قوستاناي وبلىسى تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ءبىر بولىگى ەكەندىگىنە مەن وتە ۇلكەن كۇمانمەن قارايتىن بولدىم. ءسىرا، كوپ ۇزاماي رەسەي ازاماتتىعىن الۋدى دا ويلاستىراتىن شىعارمىن. نەگە دەيسىزدەر مە؟ ويتكەنى مۇندا تۇراتىنداردىڭ باسىم بولىگى قانداي ماسەلەگە بولماسىن كورشىمىزدىڭ كوزىمەن قارايدى، سولاردىڭ سويىلىن سوعادى. ال بيلىك باسىنداعىلاردىڭ ۇستانعان سايااتى «سەن تيمەسەڭ، مەن تيمەن، بادىراق كوز» دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىنا سايادى.

ءجا، فاكتىمىزدى العا تارتالىق. وسىدان ءبىر اي بۇرىن وسى سايتقا جانىمىز شىرقىراپ تۇرىپ «بۇل نە قىلعان جاناشىرلىق؟» دەگەن ماقالا جازعانبىز. وندا بۇل وڭىردە «دونباسس بالالارىن قورعايىق!» دەگەن ۇران كوتەرىلىپ، باستاماشىل توپتاردىڭ ۋكرايناداعى قولىنا قارۋ الىپ، ەگەمەن ەلگە قاتەر ءتوندىرىپ باستاعان سەپاراتيستەرگە كومەك كورسەتۋدى ويلاپ، جارعاق قۇلاعى جاستىققا تيمەي جۇرگەندەر جايلى دابىل قاققانبىز. ءتىپتى قارۋلى باسبۇزارلارعا قانداي كومەك كورسەتۋ كەرەك،جاساقتاردى ۋكرايناعا قالاي جىبەرۋ قاجەتتىگىن ايتقان سايتتاردىڭ ءتىزىمىن دە ايگىلەگەنبىز. نە بولدى دەيسىز عوي؟ ەشتەڭە دە بولعان جوق. جەرگىلىكتى بيلىك قۇلاعى كەرەڭ ادامداي، مەلشيىپ وتىرا بەردى. ماجىلىستەگى دەپۋتات ماۋلەن اشىمباەۆ  «مۇندايلاردى توقتاتۋ كەرەك» دەپ بىردەڭە ايتقان بولىپ ەدى. ونىڭ دا داۋسى كەيىنگى كەزدەرى ەستىلمەي كەتتى. شاماسى، جوعارى جاقتان بوتەن حابار تيگەن بولار حالىق قالاۋلىسىنا. سونىمەن «جابۋلى قازان جابۋلى كۇيىندە» قالعان سىڭايى بار ەدى.
     الايدا ءبىز قاتتى قاتەلەسىپپىز. بۇل باستاما اياقسىز قالماپتى. جاقىندا ول جاڭاشا تۇرلەنىپ شىعا كەلدى. ەندى مۇنداعى «سەپاراتيستەردىڭ جاناشىرلارى» تاعى ءبىر قۋلىق ويلاپ شىعارىپتى. قازىرگى ۇرانىنىڭ اتى «ۋكرايناعا كومەك كورسەتەيىك!» بولىپ قۇبىلىپتى. الايدا ۋكراينا دەگەنى قۇر الداۋسىراتۋ. تۇپكى ماقساتى سول دونەتسك، سلاۆيانسك جانە لۋگانسكىدەگى «جاپا شەككەن جاندارعا» (ولاردىڭ كىمدەر ەكەندىگىن ءىشىڭىز سەزىپ وتىرعان بولار) قول ۇشىن بەرىپ، بار مەيىرىن توگۋ. مۇنىسىن ولار جەرگىلىكتى باسپسوزدە اشىق  جازىپ تا جاتىر.ۋكراينادان بوسقىن بولىپ كەتسە، تىك تۇرىپ قارسى الاتىندىقتارىن ايتادى. «كوڭىل سيسا، ءبارى سيادى» دەگەندەي  «بوسقىندارعا» ءبىر بولمەسىن بوساتىپ بەرەتىندىگىن ايتىپ، كوز جاسىن كولدەتكەندە، ءتىپتى بايعۇستاردى اياپ كەتەدى ەكەنسىڭ. تەلەفون نومىرلەرىن، تۇرعان مەكەن-جايلارىنىڭ ادرەسىن بەرىپ جاتقاندار دا جەتەرلىك. ولاردىڭ اراسىندا ءبىر قاراكوز قارىنداسىمىز دا بار. قىسقاسى، جەرگىلىكتى ءباسپاسوز قۋانا حابارلاعانداي، الگى قارىنداسىمىز ناعىز ينتەرناتسيوناليستكا بولىپ شىقتى. 
      جالپى، بۇل باستاماشىل توپتاردىڭ بەلسەندەلىگىنە تاڭ قالماسقا شارا جوق. ولار قىزا-قىزا كەلە ء«بىز قوستانايدا قايىرىمدىلىق كومەك كورسەتەتىن ورتالىق اشايىق دەپ ەدىك، قانداي قولقابىس بەرەسىڭدەر؟» دەپ قالالىق بيلىكتىڭ جاعاسىنان الدى. ونداعى شەنەۋنىكتەر بولسا «ويباي، ول تۋرالى بىزگە ەشكىم ۇسىنىس جاساعان جوق» دەپ ازىرىگە ارەڭ قۇتىلدى.بۇلار ءسىرا، ءبىزدىڭ كولەڭكەسىنەن قورقاتىن بيلىكتىڭ پسيوحولوگياسىن تەرەڭ مەڭگەرىپ العاندار بولسا كەرەك.
  ول ول ما،  جاقىندا  وبلىسىمىزدىڭ نەگىزىنەن قازاقتار باسىم تۇراتىن قامىستى اۋدانىنىڭ درۋجبا دەگەن ەلدى مەكەنىنىدە «ۋكراينادان قاشقان 20 بوسقىننىڭ وتباسىن قارسى الۋعا دايىنبىز» دەگەن «جالىندى» ۇران كوتەرىلدى. باستامانى وسى سەلونىڭ اكىمى رينات بايبۋلوۆ قۋانا حابارلاپ ءجۇر.
      مىنە، بىزدەگى جاعداي – وسى. ەندى كەلەسىدە ء«بىز رەسەيگە قوسىلايىق!» دەگەن بۇكىلحالىقتىق باستاما كوتەرىلسە، ءوز باسىم وعان ونشا تاڭقالا قويماسپىن. جوعارىداعى «رەسەي ازاماتتىعىن الاتىن شىعارمىن» دەگەنىم وسىنداي قاۋىپتەن تۋىنداعان شاراسىزدىق. ويباي-اۋ، مەنىڭ دە بالا-شاعام بار ەمەس پە؟ كومەكتى قايدان كۇتەمىن؟ بيلىكتەن بە؟...

 مۇراتبەك داۋرەنۇلى

قوستاناي وبلىسى

Abai.kz