Biraq, Reseyding qyzmetinde jýrgendeymiz!

Ata zanymyzda (Konstitusiya) Memlekettik til -  qazaq tili bolghan son, aldaghy uaqytta memlekettik qyzmetke qabyldanatyn jastardan, osy tilde emtihan tapsyrudy qalayda zandastyru qajet. Onsyz bolmaydy.  Sonymen qatar, qazirgi memlekettik salada júmys jasap  jýrgen  azamatshalar  men azamattargha jarty jyl uaqyt berip, attestasiyadan ótkizu jón bolary edi. Biyliktegilerding sanasy men týisigi jetse, búl әreketterding bәri ulttyq iydeologiya bolyp esepteledi jәne soghan qadam basqanymyzdy anghartady. Búdan qorqatyn eshtene joq. 

Eldegi uaqyty jetken taghy bir ózekti nәrse – onamastika salasy. Respublika aumaghyndaghy әrbir ólkening qúramyndaghy eldimekender men audan, qala, sonday-aq, keybir oblys ortalyqtary bolyp sanalatyn qala ataularyn ózgertudi jyldamdatu kerek. Eger, jogharghy biylikting shamasy kelmese, onda Mәjilis jәne audan, qala deputattaryna rúqsat etip, solardyng kótergen oi-pikirlerin qoldap, orynsyz jaltaqtyqqa salynbay, der uaqytynda kómektesu kerek-aq. Búghan elimizdegi eshbir etnos ókilderi qarsy bolmaydy. Olardyng tipti, qaqysy da joq. Reseyding qabaghyna qaray berudi tyy qajet. Týrikmender men Ózbekter Krasnovodsk pen Gagarin qalasyn bayaghyda ózgertip tastaghan. Al, biz әli kýnge deyin jýrmiz.

Sonymen qatar, bizding Qazaq memleketindegi bankterdin, әsirese ekinshi dәrejedegi qarjy úiymdarynyng atauy nelikten ózge tild bolyp  keledi?! Mysaly aitqanda: «Houm bank», «Forte  bank», «Freedom (Fridom)  bank» taghy basqa... Osylardy, memlekettik tilde ataugha qúdyretimiz   jetpey me?! Biz Europa qúrlyghynda túrghan joqpyz ghoy. Qazaqstan - últtyq  jәne aziyalyq memleket! Sondyqtan, mynalardy soza bermey, ózgertu jón bolary edi. Tipti, jasy ýlken  qazaqtyng qarttary men qariyalarynyng tili de kelmeydi. Árdayym, sózin týzep jýrgenimiz!   Mysaly: «Houm bankti»  -  Shanyraq,  Janúya, sonday-aq, qaysybir  bankterdi: Altay, Alatau,  Jetisu, Oqjetpes, taghy basqa qazaqtyng qasiyetti sózderimen jәne ataularmen ataugha bolary edi  ghoy.

Búl, әriyne,  Qazaqstan  Últtyq Bankining tóraghasy Ghalymjan Pirmatovqa eskertu. Eger, reti kelse, jogharyda aitylghan bankterding jәne biz aitpaghan ózge de bankterding tizimin qarap, ataularyn memlekettik tilde qayta atau.

Sonday-aq, «Atameken» últtyq kәsipkerlik palatasy turaly aitqym kelip otyr. Palatanyng kәzirgi tóraghasy Rayymbek Batalov mýlde memlekettik tilde is jýrgize almaytyn adam sekildi. Búl azamatty jamandayyq dep otyrghanymyz joq, kir de jaqpaymyz. Degenmen, búl azamatty,  osynday joghary dәrejege kóterip keregi joq edi. Qazaq memleketinde jýrip, memlekettik tilge jauapkershiligi joq adam, aldaghy kezende qalay júmys istemek. Ózge últtyng azamattary qazirgi kýnning ózinde qazaq tilinde sayrap túrghanda, mynanday kadrlardyng bizge keregi  qansha!  Múnday kadrlardy  júmysynan bosatu  kerek, әitpese, búlar Memlekettik últtyq iydeologiyany algha  bastyrmaydy. Reseyding jerinde, solardyng qyzmetinde jýrgen adamdar syiaqty. Jәne taghy aitarym, mynanday kadrlarmen biz esh uaqytta últtyq memleket bola almaymyz! Bizding elimizge, tәjiriybesi men jauapkershiligi joghary, sauatty da  bilikti últtyq mamandar kerek!

Beysenghazy Úlyqbek

Qazaqstan Jurnalister Odaghynyng mýshesi

Abai.kz