتاسى» - دەگەنى ەسكە تۇسەدى وسى جەردە.

34-ءشى قارا سوزىندە: ءولىم تۋرالى وي قوزعاپ، قازاقتىڭ ءولىم كەلگەندە امالسىز اللاعا سەنەتىنىن ايتادى. بارشا الەمدەردىڭ راببىسى اللا تاعالا اقىرەتتە سۇراق الادى، جاقسىلىق، جامادىقتىڭ سيىن نە جازاسىن بەرەدى. كەز-كەلگەن ادام التى يمان شارتقا (اللاعا، پەرىشتەلەرگە، كىتاپتارعا، پايعامبارلارعا، تاعدىرعا، اقىرەت كۇنىنە،) تولىق سەنبەسە، ول ادام مۇسىلمان بولمايتىنىن ايتادى. قازاقتىڭ  اقىرەتكە تولىق سەنەتىنىنە سەنبەيمىن، - دەپ اباي ويىن ساباقتاپ ءسوزىن دالەلدەيدى. كەي قازاقتىڭ قاي جاقتا پايدا بار سول جاقتا جۇرەتىنىن سىنايدى. «ادام ءبىر ساتتە ەكى نارسەنى بىرگە ۇستاي المايدى. ەكى نارسە بار بولىپ، ونىڭ ءبىرى اقىرەتكە كەرەكتى، ءبىر وسى دۇنيەدە كەرەكتى دەسە، قازاق اقىرەتتى بارعاندا كورەم دەپ وسى دۇنيەگە كەرەكتىنى الادى» - دەيدى. اقىرەتكە سەنگەن ادامدا كۇندەستىك، باقاستىق بولا ما دەپ سالعاستىرمالى تالداۋ جاسايدى.

35-ءشى قارا سوزىندە: «اللا تاعالا ماقشارعا بارعان قاجى، مولدا، سوپى، جومارت، شەيىتتەردى قاتار قويىپ سۇرار» - دەپ ءسوزىن باستاپ، بارلىق امالدىڭ نيەتكە، ىقىلاسقا بايلانىستى ەكەنىن اشىقتاي تۇسەدى. قازاقتىڭ نيەتىڭ جولداسىڭ دەگەن ءسوزىن ودان ارى راستايدى.

38-ءشى قارا سوزىندە: «اۋەلى ادام ءبىر نارسەنى جاقسى كورۋى كەرەك، جاقسى  كورۋ ءۇشىن ادامدا ادامگەرشىلىك، اقىل، عىلىم بولۋى شارت. ال بۇلارعا جەتۋ ءۇشىن ادام بويىندا جاقسى قاسيەتتەرمەن بىرگە دەنى ساۋ بولۋ. بۇعان تاعى ورتانىڭ(وت باسى، قوعام، دوس) اسەرىن قوسادى. ادامنىڭ عىلىم-بىلىمگە ماحابباتى ويانسا، سول ادام بولادى، سودان سوڭ اللانى تانيدى، ءوزىن تانيدى، اينالاسىن تانيدى، جاقسى مەن جاماندى اجىراتادى. اۋەلى بالانى باستان دۇرىس تاربيەلەۋ كەرەك، بولماسا ول بالا جارىم ادامعا، جارىم مۇسىلمانعا اينالادى. ونداي بالادان كەمەل ادام شىقپايدى. اللا حاقيقات، وعان تەك ادام شىنايلىقپەن جاقىندايدى. ادام عىلىمى-ءبىلىمى ارقىلى ءار نارسەنىڭ ىشكى سىرىن بىلۋگە، حاقيقاتقا، شىندىققا ۇمتىلۋى كەرەك. عىلىم اللانىڭ ءبىر سيپاتى ايتسە عالىم ادام اللاعا عاشىق بولۋى كەرەك، شىنايى عىلىمدى ىزدەگەن ادام دۇنيە-مۇلىك، مانساپتان، اقشادان بويىن اۋلاق ۇستاي الادى، سوندا عانا ول شىن عالىمعا اينالادى. سوڭىن ناماز وقۋدىڭ تولىق بارىسىن ىشكى ءمانىن اشا تۇسىندىرۋمەن اياقتاعان. 38-ءشى ءسوز ابايدىڭ بار بولمىسىن كورسەتىن ەرەكشە تولعانىسىنان شىققان كەسەك تۋىندىسى. كەزىندە وسى سوزگە بولەك ءبىر ماقالا ارناعامىز (ابايدا قايتاتانۋ حاقىندا" 29,11,2017ج).

45-ءشى قارا سوزىندە: اللانى بارلىعىنا، بىرلىگىنە توقتالادى. جەر بەتىندە قانداي ادام بولماسىن بىردەڭەگە قۇل بولادى، نە اقشاعا، نە اللا جاراتقان تابيعاتقا، نە اڭعا، قۇسقا، ايەلىنە، كولىگىنە، ايتەۋىر ادام ءبىر نارسەگە. سونى جاقسى كورەدى، سوعان جاقىن بولادى... كىم اللاعا جاقىن بولسا سول كىسى عالىم، دانىشپان ھام باقىتتى. ەشقانداي عالىم جانىنان عىلىم شىعارا المايدى، تەك جاراتقاننىڭ جاراتقان، جاساپ قويعان نارسەلەرىن سەزۋ، كورۋ، اقىلمەن تالداۋ ارقىلى، - دەپ ءسوزىن دوعارادى دانىشپان.

اباي قولىنا قالام الاردا بىلاي دەپ تولعايدى:

مەن جازبايمىن ولەڭدى ەرمەك ءۇشىن،

جوق-باردى، ەرتەگىنى تەرمەك ءۇشىن.

كوكىرەگى سەزىمدى، ءتىلى ورامدى،

جازدىم ۇلگى جاستارعا بەرمەك ءۇشىن.

بۇل ءسوزدى تاسىر ۇقپاس، تالاپتى ۇعار،

كوڭىلىنىڭ كوزى اشىق، سەرگەك ءۇشىن.

ءتۇزۋ كەل، قيسىق-قىڭىر، قىرىن كەلمەي،

سىرتىن تانىپ ءىس بىتپەس، سىرىن كورمەي.  

ويشىل مەنى تانۋ ءۇشىن كىر ىزدەمەي تازا كوڭىلمەن كەلىپ ىشىمە ءۇڭىل دەپ ەسكەرتەدى. بىرەۋدى سىرتىنان ەستىپ، جەك كورىپ بارساڭ اڭگىمەڭنىڭ ەش جاراسپايتىنى سياقتى، بۇگىندە جازعاندى وقىماي جاتىپ، وقىسادا ىشىنە ۇڭىلمەي جاتىپ، نە ءتۇسىپ قالعان ءبىر ارىپكە، نە اۋىسىپ قويىلعان ءبىر ۇتىرگە سىن ايتاتىندار بار. «تىڭداعىش قانشا كوپ بولسا، ءسوز ۇعارلىق كەم كىسى»- دەيدى اباي، وسى ارادا بىزگە ىشكى مانىگە ءۇڭىلۋ قاعيداسىن ايتىپ كەتكەندەي. دەمەك، ابايدىڭ ءار ءسوزى ءار زامانعا قاراي تالداي الساڭ تالدانا بەرەتىن. ۋاقىت، مەكەن كەڭىسىتىگىنەن شىعىپ كەتكەن ءدۇر سوزدەر. «ارعىن، نايمان جيىلسا، تاڭىرقاعان سوزىمە» - دەپ ءوزى جازىپ كەتكەندەي اقىننىڭ ءار سوزىندە ات كوتەرە الماس اتان تۇيەنىڭ جۇگى بار.

نۇرحالىق ابدىراقىن
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ PhD دوكتورى

Abai.kz