بۇگىن ماجىلىستە ماقۇلدانعان ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ زاڭ جوباسىنا قاتىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر – ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ە.ل. توعجانوۆقا حات جولدادىم.

ءححى عاسىر اقپاراتتىق جانە جاڭا تەحنولوگيالار كەزەڭى بولعاندىقتان، كىتاپحانا اقپارات ورتالىعى رەتىندە ءوز وقىرماندارىنىڭ كەز-كەلگەن سۇرانىستارىنا جاۋاپ بەرە الاتىنداي بولۋعا ءتيىس.

الايدا كوز جانارىنان ايىرىلىپ، ءومىر سوقپاعىنا تۇسكەن، اينالاسىنداعى الەمدى ساۋساق ۇشىمەن تانيتىن تاعدىرلى زاعيپ جانداردىڭ كوڭىلىنە دەمەۋ بولاتىن قازاق تىلىندەگى بەدەرلى-نۇكتەلى قارىپتى كىتاپتاردىڭ جوقتىعى الاڭداتادى.

بۇگىنگى تاڭدا ەلىمىزدە وسى ساناتتاعى جاندارعا ارنالعان 1 رەسپۋبليكالىق، 7 وبلىستىق، 4 قالالىق ارنايى كىتاپحانالار جانە 5 ءبولىم قىزمەت كورسەتەدى. رەسپۋبليكا بويىنشا ارنايى كىتاپحانالارعا سوڭعى جىلدارى تىركەلگەن جانارى ءالسىز وقىرماندار سانى – 18 128, زاعيپ وقىرماندار سانى – 13 545. وعان قوسىمشا كورۋ قابىلەتى بۇزىلعان وقۋشىلاردىڭ سانى - 8532. ال، زاعيپ بالالارعا ارنالعان 11 ارنايى مەكتەپتە 1439 بالا ءبىلىم الۋدا. ەلىمىزدەگى ىندەت احۋالىنا بايلانىستى بۇل ساناتتاعى بالالار بىلىممەن مۇلدەم قامتىلماي وتىر.

مۇنىڭ سىرتىندا ىشتەن تىنىپ، تاعدىرىنا كوندىككەن قانشاما اۋىلداعى كومەككە ءزارۋ باۋىرلارىمىز بار. ولاردىڭ ءبارى مەملەكەت پەن قوعامنىڭ قولداۋىنا مۇقتاج. بۇل دەگەنىڭىز زاعيپ جاندار قازاق تىلىندەگى ادەبيەت اتاۋلىدان ماقۇرىم قالدى دەگەن ءسوز.

ارنايى كىتاپحانانىڭ اقپارات بەرەتىن نەگىزگى قۋات كوزى - بەدەرلى-نۇكتەلى قارىپتەگى (برايل جۇيەسىندەگى) كىتاپتار. بىراق ەلىمىزدە مۇنداي كىتاپتاردى باسىپ شىعاراتىن باسپاحانا بولماعاندىقتان، ولار باسقا ەلدەردەن برايل وقۋلىقتارىن ساتىپ الۋعا ءماجبۇر.

ماسەلەن، رەسەيلىك «چۋ يپو چتەنيە ۆوس»، «لوگوس» جانە «ميپو رەپرو» باسپاحانالارىنان ورىس تىلدەگى كىتاپتار قىمبات باعادا ساتىپ الىنۋدا.

«Nur Otan» پارتياسىنىڭ «وزگەرىستەر جولى: ءار ازاماتقا لايىقتى ءومىر!» اتتى سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا «مۇمكىندىكتەرى شەكتەۋلى ادامداردىڭ تەڭ قولجەتىمدىلىگىن قۇرۋ جانە الەۋەتىن اسىرۋ ءۇشىن، 2025 جىلعا دەيىن كوزى كورمەيتىن جانە ناشار كورەتىن ازاماتتارعا ارنالعان مەملەكەتتىك تىلدەگى كىتاپحانالار قورى 10%-عا ۇلعايتىلاتىن بولادى» دەپ ناقتى كورسەتىلگەن. مۇنىڭ شەشىمى ارينە، باسپاحانا اشۋ ماسەلەسىنە تىرەلىپ تۇر.

بىرىنشىدەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى كوزى كورمەيتىن زاعيپ جاندارعا جالپى جابدىقتالعان ءبىلىم مازمۇنىنا سايكەس ارنايى ينديۆيدۋالدى قاجەتتىلىكتەردى وتەيتىن ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىن ازىرلەۋ قاجەت.

ەكىنشىدەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى پەداگوگيكالىق كوللەدجدەر مەن ۋنيۆەرسيتەتتەر اياسىندا زاعيپ جاندارمەن جۇمىس جاسايتىن تيۋتر، كۋراتور، كىتاپحاناشى سونىمەن قاتار ەڭ اياعى دەنەشىنىقتىرۋ ساباعىنا دەيىن بارلىق ءپان مۇعالىمدەرىن ياعني ارنايى پەداگوگيكالىق مامانداردى ازىرلەۋ باعدارلاماسىن جانە ولارعا مەملەكەتتىك تاپسىرىس مەحانيزمىن ەنگىزۋى ماڭىزدى.

ۇشىنشىدەن، مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى زاعيپ جاندارعا ارنالعان قالالىق، وبلىستىق، رەسپۋبليكالىق ارنايى كىتاپحانالاردا مەملەكەتتىك تىلدەگى برايل جۇيەسىمەن بەدەرلى-نۇكتەلى قارىپتەگى الىپپە، كىتاپتار تاعى دا باسقا وقۋ رەسۋرستارىمەن قامتاماسىز ەتۋدى قولعا العان ءجون.

وسىعان وراي جوعارىدا ايتىلعانداردى نازارعا الا وتىرىپ، قازاقستاندا بەدەرلى-نۇكتەلى قارىپتە (برايل جۇيەسىمەن) كىتاپتار شىعاراتىن ونەركاسىپتىك اۋقىمداعى باسپاحانا اشۋ قاجەت.

اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگى باسپاحانانىڭ نەگىزىندە مەملەكەتتىك تىلدەگى مەرزىمدى باسىلىمداردى دا شىعارىپ وتىرۋدى نازارعا العان ءجون.

كونستيتۋتسيادا بارلىق ادامدارعا تەڭ قۇقىق بەرۋ كوزدەلگەنىن ەسكەرسەك، قازىرگى تاڭداعى قولعا الىپ جاتقان ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ زاڭ نەگىزىندە ارنايى ءبىلىم الۋداعى ءبىلىم قاجەتتىلىكتەرى بار، دەنساۋلىعىنا بايلانىستى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتاردى مەملەكەت تاراپىنان قامقورلىققا الىپ، ولاردىڭ كونستيتۋتسيامەن بەلگىلەنگەن ءبىلىم بەرۋ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋىمىز قاجەت.

بۇل ماسەلە «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ءجىتى باقىلاۋىندا بولماق.

ماقپال مىسا

Abai.kz