سايلاۋدا كامۋنيستەر قالاي جەڭىپ ءجۇر؟
«سايلاۋدان سوڭ ءومىر وزگەرەدى» دەگەن ءتاتتى قيالىمدى ۇيالى تەلەفونىمنىڭ بەزەك قاققانى بۇزدى. ەكرانعا كوز جۇگىرتىپ ءوتتىم... تانىس اتى-ءجون «مەنمۇندالاپ» تۇر ەكەن.
- تىلەش اعا اسسالاۋماعالەيكۋم!
- ءوي، ءساتىش امانسىڭ با؟ حال جاعدايىڭ جاقسى ما؟ - دەپ ەكپىندەتە ەسەندەسكەن اعام ءوزىنىڭ ادەتتەگى قولپاشىمەن ءسوزىن جالعادى. - باۋىرىم سەنىڭ كەزەكتى ماقالاڭدى «ەرتىس وڭىرىنەن» وقىپ ىرزا بولىپ وتىرمىن. وسى الاشتىڭ جايىن ويلاعان ازامات سەندەي-اق بولسىن. «الاش قالاسىنداعى ايالدامالار قازاقشا قالىپقا قاشان تۇسەدى؟» دەپ اياماي سويىپ جازعان ەكەنسىڭ. ەندى سونى اناۋ شەندىلەر وقىسا عوي. سەن ىرەپ تاستاعان كوندۋكتورلار كورسە دەيمىن دە... ءاي، بىراق، بىزدە ەشتەڭە وزگەرمەيدى عوي بىلەسىڭ...
- سىزدەي وقىرمان وقىسا سونىڭ ءوزى جەتەدى اعا...
- ويباي، جەتكەنىڭ نە؟ مەن ءوزىم عانا وقىپ قويماي، ۇيگە كەلگەن، كەزدەسكەن ادامداردىڭ بارلىعىنا ناسيحاتتاپ ءجۇرمىن. جاي ۋاقىتتا «سەمەي الاشتىڭ التىن بەسىگى» دەگەندە اۋزىمىزعا اي تۇسەتىندەي بولادى. بىراق، ءالى كەڭەستىك «تاز قالپىمىزدان» ارىلا الماي جاتىرمىز.
كوزى اشىق، قوعامنىڭ قۇبىلىستارىنان بەيتاراپ قالمايتىندىعىن ۇنەمى وسىلاي ءبىلدىرىپ تۇراتىن تىلەش كوكەمنىڭ كوپشىك قويا سويلەگەنىنە دە «قويىڭىز» دەگىم كەلمەي ادەيىلەپ قوڭىراۋ شالعانىنا ءماز بولىپ تۇرعانىمدا:
- ال، ەندى، ءساتىش وزىڭمەن اقىلداساتىن ءبىر جاعداي… - دەپ سالماق سالا سويلەگەندە ەلپەڭ ەتە قالدىم.
- ايتىڭىز، ايتىڭىز اعا.
- سايلاۋ بولعالى جاتىر عوي ءوزىڭ بىلەسىڭ. مەن ويلاپ وتىرمىن وسى «كنپك»-عا، كامۋنيستەرگە بەرگەن دۇرىس پا دەپ...
- اعا، تىنىشتىق پا؟... (الگىندە عانا الاشتىڭ اتىن ايتىپ تۇرعان ادامعا نە دەرىمدى بىلمەي داعدارىپ قالدىم). ول بولسا، قىسىلاتىن ەمەس، قايتا ارەكەتىنە تۇسىنىك بەرۋگە كوشتى.
- نەگە دەسەڭ، ءبىز سابەتتىك داۋىردە تۋىپ-وستىك ءوزىڭ بىلەسىڭ. اۋىلدان كەلىپ، وقىپ ادام بولدىق دەگەندەي... ءومىرىمىزدىڭ دەنى سول پيونەر، كومسومول بولعان كەزەڭدە ءوتتى. ونىڭ ۇستىنە بايقايمىن، وعان داۋىس بەرەتىندەر دە كوپ بولمايتىن سياقتى. سول ءبىر ۇپاي بولسا دا داۋىس بەرسەم دەگەنىم عوي... بۇعان قالاي قارايسىڭ؟
- كىمگە، قاي پارتياعا بەرەتىنىڭىز ءوز ەركىڭىزدەگى شارۋا عوي. وعان نەسىنە اقىلداسىپ وتىرسىز؟
- جوق، ەندى، سوعان سەنىڭ ويىڭدى بىلەيىن دەگەنىم دە... كامۋنيستەر پارتياسىنا كوزقاراسىڭ قالاي جالپى؟
ءسوزىن و باستان ارزان قولپاشپەن باستاپ، تۇلكىبۇلاڭعا سالىپ وتىرىپ «بۇيىمتايىن» ايتقانسىپ كىمگە بۇيرەگى بۇراتىنىن اڭعارتقان تىكەڭنىڭ بۇل سۇراعىن ەستىگەندە مۇلدەم ءتۇڭىلىپ كەتتىم.
- اعا، ادەيى سىناپ وتىرسىز با؟ شىنداپ كەلگەندە ماعان ونىڭ بارىنان جوعى!.. ءوزىڭىز الگىندە عانا ايتقان الاشتىڭ قايراتكەرلەرىن اتقىزىپ، قازاقتىڭ ءۇنىن شىعارماي تۇنشىقتىرعان كەڭەستىك يمپەريانىڭ «ەلەسى» بولىپ تۇرعان كەنپىكىڭىزدىڭ كىمگە كەرەگى بار؟ ءارى بەرىدەن سوڭ تاۋەلسىز قازاق ەلىندە ءومىر ءسۇرىپ جۇرگەنىنە تاۋبە دەسىن!.. ءسىزدىڭ داۋىس بەرۋىڭىزگە دە ءزارۋ بولىپ وتىرعان جوق ولار.
كوكەم مەنىڭ نەلىكتەن «نەرۆىنىشيت» ەتىپ تۇرعانىما ەندى كوزى جەتكەن سىڭايلى. الدە «قايتەر ەكەن؟» دەگەن سۇرقيا سۇراعىنىڭ سوڭى وسىلاي بولارىن كۇتپەدى مە، ءۇنى كۇبىنىڭ ىشىندە پىسىلگەن ساۋمالداي كۇمىلجىپ شىقتى.
- ا.. ءا... دىت-دۇرىس ەمەس دەيسىڭ عوي وندا، ءا؟ جارايد، جارايد... پروستو بىلەيىن دەگەنىم عوي.
تىلەكتەس بولىپ جۇرەتىن تىلەش كوكەمنىڭ نەنى بىلگىسى كەلگەنىن دە ۇقپاعان قالپىمدا قالتا تەلەفونىمدى جابا سالدىم.
اراعا اپتا سالىپ سايلاۋ دا ءوتتى. ناتيجەسىن ەجىكتەمەسەم دە... «اتىنىڭ سىرى يەسىنە ءمالىمنىڭ» كەرى بولدى. الگى اعام ايتپاقشى، «بىزدە ەشتەڭە وزگەرمەيدى» دەگەن راس ەكەن. قاراسى از بولسا دا «كەنپىكىدەگىلەردىڭ» كوز ۇيرەنگەن قۇرامى كەرەكتى مانداتىن الدى. ال قازاق ءۇمىت كۇتكەن «اۋىلداعىلاردىڭ» اۋزى ساسىق بولدى ما، قايدام، ماجىلىستەن ورىن بۇيىرمادى. تەك ويلايمىن، تىلەش اعام داۋىس بەرىپ قويىپ، كامۋنيستەر سونىسىمەن وزىپ كەتتى مە دەپ؟...
ءساتجان كاريپباەۆ
Facebook-تەگى پاراقشاسىنان