سەيسەنبى, 8 قازان 2024
ادەبيەت 8208 0 پىكىر 14 جەلتوقسان, 2015 ساعات 12:35

“شىڭىراۋ” – ادامزاتتىڭ قازاق سومداعان سوڭعى اڭىزى

ءابىش كەكىلباي دۇنيە سالدى. قازاق پروزاسى ۆيرتۋوز قالامىنان ايىرىلدى. “اڭىزدىڭ اقىرى” مەن “شىڭىراۋ’ ءتارىزدى قوس شەدەۆردى دۇنيەگە اكەلگەن اسىل قالامگەر ۋاقىتتان وزدى. ەندى ونىڭ ۋاقىتى – كۇننىڭ قانداي كەزى، ءتۇننىڭ قانداي ۋاعى، جىلدىڭ قانداي ماۋسىمى، عاسىردىڭ قانداي زامانى تۋماسىن – ماڭگىلىكتىڭ ۇلى مەزگىلىندە ءومىر سۇرەتىن بولادى.

ول جۇزجىلدىقتار وقيتىن كىتاپقا اينالادى.

ءجۇز جىلدان سوڭ، الەم ادەبيەتىندە ءار جازۋشىدان ءبىر-ءبىر كىتاپ قالادى... سول شاقتا “اڭىزدىڭ اقىرى” ما، “شىڭىراۋ” ما، قايسىسى ىلگەرى وزادى، ونى تاعى دا ماڭگىلىكتىڭ ادال پەرزەنتى، تورەلىككە جاراپ قالعان ۋاقىت شەشەدى.

ءبىز “شىڭىراۋدى’ وقيمىز. “شىڭىراۋدىڭ” ءتۇپسىز شىڭىراۋىنا جەتە الامىز با، جوق پا، شىڭىنا شىعا الامىز با، جوق پا، ونى شىعىس بىلەدى، بالكىم، باتىس تا ءتۇسىنىپ قالار، الدە، الەم وقىرمانى، ادامزات ۇرپاعىنىڭ –قادىرلى دجەيمس دجويس جازعان “ۋليسس” رومانى ءتارىزدى – سوڭىنا دەيىن ەشقاشان وقىلمايتىن، قالا بەردى، ينتەللەكتۋالداردىڭ ءوزى جۇمباعىن شەشە المايتىن، تاۋىسىپ وقىپ، سارقىپ تاني المايتىن شىعارماسىنا اينالۋى مۇمكىن.

شىنىمەن، “شىڭىراۋدىڭ” ءجونى بولەك ەدى. فورما تۇرعىسىنان كەمەل دارەجەگەن جەتكەن وزىق شىعارما بولاتىن.

ءتىپتى، “شىڭىراۋدى” وقىپ وتىرىپ پوۆەستىڭ قۇيىلعان قالىبىن كورگەندەي كۇي كەشىپ وتىراتىن ەدىم. سوزدەن سوزگە جەتىپ ، ابزاتستان ابزاتسقا كوشىپ، بەتتەن بەتكە اۋىسقاندا شىعارما فورماسى اۋەلى سۇلبالانىپ، سوسىن تۇلعالانىپ، ايقىندالا تۇسەتىن.

ءبارىمىز دە – ەڭسەپپىز. ەڭسەپ – قازاق تۋدىرعان سيزيف. “شىڭىراۋ” – ادامزاتتىڭ قازاق سومداعان سوڭعى اڭىزى.

الاشتىڭ جاڭا ءتامسىلى.

ءابىش كەكىلبايدىڭ ءوزى ماڭدايى جارقىراپ تاۋ سەكىلدى قوزعالىپ، ورنىنان قوپارىلا تۇرىپ كەلە جاتقاندا، ەپوستىق جىرلاردىڭ تارام-تارام تولعاۋلارىنان شىققان، سالا-سالا جەلىسىنەن جارالعان، تەلەگەي تەڭىزدەي سارقىلمايتىن اڭىزىنا ۇقسايتىن ەدى.

ابدەن توزىعى جەتكەن كونە كىتاپتاردىڭ سارجاعال بەتتەرىنەن سىرعىپ ءتۇسىپ قالعانداي كورىنەتىن.

ونىڭ تۇلعاسى دا، تۇلا بويى دا، توڭىرەگى دە اڭىزعا، افساناعا تولى ەدى. ءابىش دەگەن ءسوز شەجىرەگە تۇنىپ تۇراتىن.

ۇستاز قالامگەردىڭ سوڭىنان ءافسانا قالدى. اسىل مۇرا قالدى. ءوزىنىڭ قايتالانبايتىندىعىن بىلمەي باقيعا اتتانعان قايتالانباس شەبەر ماشىقتىڭ، شەشەن ءداستۇردىڭ بىزگە وسيەتتەي تاپسىرعان، اماناتتاي جۇكتەگەن ۇلكەن جۇمباعى قالدى.

ءابىش كەكىلباي مەنىڭ جازۋشى بولىپ قالىپتاسۋىما قاتتى اسەر ەتكەن كىتابي ۇستازدارىمنىڭ ءبىرى  ەدى. سىرتتاي اعا دوس ساناعان ابەكەڭ ونى بىلمەي ءوتتى. مەن دە ەشقاشان ايتقان جوقپىن.

ديدار امانتاي

abai.kz

0 پىكىر