توقاەۆتىڭ «توسقاۋىلى» – «قاتىسىم جوق» دەپ قاشاتىن ماسەلە ەمەس!
قازاقستان رەسپۋبليكاسى
پرەزيدەنتىنىڭ ىشكى ساياسات
ماسەلەلەر جانە كوممۋنيكاتسيالار
جونىندەگى كومەكشىسى ر.س. جەلدىبايعا!
قازاقستان رەسپۋبليكاسى
پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى –
پرەزيدەنتتىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى
ب. ءۋالي مىرزاعا!
قۇرمەتتى رۋسلان سۇلتانۇلى!
قۇرمەتتى بەرىك ءۋاليۇلى!
بۇل – مەنىڭ قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ بيىلعى جولداۋىندا ايتىلعان: «شىن مانىندە، مۇنىڭ ءبارى – مەملەكەتتەن سۋبسيديا الۋ ءۇشىن جاسالعان كوزبوياۋشىلىق. ونداي قىلمىستىق ارەكەتتەرگە توسقاۋىل قويۋ قاجەت», - دەگەن تاپسىرماسىن قولداۋ ماقساتىندا، پرەزيدەنتىمىزدىڭ 2019 جىلدان بەرگى جولداۋلارى مەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ماجىلىسىندە سويلەگەن سوزدەرىنەن تەرىپ العان ۇزىندىلەر.
ارينە، بۇل ۇزىندىلەردى تەرىپ الۋ وڭايعا سوققان جوق! ءبىر اپتا وتىرىپ، قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنىڭ بەس جىلدان بەرگى حالىققا جولداۋلارى مەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ماجىلىسىندە سويلەگەن سوزدەرىن مۇقيات وقىپ شىعۋعا تۋرا كەلدى.
وقىپ شىقتىم. وزىمە قاجەتتى جەرلەرىن ءبىر ءسوزىن وزگەرتپەي، ءبىر ءارىبىن قالدىرماي، تۇگەل تەرىپ الدىم.
الدىمەن بەس مينۋت ۋاقىتتارىڭىزدى قيىپ، قاسەكەڭنىڭ سول بەس جىلدان بەرگى سويلەگەن سوزدەرىنەن قيىپ الىپ، مەن دايىنداعان تومەندەگى ۇزىندىلەردى سىزدەر دە ەرىنبەي, مۇقيات وقىپ شىعىڭىزدارشى، جاراي ما؟!
قالعان ءسوزدى سودان كەيىن ايتامىز...
- بىراق ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، قارجىلاي قولداۋدىڭ يگىلىگىن جەرگىلىكتى بيلىكپەن بايلانىسى بار شارۋاشىلىقتار عانا كورىپ وتىر;
«نۇرلى جول» باعدارلاماسىنا مەملەكەت 2022 جىلعا دەيىن 1,2 تريلليون تەڭگەدەن استام ينۆەستيتسيا سالادى.ۇكىمەت بۇعان دەيىن دە كوپ قاراجات بولگەن بولاتىن، بىراق ونىڭ كوبى قۇمعا سىڭگەن سۋداي جوق بولىپ كەتتى. اشىعىن ايتساق، شەنەۋنىكتەردىڭ قالتاسىنا كەتتى, ال تازا سۋ، جول جانە باسقا دا ينفراقۇرىلىمنىڭ جاعدايى ءالى دە سول كۇيىندە;
(ق. توقاەۆ، «جولداۋ» – 2019)
***
- قازىر مال جاياتىن جەرگە شارۋالاردىڭ قولى جەتپەي ءجۇر. ويتكەنى، مۇنداي القاپتاردى كەيبىر بەلگىلى ادامدار يەلەنىپ العان. ءتىپتى، ونى ادام اياعى باسپايتىنداي ەتىپ قورشاپ تاستاعان. اكىمدەر ءتۇرلى سەبەپتەردى سىلتاۋراتىپ، ىقپالدى ادامداردىڭ ىعىنا جىعىلىپ, بۇل ماسەلەنى شەشە الماي وتىر.
(ق. توقاەۆ، «جولداۋ» – 2021)
***
- سوڭعى 5 جىلدىڭ وزىندە سۋبسيديالاۋعا 2 تريلليوننان (تەڭگە) استام قارجى ءبولىندى. وكىنىشكە قاراي، اگروونەركاسىپ كەشەنىنە قاتىستى قوزعالعان قىلمىستىق ىستەردىڭ جارتىسىنان استامى سۋبسيديانى تالان- تاراجعا سالۋعا بايلانىستى بولىپ وتىر.
(ق. توقاەۆ، «جولداۋ» – 2021)
***
جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدىڭ مىقتى جۇيەسى ازاماتتاردىڭ ءوزى تۇراتىن جەردەگى تۇرمىس ساپاسىن جاقسارتۋعا تىكەلەي قاتىسۋىنا نەگىز بولاتىنىن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك. ءوز قالاسى، اۋدانى مەن اۋىلىنا دەگەن جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا الۋعا قازاقستاندىقتاردىڭ قاشاندا دايىن ەكەنى انىق. ادامداردى جەتە باعالاماۋعا بولمايدى. ولارعا قولدارىنان كەلەتىن وكىلەتتىكتەردى بەرۋدەن قورىقپاعان ءجون.
(ق. توقاەۆ، جولداۋ – 2021, 16 ناۋرىز)
***
- كاسىپكەرلەرگە جەر تەلىمدەرىن اشىق ءارى جەدەل ءبولۋدىڭ ءتيىمدى تاسىلدەرى ايقىندالۋعا ءتيىس. ونى جىل سوڭىنا دەيىن ازىرلەۋ كەرەك. ءاربىر ايماق پەن ەلدى مەكەندە بوس جاتقان نەمەسە ماقساتىنا ساي يگەرىلمەگەن جەردىڭ بار-جوعىن انىقتاۋ قاجەت. بۇل اقپاراتتى بيزنەس وكىلدەرى بىلۋگە ءتيىس. اتالعان شارالار كاسىپكەرلەردىڭ عانا ەمەس، جالپى ەكونوميكانىڭ باسەكەگە قابىلەتىن ارتتىرا تۇسەتىنى انىق;
(ق. توقاەۆ، «جولداۋ» – 2022)
***
- بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ قايتارىمى بولۋى كەرەك. مەملەكەت قارجىنى وڭدى-سولدى شاشىپ، ىسىراپ ەتۋگە جول بەرمەيدى. سۋبسيديا بولۋگە جانە ونىڭ جۇمسالۋىنا جۇرگىزىلەتىن باقىلاۋدى كۇشەيتۋ كەرەك.
(ق. توقاەۆ، «جولداۋ» – 2022)
***
- يگەرىلمەي جاتقان نەمەسە زاڭسىز بەرىلگەن جەر كولەمى 10 ميلليون گەكتارعا جۋىقتايدى.
(ق. توقاەۆ، «جولداۋ» – 2022)
***
- جايىلىمداردىڭ 99 پايىزى شارۋا قوجالىقتارىنىڭ يەلىگىندە. الايدا، ونىڭ 36 پايىزىندا عانا مال جايىلادى. قالعان 46 ميلليون گەكتار جايىلىمدىق جەر بوس جاتىر. ۇكىمەتكە باس پروكۋراتۋرامەن بىرلەسىپ، بيىلعى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن وسىنداي جايىلىمداردى قايتارىپ الۋدى تاپسىرامىن. ونى اۋىل تۇرعىندارىنىڭ يگىلىگىنە بەرگەن ءجون.
(ق. توقاەۆ، «ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ءماجىلىسى» – 2021 جىلعى 26 قاڭتار)
***
- سوڭعى 5 جىلدا اۋىلشارۋاشىلىعىن دامىتۋعا 2 تريلليون تەڭگەدەن استام قارجى ءبولىندى. الايدا، سۋبسيديا كولەمى قانشا وسسە دە، بۇل سالادا اۋىز تولتىرىپ ايتاتىن وزگەرىس بولعان جوق. سۋبسيديا تۇپكى يەسىنە جەتپەي، ورتا جولدا تالان-تاراجعا تۇسۋدە. ءتىپتى، اۋىل شارۋاشىلىعىنا ەش قاتىسى جوق سالالار دا ونىڭ قىزىعىن كورۋدە.
سوڭعى جىلدارى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى 960 قىلمىستىق ءىس تەرگەگەن. سونىڭ 54 پايىزى سۋبسيديانى جىمقىرۋعا قاتىستى بولعان. مىسالى، جايىلىمدىق جەرلەردى سۋلاندىرۋعا 80 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. بىراق، ونىڭ تەڭ جارتىسى جەلگە ۇشتى.
(ق. توقاەۆ، «ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ءماجىلىسى» – 2022 جىلعى 08 اقپان)
***
- 2019-2021 جىلدارى ءونىم وڭدەۋگە بەرىلگەن سۋبسيديانى الايىق. بۇل قاراجاتتىڭ تەڭ جارتىسى سۋبسيديا الام دەۋشىلەردىڭ 10 پايىزىنىڭ عانا قولىنا تيگەن. سۋبسيديا العان كەيبىر پىسىقايلار ءوندىرىستى وركەندەتۋدىڭ ورنىنا بيۋدجەت قارجىسىن قالتاسىنا باسىپ، شالقىپ ءومىر سۇرگەن. ال قاراپايىم شارۋالار ءۇشىن سۋبسيديا الۋ – قيامەتتىڭ قيىنى...
(ق. توقاەۆ، «ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ءماجىلىسى» – 2023 جىلعى 19 ءساۋىر)
قۇرمەتتى رۋسلان سۇلتانۇلى!
قۇرمەتتى بەرىك ءۋاليۇلى!
وقىپ بولساڭىزدار، ەندى نەگىزگى اڭگىمەنى باستايىن...
مەن وسى تسيفرلاردى وقىپ وتىرعاندا، سول جاق كەۋدەم شانشىپ-شانشىپ كەتتى. شاماسى، جۇرەگىمە سالماق تۇسكەن بولسا كەرەك. سودان كەيىن كوزىم قاراۋىتىپ، باسىم اينالا باستادى...
ال، سىزدەرگە قالاي اسەر ەتتى، ونى وسى حاتقا جازعان جاۋاپتارىڭىزدا ايتارسىزدار!
كورىپ وتىرسىزدار، قاسىم-جومارت كەمەلۇلى پرەزيدەنت بولىپ تاققا وتىرعاننان بەرى مال مەن جەرگە بەرىلەتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىقتى تيۋ جانە قولدى بولعان جەردى ۇكىمەتكە قايتارۋ تۋرالى تىنباي ايتىپ، ايتىپ كەلەدى.
بيىلعى جولداۋىندا ايتقانى ءتىپتى، كىسى شوشىرلىق جاعداي، سۋبسيديا الدى دەلىنگەن 2 ميلليون ءىرى قارا جانە 3 ميلليوننان استام ۋاق مال ساندا بار، ساناتتا جوق ەكەن. مالدى قويىپ: «ەگىن شارۋاشىلىعى سالاسىندا دا وسىنداي جايتتار بار ەكەنى بەلگىلى بولدى», - دەدى پرەزيدەنت.
ءبىر قىزىعى، مەملەكەت باسشىسى وسىعان دەيىن وسى جەمقورلىق پەن توناۋعا قاتىستى: «ۇكىمەت قۇزىرلى ورگاندارمەن بىرلەسىپ، وسى احۋالدى وزگەرتەتىن باتىل شارالار قابىلداۋعا ءتيىس;»، «ۇكىمەت پەن اكىمدىكتەر كەلەسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن وسى جەرلەرگە قاتىستى ناقتى شەشىم قابىلداۋعا ءتيىس;»، «ۇكىمەتكە باس پروكۋراتۋرامەن بىرلەسىپ، بيىلعى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن وسىنداي جايىلىمداردى قايتارىپ الۋدى تاپسىرامىن...»، - دەۋمەن كەلەدى.
ۇلكەن وكىنىشكە قاراي، ۇكىمەت تە، قۇزىرلى ورگاندار دا، اكىمدەر دە پرەزيدەنت تاپسىرماسىنا ساي، حالىق كۇتكەن ناتيجە شىعارا العان جوق!
ال، بيىلعى جولداۋىندا، وزدەرىڭىز كورىپ وتىرسىزدار: «ونداي قىلمىستىق ارەكەتتەرگە توسقاۋىل قويۋ قاجەت!», - دەدى پرەزيدەنت.
بىراق، قاسىم-جومارت كەمەلۇلى قانداي توسقاۋىل قويۋدى جانە ول توسقاۋىلدى كىم قوياتىنىن ايتقان جوق.
شاماسى، ۇكىمەت پەن قۇزىرلى ورگانداردىڭ شاماسى كەلمەيتىنىن سەزىپ، قاسەكەڭ بۇل ءسوزىن ەندى جالپى حالىققا قاراتىپ ايتقان بولسا كەرەك دەپ ءتۇسىندىم مەن.
ەندەشە، پرەزيدەنت ايتقان ەكەن، بۇل ماسەلە بيىل ءسوزسىز ءوز شەشىمىن تابۋى كەرەك!
ەندى، سىزدەرگە ءوتىنىش:
پرەزيدەنت ايتقان توسقاۋىل قانداي بولۋ كەرەك؟!
بۇل كەڭسەدە وتىرىپ جاساي سالاتىن دۇنيە ەمەس!
مال مەن جەرگە بەرىلەتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىققا قانداي توسقاۋىل قويۋ جانە قولدى بولعان جەردى ۇكىمەتكە قالاي قايتارۋ تۋرالى ماسەلەنى بۇكىل قازاقستان بولىپ ويلانۋىمىز جانە اشىق تالقىلاۋىمىز، ءوز جوبالارىمىزدى بۇكىل جۇرتتىڭ ورتاسىنا سالۋىمىز كەرەك!
مىسالى، مەنىڭ جوبام دايىن.
ول – الدىمەن الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالاردىڭ (سپك) قىزمەتىن توقتاتىپ، ونىڭ «اكتسيونەرلىك قوعامدار تۋرالى»، «مەملەكەتتىك مۇلىك تۋرالى»، «اگروونەركاسىپتىك كەشەندى جانە اۋىلدىق اۋماقتاردى دامىتۋدى مەملەكەتتىك رەتتەۋ تۋرالى» جانە قر باسقا زاڭدارىمەن بەكىتىلگەن قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىن ءار دارەجەدەگى اكىمدەرگە بەرە وتىرىپ، اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن تاعى دا ءۇش باعىت بويىنشا كەڭەيتۋ، سونداي-اق اۋىلدان «اۋىلدىق كەڭەس» قۇرۋ!
ول ءۇش قۇزىرەتتى تاراتىپ ايتسام:
ءبىرىنشى, اۋىلدىق وكرۋگ اكىمى ءوزى جەتەكشىلىك ەتەتىن اۋىلدىڭ جەرىن ءوزى باسقارۋ;
ەكىنشى, اۋداندىق، وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن بولىنەتىن قاراجاتتى اۋىلدىق وكرۋگ اكىمى، اۋىلدىق كەڭەستىڭ كەلىسىمىن الا وتىرىپ، ءوزى يگەرۋ;
ءۇشىنشى, اۋىل تۇرعىندارىنا بەرىلەتىن سۋبسيديالاردىڭ، گرانتتاردىڭ جانە قايتارىمسىز نەسيەلەر مەن تومەن ءوسىمدى نەسيەلەردىڭ كىمدەرگە بەرىلەتىنىن اۋىلدىق وكرۋگ اكىمى الدىن-الا بەلگىلەپ، سول اۋىلدىق كەڭەستىڭ كەلىسىمىن الا وتىرىپ، وكىمەتكە ۇسىنۋ. ءسويتىپ، مەملەكەتتەن بولىنگەن كومەك قاراجاتتاردىڭ يەسىنە بىردەن جەتۋىن قاماتاماسىز ەتۋ.
ءتىپتى كەرەك بولسا، اۋدان مەن وبلىستى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن ايىرىپ، اۋىلدى تىكەلەي رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتپەن قامتاماسىز ەتۋ ءتارتىبىن جولعا قويۋ.
ءيا، بۇل – مەنىڭ جوبام!
ءبىر جىلدان استى، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى مەن ۇكىمەتكە ۇسىنۋمەن كەلەمىن. كەمىندە جەتپىس بەتتەن استام حات جازعام. ودان ەرلان قاريننىڭ دە, ولجاس بەكتەنوۆتىڭ دە حابارى بار. قاتىستى ءۇش مينيسترلىك تە بىلەدى، شاقىرىپ تالقى وتكىزگەن. ءبىر داناسى ءبىر جىلدان بەرى دەپۋتات ەرمۇرات باپي اعامىزدىڭ قورجىنىندا جاتىر.
ەرەكەڭ بىلتىر باق ارقىلى جاۋاپ بەرەم دەگەن، ول جاۋابىن ءالى بەرگەن جوق. كەشە Facebook ەكەۋمىز ەكى جاقتاپ ەسىنە تاعى سالدىق. اللا قالاسا، بيىل جاۋاپ بەرىپ قالار دەپ، ۇمىتتەنىپ وتىرمىن...
تىلەككە قارسى، ەشكىم ەلەگەن ەمەس. اشىعىن ايتسام، بۇل جوبانىڭ ءمانى مەن ماڭىزىن تۇسىنگەن جوق. سونىڭ كەسىرىنەن، مەملەكەت قارجاسى تىنباي تونالىپ جاتىر...
ارينە، بۇدان دا ءتيىمدى جوباسى بار ازاماتتاردىڭ قاتارى از ەمەس ەكەنى بەلگىلى!
سول ءۇشىن، پرەزيدەنت ايتقان توسقاۋىل قانداي بولۋ كەرەك ماسەلەسىن بۇكىل حالىق باق، اسىرەسە، مەملەكەتتىك تەلەارنالار ارقىلى كەشەندى تۇردە تالقىلاۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن.
قۇرمەتتى رۋسلان سۇلتانۇلى!
قۇرمەتتى بەرىك ءۋاليۇلى!
وتكەن بەس جىلدىق تاجىريبە انىق كورسەتتى، پرەزيدەنت قانشا تاپسىرما بەرگەنىمەن، قۇزىرلى ورگاندار، مينيسترلەر مەن اكىمدەر جەمقورلىقتىڭ بۇل ەكى سالاسىنا ەشقانداي توسقاۋىل قويا المايتىنى بەلگىلى بولدى.
ۇستالىپ، قاماۋعا الىنعاندار – شورتاندار ەمەس، كىلەڭ مايشاباقتار. قىسقاسى، بۇل – ءوزارا سىبايلاسىپ، جىمداسىپ كەتكەن جۇيە بولىپ تۇر... وسى بەتى كەتە بەرەتىن بولسا، مەملەكەت قارجىسىنىڭ ميللياردتتاپ تونالعانى – تونالعان!
ەندى جەمقورلىقتىڭ بۇل ەكى سالاسىنا توسقاۋىل قويۋ ءۇشىن، جوعارىدا ايتقانىمداي، باسقا ءتاسىل قولدانۋ كەرەك!
كەڭسەدە وتىرىپ جاسالعان جوبالاردىڭ وڭدىرعانى جوق!
ەستەرىڭىزدە بولسىن، مۇنداي جوبالاردى بيلىك وكىلدەرى ەمەس، جۇرت پىكىرىن ەسكەرە وتىرىپ، تاۋەلسىز ماماندار مەن مۇددەلى قاۋىم وكىلدەرى بىرلەسىپ دايىنداسا، ول الدەقايدا ادىلەتتى قۇجات بولىپ شىعادى!
ونىڭ ۇستىنە، كورىپ تە، وقىپ وتىرمىز، پرەزيدەنت جولداۋىندا ايتىلعان ءدال وسى توسقاۋىل ماسەلەسىنە ءدال مەندەي شۇقشيىپ، تالقىلاپ جاتقان باق جوق! اسىرەسە، مەملەكەتتىك تەلەارنالار. اشەيىن، ءبارى جاي، كوپىرمە، جاتتاندى اقپارات قانا بەرىپ، ءاتۇستى كەتىپ جاتىر...
سول ءۇشىن، سىزدەردەن مال مەن جەرگە بەرىلەتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىققا قانداي توسقاۋىل قويۋ جانە قولدى بولعان جەردى ۇكىمەتكە قانداي جولمەن قايتارۋ ماسەلەسىن رەسپۋبليكالىق باق-تان باستاپ، وبلىستىق باق-قا دەيىن، اسىرەسە تەلەارنالاردا كەمىندە ءبىر اي بويى تالقىلاۋعا ىقپال ەتۋلەرىڭىزدى استىن سىزىپ تۇرىپ سۇرايمىن.
مال مەن جەرگە بەرىلەتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىققا ۇكىمەتتىڭ قانداي توسقاۋىل قويماق ويى بار ەكەن، قولدى بولعان جەردى ۇكىمەتكە قانداي جولمەن قايتارماقشى؟
پرەزيدەنت اكىمشىلىگى قانداي جوبا دايىنداپ جاتىر؟
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتىنە ىشكى ساياسات سالاسى بويىنشا ستراتەگيالىق ۇسىنىستاردى تۇجىرىمداۋ قۇزىرەتى بار جىگىت نە دەر ەكەن؟
ءار دارەجەدەگى اكىمدەر مەن مينيسترلەردىڭ دە ءبىر ويلاعاندارى بار شىعار؟
ماكسيم روجين مەن گەننادي شيپوۆسكيحتىڭ، ەرلان قوشانوۆ پەن ماۋلەن اشىمباەۆتىڭ – جالپى پارلامەنتتىڭ اۋانى قانداي؟
ديحاندار مەن شوپاندار، كاسىپورىن يەلەرى مەن كاسىپكەرلەر، جالپى ازاماتتىق قاۋىمنىڭ وكىلدەرى قانداي پىكىر اتقىسى كەلەدى؟
قايسىسى جەڭەر ەكەن، الماسبەك سادىرباەۆ پەن جيگۋلي دايراباەۆ تا ءبىر كەزەك اشىق دەبات وتكىزسىن...
سونىڭ ءبارىن مال مەن جەرگە بەرىلەتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىق پەن قولدى بولعان جەرگە وتىز جىلدان بەرى زىعىردانى قايناپ، جۇدىرىعى ءتۇيىلىپ كەلە جاتقان قاراپايىم جۇرت ارمانسىز كورسىن، ەستىسىن!
ماماندارمەن بىرگە ءبىز دە تارازىلاپ كورەيىك!
ەشكىمدى سىرت قالدىرماي، ءبارىنىڭ ويلارىن وتاعا سالۋىنا كەڭ مۇمكىندىك جاراتىپ بەرۋلەرىڭىز كەرەك!
رەتى كەلىپ تۇرعاندا اتا كەتەيىن، كەشە «ازاتتىق» راديوسى ءجۋرناليستىنىڭ شەتەلدەگى اكتيۆتەردى ەلگە قايتارۋ ماسەلەسىنە قاتىستى قويعان سۇراعىنا سەناتور دارحان قىدىرالى: «قاتىسىم جوق!» دەپ، جاتتاندى ءبىر-ەكى اۋىز ءسوز ايتتى دا، «قۇيرىعىن بۇتىنا قىسىپ الىپ»، زىتتى...
مال مەن جەرگە بەرىلەتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىققا قانداي توسقاۋىل قويۋ جانە قولدى بولعان جەردى قالاي قايتارىپ الۋ ماسەلەسىن تالقىلاۋدان «قاتىسىم جوق!» دەپ، سول دارحان قۋاندىقۇلى قۇساپ، ەشكىم قاشپاۋى جانە ەشكىم قاعىس قالماۋى كەرەك!
ايتپاقشى، رۋسلان سۇلتانۇلى!
مەن ءدال وسىنداي ۇسىنىس حاتتى وتكەن جىلعى 7 قىركۇيەكتە ءسىزدىڭ اتىڭىزعا جازعان ەدىم عوي. ءسىز مەنىڭ ول ۇسىنىسىمدى ىشكى ساياسات بولىمىنە اۋدارا سالعان بولاتىنسىز.
مىنە، پرەزيدەنتتىڭ ءسوزىن قاسىندا وتىرىپ، ءوز قۇلاعىڭىزبەن ەستىدىڭىز. كەشە پرەزيدەنت: «مەملەكەتتىك ورگاندار ءوز جۇمىسىن جەتىلدىرۋ ءۇشىن ازاماتتاردىڭ وتىنىشتەرىن تالداۋعا كوبىرەك نازار اۋدارۋعا ءتيىس», - دەگەن جوق پا جولداۋدا؟!
سول مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ۇشار باسىندا، تاعدىرشەشتى جەردە، قۇرمەتتى رۋسلان سۇلتانۇلى, ءوزىڭىز دە وتىرسىز. ەندى بۇل ماسەلەدەن، تاعى قايتالاپ ايتايىن، دارحان قىدىرالى قۇساپ «قۇيرىقتى بۇتقا قىسىپ الىپ» زىتۋدى، وزىڭىزگە جولداعان ءوتىنىشتى وزگە مەكەمەگە سىرعىتا سالۋدى دوعارۋىڭىز كەرەك، باۋىرىم!
ءبىر ۋاق قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنىڭ سوزىنە قۇلاق اسىپ، مەنىڭ وتىنىشتەرىمدى تالداۋعا كوبىرەك نازار اۋدارىڭىز! بۇل – ءبىر.
ەكىنشىدەن, پرەزيدەنتتىڭ بەس جىلدان بەرگى بىتكەن جولداۋى مەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ماجىلىسىندە سويلەگەن بارلىق ءسوزىن قايتا وقىپ شىعۋ مەن تاڭ اتقانشا وتىرىپ وسىناۋ حاتتى جازۋ – ەركىككەننىڭ ەرمەگى ەمەس!
قاسىم-جومارت اعانىڭ ماڭىزدى باستامالارىن قولداۋ ماقساتىندا جاسالعان تىم اۋىر ەڭبەك – بۇل! مەن وتە ەڭبەكقور اداممىن...
قاسەكەڭنىڭ: «ەلىمىزدە ەڭبەكقور ادام، كاسىبي مامان ەڭ سىيلى ادام بولۋعا ءتيىس. وسىنداي ازاماتتار مەملەكەتىمىزدى دامىتادى...»، - دەگەن تاپسىرماسىن الدىمەن سىزدەر وزدەرىڭىز ءبىرىنشى بولىپ ورىنداۋلارىڭىز كەرەك قوي!
قۇرمەتتى كومەكشى جانە كەڭەسشى مىرزالار!
قاسىم-جومارت كەمەلۇلى مال مەن جەرگە بەرءىلەءتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىقتى «قىلمىس» دەپ سىپايىلاپ ايتىپ وتىرعان سەكىلدى.
بۇل – وتىز ءۇش جىلعا جالعاسقان ناعىز افەرا!
ەگەر، مال مەن جەرگە بەرىلەتىن سۋبسيدياعا قاتىستى جەمقورلىققا وسى جولى دۇرىس توسقاۋىل قويىلماسا، جامان ايتتىڭ دەمەڭىزدەر، وندا تاعى ءبىر «قاسىرەتتى قاڭتار» تۋىلعالى تۇر!
قاسىم-جومارت كەمەلۇلى ايتتى عوي: «ەلدەگى ماسەلەلەر كوشەدە ەمەس، پارلامەنتتە شەشىلۋى كەرەك!»، - دەپ!
ەندەشە، توسقاۋىل ماسەلەسى باق-تا ابدەن تالقىلانىپ، جۇرت ءبىر شەشىمگە كەلگەن سوڭ بارىپ پارلامەنتتە بەكىتىلۋى ءتيىس!
ايتۋ – بىزدەن، ورىنداۋ – سىزدەردەن...
مەنىڭ بۇل ۇسىنىسىمدى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ايبەك دادەباەۆ مىرزانىڭ ءسوزسىز قولدايتىنىنا سەنىمدىمىن!
قۇرمەتپەن، اۋىت مۇقيبەك
«ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالىنىڭ، «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى
Abai.kz
