تامىز ايىنىڭ باسىندا وڭتۇستىكتەن اقتوبەگە جول ءتۇستى. اقتوبە – قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىنەن مۇناي مەن گازعا باي باتىس قازاقستان وڭىرىنە، سول سياقتى رەسەيدىڭ ورال ايماعىنا شىعاتىن قاقپا. كەز-كەلگەن زاتقا حيميالىق جولمەن جاعىپ، سىلاپ جىبەرسەڭ، بىرىنشىدەن، توت پەن توزۋدان ساقتايتىن، ەكىنشىدەن، كوزدىڭ جاۋىن الاتىنداي جارقىراتىپ ءسان بەرەتىن حروم مەن نيكەلدىڭ باي كەنى دە وسى ولكەدە. بۇلار – ماشينا جاساۋ سالاسىندا، ۇيدەگى جالت-جۇلت ەتكەن تۇرمىستىق تەحنيكادا، جيھازداردا مولىنان قولدانىلاتىن قىمبات مەتاللدار. شيكىزات كۇيىندە شەتەل اسىپ جاتىر. حروم ءوندىرىپ «حرومتاۋ»، نيكەل ءوندىرىپ «نيكەلتاۋ» اتانعان ەلدى مەكەندەر اقتوبەنىڭ اتى مەن زاتى ساي اتاۋلارى رەتىندە ايىرىقشا ەرەكشەلەنەدى.

قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىنەن باتىسقا قاراي بەت العان اۆتوجول مەن تەمىرجولدار ىرعىز دالاسىن باسىپ، مۇعادجار تاۋلارىن ارالاپ، ەمبىنى كەسىپ، اقتوبە ۇستىننەن وتەدى. باتىس قىتاي- باتىس ەۋروپا اۆتوماگيسترالدىڭ ەداۋىر بولىگى دە وسى ولكەدە. تەمىرجولدار دا سولاي. سوڭعى كەزدە الماتىدان ماڭعىستاۋعا قاراي شىعاتىن پويىز اقتوبەگە سوقپاي، جاڭادان سالىنعان جەزقازاعان-بەينەۋ جولىنىڭ ارقاسىندا شالقار ارقىلى تۇبەككە تۋرا تارتادى ەكەن. ال ەلورداسى استانادان اقتوبە، اتىراۋ، ورال باعىتىنداعى پويىزدار تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن سالىنعان التىنسارين-حرومتاۋ جاڭا تەمىرجول ارقىلى اقتوبەنىڭ وكپە تۇسىنا كەلىپ تۇرىپ (حرومتاۋ ستانتسياسى 100 شاقىرىم جەر), تۋرا جولدىڭ جوقتىعىنان وڭتۇستىككە قاراي ءوتىپ، قاندىاعاش ارقىلى 5 ساعاتتىق اينالاما جولمەن جۇرەدى. بۇل تۇرعىدان «تەمىرجولدىڭ جىرى» قوستانايعا ۇقساس. قوستانايعا استانا مەن الماتىدان باعىت العان پويىزدار وبلىس ورتالىعىنىڭ 100 شاقىرىمدىق وكپە تۇسىنان باتىسقا قاراي ەنتەلەي ءوتىپ، توبىل ستانتسياسى ارقىلى اينالىپ بارىپ كىرەدى. اينالما جولعا 5 ساعات ۋاقىت «قۇربان» بولادى. ءبارىن ايت تا، ءبىرىن ايت دەگەن: كەڭەستىك تەمىرجولدىڭ رەسەيگە قاراي باعىتتالعان ەسكى باعىتتارى قازاقستاننىڭ ىشكى بايلانىسى توننىڭ ىشكى باۋىنداي بايلانىسۋىنا ەلەۋلى كەدەرگى كەلتىرىپ تۇر (مارحاببات: http://abai.kz/post/view?id=8714 ورمەكشى تورى ءادىسى نەمەسە قازاقستاندى تەمىرجولمەن «تورلاۋ»).

القيسا، اقتوبەگە قايتا ورالايىق. يندۋستريالدى-يننوۆاتسيالىق باعدارلامانىڭ كوپتەگەن نىساندارى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان اقتوبە - قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان قالا. قالانىڭ "ميلليوندىق" مەگاپوليسكە اينالار مۇمكىندىگى دە مول. تاۋەلسىزدىكتەن كەيىنگى جاڭا كەزەڭدە قالا ىشىندە بوي كوتەرگەن ەڭسەلى عيماراتتارىنىڭ قاتارى دا قالىڭ. سونىڭ ىشىندە ء«ا دەگەندە» ەرەكشە كوزگە تۇسەتىن بىرنەشە عيماراتتى ايتۋعا بولادى. الدىمەن ءتىل ۇشىنا ورالاتىندار - قىتايدىڭ الپاۋىت كۇشىن تانىتاتىن سنپس كومپانياسى مەن كازحروم ترانسۇلتتىقكومپانياسىنىڭ عيماراتتارى. شەتەلدىك كومپانيالاردىڭ ەشبىرى وبلىس ورتالىعىنان باس وفيستەر سالماعان. بۇل تەك اقتوبەدە عانا بار. ەكى عيمارات تا قالانىڭ شەتكى ايماقتارىنا قاراي ورنالاسقان. قازحروم كومپانياسى قازاقستاندىق وليگارح، تەڭگەنىڭ دەۆالۆاتسياعا ۇشىراعانىنا قاتتى قۋانعان ا.ماشكەەۆيچتىڭ ەنشىسىندە ەكەنى بەلگىلى. ءسان-سالتاناتىمەن سالىنعان، ەڭسەسى بيىك قوس عيمارات وزگە جاڭادان سالىنعان ساۋلەت-قۇرىلىس تۋىندىلارى اراسىندا ەرەكشەلەنىپ، بايلىق پەن ىقپالدىلىقتىڭ "سيمۆولىنداي" اسەر قالدىرادى. ايتالىق، سىلاڭداعان سىمباتتى سۇلۋ قىزداي "قازحروم" - ينەنىڭ كوزىنەن وتەتىن ەپتىلىك پەن پايدانىڭ شەت-شەگىن كوكىرەك كوزىمەن سەزەتىندىكتەن كىسى الدىندا ەلدەن ەرەكشە ەلپەڭدەيتىن پىسىق قوجايىننىڭ وڭاشا قالعانداعى كەربەزدىگىن بەينەلەيتىندەي: ۋايىم-قايعىدان ادا، مولشىلىق پەن بارشىلىقتىڭ ارقاسىندا ەرىنە كەرىلگەن كەربەزدىك...

ال قىتايلىق سنپس كومپانياسىنىڭ عيماراتى جازىق ولكەگە جايىلا جازىلعان قالادا، ءبىر قىرىنان قاراساڭ، "قىتاي قورعانىنىڭ" ءبىر بۇرىشىنداي بولىپ، ەكىنشى ءبىر قىرىنان قاراساڭ، جالى كۇجىرەيگەن ايداھار سياقتانىپ تا ەلەستەيدى. جالاقىدان ادىلدىك، سەرىكتەستىكتەن سىيلاستىق ىزدەگەن گاز-مۇناي جۇمىسشىلارى مەن قازاقستاندىق شەنەۋنىكتەردىڭ مىسىن مىناۋ الىپ عيمارات باسىپ تۇرعانداي... بۇل جاي ەلەس نەمەسە مازاسىز ءبىر ءتۇس قوي، ءتايىرى، تفۋ-تفۋ. ءتۇس – تۇلكىنىڭ ب... دەگەن. ءتۇستى، ءاردايىم، جاقسىلىققا جورۋعا بولادى. ال ەلەس – قوبالجۋدىڭ كولەڭكەسى. كوڭىلىڭ قوبالجىسا، قالانىڭ قاق ورتاسىنا، وبلىستىق اكىميات الاڭىنا ورنالاسقان، قازاق دالاسىن باتىسى مەن شىعىسىن بىردەي قورعاعان ابىلقايىر حان ەسكەرتكىشىن تاماشالاۋعا بولادى. ارعىماق اتتا وتىرعان حان ءبىر قولىن كوتەرىپ، جاۋلارىنا سەس نەمەسە جاۋىنگەرلەرىنە دەم بەرىپ تۇر... جوڭعاريا مەن رەسەيدىڭ كۇشى مەن قاھارىنا، ايلا-ادۋىنا قارىمتا ىستەر قايتارا بىلگەن داڭقتى تۇلعانىڭ تاريح الدىندا اتقارعان ەرلىك ىستەرى كوڭىلىڭە مەدەۋ بولىپ، رۋحىڭدى قايرايتىندىعى ءسوزسىز. رۋحتانعان كوڭىل اقتوبەدەگى قازاقستاندىق قارىمدى ىستەردى دە ءبىر شالىپ وتەدى. قازاقستاندىق قولتاڭبا - جاڭا تۇرعىن ۇيلەر، "مەگا" ويىن-ساۋىق ورتالىعى مەن ساۋلەتتى مەشىت، شىركەۋ. تۇرعىن ۇيلەر - تۇراقتىلىق، مەگا – ۋايىمسىز ۇساق ساۋدا-ساتتىق، مەشىت پەن شىركەۋ – بارىنە شۇكىرشىلىك، سابىرلىق دەگەن ۇستانىمنىڭ ايناسىنداي كورىندى كوڭىلگە.

قىسقاسى، شيكىزاتقا باي قازاقستاننىڭ الۋان ءتۇرلى كەلبەتى ءبىر اقتوبەگە جينالعانداي اسەر قالدىردى...

ر.S. قوستانايعا قايتار جولدا كەشكىلىك اقتوبە-استانا پويىزىنا (تالگو) وتىرىپ، تاڭاتا توبىل ستانتسياسىنان ءتۇسىپ قالدىم. ارى قاراي 90 شاقىرىمدىق قوستانايعا تاكسي جالداپ بارۋعا تۋرا كەلدى. اقتوبەگە بەت العاندا حرومتاۋدان ءتۇسىپ قالىپ، تاكسي جالداپ باراتىن ەدىك. سوڭعى كەزدە پويىزدار حرومتاۋعا ايالداماي، نيكەلتاۋدان بىراق توقتايتىن بولىپتى. ايتپاقشى، قولدان توسقاۋىل قويۋدىڭ شەبەرىنە (قتج-عا) ۇكىمەت تاعى دا ۇلتتىق قوردان با، زەينەتاقى قورىنان با، ايتەۋىر، قولۇشىن بەرەتىن بولىپتى. ۇلى مۇراتتارمەن اينالىسپاعان، ۇساق ىستەردى مىسە تۇتادى دەگەن وسى. ءتايىت ءارى، ۇلتتىق كومپانيانى ەل ىرىزدىعىنان بولۋگە بولمايدى! وقىس داۋىستان ويانىپ كەتتىم: تاكسي قوستانايعا كىرىپ كەلەدى ەكەن. قۋانىپ قالدىم. ء«تايىت» دەپ جەكىرگەن ءسوز ءتۇس پە ەكەن، ەلەس پە ەكەن؟ جول جولاۋشىنى شارشاتادى عوي، ءوڭىم ەمەس ەكەنى راس!

سۋرەتتەردى تۇسىرگەن - اۆتور

الماسبەك ابسادىق،

قوستاناي

Abai.kz