1 شىلدەدەن باستاپ رەسەيدە «ازاماتتىق تۋرالى» زاڭنىڭ رف ازاماتتىعىن جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن بەرۋ تۋرالى ەرەجەسى ءوز كۇشىن جويدى. بۇل ەرەجە كەزىندە كەڭەستەر وداعىنىڭ قۇرامىنا كىرگەن مەملەكەتتەردەن كەلگەن ازاماتتارعا قاتىستى قولدانىلاتىن. جالپى، 1992 جىلدان بەرى رەسەي ازاماتتىعىن الۋ ءۇشىن 5 ملن 954 مىڭداي ادام ارىزدانىپتى. بۇلاردىڭ ىشىندە العاشقى ورىنداردى قازاقستان (21,6%), ۋكراينا (16,6%) جانە وزبەكستان (13%) بەرمەي كەلەدى ەكەن. ەندىگارى ازاماتتىق الۋدان ءۇمىتى بارلار فەدەرالدىق كوشى-قون قىزمەتىنە تۇراقتى تابىس كوزىنىڭ بارلىعى جانە ورىس ءتىلىن جاقسى مەڭگەرگەندىگى تۋرالى انىقتامالار تاپسىرۋى قاجەت. سونىمەن بىرگە، بۇل پاقىرلار ەندى رەسەي جەرىندە تابانى كۇرەكتەي 5 جىل تۇرعاننان كەيىن عانا، ازاماتتىققا قول جەتكىزەتىن بولادى. فەدەرالدىق كوشى-قون قىزمەتىنىڭ دەرەكتەرىنە قاراساق، جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن «جاڭا رەسەيلىك» اتانعانداردىڭ 85 پايىزىنىڭ رەسەيدە تۇرىپ جاتقاندارىنا ءالى ءبىر جىل تولماعان. ونىڭ ۇستىنە كوبىسىنىڭ تۇراقتى تابىس كوزى جوق بولعاندىقتان، ونسىز دا كوتەرەم ورىس بيۋدجەتىنىڭ ومىراۋىن اقتاپ وتىراتىنى  ءسوزسىز. مىسالى، مۇنداي ازاماتتاردىڭ تەك يركۋتسك وبلىسىنداعى ۇلەسى 90 پايىزعا جۋىق. ال سىبىردەگى ورىس ازاماتتىعىن العانداردىڭ تەڭ جارتىسىنان استامى ورىس ءتىلىن بىلمەيدى. فەدەرالدى قىزمەتتىڭ قىزمەتكەرلەرى ازاماتتىق الۋعا قۇشتارلاردىڭ كوبىسى رەسەيگە كەلىپ، ناپاقاسىن ايىرۋدى، تەگىن ءبىلىم الىپ، جاردەماقى، زەينەتاقىعا ءىلىنۋدى ماقسات تۇتادى دەگەن ءۋاج ايتادى.

1 شىلدەدەن باستاپ رەسەيدە «ازاماتتىق تۋرالى» زاڭنىڭ رف ازاماتتىعىن جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن بەرۋ تۋرالى ەرەجەسى ءوز كۇشىن جويدى. بۇل ەرەجە كەزىندە كەڭەستەر وداعىنىڭ قۇرامىنا كىرگەن مەملەكەتتەردەن كەلگەن ازاماتتارعا قاتىستى قولدانىلاتىن. جالپى، 1992 جىلدان بەرى رەسەي ازاماتتىعىن الۋ ءۇشىن 5 ملن 954 مىڭداي ادام ارىزدانىپتى. بۇلاردىڭ ىشىندە العاشقى ورىنداردى قازاقستان (21,6%), ۋكراينا (16,6%) جانە وزبەكستان (13%) بەرمەي كەلەدى ەكەن. ەندىگارى ازاماتتىق الۋدان ءۇمىتى بارلار فەدەرالدىق كوشى-قون قىزمەتىنە تۇراقتى تابىس كوزىنىڭ بارلىعى جانە ورىس ءتىلىن جاقسى مەڭگەرگەندىگى تۋرالى انىقتامالار تاپسىرۋى قاجەت. سونىمەن بىرگە، بۇل پاقىرلار ەندى رەسەي جەرىندە تابانى كۇرەكتەي 5 جىل تۇرعاننان كەيىن عانا، ازاماتتىققا قول جەتكىزەتىن بولادى. فەدەرالدىق كوشى-قون قىزمەتىنىڭ دەرەكتەرىنە قاراساق، جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن «جاڭا رەسەيلىك» اتانعانداردىڭ 85 پايىزىنىڭ رەسەيدە تۇرىپ جاتقاندارىنا ءالى ءبىر جىل تولماعان. ونىڭ ۇستىنە كوبىسىنىڭ تۇراقتى تابىس كوزى جوق بولعاندىقتان، ونسىز دا كوتەرەم ورىس بيۋدجەتىنىڭ ومىراۋىن اقتاپ وتىراتىنى  ءسوزسىز. مىسالى، مۇنداي ازاماتتاردىڭ تەك يركۋتسك وبلىسىنداعى ۇلەسى 90 پايىزعا جۋىق. ال سىبىردەگى ورىس ازاماتتىعىن العانداردىڭ تەڭ جارتىسىنان استامى ورىس ءتىلىن بىلمەيدى. فەدەرالدى قىزمەتتىڭ قىزمەتكەرلەرى ازاماتتىق الۋعا قۇشتارلاردىڭ كوبىسى رەسەيگە كەلىپ، ناپاقاسىن ايىرۋدى، تەگىن ءبىلىم الىپ، جاردەماقى، زەينەتاقىعا ءىلىنۋدى ماقسات تۇتادى دەگەن ءۋاج ايتادى. وسىلايشا، «ازاماتتىق تۋرالى» زاڭنىڭ ساياسي استارى بار 14 بابى، 4 ءبولىمىنىڭ ورىندالۋ مەرزىمى كەرى شەگەرىلمەيدى. ونسىز دا وسىعان دەيىن ءۇش رەت مەرزىمى ۇزارتىلعانى جەتەدى دەپ دۋما دەپۋتاتتارى قازىر بارماعىن تىستەپ وتىر. بارماعىن تىستەدى دەگەنىمىز، ايتەۋىر رەسەيگە اڭسارى اۋىپ تۇرعاننىڭ بارىنە بوگەتسىز ازاماتتىق بەرگىزگەندەگى ويلارى – يمپەريالىق ساياساتتا تىلەكتەس بولار ورىس اعايىننىڭ قاتارىن كوبەيتۋ ەدى.  ەندى رەسەي تمد اۋماعىندا قالىپ قويعان ورىس دياسپوراسىنىڭ ساقتالۋىن ىشتەي تىلەپ، وسىنداي ارەكەتكە بارىپ وتىرعان سياقتى.

«اباي-ينفورم»