3 209 قىلمىستىق ءىس، ونىڭ ىشىندە: 15 – مەملەكەتكە وپاسىزدىق جاساۋ، وكىلەتتىكتەردى اسىرا پايدالانۋ، بيلىكتى باسىپ الۋ ءىسى، 46 - تەرروريزم اكتىلەرى، 94 - ادام ءولتىرۋ ءىسى تەرگەلۋدە.

تالايدى كورگەن تاريحىمىزدا 2022 جىلعى قاڭتارداعى قاندى قاسىرەت بۇكىل ەلىمىزدى ءدۇر سىلكىندىردى. مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساماق بولعاندار ءوز ماقساتتارىنا جەتۋى ءۇشىن ءتىپتى، ەڭ قاسيەتتى تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ءوزىن قۇربان ەتە جازدادى. مەملەكەتىمىز ساقتالىپ قالدى. قۇدايعا شۇكىر، بىراق، قانشاما ادامنىڭ قانى توگىلدى... پەيىشتە رۋحتارى شالقىپ، يماندارى سالامات بولسىن.

سوندىقتان دا، 26 قاڭتاردا قر پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتى قازىبەك يسا قر باس پروكۋرورىنا «مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساماق بولعاندار تۇگەل انىقتالىپ، جاۋاپقا تارتىلۋى ءتيىس!» اتتى «اق جول» پارتياسى فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىن جاريالاعان ەدى.

بۇل ەل كۇتكەن، ماڭىزى زور دەپۋتاتتىق ساۋالعا «اق جول» فراكتسياسىنىڭ بارلىق 12 مۇشەسىمەن بىرگە «نۇر وتاننىڭ» 6 دەپۋتاتى، حالىق پارتياسى مەن حالىق اسسامبلەياسىنان ءبىر-ءبىر دەپۋتاتتان، بارلىعى 20 دەپۋتات، ياعني، پارلامەنتتەگى 4 فراكتسيا وكىلدەرى تۇگەل قولداپ، قول قويعان بولاتىن.

جاقىندا وسى دەپۋتاتتىق ساۋالعا باس پروكۋراتۋرانىڭ جاۋابى دا كەلدى. الدىمەن رەسمي جاۋاپتى جاريالايىق.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارىنا ء(تىزىم بويىنشا)

قۇرمەتتى دەپۋتاتتار!

باس پروكۋراتۋرا سىزدەردىڭ «قاسىرەتتى قاڭتار» وقيعاسىنا قاتىستى جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالدارىڭىزدى قاراپ، كەلەسىنى حابارلايدى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سəيكەس، باس پروكۋراتۋرا قاڭتار وقيعالارىنىڭ سەبەپتەرى مەن مəن-جايلارىن انىقتاۋ ماقساتىندا قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ وبەكتيۆتى تەرگەلۋىن، ازاماتتاردىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىقتارى مەن زاڭدىلىقتىڭ ساقتالۋىن قاداعالاۋدى جالعاستىرۋدا. بۇگىندە قىلمىستىق قۋدالاۋ ورگاندارى اتالعان وقيعاعا قاتىستى 3 209 قىلمىستىق ءىستى تەرگەپ-تەكسەرۋدە (2 740 - ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ، 250 - ارنايى پروكۋرورلاردىڭ، 200 - سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ، 15 - ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ، 4 - ەكونوميكالىق تەرگەۋ قىزمەتىنىڭ ءىس جۇرگىزۋىندە).

انىقتاما رەتىندە: 1 868 - ۇرلىق، 94 - ادام ءولتىرۋ، 46 - تەرروريزم اكتىلەرى، 45 - جاپپاي تəرتىپسىزدىك، 15 - مەملەكەتكە وپاسىزدىق جاساۋ، وكىلەتتىكتەردى اسىرا پايدالانۋ، بيلىكتى باسىپ الۋ، قالعان 1 141 ءىس- باسقا دا قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىق فاكتىلەرى بويىنشا تەرگەپ- تەكسەرىلۋدە. بارلىعى 1027 كۇدىكتى ۇستالىپ، سوت ولاردىڭ 915-ءىن قاماۋعا الدى، 74-ىنە - ۇيقاماق، 10-ىنا - ەشقايدا كەتپەۋ جəنە ءتيىستى مىنەز-قۇلىق تۋرالى قولحات، 5-ەۋىنە - جەكە كەپىلگەرلىك، 13-ىنە - كەپىل قولدانىلدى، 8-ىنە قاتىستى بۇلتارتپاۋ شارالارى قولدانىلماستان بوساتىلدى (2 بۇلتارتپاۋ شاراسى سوتتا قارالۋ ساتىسىندا).

يس «قاداعالاۋ» 20171213 پروكۋرورلار ۇستاۋعا نەگىزدەردىڭ بولماۋىنا بايلانىستى 103 ادامدى ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورلارىنان بوساتتى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ اياسىندا اۋىرلاتاتىن مəن-جايلار بولماعان كەزدە، جازانى جەڭىلدەتۋ باعىتىندا تۇراقتى جۇمىستار اتقارىلۋدا.

قاڭتار وقيعالارىنا بايلانىستى سوتتار 9 300 əكىمشىلىك ءىستى قاراپ، ولار بويىنشا 4 628 ادامعا ەسكەرتۋ جاسادى، 1 243 ادامعا ايىپپۇل سالدى، 3 322 ادامعا قاتىستى əكىمشىلىك قاماققا الۋ تۇرىندەگى əكىمشىلىك جازا قولداندى. ءوز كەزەگىندە، پروكۋرورلاردىڭ ءوتىنىشحاتتارى بويىنشا قاماققا الۋدان 1 153 ادام بوساتىلدى، 779 ادام بويىنشا ايىپپۇلدار ەسكەرتۋلەرگە اۋىستىرىلدى. ەسكىرۋ مەرزىمىنىڭ وتۋىنە بايلانىستى 2 169 ادام قاماقتان بوساتىلدى. سوتقا جەتكىزبەي جəنە سوتتاردا 765 əكىمشىلىك ءىس توقتاتىلدى. 2 قازىرگى ۋاقىتتا əكىمشىلىك قاماققا الىنعان ادامدار جوق. قىلمىستىق ىستەر بويىنشا قاماۋعا الىنعاندار اراسىنان 157 ادامعا قاتىستى بۇلتارتپاۋ شارالارى (34 - ۇيقاماققا، 109 - ەشقايدا كەتپەۋ جəنە ءتيىستى مىنەز قۇلىق تۋرالى قولحاتقا، 8 - كəمەلەتكە تولماعان ادامدى قاراۋدا ۇستاۋعا بەرۋگە، 2 - كەپىلگە، 4 - جەكە كەپىلگەرلىككە) وزگەرتىلدى.

سونىمەن بىرگە تەرگەۋدەگى زاڭسىز əرەكەتتەر تۋرالى شاعىمداردى ەرەكشە باقىلاۋعا الىپ، تەكسەرۋدەمىز. 2022 جىلعى 23 اقپانعا پروكۋراتۋراعا تەرگەپ-تەكسەرۋدىڭ تىيىم سالىنعان əدىستەرى، بيلىكتى جəنە لاۋازىمدىق وكىلەتتىكتەردى اسىرا پايدالانۋ تۋرالى 252 شاعىم ءتۇستى. پروكۋراتۋرا ورگاندارى اتالعان ساناتتاعى 53 قىلمىستىق ءىستى تىركەدى، ال قالعان 144 ءىستى باسقا قىلمىستىق قۋدالاۋ ورگاندارى باستاعان (ولاردىڭ ءىشىن دە اتىراۋ قالاسىنداعى «دينامو» سپورت كەشەنىندەگى ۇستالعانداردى ۇرىپ سوعۋ، ۇتىكتى پايدالانۋ، سونداي-اق قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ عيماراتتارىنا جەتكىزىلگەن ادامداردىڭ قازا بولۋ فاكتىلەرى بويىنشا ىستەر). بۇل ىستەر وبەكتيۆتىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەتكە جəنە ارنايى پروكۋرورلارعا تاپسىرىلدى.

ءاربىر قىلمىستىق ءىس باقىلاۋدا. قاتىگەزدىكپەن قاراۋ، سونداي-اق، مەديتسينالىق كومەكتى كورسەتپەۋدىڭ ىقتيمال جاعدايلارىن تəۋەلسىز تەكسەرۋ ماقساتىندا ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋəكىل جəنە باسقا دا ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ ۇيىمدارىنا ۇستاۋ مەكەمەلەرىنە كىرۋگە رۇقسات بەرىلدى. جەرگىلىكتى پروكۋرورلار قاماۋعا الىنعانداردىڭ ۇستاۋ مەكەمەلەرىن كۇندەلىكتى تەكسەرۋگە، ازاماتتاردىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىقتارى بۇزىلۋىنىڭ الدىن الۋعا، سونداي-اق مەديتسينالىق جəنە كەپىلدىك ەتىلگەن زاڭ كومەگىن الۋ كەزىندەگى زاڭ بۇزۋشىلىقتار بويىنشا دەر كەزىندە پروكۋرورلىق قاداعالاۋ اكتىلەرىن قولدانۋعا باعدارلانعان.

تەرگەۋ نəتيجەلەرى جəنە ازاماتتاردىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىقتارىن قورعاۋ جۇمىستارى تۋرالى ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىنىڭ الاڭىندا جۇيەلى تۇردە جاريالانۋدا. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىلمىسقا قاتىسۋشىلاردى انىقتاۋ، كىنəلى ادامداردى جازاعا تارتۋ، سونداي-اق، قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى تولىق قالپىنا كەلتىرۋگە باعىتتالعان قاجەتتى شارالاردى قابىلداۋدا.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى باس پروكۋرورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ب. اسىلوۆ.

دەپۋتاتتىق ساۋالىمىزعا بەلگىلەنگەن ۋاقىتىندا جاۋاپ بەرگەن سول كەزدەگى قر باس پروكۋرورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى، قازىرگى باس پروكۋرور ب. اسىلوۆ مىرزاعا راحمەت ايتامىز. دەگەنمەن، كورىپ وتىرعانىمىزداي، باس پروكۋراتۋرا باستى سۇراقتارىمىزعا جاۋاپ بەرمەي، اينالىپ ءوتىپتى.

اتاپ ايتار بولساق، مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساعاندار تۋرالى ءبىر اۋىز ءسوز جوق. ءبىز دەپۋتاتتىق ساۋالىمىزدا بۇكىل ەل كۇتكەن وسى باستى سۇراققا جاۋاپ ىزدەپ، اشىق جازدىق: «مۇنداي قاسيەتتى قازاق تاريحىنا قارا تاڭبا سالعان قاندى قاسىرەت قايتا قايتالانباۋى ءۇشىن، مەملەكەتتىك توڭكەرىستى جاساماق بولعان كىمدەر، باسشىسى كىم، قوسشىسى كىم، ورىنداۋشىلارى كىمدەر، ءبارى تولىق انىقتالىپ، تۇگەل جاۋاپقا تارتىلۋى ءتيىس!» - دەپ، اتاپ كورسەتتىك.

تاعى ءبىر ايتارىمىز، اسا ماڭىزدى - پارلامەنتتىك تىڭداۋ تۋرالى دا ءبىر اۋىز ءسوز قوزعالماعان. ءبىز دەپۋتاتتىق ساۋالىمىزدا: «مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساۋ ارەكەتى تولىق تەرگەلىپ بىتكەن سوڭ، ونىڭ ناتيجەسىن، مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساۋشىلاردى بۇكىل ەل ءبىلۋى ءۇشىن پارلامەنتتىك تىڭداۋ وتكىزۋ كەرەك دەپ سانايمىز»- دەپ، اتاپ ايتقان ەدىك. بۇل تۋرالى دا ءبىر اۋىز ءسوز جوق! بۇكىل ەل كۇتكەن پارلامەنتتىك تىڭداۋعا قاشان دايىن بولاسىزدار، مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساۋشىلاردىڭ اتتارىن قاشان جاريالايسىزدار، باس پروكۋرور مىرزا؟!.

«اق جول» فراكتسياسى مۇشەلەرى

Abai.kz