سۇحباتتىڭ العاشقى ءبولىمى: بۇگىنگىنىڭ كوشىنە ىلەسە الماعان ادام دا، قوعام دا دامىمايدى!

– ءسىزدىڭ ەڭبەكتەرىڭىزدى وقىپ وتىرعان ادام وندا «قازاق فيلوسوفياسى – ومىرماندىك فيلوسوفيا» دەگەن انىقتامانى ءجيى كەزدەستىرەدى. مەن دە وسىعان نازار اۋداردىم. شىنىندا دا، قازاق دانالىعى ءومىردى، ءومىر ءسۇرۋ جولدارىن باستى ورىنعا قوياتىنى فيلوسوفيالىق ەڭبەكتەرىڭىزدە ەرەكشە اتالادى. مۇنى قازاق حالقىنا  ءتان فەنومەن دەۋگە بولا ما؟

– ءوزىڭىز بىلەتىندەي،  ءومىردىڭ ءمانى – كەزىندە باتىستا كەڭ تاراعان ەكزيستەنتساليزم فيلوسوفياسىنىڭ نەگىزگى تاقىرىبى. قازاق فيلوسوفياسىن زەرتتەۋگە بەت بۇرعان 90-جىلداردىڭ باسىندا فيلوسوفتارىمىزدىڭ اعا بۋىنىنىڭ كورنەكتى وكىلدەرى ابدىمالىك نىسانباەۆ پەن عاريفوللا ەسىم ۇلتتىق دۇنيەتانىمىمىزدىڭ ومىرماندىك سيپاتىنا بىردەن نازار اۋداردى، ال وراز سەگىزباەۆ ۇستازىم ماعان ونى دوكتورلىق ىزدەنىسىمنىڭ تاقىرىبى رەتىندە ۇسىندى. قازاقتىڭ قارا ولەڭى مەن جوقتاۋىنان باستاپ، ەپوستارىن، اقىن-جىراۋلارىنىڭ، عۇلاما ويشىلدارىنىڭ ەڭبەكتەرىن ءسۇزىپ شىعىپ، فيلوسوفيالىق تالداۋ جاسادىم، دۇنيەتانىمىمىزدىڭ ەكزيستەنتسيالدىق مازمۇنىنا كوزىم جەتتى. بىراق قازاقتىڭ ومىرماندىك تولعانىستارىنىڭ باتىس ەكزيستەنتسياليزمىنەن مۇلدەم وزگەشە ەكەنىن دە بايقاپ، كوپ ويلاندىم، سەبەبى باتىس فيلوسوفتارىنىڭ باسىم كوپشىلىگىنىڭ پىكىرىنشە، ءومىر ءمانسىز، تەك جان-پول سارتر، البەر كاميۋ جانە نيكولو اببانيانو عانا ەكزيستەنتسياليزمنىڭ گۋمانيستىك جانە جاعىمدى مازمۇنى تۋرالى ايتادى.

ال تاعدىرى تالاي رەت  قىل ۇستىندە تۇرىپ، تاريحتىڭ  قاتال سىنىنا ۇشىراعان قازاق حالقى ومىرگە دەگەن قۇشتارلىعىن جوعالتپاي، جالعان دۇنيەنىڭ ءمانىن تالماستان ىزدەدى، باسىنا تۇسكەن قيىندىقتىڭ ءبارىن جەڭىپ شىعىپ وتىردى. ونىڭ توركىنى ۇلتتىق رۋحتىڭ كۇشتىلىگىندە، حالىقتىڭ دانالىعىندا. وسىنى ءبىر ءسات ەسىنەن شىعارماعان قازاق حالقىنىڭ «جالعان دۇنيە»، «بەس كۇندىك عۇمىر»،  «قامشىنىڭ سابىنداي قىسقا ءومىر»، «سۇم دۇنيە» دەي وتىرىپ، ءوز ۇرپاعىن ادام، ءومىر، دۇنيە توڭىرەگىندە ويلانۋعا جەتەلەگەندەگى كوزدەگەن ماقساتى – ادامدى ءومىردىڭ مانسىزدىگى، دۇنيەنىڭ جالعاندىعى جونىندەگى ەكزيستەنتسيالدىق ۋايىم‑قايعىعا شومىلدىرىپ، رۋحتى، جىگەردى تومەندەتۋ ەمەس، كەرىسىنشە، ويىنا ۇنەمى قوزعاۋ سالىپ، ۇيقىسىنان وياتىپ وتىرۋ، شاكارىم ايتقان «اقىل كوزىنىڭ» قالعىپ كەتپەۋىن قاداعالاپ، ءوزىنىڭ كىم ەكەنىن، جارىق دۇنيەگە نە ماقساتپەن كەلگەنىن تۇسىنۋگە ۇمتىلدىرۋ، ادامشىلىق كەلبەتىن شىڭداۋ.

ەكزيستەنتسيالدىق سيپاتتاعى قازاق فيلوسوفياسى ادامدى ءومىر تۋرالى، ءوزىنىڭ ومىردەگى ورنى تۋرالى تەرەڭ ويعا، ومىرلىك ماقساتقا نەگىزدەلگەن بەلسەندى ىس‑ارەكەتكە، ءوزىن‑وزى رۋحاني جەتىلدىرۋگە جەتەلەيدى،  ءماندى ومىرگە جەتۋ، ءوز تاعدىرىن انىقتاۋ ادامنىڭ ءوز قولىندا دەپ تۇسىندىرەدى. وسى تۇرعىدان العاندا قازاقتىڭ ەكزيستەنتسيالدىق مازمۇندى فيلوسوفياسى ادامعا پايدالى، عىلىمي تىلمەن ايتساق، پوزيتيۆ، جاعىمدى سيپاتتا. باتىس فيلوسوفتارى بۇرىنعى كەڭەستىك فيلوسوفيانى قۇرعاق تەورياعا اۋەس، پراكتيكالىق مازمۇنى جوق فيلوسوفيا دەپ ورىندى سىناعانى بەلگىلى.  ءبىزدىڭ قوعامعا ءدال قازىر كەرەگى دە وسىنداي پراكتيكالىق ماڭىزى بار فيلوسوفيا. قانداي قوعام بولماسىن، ەرتە مە، كەش پە، ءوزىنىڭ قاراپايىم مۇشەسىنە قاجەتتى ومىرلىك ءپوزيتيۆتى باعدارلاما جاساۋعا ءماجبۇر بولادى. ونسىز بۇكىل قوعامدىق جۇيە تەرەڭ داعدارىسقا ۇشىراۋى مۇمكىن. سوندىقتان ۇلتىمىزدىڭ فيلوسوفيالىق دۇنيەتانىمىن كەڭىرەك ناسيحاتتاۋمەن قاتار، ونىڭ ءالى دە بولسا زەرتتەلمەگەن قىرلارىن قاراستىرۋىمىز قاجەت.

– قازىرگى قازاق فيلوسوفياسى وتكەن عاسىردىڭ 70-ءشى جىلدارىنداعى وركەندەۋ كەزەڭىنەن كەيىن قانداي ەۆوليۋتسيالىق جولداردى باستان كەشتى جانە بولاشاقتاعى بەينەسى قانداي بولادى دەپ ويلايسىز؟

– ءيا، وتاندىق فيلوسوفيا كەڭەستەر وداعىنداعى ساناۋلى عانا ۇزدىك فيلوسوفيالىق ورتالىقتاردىڭ قاتارىندا بولعانى تاريحي شىندىق. عالىمدارىمىزدىڭ ديالەكتيكالىق لوگيكا، تانىم تەورياسى، عىلىم فيلوسوفياسى، جاراتىلىستانۋدىڭ فيلوسوفيالىق ماسەلەلەرى جانە تاعى باسقا باعىتتار بويىنشا ىزدەنىستەرى مىقتى ەدى. تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىنگى زەرتتەۋ جۇمىستارى نەگىزىنەن قازاق فيلوسوفياسىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋگە باعىتتالىپ، ۇلتتىق دۇنيەتانىمىمىزدىڭ مازمۇنىن اشۋعا ارنالاعان ەڭبەكتەر جازىلدى، كوپتەگەن كانديداتتىق جانە دوكتورلىق ديسسەرتاتسيالار قورعالدى. قازىرگى عىلىمي ىزدەنىستىڭ باستى كورسەتكىشى رەتىندە قابىلدانىپ وتىرعان (كەلىسسەك تە، كەلىسپەسەك تە، زامان تالابى سولاي بولىپ تۇر) سكوپۋس، تومسون رەيتەر، ۆەب وف ساينس قورلارىنا كىرەتىن شەتەل جۋرنالدارىندا دا قازاق فيلوسوفياسى تۋرالى ماقالالار جارىق كورىپ، ءوزىمىزدى الەمگە تانىتا باستادىق.

بىراق قازاق فيلوسوفياسىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋدەن اسا الماۋدىڭ جاعىمسىز جاعى دا بار. عالىمداردىڭ پىكىرىنشە، ءوزىنىڭ وتكەنىنە قايتا-قايتا ورالا بەرەتىن، بۇگىنگىنىڭ كوشىنە ىلەسىپ، سۇرانىستارىنا جاۋاپ بەرە المايتىن ادام دا، قوعام دا دامىماي قالادى. سوندىقتان دا الەمدىك فيلوسوفيامەن بىرگە العا جىلجۋدىڭ قامىن جاساۋىمىز كەرەك. بۇل جاعىنان ءبىرشاما جەتىستىكتەرىمىز بار. بۇرىننان تانىس رەسەي، تۇركيا عالىمدارىمەن عانا ەمەس، امەريكا، وڭتۇستىك كورەيا، فرانتسيا، يتاليا، گرەكيا، فينليانديا فيلوسوفتارىمەن دە بايلانىسىمىز نىعايا ءتۇستى. ولار دوكتورانتتارىمىزعا كەڭەسشى بولۋمەن قاتار، بىرلەسكەن جوبالارىمىزعا دا بەلسەنە قاتىسىپ كەلەدى. مىسالى، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ فيلوسوفيا كافەدراسىنىڭ عالىمدارى 2020 جىلى ەۋرووداقتىڭ ەراسمۋس+ باعدارلاماسى جان موننە جوباسىنىڭ گرانتىن جەڭىپ الىپ، قازاقستانداعى تسيفرلىق گۋمانيتاريستيكا بويىنشا ىزدەنىستەر جۇرگىزدىك جانە ولاردى 2023 جىلى جەمىستى اياقتادىق. پوستكەڭەستىك رەسپۋبليكالار اراسىندا مۇنداي گرانتقا تەك ءبىز عانا يە بولعانىمىزدى ەسكەرسەك، بۇل – ۇلكەن جەتىستىك. وسى باعىتتاعى مەگاجوبا بويىنشا ىزدەنىستەردى قر عجب مينيسترلىگىنىڭ گرانتىنا يە بولعان فيلوسوفيا، ساياساتتانۋ جانە ءدىنتانۋ ينستيتۋتىنىڭ عالىمدارى جالعاستىرۋدا. ولار ادال ازامات، ادىلەتتى قازاقستان ماسەلەلەرىن دە جان-جاقتى زەرتتەۋمەن اينالىسىپ كەلەدى. ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيلوسوفتارى قازاقستانداعى تاريحي ەسكەرتكىشتەردى، قازىرگى قوعامداعى گەندەرلىك ماسەلەلەر مەن قازاق مادەنيەتىن فيلوسوفيالىق تۇرعىدان زەرتتەۋ باعىتىندا ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە جەتتى. ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ رەسەي حالىقتار دوستىعى ۋنيۆەرسيتەتىمەن بىرگە فيلوسوف ماگيسترانتتاردىڭ قوسديپلوم باعدارلاماسىن ناتيجەلى جۇرگىزىپ وتىر. دوكتورانتۋراعا ەلىمىزدىڭ جاس عالىمدارى عانا ەمەس، شەتەلدىك ىزدەنۋشىلەر دە قابىلدانا باستادى، كافەدرادا «ساياسي فيلوسوفيا» باعىتى بويىنشا PhD ماماندار دايىنداۋ باعدارلاماسى باستالدى، «فيلوسوفيا» ماماندىعىن تاڭداعان باكالۆرلار سانى دا جىل ساناپ ارتىپ كەلەدى. عالىمدارىمىز سوڭعى جىلدارى شەتەل فيلوسوفتارىنىڭ وقۋلىقتارىن قازاق تىلىنە اۋدارىپ، قازاق بالاسىنىڭ ينتەللەكتۋالدىق دامۋىنا قوماقتى ۇلەس قوستى. بيىلعى تامىزدا ريم قالاسىندا وتەتىن الەمدىك فيلوسوفيالىق كونگرەسكە دە ءبىرشاما قازاق فيلوسوفتارى قاتىسادى. قازىر ءتىزىپ ايتىپ شىعۋعا وڭاي بولعانىمەن، بۇل ىستەردىڭ ارتىندا ءبىزدىڭ بىرنەشە جىلدارعا سوزىلعان تىنىمسىز ەڭبەگىمىز جاتىر.

دەسەك تە، قوردالانىپ قالعان ماسەلەلەر وتە كوپ. مىسالى، وتاندىق فيلوسوفيانىڭ ديالەكتيكالىق لوگيكا، عىلىم فيلوسوفياسى، لوگيكا، ونتولوگيا، گنوسەولوگيا، ەتيكا، ەستەتيكا سالالارى بويىنشا ىزدەنىستەر جوقتىڭ قاسى. بولاشاقتا وسىعان ايرىقشا نازار اۋدارۋىمىز قاجەت دەپ ويلايمىن. ارينە، قيىندىقتار جەتكىلىكتى، الايدا مۇحتار اۋەزوۆ عۇلاما: «...فيلوسوفيا كوركەيەدى. كوركەيگەندەگى جەمىسىن ادام جانى قورەك قىلادى» دەگەندەي، ءوز باسىم قازاق فيلوسوفياسىنىڭ وركەندەۋىنە ۇلكەن ءۇمىت ارتامىن.

– قازاق فيلوسوفياسى باستاۋىندا الەمگە ايگىلى ۇستاز ءال-فارابي تۇر دەسەك – بۇل اسىرەلەي ايتقان بولماي ما؟ ءسىز «ءال-فارابي جانە قازىرگى زامان» اتتى وقۋ قۇرالىنىڭ اۆتورىسىز. ۇلى بابا مۇراسىن زەرتتەۋدىڭ قۋانىشتى ساتتەرى دە بار شىعار.  سونىمەن بىرگە، ءال-فارابيمەن «بەتپە‑بەت» كەلگەندە قانداي قيىندىقتارعا تاپ بولدىڭىز؟

– مەنىڭ پىكىرىمشە، ءال-فارابي – ادامزاتتىڭ ۇلى ويشىلى، ونى ءبىر ۇلتتىڭ نەمەسە حالىقتىڭ عانا وكىلى دەۋگە بولمايدى. تۋعان جەرى – وتىرار دەگەن دەرەككە سۇيەنىپ، ءال-فارابي سياقتى دانانى ءوزىمىز عانا يەمدەنىپ الساق، باسقا حالىقتارعا قيانات بولار ەدى، ونى شەتەل عالىمدارى دا ەسكەرتىپ ءجۇر. قازاقستاندا ءال-ءفارابيدىڭ فيلوسوفيالىق مۇراسىن زەرتتەۋ حح عاسىردىڭ 60-شى جىلدارىنىڭ سوڭىندا باستالعانى بەلگىلى. د.قوناەۆ، ق.ساتباەۆتىڭ قولداۋىمەن فيلوسوفيا ينستيتۋتىندا فارابيتانۋشىلار توبى قۇرىلىپ، وتە ناتيجەلى جۇمىس ىستەدى. بۇل توپ ءال-ءفارابيدىڭ كوپتەگەن ەڭبەكتەرىن جارىققا شىعاردى، كەيىن تۇتاس ءبىر فارابيتانۋ مەكتەبى قالىپتاستى.

فارابيتانۋدىڭ رەنەسسانسى 2013-2014 جىلدارى ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دە باستالدى دەۋگە بولادى. ۋنيۆەرسيتەتىمىزدە ءال-ءفارابيدىڭ ىزگى قالا ءىلىمىنىڭ نەگىزىندە Smart city جوباسى دۇنيەگە كەلدى. ونىڭ نەگىزگى ماقساتى – ماماندار دايىنداۋدىڭ تەحنولوگيالىق پلاتفورماسىن رۋحاني پلاتفورمامەن تولىقتىرۋ. تۇتاس پروتسەستىڭ بۇل ەكى بولىگى تەڭ، ياعني بولاشاق مامان ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىنان ءوز ءىسىنىڭ جاقسى بىلگىرى عانا ەمەس، ادامشىلىعى جوعارى تۇلعا بولىپ شىعۋى ءتيىس. ءسىز ايتىپ وتىرعان «ءال-فارابي جانە قازىرگى زامان» وقۋ قۇرالى وسى جوبانى ىسكە اسىرۋدىڭ العاشقى ساتىسى ەدى. ءبىزدىڭ الدىمىزعا قويىلعان مىندەت – ءال-ءفارابيدىڭ ەنتسيكلوپەديالىق ءىلىمىن قاراپايىم ادامعا، ەڭ اۋەلى جاستارعا تۇسىنىكتى تىلدە، قىسقا دا نۇسقا تۇردە بايانداپ بەرۋ بولدى. كىتاپتى جازۋ بارىسىندا قيىندىقتاردىڭ كوپ بولعانى دا راس. ءال-ءفارابيدىڭ دە، عالىمدارىمىزدىڭ دا عىلىمي ءتىلىن كوپشىلىككە تۇسىنىكتى تىلمەن جەتكىزۋ وڭايعا سوقپادى، بىراق بۇل ءىستى تابىستى ورىنداپ شىقتىق دەپ ويلايمىن. قازاق، ورىس، اعىلشىن تىلىندە تۇسىنىكتى جازىلىپ، وقۋعا ىڭعايلى شاعىن تۇردە باسىلىپ شىققان ەڭبەك كوپشىلىك ءسۇيىپ وقيتىن، شەتەلدىك قوناقتارعا ۇيالماي ۇسىناتىن كىتاپقا اينالدى.

ارينە، ۇلى بابا مۇراسىن زەرتتەۋدىڭ قۋانىشتى ساتتەرى كوپ بولدى، ونىڭ ەنتسيكلوپەديالىق ءبىلىمىنىڭ، فيلوسوفياسىنىڭ تەرەڭدىگىنە، قازىرگى زامانمەن ۇندەستىگىنە ۇنەمى ءتانتى بولدىق جانە ونىڭ ءبىلىم دەڭگەيىنىڭ وتە جوعارى ەكەنىنە، باتىستىڭ كەيبىر عالىمدارى وعان تاققان «كوممەنتاتور» ايدارىنىڭ جالعاندىعىنا قادام باسقان سايىن كوزىمىز جەتىپ وتىردى. وتاندىق فارابيتانۋدىڭ ءبىر كەمشىلىگى – فيلوسوفتارىمىزدىڭ باسىم كوپشىلىگىنىڭ اراب ءتىلىن بىلمەۋى. ونىڭ ەڭبەكتەرى نەگىزىنەن ورىسشا نۇسقالارىنا سۇيەنە وتىرىپ زەرتتەلدى. ارينە، بۇل دۇرىس ەمەس، سالىستىرمالى تۇردە ايتساق، ابايدىڭ شىعارمالارىن ورىس تىلىندە وقىپ، زەرتتەگەنمەن بىردەي. ال شەتەلدىك فارابيتانۋشىلار اراب ءتىلىن مەڭگەرگەننەن كەيىن عانا ونىڭ فيلوسوفياسىن زەرتتەۋگە رۇقسات الادى. الىسقا بارماي-اق، ءوزىمىزدىڭ جەرلەسىمىز، رەسەيدىڭ تانىمال عالىمى نۇر سەرىكۇلى قيراباەۆتى مىسالعا الساق جەتكىلىكتى. ورتا عاسىرداعى مۇسىلمان فيلوسوفياسىن زەرتتەۋشى نۇر سەرىكۇلى اراب تىلىنە دە، اعىلشىن تىلىنە دە جەتىك.

ءال-فارابي فيلوسوفياسىنا قىزىعۋشىلىعىمىز شەتەلدىك فارابيتانۋمەن تانىسۋعا جەتەلەدى جانە بۇرىن بەيتانىس كوپ مالىمەتتەردى اشتىق. مىسالى، ءال-فارابي مۇراسىن تۇركيا، يران، يراك عالىمدارى  عانا ەمەس، امەريكا، فرانتسيا، گەرمانيا، گرەكيا، يسپانيا، يتاليا جانە تاعى باسقا ەلدەردىڭ فيلوسوفتارى دا ونىڭ ادام، قوعام، مۋزىكا، پوەزيا تۋرالى ءىلىمىن، ءتىل فيلوسوفياسىن، لوگيكاسىن، ماتەماتيكاسىن كوپ زەرتتەگەن ەكەن، ءتىپتى كەيبىر عالىمدار ونى باقىت فيلوسوفياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى دەپ تە ەسەپتەيدى. وسىنداي قىزىقتى ماتەريالداردى تەرەڭىرەك زەرتتەۋدى ماقسات ەتىپ، «شەتەلدەگى فارابيتانۋ» تاقىرىبىنا گرانتتىق جوبا ۇسىنىپ تا كوردىك، بىراق قولداۋ تاپپادىق. شىندىعىن ايتقاندا، كەيبىر ماعىناسىز، پراكتيكالىق پايداسى جوق تاقىرىپتاردان گورى، وسىنداي وزەكتى جوبالار ماڭىزدى بولار ەدى.  بولاشاقتا تاعى ءبىر باق سىناپ كورەرمىز.

– بۇگىنگى زامان بەينەسى قانداي؟ مىسالى، «فيلوسوفيا – ءوز زامانىنىڭ كۆينتەسسەنتسياسى» دەگەن پىكىرگە ساي، بۇگىنگى زاماندى فيلوسوفيالىق تۇرعىدان قورىتۋعا بولا ما؟

– جوعارىدا اتاپ كورسەتكەنىمدەي، فيلوسوفيا – قوعام دامۋىنىڭ كورسەتكىشى. بۇگىنگى زامانعا فيلوسوفيالىق سيپاتتاما بەرسەم، قازىرگى قوعام پوستمودەرنيزم فيلوسوفياسىنا ۇقساس دەر ەدىم. ياعني، ول كوپولشەمدى، قاراما-قايشىلىقتى، ءارتۇرلى باعىتتار مەن يدەيالارعا تولى، مادەنيەتتەگى شەكارالار جويىلعان، رەتتىلىك، قوعام دامۋىنىڭ بەلگىلى ءبىر زاڭدىلىقتارىنا سۇيەنۋ  عانا ەمەس، رەتسىزدىك، حاوس تا بار، كوزقاراستار مەن تاسىلدەر ءارتۇرلى. جانە، ءبىر قىزىعى، وسىنىڭ ءبارى قوعامنىڭ بارلىق سالالارىندا، مودادان باستاپ ساياساتقا دەيىن بايقالادى. ادامداردىڭ ارالاسۋىندا ءماتىننىڭ ورنىن سۇحباتتاسۋ باستى، ءبىر-بىرىنە اسەر ەتۋ، وقىتۋ تاسىلدەرى مەن ادىستەرىنىڭ كوپتۇرلىلىگى الدىڭعى قاتارعا شىعا باستادى.

قازىرگى ادامزات بۇرىنعىعا قاراعاندا ەركىن، بىراق گەگەلدىڭ «ابسوليۋتتىك ەركىندىك ادامدى ويىنا كەلگەنىن جاساۋعا يتەرمەلەپ، تۇبىندە قۇبىجىققا اينالدىرۋى مۇمكىن» دەگەنىن دە ۇمىتپاۋ قاجەت. مىنە، ءدال وسى تۇستا ادامزاتقا قاجەتتى قۇرال – اقىل-ويدى دامىتۋشى فيلوسوفيا دەر ەدىم. سوندىقتان وسى ءبىرى كەرەمەت عىلىمدى كوپشىلىككە كەڭىرەك تانىتۋ، ءاربىر ادامنىڭ جۇرەگىنە جەتكىزۋ – ءبىزدىڭ مىندەتىمىز.

– گۇلجيھان جۇمابايقىزى، بۇگىن وزىڭىزبەن ەرەكشە سۇحبات بولدى. ءسىز شىنىندا دا قازىرگى قازاق قوعامىنىڭ پوستمودەرنيستىك سيپاتىن ءدال سۋرەتتەپ بەرە وتىرىپ، مۇنداعى «ءابسوليۋتتى ەركىندىكتىڭ» قوعام ەۆوليۋتسياسىمەن بىرگە ۇلتتىق سيپاتقا بەت بۇرۋى – قازاق حالقىنىڭ بىردەن‑بىر تاريحي جولى  ەكەنىنەن دە حابار بەرىپ، ويشىل قاۋىمعا تەرەڭ وي سالدىڭىز. وسى ءۇشىن دە سىزگە مىڭ العىس! ءسىزدى وزىڭىزبەن بىرگە 1975 جىلى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ فيلوسوفيا فاكۋلتەتىنە وقۋعا تۇسكەن كۋرستاستارىڭىزدىڭ اتىنان بيىلعى مەرەيلى جاسىڭىزبەن جانە الداعى كەلە جاتقان حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى مەرەكەسىمەن، ونىمەن بىرگە، ءوزىڭىز تالماي ۇستازدىق ەتىپ كەلە جاتقان قازاق ءبىلىمىنىڭ قارا شاڭىراعى – ءال فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 90-جىلدىق مەرەيلى تويىمەن قۇتتىقتاۋعا تۇقسات ەتىڭىز. ەڭبەگىڭىز ارقاشاندا جەمىستى بولا بەرسىن!

سۇحباتتى جۇرگىزگەن ءابدىراشيت باكىرۇلى

Abai.kz