«تۇنەكتەن ورالعان ەسىمدەردىڭ» ءۇشىنشى كىتابى
جازۋشى بەيبىت قويشىباەۆ تاريحتاعى «اقتاڭداقتار» جايىندا قىرىق جىلدان بەرى قالام تەربەپ كەلەدى. ول ءوزىنىڭ وسىنشا ۋاقىتتان بەرگى زەرتتەۋشىلىك قىزمەتى بارىسىندا ساياسي رەپرەسسيا قۇرباندارى جونىندە جازعان ماقالالارى مەن ءتۇرلى ءباسپاسوز وكىلدەرىنە بەرگەن سۇحباتتارىن «تۇنەكتەن ورالعان ەسىمدەر» دەگەن تاقىرىپپەن ءتورت كىتاپقا جيناقتاعان. وسى ءتورت تومدىق جيناقتىڭ ء«ۇش پەرى» اتتى ءۇشىنشى كىتابى جاقىندا الماتىداعى «رۋح بگ» باسپاسىنان جارىق كوردى (قويشىباەۆ ب. تۇنەكتەن ورالعان ەسىمدەر: تۇلعا جانە تاريح. 3-كىتاپ. ءۇش پەرى. – الماتى: «رۋح بگ» باسپاسى، 2016. – 248 بەت + 4 جاپسىرما بەت). ءتورت تومدىقتىڭ وسى 3-ءشى تومىنا قازاق ەلىنىڭ كەڭەستىك تاريحىندا وزىندىك ەرەكشە ورىندارى بار تۇرار رىسقۇلوۆ، سۇلتانبەك قوجانوۆ، سماعۇل سادۋاقاسوۆ سىندى قايراتكەرلەردىڭ تۇلعالىق بەينەلەرى ارقاۋ بولعان.
ساياسي قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعان اتالمىش تۇلعالار بيلەۋشى پارتيا جەكە باسقا تابىنۋ دەرتىن اشكەرە ەتكەن جىلداردا-اق اقتالعان، الايدا ولاردىڭ ادال ەسىمدەرى قوعام ومىرىنە بىردەن قايتارىلا قويمادى. «جىلىمىق» جىلدارى رىسقۇلوۆ جايىندا العاش قالام تارتقان جۋرناليست تە، ونىڭ ماقالاسىن جاريالاعان ءباسپاسوز ورگانى دا جازالانىپ، ادىلەتتى قالپىنا كەلتىرۋگە تاعى بىرقاتار قاجىر-قايرات پەن ۋاقىت جۇمساۋ كەرەك بولدى. ال قوجانوۆ پەن سادۋاقاسوۆ «وڭشىلدار»، «ۇلتشىل-اۋىتقۋشىلار» رەتىندە پارتيالىق ادەبيەتتە تەك سىني تۇرعىدا عانا اتالىپ ءجۇردى. ولاردىڭ ادال ەسىمدەرىن جاڭعىرتۋدى بيلىكتەگى پارتيانىڭ جاريالىلىق پەن قايتا قۇرۋ ساياساتى عانا مۇمكىن ەتتى. ومىرلەرىن ۇلت بولاشاعى جولىنداعى كۇرەسكە ارناعان بۇل ابزال ازاماتتاردى بۇگىندەرى، اڭساپ كۇتكەن مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا تولىق تاني باستادىق.
اۆتور اتالمىش جيناققا ەنگەن ءار كەزدە جازعان ماقالالارىندا كەڭەستىك قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ العاشقى ونجىلدىقتارىندا بەلسەندى ەڭبەك ەتكەن وسىناۋ تانىمال تۇلعالاردىڭ كۇرەسكەرلىك بەينەلەرىن مەيلىنشە جان-جاقتى زەرتتەپ بىلە تۇسۋگە تالپىنىس جاسايدى. ولاردىڭ قازاقتىڭ ەلدىك ماسەلەلەرىنە، ۇلتتىق مۇددەلەرىنە قىزمەت ەتۋ جولدارىنا دەگەن وزىندىك كوزقاراستارىن قاراستىرادى. بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ ءتالىم الۋى ءتيىس تۇستارىنا توقتالادى.
الاش قوزعالىسىنىڭ 100 جىلدىعىنا، ءاليحان بوكەيحانوۆتىڭ 150 جىلدىعىنا، 1916 جىلعى ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىستىڭ 100 جىلدىعىنا، تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا وراي بۇتكىل ۇلتتىڭ ازاتتىعى جولىنا باسىن تىككەن كۇرەسكەرلەرىنىڭ رۋحتارىنا ارنالىپ شىعارىلىپ وتىرعان بۇل جيناقتىڭ وتان تاريحىمەن اۋەستەنەتىندەر، زەرتتەۋشىلەر، ستۋدەنتتەر، وقۋشىلار جانە، ارينە، قالىڭ كوپشىلىك ءۇشىن پايدالى بولارىنا ءشۇبا جوق. قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، كىتاپتى ساتىپ العىسى كەلەتىن ازاماتتار (8 727) 374-83-42, 8 701 746 33 01 تەلەفوندارىنا حابارلاسۋىنا بولادى.
سۋرەتتە: ب. قويشىباەۆتىڭ «تۇنەكتەن ورالعان ەسىمدەر» جيناعىنىڭ 3-كىتابى
Abai.kz