دۇيسەنبى, 25 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 3795 0 پىكىر 1 قازان, 2013 ساعات 04:49

ءلايلا سۇلتانقىزى: «ءبىز – قازاق بولامىز دەيتىن بۇلدىرشىندەرگە ارنالعان ارنامىز»

«بالاپان» -  بالا تىلىندە سويلەيتىن وتاندىق جالعىز ارنا. جاھاندانۋعا جالتاقتاپ ءوسىپ كەلە جاتقان بالالاردى جالعىز ارنا انا ءتىلىنىڭ ۋىزىنا قاندىرىپ ۇلتتىق بولمىستىڭ بەسىگىندە تەربەتە الادى ما؟  «بالا ءتىلى بال» دەيتىن بۇلدىرشىندەرىمىزدىڭ ءتىلىن «بالاپانىمىز» قالاي سىندىرىپ كەلەدى؟  ونى اتالعان ارنانىڭ ديرەكتورى ءلايلا سۇلتانقىزىنان سۇراپ بىلگەن ەدىك.

 

- ءلايلا حانىم، ءوزىڭىز باسقارىپ وتىرعان استاناداعى  «بالاپان» ارناسىنا دەيىن شوۋ-بيزنەستىڭ قايناعان ورتاسىندا قىزمەت ەتتىڭىز. وسى قىزمەتىڭىز بەن ءوزىڭىزدى «بالاپانعا» باپتاعان الماتىنى ساعىنبايسىز با؟

- ارينە ساعىنامىن. ويتكەنى بارلىق اعايىن-تۋىسىم، قايىن جۇرتىم ءبارى دەرلىك الماتىدا تۇرادى. ءتىپتى، قانشا جىل جاقىن ارالاسقان  قۇربىلارىم دا سول جاقتا. ال شوۋ-بيزنەستى ساعىنامىن دەي المايمىن. سەبەبى – ول ورتادا ارالاساتىن دوس-جاراندارىم نەكەن ساياق ەدى. ونىڭ ۇستىنە كوك جاشىكتى بەرمەيتىن شوۋ-بيزنەستەگىلەردى كۇندە كورىپ ءجۇرمىز عوي...

-  ال بۇرىنعى پروديۋسەرلىك شارۋاڭىز جەتىمسىرەپ قالعان جوق پا؟

- كىمنىڭ قالاي ويلايتىنىن بىلمەدىم، بىراق ءدال بۇگىنگى كۇنى مەنسىز دە پروديۋسەرلەر جەتەرلىك. نەگىزىندە ءار ادامنىڭ ءوز ماماندىعى بويىنشا جۇمىس جاساعانى ابزال. شىنىمدى ايتسام، ءوز باسىم ء وزىمدى ەندى عانا تاپقان سياقتىمىن...

«بالاپان» -  بالا تىلىندە سويلەيتىن وتاندىق جالعىز ارنا. جاھاندانۋعا جالتاقتاپ ءوسىپ كەلە جاتقان بالالاردى جالعىز ارنا انا ءتىلىنىڭ ۋىزىنا قاندىرىپ ۇلتتىق بولمىستىڭ بەسىگىندە تەربەتە الادى ما؟  «بالا ءتىلى بال» دەيتىن بۇلدىرشىندەرىمىزدىڭ ءتىلىن «بالاپانىمىز» قالاي سىندىرىپ كەلەدى؟  ونى اتالعان ارنانىڭ ديرەكتورى ءلايلا سۇلتانقىزىنان سۇراپ بىلگەن ەدىك.

 

- ءلايلا حانىم، ءوزىڭىز باسقارىپ وتىرعان استاناداعى  «بالاپان» ارناسىنا دەيىن شوۋ-بيزنەستىڭ قايناعان ورتاسىندا قىزمەت ەتتىڭىز. وسى قىزمەتىڭىز بەن ءوزىڭىزدى «بالاپانعا» باپتاعان الماتىنى ساعىنبايسىز با؟

- ارينە ساعىنامىن. ويتكەنى بارلىق اعايىن-تۋىسىم، قايىن جۇرتىم ءبارى دەرلىك الماتىدا تۇرادى. ءتىپتى، قانشا جىل جاقىن ارالاسقان  قۇربىلارىم دا سول جاقتا. ال شوۋ-بيزنەستى ساعىنامىن دەي المايمىن. سەبەبى – ول ورتادا ارالاساتىن دوس-جاراندارىم نەكەن ساياق ەدى. ونىڭ ۇستىنە كوك جاشىكتى بەرمەيتىن شوۋ-بيزنەستەگىلەردى كۇندە كورىپ ءجۇرمىز عوي...

-  ال بۇرىنعى پروديۋسەرلىك شارۋاڭىز جەتىمسىرەپ قالعان جوق پا؟

- كىمنىڭ قالاي ويلايتىنىن بىلمەدىم، بىراق ءدال بۇگىنگى كۇنى مەنسىز دە پروديۋسەرلەر جەتەرلىك. نەگىزىندە ءار ادامنىڭ ءوز ماماندىعى بويىنشا جۇمىس جاساعانى ابزال. شىنىمدى ايتسام، ءوز باسىم ء وزىمدى ەندى عانا تاپقان سياقتىمىن...

- سوندا بالا-شاعا باسىپ كەتكەن شوۋ-بيزنەستە اداسىپ ءجۇرىپپىن دەيسىز بە؟

- جوق، شوۋ-بيزنەستە اداستىم دەي المايمىن. كەرىسىنشە، كوپ دۇنيەنىڭ قىر-سىرىن مەڭگەرىپ، بۇگىنگى ونەردىڭ جاي-كۇيىن تانىدىم. بالكىم، ول ورتادا شىڭدالماسام، وسى دارەجەگە جەتپەس پە ەدىم.

- شوۋ-دۋماننىڭ قىزعان ورتاسىنان تابىلاتىن ءلايلا سۇلتانقىزى بالالاردىڭ تەلەارناسى «بالاپانعا» قالاي سىيىپ ءجۇر؟

- (راحاتتانا كۇلىپ الدى) قيىندىق تۋدىراتىن ەشتەڭەسى جوق، ايتەۋىر سىيىپ ءجۇرمىن. ءوزىمدى ەركىن سەزىنەمىن. وتباسىلى بولعاندىقتان ارىپتەستەرىم تۇسىنىستىكپەن قاراپ، ءاردايىم قيىندىق تۋعىزباۋعا تىرىسادى.

- بۇگىنگى ءوزىڭىز باسقاراتىن وسى «بالاپان» بالا ءتىلىن قانشالىقتى تاۋىپ ءجۇر دەپ ويلايسىز?

- ءبىز – قازاق بولامىز، وتانىمىزدى سۇيەمىز دەيتىن  جانۇيالاردىڭ بۇلدىرشىندەرىنە ارنالعان ارنامىز. سوندىقتان ءار وتباسى ءۇشىن ءبىزدىڭ  ورنىمىز ەرەكشە بولار. تەحنولوگيانىڭ دامىپ جاتقان ۋاقىتىندا بالالاردىڭ سۇرانىسىن ورىنداي الماي جاتقان جاقتارىمىز بار شىعار. بىراق  قولدان كەلگەنشە ايانباي ەڭبەك ەتۋ ۇستىندەمىز.  ءوزىمىز جايىندا جامان سىن ەستي بەرمەيمىز. بۇل ءوز الدىنا  ەڭبەگىمىزدىڭ ەش كەتپەي جاتقانىن اڭعارتسا كەرەك.

-  اۋىلداعى اتا-انالار بالالارىن «بالاپىنى» بار ۇيدەن ىزدەيتىن ەكەن دەپ ەستىپ جاتامىز. بۇلاي دەيتىنىمىز، ءسىز باسقاراتىن تەلەارنا بارلىق وڭىرگە بىردەي تارامايتىندىقتان، اۋىل بالاسى سپۋتنيكتىك جەلىسى بار ءۇيدى ساعالايتىن كورىنەدى. وسى ماسەلەنىڭ شەشىمى تابىلار ءتۇرى بار ما؟

- ارينە، اۋىلدى جەرلەردە كابەلدى جەلىگە قوسىلعان ءۇيدىڭ بالالارىنا عانا «بالاپاندى» تاماشالاۋعا مۇمكىندىك بار. ءدال وسى ماسەلە مەنىڭ دە جانىما باتادى. بىراق بۇل مەنىڭ قۇزىرىمداعى دۇنيە ەمەس. بولاشاقتا  ساندىق تەلەارنالار جۇيەسىنە كوشەمىز دەپ جاتىر عوي. سوندا تولىقتاي بولماسا دا، توقسان پايىز اۋىل-ايماققا تارالامىز دەگەن ويدامىز.

- ارناداعى قازاقشالاپ ۇسىنىلاتىن «ديسنەيلىك» تۋىندىلاردىڭ ورنىن وتاندىق ونىمدەرمەن تولىق الماستىرۋدىڭ اۋىلى ءالى الىس شىعار؟

- بۇل كۇردەلى ماسەلە. الايدا وسى  ءبىر ارمانعا ەرتە مە، كەش پە جەتەتىنىمىز اقيقات. سوندىقتان ەفيردى وتاندىق ونىمدەرمەن تولىقتىرۋ بولاشاقتىڭ ەنشىسىندە دەگەنىم ءجون سياقتى. نەگىزى ءوز باسىم ديسنەيلىك ونىمدەردى ەفيردەن الىپ تاستاۋعا تۇبەگەيلى قارسىمىن. ولاردىڭ اراسىندا دا بالالارعا قاجەتتى دۇنيەلەر بار.

- ەلدە بالالار تۇگىلى، ۇلكەندەرگە ارنالعان ادەبيەتتىڭ ءوزى جۇتاڭ تارتىپ تۇرعان شاقتا, شىعارماشىلىقتى دامىتۋدىڭ قانداي جولدارى بار دەپ ويلايسىز?

- بۇگىنگى كۇنى  بالالار تاقىرىبىنا جازاتىن ستسەناريستەر وتە از. وسىعان وراي قالامگەرلەر اراسىندا ارنايى انيماتسيالى ستسەناريگە  بايقاۋ دا وتكىزدىك. بالانى وقىپ ۇيرەنۋگە ۇيىتۋ وڭايعا تۇسپەيدى. الايدا باعدارلامالار بارىسىندا ء ارتۇرلى تاسىلدەردى پايدالانۋعا تىرىسامىز. نەگىزىندە بالانى ۇيرەنۋگە جەتەلەيتىن جاۋاپكەرشىلىك الدىمەن اتا-انانىڭ مىندەتى. «قازاق تاربيە تال بەسىكتەن» دەپ سودان ايتسا كەرەك-ءتى. ودان كەيىنگى مىندەت- مەكتەپەگى ۇستازدارىنا بايلانىستى بولسا، سوڭعى جۇك  «بالاپانعا»  ارتىلادى.

-  بىزدەگى بالالار تاقىرىبىنداعى تۋىندىلار سۇلتان قوجىقوۆتارمەن بىرگە كەلمەسكە كەتكەندەي. «بالاپان» وسى تۇرعىدا «جاڭا قوجىقوۆتاردى» ىزدەستىرۋدىڭ ارەكەتىن جاساپ جاتقان جوق پا؟

- ءبىز اراكىدىك بالالار اراسىندا ءتۇرلى بايقاۋلار وتكىزىپ تۇرامىز. ال قوجىقوۆتاي بالا ءتىلىن تاباتىن رەجيسسەرلەردى ىزدەستىرۋ – بولاشاق جوسپارىمىز.

-  بۇگىنگى بالالارىمىزدى باتىستىق «Tiji» مەن «Nickelodeon» ارنالارىنان اراشالاپ الۋدىڭ قانداي جولدارى بار?

- ايتىپ وتىرعان تەلەارنالاردى بالالارعا مۇلدە كورسەتپەۋ كەرەك دەگەنگە قارسىمىن.  مىسالى، «Nickelodeon»-ءنىڭ ديەگوسى بۇلدىرشىندەر ءۇشىن قاجەت.  سول سياقتى «Tiji» ارناسىنداعى «سۋپەر توم جانە گراموتەي» انيماتسيالىق تۋىندىسى ساپاسى جاعىنان بولسىن، قاي جاعىنان الساق تا بالالاردى بىردەن ەلىتىپ اكەتەدى.  سوندىقتان اقپارات ايدىنىن جايلاپ العان باتىستىق ارنالاردان بالالارىمىزدى اراشالايمىز دەسەك وتاندىق ونىمدەردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ كەرەك. وسى ماقساتتا جۇمىس جاساپ جاتقان جايىمىز بار.

-  ۇلتتىق تەلەونىمدەردىڭ دامۋىنا تۇساۋ سالاتىن رەيتينگ دەگەن پالەكەت ءسىزدىڭ تەلەارناڭىزعا اۋىز سالعان جوق پا?

- ءبىزدىڭ ارنا كابەلدى جولمەن تارالاتىن بولعاندىقتان، ءسىز ايتىپ وتىرعان رەيتينگ دەگەن «پالەكەت» بىزگە قۇرىق سالا المايدى.

- تەلەارنالارداعى ۇلتتىڭ رۋحاني دۇنيەسىن رەيتينگپەن ولشەيتىن ساياساتتىڭ استارىندا قانداي قيتۇرقى پيعىل جاتقانىن بىلە الدىڭىز با؟

- رەيتينگ دەگەن ول – جارناما. ال جارنامانىڭ ار جاعىندا قارجىنىڭ باسى قىلتيىپ تۇرادى. ايتسە دە رەيتينگتىڭ باعدارلامالاردىڭ وسۋىنە سەپتىگىن تيگىزەتىنىن مويىنداۋىمىز كەرەك. وسى ولشەمنىڭ ارقاسىندا تەلەارنادان ۇسىنىلاتىن تالاي دۇنيەنىڭ ساپا جاعىنان جاقسارعانى جاسىرىن ەمەس.

- ءلايلانىڭ ۇيىندە دە ەكى ءبۇلدىرشىن بارىن ءبىلۋشى ەدىك...

- ءبىزدىڭ ۇيدە -  ساعدات پەن ساردار ەسىمدى ەكى ءبۇلدىرشىن بار. ءۇشىنشىسىن سۇراساڭىزدار، ونى بولاشاقتا كورەرمىز...

- ولار قاي تىلدە سويلەپ, قايسى تەلەارنانى كورىپ ءجۇر?

- مەنىڭ بالالارىم «بالاپان» ارناسىن كورەدى. انا تىلىندە  سويلەيدى.  ورىس تىلىنە دە جۇيرىك ەكەندەرىن اڭعاردىم. ۇيدە اراكىدىك وزگە تىلدە شۇلدىرلەپ كەتسە، سوڭىنان قازاقشا  اۋدارماسىن سۇرايمىن. سول سەبەپتى ءلايلا  ۇنەمى بالامەن جۇمىس جاساپ جۇرەدى.

- وندا سىزگە بالانى ۇيرەتۋدەن جالىقپاڭىز دەپ تىلەيىك!

اڭگىمەلەسكەن دينار كاميلوۆا

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1518
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3294
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5869