بۇگىنگى كۇنى بۇكىل الەم COVID-19 ىندەتىمەن كۇرەسۋدە. بارلىق اۋقىمدى ءىس-شارالار كوروناۆيرۋستان ساقتانۋدىڭ امالىن جاساپ جاتقان ازاماتتار مەن مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى قولداۋعا ارنالعان.

ال الماتى وبلىسىنا كارانتين قالاي اسەر ەتەدى؟! ايماق باسشىسى اماندىق باتالوۆ تاپسىرعان كوروناۆيرۋس ىندەتىنە قارسى وبلىس ورتالىعىندا جۇرگىزىلىپ جاتقان 10 شارانى سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.

1. الماتى وبلىسىنىڭ كاسىپكەرلەرى ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ ۇندەۋىن قولدادى. ءوز مالىمدەمەسىندە كاسىپكەرلەر كوروناۆيرۋسقا قارسى كۇرەستە ىنتىماقتاستىق تۋرالى باستامانى تولىعىمەن بولىسەتىنىن اتاپ ءوتتى. مىسالى، بولات نازارباەۆتىڭ "ساليقالى ۇرپاق" قورى COVID-19 ۆيرۋسىمەن كۇرەسۋ ءۇشىن 150 ميلليون تەڭگە قاراجاتتى ءبولدى. ءوز كەزەگىندە، "SODUL development" كومپانياسى الماتى قالاسىندا كوروناۆيرۋسقا قارسى كۇرەسكە بەلسەندى قاتىساتىن مەديتسينالىق ماماندارعا، ءىىم، تج جانە باسقا دا سالالاردىڭ قىزمەتكەرلەرىنە 18 مىڭ ەتيل ءسپيرتىن جىبەردى.

2. الماتى قالاسىنىڭ شىعا بەرىسىنە 16, ال تالدىقورعاندا تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەيتىن 4 سانيتارلىق بەكەت ورناتىلدى. الماتى ماڭىنداعى بلوكپوستاردا كولىك پەن جۇك دەزينفەكتسيالانادى. مۇندا تاۋلىك بويى پوليتسيا ناريادتارى مەن سەس قىزمەتكەرلەرى كەزەكشىلىك ەتەدى. كەزەكشىلەر تەپلوۆيزورلارمەن، مەديتسينالىق ماسكامەن جانە ارنايى كوستيۋمدەرمەن تولىق قامتاماسىز ەتىلگەن. سونىمەن قاتار، وبلىستىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى كۇزەت ورىندارىندا كەزەكشىلىك ەتەتىن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مەن اكىمشىلىك قۇرىلىمداردىڭ قىزمەتكەرلەرىنە ارنالعان مەديتسينالىق ماسكالار قويىلعان.

3. كوروناۆيرۋستىڭ تارالۋ قاۋپىنە بايلانىستى الماتى وبلىسىنىڭ مەديتسينالىق مەكەمەلەرى جوعارى دايىندىق رەجيمىندە جۇمىس ىستەيدى. وبلىس بويىنشا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيا دياگنوزى بار پاتسيەنتتەردى ەمدەۋ ءۇشىن 150 جۇقپالى اۋرۋلارعا ارنالعان توسەك، 800 پروۆيزورلىق جانە 1217 كارانتيندىك (وبسەرۆاتسيا) توسەك-ورىن دايىندالدى. قاجەت بولعان جاعدايدا جاتىن ورىن سانى ۇلعايتىلادى (11 217-گە دەيىن). امبۋلاتوريالىق جانە ستاتسيونارلىق دەڭگەيدە 38 ينفەكتسيونيست، 143 انەستەزيولوگ-رەانيماتولوگ، 8 نەفرولوگ، 12 ترانسفۋزيولوگ، 98 نەۆرولوگ جانە 447 تەراپەۆت دارىگەرلەر جۇمىس ىستەيدى. ورتالىق اۋداندىق اۋرۋحانالاردا كوروناۆيرۋس تۋرالى جالعان اقپاراتتى انىقتاۋ بويىنشا ءموبيلدى توپ قۇرىلدى. 17 اۋداندا جانە 2 قالادا ءبىر كوماندادان جۇمىس ىستەيدى، ولار بارلىق تۇسكەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. قورىتىندى جاساي وتىرىپ، وسى وڭىردە بارلىق مەديتسينالىق مەكەمەلەردە ماسكالار مەن ءدارى-دارمەكتەردىڭ جەتكىلىكتى سانى بار، سونداي-اق ولار كۇشەيتىلگەن رەجيمدەقىزمەت اتقارادى.

4. الماتى قالاسىندا جۇكتىلىك بويىنشا ەسەپتە تۇرعان ايەلدەر قازىرگى ۋاقىتتا تۇرىپ جاتقان الماتى وبلىسىنىڭ كەز كەلگەن مەديتسينالىق مەكەمەسىنە كەدەرگىسىز جاتقىزىلۋى مۇمكىن. سونداي-اق، الماتى قالاسىنىڭ شەكارالاس اۋداندارىنىڭ گەمودياليز (سوزىلمالى بۇيرەك جەتكىلىكسىزدىگى) دياگنوزى بار پاتسيەنتتەردى اۋداندىق جەدەل مەديتسينالىق جاردەم اۋرۋحاناسىنان الماتى كوپسالالى كلينيكالىق اۋرۋحاناسىنا جەتكىزەدى.

5. "قورعاس" شىحو جابىلۋى مەرزىمىن ۇزارتتى. الماتى وبلىسىنىڭ باس مەملەكەتتىك سانيتارلىق دارىگەرى ق. بايمۇحامبەتوۆ "الماتى وبلىسىندا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيانىڭ اكەلىنۋى مەن تارالۋىنا جول بەرمەۋ شارالارىن كۇشەيتۋ تۋرالى" قاۋلى قابىلدادى.

بۇل قاۋلىدا "قورعاس" شىحو جۇمىسىن اعىمداعى جىلدىڭ 15 ناۋرىزىنان باستاپ وبلىستىڭ باس مەملەكەتتىك سانيتارلىق دارىگەرىنىڭ ەرەكشە وكىمى شىعارىلعانعا دەيىن توقتاتا تۇرۋ تۋرالى ايتىلعان. سونداي-اق، قاۋلىعا سايكەس بارلىق وندىرىستىك ءۇي-جايلاردا كۇشەيتىلگەن سانيتارلىق-دەزينفەكتسيالىق رەجيم ەنگىزىلەدى. ازاماتتار كوپ جانە ۇزاق ۋاقىت بولاتىن عيماراتتاردا قولدى وڭدەۋگە ارنالعان دەزينفەكتسيالىق قۇرالى بار ارنايى اسپاپتار (سانيتارايزەرلەر) ورناتىلادى.

6. قازاقستان-قىتاي شەكاراسىنداعى وتكىزۋ پۋنكتتەرىندە باقىلاۋ كۇشەيتىلدى. اتاپ ايتقاندا، ءاربىر جۇك كولىگى مۇقيات دەزينفەكتسيالانادى. ال جۇرگىزۋشىلەر سانيتارلىق تەكسەرۋدەن وتەدى. وڭىردە بارلىعى 6 كەدەن بەكەتى بار. "نۇر جولى" وتكىزۋ پۋنكتىنە كەلەتىن ءاربىر جۇك كولىگى كەمىندە ەكى رەت دەزينفەكتسيالاۋدان وتەدى. بۇل تەك ماشينا شاناعى. سونداي-اق، ماماندار جۇك كولىگىنىڭ كابيناسىن مۇقيات وڭدەيدى. قازىرگى ۋاقىتتا وتكىزۋ پۋنكتىندە 20-عا جۋىق تەرمومەتريا اپپاراتى بار.

7. الماتى وبلىسىنداعى بلوك-بەكەتتەردى كەسىپ ءوتۋ ارەكەتى ءۇشىن 26 ازامات قاماۋعا الىندى. ۇستالعان ازاماتتارعا قاتىستى قر اقبتك-ءنىڭ 476-بابىنىڭ 1-بولىگىنە سايكەس اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى حاتتامالار جاسالدى. سونىمەن قاتار، مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق اكىمشىلىك سوتتىڭ قاۋلىسىمەن اتالعان تۇلعالاردى اكىمشىلىك قاماۋعا الۋ تۋرالى شەشىم شىعارىلدى.

8. وڭىردە ازىق-تۇلىك جانە وزگە دە تاۋارلاردىڭ بولشەك باعالارى مەن قورىنا كۇندەلىكتى مونيتورينگ جۇرگىزىلدى. بۇگىنگى تاڭدا وبلىستا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنىڭ سانى جەتكىلىكتى. الماتى وبلىسىنىڭ تۇراقتاندىرۋ قورىنىڭ جۇمىسى جانە الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىكتەردى الەۋمەتتىك دۇكەندەر ارقىلى ساتۋ جانداندىرىلدى. جالپى سوماسى 1063,3 ملن.تەڭگەگە 8626,4 توننا كولەمىندە ازىق-تۇلىك تاۋارلارى ساتىلدى. وبلىستىڭ تۇراقتاندىرۋ قورىندا قازىرگى ازىق-تۇلىك تاۋارلارى 2364,8 توننانى قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە بيداي ۇنى، قۇمشەكەر، كۇرىش، كۇنباعىس مايى، روجكي، پياز جانە كارتوپ.

9. "NurOtan" پارتياسىنىڭ باسشىلىعىمەن بەلسەندىلەر مەن ەرىكتىلەر الماتى وبلىسىنىڭ كوپ بالالى وتباسىلارىنا ازىق-تۇلىك جانە گيگيەنا قۇرالدارى بار تەگىن الەۋمەتتىك پاكەتتەردى جەتكىزەدى. جۇمىس وبلىس بويىنشا جۇرگىزىلەدى، وتىنىشتەر "ونلاين" رەجيمىندە قابىلدانادى. بۇگىنگى كۇنى " ءبىز بىرگەمىز" اكتسياسى اياسىندا 581 وتباسىنا 7 ملن.835 مىڭ تەڭگە كولەمىندە كومەك كورسەتىلدى.

10. جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى اياسىندا الماتى وبلىسىندا 27,3 مىڭ جۇمىس ورنىن قۇرۋمەن 1 240 جوبا ىسكە اسىرىلاتىن بولادى. وڭىردە "جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى" 4 باعىت بويىنشا جۇزەگە اسىرىلادى. بىرىنشىدەن، بۇل الەۋمەتتىك نىسانداردى كۇردەلى جوندەۋ، قايتا جاڭارتۋ. مىسالى، تەك ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا 88 نىسان كۇردەلى، اعىمداعى جوندەۋگە جاتادى، ال 351 مەكتەپتە سىرتقى دارەتحانالاردى جويۋ كەرەك. جالپى الەۋمەتتىك-مادەني سالادا 31,8 ملرد. تەڭگەگە 491 جوبا ىسكە اسىرىلاتىن بولادى. ەكىنشىدەن، تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق وبەكتىلەرىن اعىمداعى، ورتاشا، كۇردەلى جوندەۋ جانە قايتا جاڭارتۋ. وسى باعىت بويىنشا 79 نىسان بويىنشا 5 مىڭعا جۋىق جۇمىس ورنىن قۇرۋ كەرەك وعان 20 ملرد.تەڭگە قاراستىرىلعان. ءۇشىنشى باعىت، بۇل ينجەنەرلىك-كولىك ينفراقۇرىلىمىن كۇردەلى، ورتاشا، اعىمداعى جوندەۋ جانە قايتا جاڭارتۋ. مۇندا 547 نىسان بويىنشا 8 500 مىڭ جۇمىس ورنىن قۇرىلماق، وسىعان  34,2 ملرد.تەڭگە بولىنبەك. ءتورتىنشى باعىت-ەلدى مەكەندەردى اباتتاندىرۋ. بارلىعى 153 نىساندى  17 ملرد. تەڭگەگە جاڭارتپاق. سونىمەن قاتار، يرريگاتسيالىق جەلىلەردى قايتا جاڭارتۋعا 6,2 ملرد. تەڭگە قاراستىرىلعان.

سوڭعى پۋنكت تۋرالى بۇگىن سەلەكتورلىق رەجيمدە وتكەن كەڭەس بارىسىندا بەلگىلى بولدى. ءوڭىر باسشىسى "جۇمىسپەن قامتۋ جول كارتاسى" باعدارلاماسىنىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.

- وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ 23 ناۋرىزدا توتەنشە جاعداي جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ وتىرىسىندا "جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسىن" جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن 1 ترلن.تەڭگە ءبولۋدى تاپسىردى. ونىڭ ىشىندە الماتى وبلىسىنا 109,2 ملرد.تەڭگە ءبولىندى. بۇل ءبىزدىڭ ءوڭىر ءۇشىن وتە ماڭىزدى جانە قاجەتتى قاراجات. ءبىرىنشى كەزەكتە حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەسىن شەشۋ ماڭىزدى. ويتكەنى كوروناۆيرۋسقا بايلانىستى وبلىستىڭ كوپتەگەن تۇرعىندارى جۇمىسسىز قالدى. ولاردىڭ وتباسىلارىنا جاعداي جاساپ، جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋ قاجەت. بۇعان دەيىن جۇمىس جاساۋعا وسىنداي وراسان زور قاراجات بولىنگەن جوق. سوندىقتان ءبىز ولاردى بولگەندە جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋىمىز كەرەك. ەسەپتى كەزدەسۋ، جەكە قابىلداۋلار كەزىندە تۇرعىندار جۇگىنگەن وبلىستىڭ اۋداندارى مەن قالالارىنا دا قاراجات بولەمىز. تۇرعىنداردىڭ بارلىق وتىنىشتەرىن تالداپ، بولىنگەن قاراجاتقا ماڭىزدى جانە قاجەتتى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ قاجەت. جولداردى جاساۋ، الەۋمەتتىك نىسانداردى جوندەۋ جانە ت.ب.، - دەدى اماندىق باتالوۆ.

Abai.kz