سوزدەرىنە سەنگەنىم ءۇشىن كىنالىمىن
«ايقىن» گازەتىنىڭ 8-جەلتوقسان كۇنگى سانىندا قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى دوسحان جولجاقسىنوۆتىڭ «مەنى «قول قويدى» دەپ، سىرتىمنان تىزىمگە ەنگىزىپ جىبەرىپتى» دەگەن سۇحباتى جارىق كورىپتى. وندا حالىق ءارتىسى ءوز ويىن بىلاي شەگەلەپتى: «مەن ساياساتتىڭ ادامى ەمەسپىن. جالپى، ۇلتقا ۇلەسىن قوسقىسى كەلسە، اركىم ءوز ورنىندا قوسسىن. اقىنسىڭ با - ولەڭ جاز، اكتەرسىڭ بە - وينا، رەجيسسەرسىڭ دە - قوي، ءانشىسىڭ بە - ايت!» دەيدى. دۇرىس-اق. اينالاڭنىڭ ءبارى تىپ-تىنىش، مامىراجاي شاقتا وسىلاي ەتۋگە بولادى. ال قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى ەندىرگەلى وتىرعان، قالىڭ كوپشىلىكتىڭ تالقىلاۋىنا ۇسىنىلعان، قازاق ۇلتىن تىكەلەي جويۋعا الىپ باراتىن «ەل بىرلىگى» دوكتريناسىنا دا ءۇنسىز باس يزەپ وتىرا بەرەمىز بە؟ ەلدىك، ۇلتتىق مۇددەگە سەزىمى سەلك ەتپەيتىن اقىن مەن اكتەردىڭ ولەڭى دە، ويىنى دا جالعان ازاماتتىق، جالعان پاتريوتتىق ەمەس پە؟ دوسحان تاعى ءبىر سوزىندە «ۇلت مۇددەسىن قازىر ايتپاساق ايرىلىپ قالامىز دەگەننىڭ ءبارى دالباسا! ءتىل تۋرالى ايقايلاعانىمىزعا كوپ بولدى، ال سودان نە وزگەردى؟ بىزدىكى انشەيىن كوپىرمە ءسوز» دەپتى. وسى سۇحباتىندا جولجاقسىنوۆ «ەل بىرلىگى» دوكتريناسىن قولدايتىنىن ايتا كەلىپ: «...وزىممەن كەلىسپەي، الىپ بارىپ جاپسىرا سالۋ - جاقسىلىققا اپارمايتىن نارسە» دەي كەلە، دوكتريناعا قارسى ادامداردىڭ تىزىمىنە ەنگىزىلگەنىنە قارسىلىق بىلدىرەدى. وقيعا بىلاي بولىپ ەدى.
«ايقىن» گازەتىنىڭ 8-جەلتوقسان كۇنگى سانىندا قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى دوسحان جولجاقسىنوۆتىڭ «مەنى «قول قويدى» دەپ، سىرتىمنان تىزىمگە ەنگىزىپ جىبەرىپتى» دەگەن سۇحباتى جارىق كورىپتى. وندا حالىق ءارتىسى ءوز ويىن بىلاي شەگەلەپتى: «مەن ساياساتتىڭ ادامى ەمەسپىن. جالپى، ۇلتقا ۇلەسىن قوسقىسى كەلسە، اركىم ءوز ورنىندا قوسسىن. اقىنسىڭ با - ولەڭ جاز، اكتەرسىڭ بە - وينا، رەجيسسەرسىڭ دە - قوي، ءانشىسىڭ بە - ايت!» دەيدى. دۇرىس-اق. اينالاڭنىڭ ءبارى تىپ-تىنىش، مامىراجاي شاقتا وسىلاي ەتۋگە بولادى. ال قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى ەندىرگەلى وتىرعان، قالىڭ كوپشىلىكتىڭ تالقىلاۋىنا ۇسىنىلعان، قازاق ۇلتىن تىكەلەي جويۋعا الىپ باراتىن «ەل بىرلىگى» دوكتريناسىنا دا ءۇنسىز باس يزەپ وتىرا بەرەمىز بە؟ ەلدىك، ۇلتتىق مۇددەگە سەزىمى سەلك ەتپەيتىن اقىن مەن اكتەردىڭ ولەڭى دە، ويىنى دا جالعان ازاماتتىق، جالعان پاتريوتتىق ەمەس پە؟ دوسحان تاعى ءبىر سوزىندە «ۇلت مۇددەسىن قازىر ايتپاساق ايرىلىپ قالامىز دەگەننىڭ ءبارى دالباسا! ءتىل تۋرالى ايقايلاعانىمىزعا كوپ بولدى، ال سودان نە وزگەردى؟ بىزدىكى انشەيىن كوپىرمە ءسوز» دەپتى. وسى سۇحباتىندا جولجاقسىنوۆ «ەل بىرلىگى» دوكتريناسىن قولدايتىنىن ايتا كەلىپ: «...وزىممەن كەلىسپەي، الىپ بارىپ جاپسىرا سالۋ - جاقسىلىققا اپارمايتىن نارسە» دەي كەلە، دوكتريناعا قارسى ادامداردىڭ تىزىمىنە ەنگىزىلگەنىنە قارسىلىق بىلدىرەدى. وقيعا بىلاي بولىپ ەدى. كىلەڭ ادەبيەت، ونەر قايراتكەرلەرى باس قوسقان جيىندا رەسپۋبليكامىزدىڭ حالىق ارتىستەرى دوسحان جولجاقسىنوۆ پەن ءاسانالى ءاشىموۆتى كەزدەستىرىپ قالدىم. دوسحان «ەل بىرلىگى» دوكتريناسىنا ريزا ەمەستىگىن سەزدىرە كەلىپ، بۇل ماسەلە توڭىرەگىندە ءوزىنىڭ بىزبەن بىرگە بولاتىنىن اشىق ايتتى. وسى سوزىنە سەنگەندىكتەن دوسحاندى اشتىق جاريالاۋشى ادەبيەت، ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ تىزىمىنە ەندىرگەن مەن ەدىم. سوندىقتان دوسحانعا قول قويدىرىپ الماعانىما جانە سوزىنە اڭعالدىقپەن سەنىپ قالعانىما كەشىرىم سۇرايمىن. سول جيىندا ءاسانالى اعامىز دا بىزبەن بىرگە بولاتىنىن مالىمدەگەن-ءدى. قاعازعا قول قويماسا دا ول سوزىندە تۇردى. ۇلت مۇددەسى توڭىرەگىندە ءوتىپ جاتقان جيىنداردىڭ بارىندە بىزبەن بىرگە ءجۇر.
تەلەفون ارقىلى ماعان كەلىسىمىن بەرگەن رىمعالي نۇرعاليەۆ دەگەن تاعى ءبىر اكادەميك اعامىز «ايقىن» گازەتىنىڭ 9-جەلتوقسانىنداعى سانىندا «مەن ولارعا قوسىلمايمىن» دەگەن تۇسىنىك جازىپتى. مەيلى، ەكى-ءۇش، ءتىپتى ون بەلگىلى ادام بيلىكتىڭ ىڭعايىنا جىعىلىپ، ۇلتتىق مۇددەسىن جەكە مۇددەسىنە ايىرباستاسا، ودان قازاق حالقى ۇلكەن زارداپ شەگە قويماس. ەرتە مە، كەش پە، ۋاقىت اركىمدى ءوزىنىڭ تابيعي ورنىنا قويادى.
مۇحتار شاحانوۆ