بۇگىن، 12 قىركۇيەك – قازاق كينوسىنىڭ كۇنى. 2005 جىلى قازاقستان كينەماتوگرافيستەرى وداعىنىڭ باسشىسى بولعان باۋىرجان نوگەربەكوۆ 12 قىركۇيەكتى «قازاق كينوسىنىڭ كۇنى» دەپ اتاۋدى ۇسىندى. سودان باستاپ بۇل داتا جىل سايىن اتاپ ءوتىلىپ كەلەدى.

ال «امانگەلدى» ءفيلمى 1938 جىلى لەنفيلمدە الماتى كينوحرونيكا ستۋدياسىنىڭ كينەماتوگرافيستەرىمەن تۇسىرىلگەن قازاقستان تاريحىنداعى العاشقى دىبىستى فيلم.

«امانگەلدى» كوركەم ءفيلمى قازاق كينوسىنىڭ تاريحىنان ۇلكەن ورىن الادى. اتالعان كينوتۋىندى توڭىرەگىندە پىكىرلەر ءارالۋان.

العاش قازاق كينوتانۋشىسى قابىش سيرانوۆ 1944 جىلعى ماقالاسىندا بىلاي دەپ جازعان : «1937 جىلى لەنين وردەندى «لەنفيلم» كينوستۋدياسى تولىقمەتراجدى «امانگەلدى» دىبىستى ءفيلمىن جاساپ شىعاردى. كينوستسەناريدى قازاق دراماتۋرگى عابيت مۇسىرەپوۆ پەن جازۋشى ۆسەۆولود يۆانوۆ بىرىگىپ جازدى. كارتينا رەجيسسەرى مويسەي لەۆين بولدى. بۇل فيلم ۇلتتىق كينەماتوگرافيانىڭ نەگىزىن قالاعان ەڭ العاشقى كينوسۋرەتىمىز بولىپ تابىلادى». («كينو جىلدار ويلار»، الماتى «ونەر» 1983 ج. 10 بەت).

راسىندا بۇل فيلم قازاق كينو ونەرىنىڭ تاريحىندا وزىندىك ورىنعا يە. ۇزاق ۋاقىت بويىنا «امانگەلدى» ءفيلمى قازاق كينو ونەرىندە العاشقى ءتول تۋىندى دەپ ەسەپتەلىنىپ كەلدى.

قابىش سيرانوۆتىڭ ماقالاسىندا ستسەناري اۆتورى: «عابيت مۇسىرەپوۆ پەن ۆسەۆولود يۆانوۆ»، - دەلىنگەن. ال اقيقاتى – ەكەۋىنەن بولەك، ستسەناري جازۋعا بەيىمبەت مايلين دە ات سالىسقان ەدى. سول جىلدارداعى كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ سولاقاي ساياساتىنىڭ كەسىرىنەن بەيىمبەتتىڭ ەسىمى تيتردەن الىنعان. ءتىپتى، عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ ەسىمىن دە الىپ تاستاعان كەزدەر بولعان.

فيلم امانگەلدى باتىر مەن ساربازدارىنىڭ ەرلىكتەرى جايلى باياندالادى. باستى جەتىستىك - ەلۋباي ومىرزاقوۆ سومداعان امانگەلدى بەينەسى ەدى. سەبەبى اكتەر امانگەلدى بەينەسىن كەزەڭ سيپاتىمەن تۇتاستىقتا بەرە الدى. سونىمەن قاتار ەلۋباي ومىرزاقوۆ فيلم زاڭدىلىعىنا سايكەس كەيىپكەر مىنەزىن تەرەڭ اشتى.

«امانگەلدى» ءفيلمى 1938 جىلى ەكرانعا شىقتى. 1966 جىل «قازاقفيلم» كينوستۋدياسىندا قايتا قالپىنا كەلتىرىلگەن.

ستسەناري اۆتورلارى: عابيت مۇسىرەپوۆ، بەيىمبەت مايلين، ۆسەۆولود يۆانوۆ.

قويۋشى رەجيسسەرى: مويسەي لەۆين.

وپەراتورى: حەچو نازاريانتس.

باستى ءرولدى، ياعني امانگەلدى بەينەسىن تەاتر اكتەرى ەلۋباي ومىرزاقوۆ سومدادى. ودان بولەك سەركە قوجامقۇلوۆ، قاليبەك قۋانىشباەۆ، قاپان بادىروۆ، قانابەك بايسەيىتوۆ، قۇرمانبەك جانداربەكوۆ، شارا جيەنقۇلوۆا، راحمەتۋللا سالمەنوۆ سەكىلدى ارتىستەر بار.

«امانگەلدى»

Abai.kz