دەيلي مەيل: «پۋتينگە 48 ساعاتتىق ۋلتيماتۋم جاريالاندى»،-دەيدى.

دەۆيد كەمەرون، انگەلا مەركەل جانە فرانسۋا وللاند تەلەفونداعى اڭگىمەلەسۋدە، ەگەر ماسكەۋ ەسكەرتۋگە قۇلاق اسپاسا، ەۋرووداق ليدەرلەرى جاڭا قادامدار جاساۋعا دايىن ەكەندىگىن ايتقان.

بريتانيا پرەمەرى ەۋروپانىڭ وسى جولعى داعدارىپ وتىرعانىن 1930 جىلدارداعى گيتلەر داۋىرىندەگى ەۋروپامەن سالىستىرعان.

دەۆيد كەمەرون: «ەندى ءبىزدىڭ كۇشىمىزدى كورسەتەتىن كەزەك كەلدى».

الەم ليدەرلەرى MH17  جولاۋشىلار ۇشاعى اپاتى حاقىندا ۆلاديمير پۋتينگە سوڭعى ەسكەرتۋلەرىن جاسادى،-دەيدى «دەيلي مەيل» كەشەگى اقپاراتىندا. «پۋتينگە 48 ساعاتتىق ۋلتيماتۋم جاريالاندى» دەگەن تاقىرىپتاعى بۇل ماقالادا گەرمانيا، فرانتسيا جانە بريتانيا ليدەرلەرى ۋكراينانىڭ شىعىسىندا اتىپ تۇسىرىلگەن ۇشاق جاعدايىن ساراپتاۋعا جىبەرىلگەن حالىقارالىق مامانداردىڭ وقيعا ورنىن جان-جاقتىلى تەكسەرۋىنە رەسەي مەن ونىڭ قولداۋىنداعى سەپاراتيستەردىڭ كەدەرگى كەلتىرمەۋىن ەسكەرتكەندىگى جاريالانعان. دەۆيد كەمەرون، انگەلا مەركەل جانە فرانسۋا وللاند تەلەفونداعى اڭگىمەلەسۋدە، ەگەر ماسكەۋ ەسكەرتۋگە قۇلاق اسپاسا، ەۋرووداق ليدەرلەرى جاڭا قادامدار جاساۋعا دايىن ەكەندىگىن ايتقان. نيدەرلاندىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى مارك ريۋتتە تەلەفوندا پۋتينمەن سويلەسۋدەن كەيىن: «بۇل ونىڭ ويلاناتىن ەڭ سوڭعى ورايى»،- دەسە، ەۋرووداقتىڭ ەڭ ىقپالدى تۇلعاسى ەسەپتەلەتىن گەرمانيا كانتسلەرى انگەلا مەركەل پۋتينمەن تەلەفونداعى سويلەسۋدە ونى سايكەسۋگە شاقىرعان.  گەرمانيانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى فرانك-ۆولتەر شتاينمايەر «Bild am Sonntag» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا: «ماسكەۋدىڭ شىنىمەن وسى وقيعاعا بايلانىستى سەلبەسكىسى كەلسە، بالكىم، بۇل ونىسىن دالەلدەۋگە بەرىلگەن سوڭعى وراي بولۋى مۇمكىن»،-دەگەن ءۋاج ايتتى. كەيبىر اقپاراتتارعا سۇيەنسەك بريتانيا پرەمەرى ەۆرووداق ليدەرلەرىنە: «پۋتينگە ءالى دە جۇمساقتىق ىستەپ وتىرسىڭدار»،- دەپ «وكپە ارتىپ» وتىرعان كورىنەدى. «قازىرگە دەيىنگى ەۋرووداقتىڭ ءالسىز قادامدارمەن شەكتەلۋىنىڭ اقىرى وسىنداي تراگەدياعا سوقتىرىپ وتىر»،-دەيدى بريتانيا پرەمەرى. ونىڭ پايىمىنشا، قازىرگى ەۋروپانىڭ جاعدايى 1930 جىلدارداعى گيتلەر كەزەڭىندەگى ەۋروپامەن قارايلاس. ء«بىر قۋاتتى ەل ءالسىز ەلدى الىمجەتتىلىك ىستەپ جاتقاندا، كورمەسكە سالىپ، سوقىرلانباۋعا ءتيىسپىز! ءبىز ءسۇيتۋ كەرەك، ءبۇيتۋ كەرەك دەپ اۋىزبەن وراق ورا بەرمەۋگە دە ءتيىسپىز! ءبىز ەۋروپا تاريحىناعى قاتەلىكتەردى قايتالاماۋعا ءتيىسپىز! »-دەيدى ول. دەۆيد كەمەرون: «ەگەر پرەزيدەنت پۋتين قازىرگە دەيىنگى ۋكرايناعا بولعان قادامدارىنان جازباسا، وندا باتىس پەن ەۋروپا رەسەيگە تۇبەگەيلى جاڭا جولدارمەن جاۋاپ بەرۋ كەرەكپىز…. ەندى ءبىزدىڭ كۇشىمىزدى كورسەتەتىن كەزەك كەلدى»، – دەپ اشىق ايتىپ وتىر. ال، بۇل جايىندا اقش پرەزيدەنتى: «مالايزيالىق ۇشاقتىڭ جوعالۋى – قايشىلىقتىڭ اياقتاتاتىن ۋاقىتى جەتكەندىگىن كورسەتتى»،-دەيدى. داۋنينگ-ستريت وكىلىنىڭ ايتۋىنشا، ەۋرووداقتىڭ ءۇش ليدەرى ۋكرايناعا جىبەرىلگەن حالىقارالىق مامانداردىڭ ۇشاق اپاتى ورىن العان اۋماقتا بۇدان كەيىن كەدەرگىلەرگە ۇشىراماۋىن، ولارعا ەركىن ساراپتاما جاساۋعا مۇمكىندىك بەرۋىن جانە اۋماقتاعى سەپاراتيستەردىڭ وقيعا ورنىن ونان ارى بىلىقتىرماۋىن ەسكەرتكەن. «ۋكرايناداعى سەپاراتيستەردى حالىقارالىق ماماندارمەن سەلبەسۋگە جۇمىلدىرۋعا پرەزيدەنت ءپۋتيننىڭ ءرولى زور»،-دەيدى ول.

« قازىر بۇكىل حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ بارلىعى رەسەيگە قارسى دابىل قاعۋدا. قازىرگە دەيىن رەسەيدىڭ قىرىمدى اننەكتسيالاۋى جانە ۋكراينادا ورنىقسىزدىق تۋدىرۋىنا بەي-جاي قاراۋدىڭ اقىرى وسىنداي سالدارعا سوقتىرىپ وتىر… قازىر بۇكىل الەمنىڭ كوزى ۆلاديمير پۋتينگە قادالۋدا»،-دەيدى بريتانيا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى فيليپ حەمموند.

ABC News-دىڭ ايتۋىنشا، اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى دجون كەرري: «مالايزيا اۋە كومپانياسىنىڭ MH17 ۇشاعىن اتىپ ءتۇسىردى دەپ بولجانىپ وتىرعان سەپاراتيستەرگە رەسەيدىڭ دە قاتىسى بار ەكەندىگىن قۋاتتايتىن دالەلدەمەلەر كوپ»،-دەيدى. «رەسەيدىڭ بۇلىكشىلەرگە كومەك بەرگەنى جانە بۇعان تىكەلەي قاتىسقاندىعى تۋرالى وتە كوپ ايعاق-دالەلدەمەلەر بار»،-دەگەن ول اپات ورىن العان اۋماقتاعى سەپاراتيستەر ۋكرايندەر ەمەس، اقيقاتىندا ورىستار ەكەنىن ايتادى. سونىمەن قوسا، سەپاراتيستەردى رەسەيدىڭ قارۋلاندىرىپ، جاتتىقتىرىپ وتىرعاندىعىن دا ايعاقتايتىن پارمەندى دالەلدەر بارلىعىن دا پاش ەتەدى. «سەپاراتيستەر مۇردەلەردى كولىكتەردىڭ ارتىنا باسىپ اكەتكەن جانە وقيعا ورنىن بىلىقتىرىپ جىبەرگەن. مىنە، بۇل، اركىمىنىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋدىرۋدا. ءدال قازىر رەسەي ءۇشىن ناقتى قادامدار جاسايتىن مەزەت. ماسەلەنى كۇردەلىلەستىرۋ ەمەس، شەشۋگە قادام جاسايتىن سىن ساعاتى»،-دەيدى اقش حاتشىسى.

ABC News-اقپاراتىنا نەگىزدەلگەندە، بۇل تۋرالى مالايزيا تاراپى اۋە لاينەر اپاتقا ۇشىراعان اۋماقتىڭ بۇكىلدەي رەسەيشىل سەپاراتيستەردىڭ باقىلاۋىندا ەكەندىگىن ايتىپ، الاڭداۋشىلىعىن بىلدىرۋدە. سەنبى كۇنى كيەۆكە جەتكەن 133 ادامنان قۇرالعان مالايزيالىق ماماندار توبىنىڭ وقيعا ورىن العان اۋماقتا تەكسەرۋ جۇرگىزىپ، مۇردەلەرگە ساراپتاما جاساي الماي وتىرعاندارىن ايتقان. ABC News-دىڭ ايتۋىنشا، وقيعا ورنىنداعى 193 مۇردە سەپاراتيستەر جاعىنان اۋە لاينەر قۇلاعان جەردەن 9 شاقىرىم قاشىقتاعى تورەزگە اكەتىلگەن كورىنەدى. «سەپاراتيستەر قۇتقارۋشى قىزمەتكەرلەرگە 75 مينۋت ۋاقىت قانا بەرۋمەن شەكتەلىپ وتىر،-دەپ اقپارات تاراتتى ۋكراينا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وكىلى اندرەي لىسەنكو. ال، CNN-دىقتار دا اپات بولعان اۋماقتىڭ قاتتى بىلىققانىن جانە اۋماقتى باقىلاۋدا ۇستاپ وتىرعان سەپاراتيستەردىڭ جۇيەلى ءتارتىپسىز ارەكەت جاساپ جۇرگەنىنە كۋا بولعانىن جازعان. «وندا ناقتى ءبىر كومانديردىڭ بار ەكەندىگى بايقالمايدى»،-دەيدى ەىقۇ قاداعالاۋشىلارىنىڭ وكىلى CNN-گە بەرگەن سۇحباتىندا.

«دەيلي-مەيل»، CNN, «لوس-اندجەلەس تايمس»، «The guardian» ، «Fox News»، «ABC News»، « ۆاشينگتون پوست»  گازەتتەرىنىڭ اقپاراتتارىنا شولۋ جاساعان:

تالعار دالەلعازى

Abai.kz