nemese Taghy da Úighyr audanynyng atauy turaly...

Qúrmetti, Almaty oblysynyng su jana әkimi Qanat Aldabergenúly!

Sizding oblysqa әkim bolyp keluiniz halyqtyng ishindegi arman men tilekke toly ýmit shyraghyn qayta jaqty.

Almaty oblysynda barsha qazaqtyn, qazaqstandyqtardyng tilegine ainalghan, milliondaghan júrttyng talaby sanalatyn «Úighyr audanynyng atauyn ózgertu» degen týiini sheshilmegen mәsele bar.

Qaradala ónirindegi týrli әleumettik kiykiljinderding tuuyna da osy bir ataudyng janama sebep bolyp kele jatqany aqparat qúraldarynda az aitylmady. Áli de búl mәsele aldynyzdan neshe mәrte shygharyna biz kepil.

Audandaghy memqyzmetkerlerding ózara «sen qazaq, men úighyr» dep bólinui, jabyq, keyde ashyq sayasy teketiresterding jýrui, iydeologiyalyq júmystardyng kenjelep qaluy, audan tizginin ústaghan azamattardyng úighyrdy úlyqtap, qazaqty shetqaqpay jasauy sekildi sansyz týiitkilder bolmashy әleumettik arazdyqtyng úlghaya ushyghuyna sep bolyp otyr. Múnyng bәrining arifmetikalyq sheshimi audannyng atyn ózgertuge ghana kelip tireledi.

Biylik bir etnosqa audan aty arqyly basymdyq bermey, QR Ata-Zanynda kórsetilgendey barsha qazaqstandyqtargha tendey kózqarastaghy sayasat jýrgizui kerek. Bar qazaqstandyqqa tendey sayasat jýrgizilmedi deuimizding jay ghana bir sebebin aitayyn. 1935 jyldardan beri osy audandy jalghyz qazaq basqarypty. Nege? Nege sayasat bәrine birdey jýrgizilse, búl audannyng basshylyghyna memleketti qúraushy últtyng ókili, yaky úighyrdan basqalary taghayyndalmaydy? (Múnday ondaghan derekti tizip alda taghy da jaza týspek oidamyz).

Qazaqstanda 150 etnos túrady! Ne sebepti úighyrgha ghana audan atyn berip, qalghandaryn toqaldan tughan baladay shetqaqpay jasap otyrmyz (basqalargha da bereyik)?

Mysal kóp. Toqeterin aitqanda osy ónirde «Qordaydaghy qyrghyn» siyaqty oqigha tuylyp ketpeu ýshin de audannyng atyn ózgertu kerek.

Eks-әkim Amandyq Batalov Qaradala ónirindegi últtyq sipattaghy problemalardy sheshuge barghanda audan atauyn ózgertuge sóz berip, yqpal etetinin aityp, artynan saylaudy, sanaqty, t.b onomastikalyq mәselelerdi syltauratyp, aqyry uәdesin jútyp, zeynetke ketti.

Qosh!

Qúrmetti, Qanat Aldabergenúly!

Sizden oblys, qala berdi qazaq halqy batyl qadam kýtedi. Osy ónirding tarihy «Qaradala» degen atauyn audan atyna beriluine yqpal etip, barsha qazaqtyn, qazaqstandyqtardyng izgi-niyetti batasyn alghaysyz!

Týiin:

Taghdyr-tarihtyng tepkisimen az bóligi 1871 jyly Qúljany «orysqa satqan» Qarasúltanmen ere kelip, qalghany 1882 jylghy Peterbor kelisiminen keyin qazaq jerine qonys audarghan úighyr etnosyna jaulyq oilamaymyz!

Sóite túra ol taraptan ylghy da protestik kónil-kýy sezilip túrady. Mysaly, audan әkimdigining aldyna qoyylghaly otyrghan myna eskertkish-taqtany qaraghaysyz. Búl suretten úighyr aqyny Bahtiyany úlghaytyp, Múqaghalidy onyng tabanyna taptatpaq (Búl eskertkishting basqa eskiyzi de bar. Biraq, mynanday núsqanyng da boluy tuys etnostyng niyetining «búzyq» ekenin kórsetpey me?) oilarynyng da bolghanyn angharu qiyn emes!

Búl Bahtiya qazaqtyng Múqaghaliyna qaryzdar aqyn emes pe edi, keshe!

Osy bir protestik jaydyng ózi audannyng atauyn tez arada ózgertu kerektigin kózge shúqyp kórsetip túrsa kerek...

Qanat Ábilqayyr

Abai.kz