اقشولاقوۆ قازاقستانداعى ججم ىشكى نارىعىنداعى احۋال تۋرالى: ماسەلەلەرى مەن بولاشاعى
ەنەرگەتيكا ءمينيسترى ب. اقشولاقوۆ وتىن تاپشىلىعىن تومەندەتۋ ءۇشىن قازاقستانداعى ججم باعاسىن رەتتەۋ شارالارىن اتاپ ءوتتى.
ولار: جانارمايدى تەمىر جول جانە كولىكپەن شىعارۋعا تيىم سالىندى; رەسۋرس يەلەرىنە جانارمايدى تىكەلەي جانارماي ستانتسيالارىنا ساتۋعا مىندەتتەيتىن زاڭنامالىق نورمالار قابىلداندى; مۇنايدى جەتكىزۋ جانە مۇناي ونىمدەرىن ساتۋ كەزىندەگى ءونىمسىز دەلدالدار الىنىپ تاستالدى.
بۇدان باسقا، وتكەن جىلدىڭ تامىز ايىندا ءبىز تاپشىلىقتى ازايتۋ ءۇشىن سارالانعان باعا (450 تگ.) جانە ليميتتەر (300 ليترگە دەيىن) ەنگىزىلدى. بىراق بارلىق شەكتەۋلەرگە قاراماستان، «كولەڭكەلى ەكسپورت» ارقىلى وتىندى شىعارۋ مۇمكىندىكتەرى تابىلدى.
«وسىعان بايلانىستى، تاپشىلىقتى بولدىرماۋ ءۇشىن شۇعىل تۇردە قىمبات يمپورتتىق وتىندى ساتىپ الۋعا ءماجبۇر بولىپ وتىردىق.
اعىمداعى تومەن باعالاردى ساقتاپ وتىرساق، ءبىز قانشا جانارماي وندىرسەك تە، بارلىق سۇرانىستى قامتاماسىز ەتە المايمىز، بۇل ءبىر.
ەكىنشى – باعالار اراسىنداعى ايتارلىقتاي ايىرماشىلىققا بايلانىستى كورشى ەلدەرگە «اعىن» جالعاسا بەرەدى، ونىڭ كولەمى ارتا تۇسەدى. ەشقانداي شەكتەۋلەر كۇتىلگەن ناتيجە بەرمەيتىنى انىق.
ءۇشىنشى، جانارماي باعاسىنداعى ديسپروپورتسيا «كولەڭكەلى» نارىقتى دامىتىپ، ۇلتتىق ەكونوميكاعا/مۇددەگە كەرى اسەرىن تيگىزەدى.
ءتورتىنشى، جانارمايعا تومەن باعانىڭ ساقتالۋى مۇناي-گاز سالاسىنا ينۆەستيتسيا تارتۋ، ونى دامىتۋعا، گەولوگيالىق بارلاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، رەسۋرستىق بازانى تولىقتىرۋعا مۇمكىندىك بەرمەي وتىر، - دەپ اتاپ ءوتتى ەنەرگەتيكا ءمينيسترى.
ەنەرگەتيكا ءمينيسترى بولات اقشولاقوۆتىڭ ايتۋىنشا، ىشكى نارىقتاعى جانارماي جاعدايىن تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ كورشى ەلدەرمەن سالىستىرعانداعى باعاداعى ايىرماشىلىقتى تومەندەتۋ قاجەت. بۇل قيىن، بىراق قاجەت شەشىمگە بارۋ كەرەكپىز، ونى مويىنداۋ كەرەك – بولشەك ساۋداداعى جانارماي باعاسىن كوتەرۋ قاجەت، ونىڭ ىشىندە:
اي-92 ي اي-93 ماركالى بەنزينگە باعانى ليترىنە 182-187 تەڭگەدەن 205 تەڭگە قىلۋ (وڭىرگە بايلانىستى), ءوسىم – 11%; ديزەل وتىنىنىڭ باعاسىن ليترىنە – 295 تەڭگەگە، ورتاشا ەسەپپەن ءوسىم – 20%. قازىر وڭىرگە بايلانىستى باعا 230 تەڭگەدەن 260 تەڭگەگە دەيىن بولىپ تۇر. وسىنداي بۇيرىقتىڭ جوباسى بۇگىن جاريالاناتىن بولادى.
«باعاداعى ايىرماشىلىق ماسەلەسىن قازىر قولعا الماساق، الداعى ۋاقىتتا ءبىز ۇلكەن تاپشىلىقتىڭ كۋاگەرى بولامىز. بۇدان باسقا، ەكونوميكالىق ماڭىزدى سالانى دامىتۋ مۇمكىندىگىنەن ايرىلىپ، ەلىمىزدىڭ ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىگىنە دە اسەر ەتەدى»، - دەپ قورىتىندىلادى ەنەرگەتيكا ءمينيسترى بولات اقشولاقوۆ.
Abai.kz