پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبiر زاڭنامالىق اكتiلەرiنە كوشi-قون پروتسەستەرiن رەتتەۋ ماسەلەلەرi بويىنشا وزگەرiستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگiزۋ تۋرالى» زاڭنىڭ جوباسى ەكىنشى وقىلىمدا قارالىپ، ماقۇلدانىپ، سەناتتىڭ قاراۋىنا جىبەرىلەتىن بولىپ شەشىلدى. بۇل زاڭ جوباسىن تالقىلاۋ جونىندەگى جۇمىس توبىنا جەتەكشىلىك جاساۋ ماعان تاپسىرىلعان بولاتىن.

كوشى-قون سالاسىندا الداعى ۋاقىتتتا مىناداي ماڭىزدى وزگەرىستەر ەنگىزىلمەكشى:

«Nur Otan» پارتياسى فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنداعى «ورالماندار» دەپ اتالىپ جۇرگەن تۇرعىندارىمىزبەن جۇمىس ىستەيمىز، ولاردى ءبىزدىڭ قوعامىمىزعا بەيىمدەلىپ، جاقىن تارتۋ ءۇشىن قانداستار دەپ اتاۋدى ۇسىنامىن» دەگەن ۇسىنىسىن قولداي وتىرىپ، زاڭ جوباسىنا ءتيىستى تۇزەتۋ ەنگىزدى. ءسويتىپ ءبىر كەزدە ويدان شىعارىلىپ، جاعىمسىزداۋ اتاۋعا اينالعان «ورالمان» ءسوزى الداعى ۋاقىتتا تىلدىك قورىمىزدان شىعارىلىپ، ونىڭ ورنىنا مەملەكەت باسشىسى ۇسىنعان ءارى الەۋمەتتىك جەلىلەردە تالقىلاۋ كەزىندە كوپشىلىكتىڭ قولداۋىنا يە بولعان «قانداس» اتاۋى قولدانىلاتىن بولادى.

زاڭ جوباسىندا شەت ەلدەردەن كوشىپ كەلەتىن ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ قازاقستان ازاماتتىعىن الۋ ءتارتىبىن ودان ءارى جەڭىلدەتەتىن جاڭا نورمالار دا بار.

اتاپ ايتقاندا، قانداستارىمىزعا ەلىمىزدە تۇراقتى تۇرۋعا رۇقسات الۋ جانە ازاماتتىق الۋ ءۇشىن قۇجاتتاردى ءبىر مەزگىلدە تاپسىرۋ مۇمكىندىگىن بەرۋ قاراستىرىلىپ وتىر. بۇعان دەيىن ولار ەكى رەت قۇجات جيناپ، اۋرەگە تۇسۋگە ءماجبۇر ەدى.

سونداي-اق قازاقستان ازاماتتىعىن الۋدا ەلىمىزدە 183 كۇننەن كەم تۇرۋ جانە اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ بولۋى بويىنشا زاڭنامالىق نورمالار قولدانىلمايتىن ادامدار ساناتىنا ەتنيكالىق قازاقتاردى قوسۋ كوزدەلىپ وتىر. بۇل جاڭا نورما دا الداعى ۋاقىتتا قانداستارىمىزدىڭ ازاماتتىق الۋىن جەدەلدەتۋگە جانە وتباسىلارىنىڭ اجىراپ قالۋىن بولدىرماۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى.

بۇعان قوسا، «قانداس» كۋالىگىنىڭ مەرزىمى ءوتىپ كەتكەندىكتەن، قازاقستان ازاماتتىعىن جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن الا الماي جۇرگەن اعايىنداردىڭ كەيىن كەز كەلگەن ۋاقىتتا ءوتىنىش بەرىپ، اتالعان كۋالىگىنىڭ مەرزىمىن التى ايعا دەيىن ۇزارتىپ الۋىنا رۇقسات ەتىلەتىن بولادى.
دەپۋتاتتار ەشقانداي قۇجاتى جوق شەتەلدىك ازاماتتاردى ەلدەن شىعارۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن جول ءجۇرۋ قۇجاتىن ەنگىزۋدى ۇسىندى. مۇنىڭ دا ءوز سەبەبى بار. مىسالى، 2018 جىلى سوتتاردىڭ شەشىمىمەن ەلدەن شىعارىلۋعا ءتيىستى 959 شەتەلدىك ەشقانداي جارامدى قۇجاتىنىڭ بولماۋىنا بايلانىستى قازاقستان اۋماعىنان شىعارىلماي قالعان. ونداي شەتەلدىكتەر پوليتسيانىڭ قابىلداۋ-ءبولۋ ورىندارىندا مەملەكەتتىك بيۋدجەت ەسەبىنەن تەگىن تۇرىپ جاتقاندىعىن ايتا كەتۋ كەرەك.

كوشى-قون سالاسىنىڭ وسى زاڭ جوباسىندا قامتىلماعان كەيبىر كوكەيكەستى ماسەلەلەرى بارى انىق. الداعى ۋاقىتتا ولاردى جان-جاقتى زەرتتەپ، ءوز باستاماشىلىعىمىزبەن ازىرلەيتىن جاڭا زاڭ جوباسىندا قاراستىرۋدى ۇيعاردىق.

كارىباي مۇسىرماننىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz