Júma, 22 Qarasha 2024
Aymaq 1951 7 pikir 15 Mamyr, 2024 saghat 15:22

Ónirlerden qazaq mәdeniyeti men ónerin joghaltpayyq!

Kórnekilik suretti maqala avtory úsyndy

Juyqta bir ministrding sózinen «Qazaqstan – kóp últty memleket» degendi estidim. 

Osy sózinen-aq, búl ministrding sayasy sauatsyz ekendigin tanisyn. Osynday bilimi shamaly, sayasy tanymy tómen, últ bolashaghyna qauipti adamdardy joghary lauazymgha qalay taghayyndaytynyn týsinbeymin. Bayaghy Kenes Odaghynyng salyp bergen qúldyq iydeologiyasynyng shyrmauynan shygha almay jýrgen mәngýrtter.

Bizding elimizde bir ghana últ nemese bir ghana halyq bar. Ol osy Qazaqstan memleketin qúrushy – qazaq halqy. Ózgeleri jan-jaqtan kelgen, jinalghan últ ókilderi, yaghni, etnostar. Jalpy, biylik ókilderin taghayyndarda, olardyng tek qana alghan bilimi men jinaghan tәjiriybesine qarau azdyq etedi. Osylarmen qosa, búl adamdardyng sayasy túrghyda sauaty teren, sonday-aq,  tarihy tanymy keng jәne olargha, auyzynan shyqqan әr sózine jauap bere alatyn, el ishin býldirmeytindey, dýrbelenge salmaytynday, aitqan oi-pikiri aqylgha siyatynday jauapkershilik arqalatu kerek. Áytpese, әli kýnge deyin  Qazaqstanda jýz otyz últ túrady deu, iydeologiyalyq túrghyda mýlde qate  úghym.

Mening oiym, qadirmendi biylik iyesi - әrbir oblys jәne megapoliys  qalalardyng әkimin taghayyndarda, onyng tek qana sharuashylyqty  jýrgize alatyn qabileti men bilimine ghana emes, onyng qazaq mәdeniyetine, ónerine jәne әdebiyetine qanshalyqty jaqyn adam ekendigine de kónil  audaru kerek. Áytpese, ózine tapsyrylyp berilgen ólkedegi qazaq   mәdeniyeti men ónerin, sonday-aq, әdebiyetin, tútas qazaq bolmysyn,  sol aumaqtan mýlde shygharyp tastaydy. Sonymen qatar, Memlekettik  qazaq tilin mýlde qoldanystan alady. Sonda, endi ne boldy?! Tura bir  Reseyding ózindik ana tili men mәdeniyeti joq qara orystar mekendegen  guberniyasyna ainalady.

Mysalgha aitayyq: Qostanay oblysy keyingi jyldary tura osynday aimaqqa  ainaldy. Kezinde, Ómirzaq Shókeev pen odan keyingi әkimderding túsynda, búl aumaq kәdimgidey qazaqtiki sekildi edi. Qazir, mýlde olay deuge auyzyn  barmaydy. Men búl arada ótken ghasyrda revolusiya besigine ainalghan   Torghay ólkesin aityp otyrghan joqpyn! Qazirgi, keyingi kelgen әkim, qazaqtyn  mәdeniyeti men ónerine qaramaq túrmaq, jarty oblysty milliardtaghan  shyghyngha batyryp, sugha aghyzyp jiberdi. Áriyne, jeke ózin jamandap nemese kir jaghayyq dep otyrghan joqpyz. Degenmen, ózining jauapkershiligine berilgen  oblysty memlekettik túrghyda sayasy sauattylyqpen basqarghan jón emes pe?! Sonday-aq, Ata zanymyzda kórsetilgen qazaq tilining mәrtebesi qayda qaldy?! Búl, Soltýstik jәne Pavlodar oblystaryna tәn nәrseler.

Abay atamyz aitqanday, «Bayaghy jartas, sol  jartas!».   

Sondyqtan aitarymyz, oblys, sonymen qatar, iri qalalardyng әkimderin    taghayyndaghanda, olardyng últ mәdeniyeti men ónerinen, әdebiyetinen habary  bar ma, soghan da nazar audaru qajet-aq. Óitpeyinshe, Tәuelsiz Qazaq  memleketi otarlanghan guberniyanyng týs-kelbetin tanytyp, әli talay jyldar túra beredi.

Beysenghazy Úlyqbek,

Qazaqstan Jurnalister Odaghynyng mýshesi

Abai.kz

7 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1455
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3218
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5264