كەلىسسوزدەر قانتوگىستى توقتاتا ما؟
ۋكراينا مەن رەسەي اراسىنداعى سوعىسقا سەگىزىنشى كۇن. رەسەي اسكەرى شابۋىلدى قارقىندى باستاسا دا، بليتسكريگ جوسپارى ىسكە اسپادى. سايكەسىنشە, ماسكەۋ تاكتيكانى وزگەرتىپ، بەيبىت تۇرعىندار توپتاسقان قالالاردى اتقىلاي باستادى. زىمىران جانە اۋە كۇشتەرى حاركوۆ، حەرسون، كيەۆتى اتقىلاۋدا.
سوعىستىڭ ءتورتىنشى كۇنىندە تاراپتار اراسىندا كەلىسسوزدەر بولاتىنى ايتىلدى. كەلىسسوزدى ۇيىمداستىرۋشى تاراپ – بەلارۋس ەلى. لۋكاشەنكو پۋتين مەن زەلەنسكيدى تاتۋلاستىرۋ جولىن ىزدەۋدە. وسىلايشا ول اگرەسسياعا قاتىسى بار تاراپتان تاتۋلاستىرۋشى تاراپقا ءوتۋدى جوسپارلاۋدا جانە وزىنە سالىنعان سانكتسيالاردى كيەۆ ارقىلى الدىرىپ تاستاۋعا ارەكەت ەتەتىن سياقتى. دەي-تۇرا ول ارەكەتىنەن قانداي دا ءبىر ناتيجە شىعۋى ەكىتالاي. ءتىپتى كەلىسسوزدەر ءساتتى وتسە دە، ۇرىس قيمىلدارى توقتاسا دا، بەلارۋس ەلىنە «اگرەسسيانى جاقتاۋشى تاراپ» رەتىندە سالىنعان سانكتسيالار الىنىپ تاستالمايدى.
كەلىسسوزدەردىڭ ءبىرىنشى راۋندىنا ۋكراينا تاراپىنان قاتىسۋشى دەلەگاتتار قاۋىپسىزدىگىن ويلاپ، پولشا شەكاراسى ارقىلى باردى. سوندىقتان كەلىسسوز ءبىر كۇنگە كەشىكتىرىلىپ باستالدى. تاراپتاردىڭ نە تالقىلاعانى اشىق ايتىلمادى، سەبەبى تىلشىلەر قاۋىمى كەلىسسوز باستالعان سوڭ زالدان شىعارىلدى. التى ساعاتقا سوزىلعان كەلىسسوزدىڭ قىسقاشا مازمۇنى جايلى تاراپتار بىلاي دەدى: «ءبىز ۇرىس قيمىلدارىن توقتاتۋدى جانە ۋكراينانىڭ لۋگانكس پەن دونەتسكتى مويىنداۋىن، قىرىمدى رەسەيدىكى دەپ تانۋىن تالقىلادىق. قازىر تاراپتار كەڭەسۋ ماقساتىندا استانالارىنا اتتانادى». وسىنىڭ ءوزى كەلىسسوزدىڭ ناتيجەسىز ەكەنىن كورسەتتى. سەبەبى بۇل ەكى جاققا دا قيىن ءارى اۋىر فورمات، ال رەسەي قويعان تالاپتاردى ۋكراينا ورىنداۋعا نيەتتى ەمەس. سول سەبەپتى دە رەسەي كەلىسسوزدەن كەيىن شابۋىلدى ۇدەتتى. بىلايشا ايتقاندا ءبىر قولىن تاتۋلاسۋعا ۇسىنىپ، ەكىنشى قولىمەن قانجار سۇعۋدى جالعاستىردى.
كەلىسسوزدەردىڭ بۇگىن ەكىنشى راۋندى وتەدى. بۇل جولى رەسەي مەن ۋكراينا وكىلدەرى پولشا-بەلارۋس شەكاراسىندا كەزدەسەدى. باستى تاقىرىپ ۇرىس قيمىلدارىن توقتاتۋ. ۋكراينا تاراپى كەلىسسوزگە ەندى اتتاندى.
ساراپشىلار بۇل كەلىسسوزدەردىڭ ناتيجە بەرمەيتىنىنە سەنىمدى. سەبەبى كرەملدىڭ قويىپ وتىرعان تالاپتارى نەگىزسىز، ونىڭ ارەكەتى باسقىنشىلىق. ول تالاپتارىن ادىلەتسىز سوعىس ارقىلى ورىنداتۋعا مۇددەلى، ونىڭ ىشىندە ويدان شىعارىلعان «فاشيزم مەن ناتسيزم كورىنىستەرىن جويۋ» اتتى ۇستانىمى دا ىسكە اسپايدى. سوندىقتان ۇرىس قيمىلدارى ءالى ۇزاققا سوزىلۋى مۇمكىن. ءتىپتى ءىرى قالالار باسقىنشى قولىنا وتسە دە، پارتيزاندىق قوزعالىستار قىزۋ قارسىلىق كورسەتە بەرمەك.
اسحات قاسەنعالي
Abai.kz