بۇل نە قىلعان باتپان قۇيرىق؟

بىزدەگى وبلىس اكىمدەرىنىڭ وزدەرى باسقاراتىن وڭىرلەردىڭ اق دەگەنى العىس، قارا دەگەنى قارعىس بولاتىنداي، تولىق قوجايىن سەزىنەتىندىگى ەشكىمگە دە جاسىرىن ەمەس. اسىرەسە، وزدەرى تولىق يەمدەنىپ العان وڭىرلەرىنىڭ جاماندىعىن جاسىرىپ، جاقسىلىعى اسىرىپ كورسەتەتىن، ال ءوزى جايلى تەك ماقتاۋ ماتەريالدارىن عانا بەرەتىن باسپاسوزگە دەگەن پەيىلى ەرەكشە، ىقىلاسى دا بولەك.

بۇلارعا حالىقتىڭ اقشاسى بولىپ سانالاتىن بيۋدجەت ەسەبىنەن وراسان قارجى بولۋگە كەلگەندە ولاردىڭ «اتىمتاي جومارتتان» دا اسىپ تۇسەتىن مىرزالىعىنىڭ شەكسىزدىگىنە تاڭ قالاسىڭ.

جارايدى، ەش جەردەن جارناما دا المايتىن، دەمەۋشىلەردىڭ دە كومەگى شامالى قازاق تىلىندەگى باسىلىمدارعا قانشا قارجى بولسە دە ارتىق دەپ ەسەپتەمەيمىز. ويتكەنى، انا ءتىلىمىزدىڭ جاعدايى قانداي بولسا، ءباسپاسوزىنىڭ جاعداي دا سونداي. ولمەشى كۇي كەشىپ وتىرعاندىعى ەشكىمگە قۇپيا ەمەس.

الايدا، وزدەرى جارنامادان تۇسكەن مول قارجى ەسەبىنەن شالقىپ ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان ورىس ءتىلدى باسىلىمدارعا دەگەن مىرزالىعىنىڭ سىرىن تۇسىنبەدىك. الدە، ءبىزدىڭ جەرگىلىكتى بيلىك تەك قورىققاندارىن عانا سىيلاپ، سولاردىڭ سىن ساداعىنا ىلگۋدەن زارەلەرى ءزار تۇبىنە كەتە مە ەكەن؟.. ايتپەسە، وسىنداعى مەملەكەتكە ەش قاتىسى جوق، قوجايىندارى وبلىسىمىزعا ەمەس، رەسپۋبليكاعا بەلگىلى الپاۋىتتاردىڭ ءبىرى دەيتىندەي «كوستانايسكيە نوۆوستي» گازەتىنە 84,7 ميلليون، «كاراۆان نوۆوستەي» راديوسىنا 4,1 ميلليون، «الاۋ-تۆ» تەلەراديوكومپانياسىنا 58,8 ميلليون تەڭگەنى قينالماي-اق، بەرە سالعانى قالاي؟..

بۇلار ەندى وبلىستىق دەڭگەيدە حابار تاراتىن ءباپاسوز. ءبىزدىڭ وبلىستىڭ اكىمى ارحيمەد مۇقانبەتوۆ سەكىلدى ءوز ءيميدجىن كوتەرۋگە كەلگەندە الدىنا جان سالمايتىن، جوعارىعا جاققا كوزگە ءتۇسۋدىڭ سان امالىن مەڭگەرگەن جانعا مۇنىڭ تىم ازدىق ەتەتىندىگى بەلگىلى. سوندىقتان دا، ول «قازاقستان» ارناسىنا قولاقپانداي ەتىپ 107,4 ميلليون تەڭگەنى سوزگە كەلمەستەن بەرە سالعان. ال ەندى «حابار» اگەنتتىگىن قالاي رەنجىتەرسىڭ. وعان دا الدىمەن 15,7 ميلليون، سوسىن 24,9 ميلليون تەڭگەلىك ۇلەس ءتيىپ قالدى.

ارحيمەد مۇنىمەن دە توقتالمايدى. رەسپۋبليكالىق ورىس ءتىلدى گازەتتەر مەن پورتالدار دا ۇمىت قالمايدى. «ۆرەميا» گازەتى 26,6 ميلليوندى ءبىر قىلعىتسا، «Nur.kz» پورتالى 9 ميلليون تەڭگەنى، ال «Zakon.kz» پورتالى 4 ميلليوندى جامباسقا باسادى.

ال ەڭ قىزىعى ءالى الدا. «قۋىرداقتىڭ كوكەسىن تۇيە سويعاندا كورەسىڭ»، دەگەندەي، وبلىستىق ەمەس، ءتىپتى، رەسپۋبليكالىق تا ەمەس، اناۋ ايدالاداعى، بۇكىل تمد ەلدەرىنە حابار تاراتاتىن حالىقارالىق «مير» تەلەراديوكومپانياسىنا دا 6,4 ميلليون تەڭگەنى اۋدارا سالعان.

مىنەكەي، حالىقتىڭ اقشاسى، ياعني بيۋدجەت قارجىسى ەشبىر نەگىزسىز وسىلايشا ۇستاعاننىڭ قولىندا، تىستەگەننىڭ اۋزىندا كەتۋدە. وسى ورايدا بىزدەگى باقانداي ءۇش پارتيانىڭ وكىلى كىرەتىن ءماسليحات دەپۋتتارى قايدا قاراپ وتىر دەگەن ساۋال تۋىندايدى. ولار نەگە وزدەرى بەكىتەتىن بيۋدجەت قارجىسىنىڭ وڭدى-سولدى جۇمسالۋىنا توسقاۋىل قويمايدى؟ ەگەر ولاردىڭ بۇلاي ىستەۋگە شاماسى جەتپەسە، تەك قانا ءبىر ادامنىڭ اۋزىنا قاراپ، سونىڭ ايتقانىن عانا ورىنداپ وتىرسا، مۇنداي ءماسليحاتتتىڭ كىمگە كەرەگى بار؟

سوندا بىزدە بيۋدجەتتىڭ قارجىسىن ءتيىمدى جۇمسايتىنداي كۇردەلى ماسەلەلەردىڭ بارلىعى دا شەشەلىپ بولدى ما؟ ارينە، جوق. وزگەسىن بىلاي قويعاندا، وڭىردەگى جالعىز وبلىستىق كىتاپحانانىڭ كۇردەلى جوندەۋ كورمەگەلى مىنە ون جىلدان استى. قازىرگى ءحالى ادام ايارلىقتاي. كوكتەم شىقسا توبەسىنە سۋ اعىپ، عيمارات ۇجىمدارى ءبىر ابىگەرگە ءتۇسىپ قالادى. مىنە، وسىنشاما ۋاقىت بويى اتالمىش كىتاپحانا ديرەكتورى داريعا دۇيسەباەۆانىڭ قاقپاعان ەسىگى، كىرمەگەن مەكەمەسى جوق. ال وبلىس اكىمدىگىنىڭ «قايتسەم، وسى ءوڭىردى تەك جاقسى جاعىنان كورسەتەمىن»، دەپ ءتۇن ۇيقىسى ءتورت بولىنۋمەن الەك. ولارعا كىتاپحانانىڭ زارى قۇلاعىنا دا كىرمەيدى.

ايتپاقشى، مۇنداعى بيلىكتىڭ مىرزالىعىنىڭ جىرى مۇنىمەن تاۋسىلمايدى. جاقىندا عانا، ارحيمەد كومانداسى - «توبول» فۋتبول كلۋبى وسى ءساۋىر ايىندا عانا قاتتى ساۋداسىپ ساتىپ العان لەگيونەر زوران توشيچ دەگەننىڭ ايلىق جالاقىسىنىڭ 24 مىڭ ەۆور قۇرايتىندىعىن ەستىپ، جاعامىزدى ۇستادىق. ءبىر قىزىعى، ايىنا 12 ميلليون تەڭگەدەن استام اقشا الاتىن بۇل «مىقتىنىڭ» ءالى وسى كوماندادا بىردە-ءبىر رەت ويناماعاندىعى ايتا كەتەلىك. مىنە، بىزدەگى بيلىكتىڭ بيۋدجەت قاراجاسىنا دەگەن كوزقاراسىن وسىدان-اق، بايقاي بەرىڭىز.

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz