سۋبسيدياسى 19 ەسەگە ءوسىپ، جىلقىعا بولىنەتىن اقشا 3 ەسەگە كەمىگەن

قازىرگى تاڭدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا اگروونەركاسىپ كەشەنىن دامىتۋدىڭ 2017-2021 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ تۇجىرىمداماسى قىزۋ تالقىدان ءوتىپ جاتىر. باعدارلامانىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ىشىندە مال شارۋاشىلىعىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ، ءوندىرىس كولەمىن، ەكسپورتتىق الەۋەتتىكتى كوتەرۋ بار ەكەندىگىن اتاپ ءوتۋ قاجەت. الايدا وسى باعدارلامانىڭ مازمۇنىنا ۇڭىلەتىن بولساق، بىرقاتار سۇراقتار تۋىنداپ وتىر. وسىعان وراي «اقجولدىق» دەپۋتات ۇكىمەتتىك باسشىسى ب.ساعىنتاەۆتىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى. 

دەپۋتاتتىڭ پىكىرىنشە، سوڭعى كەزدەرى «قۇس ەتىن ءوندىرۋدى سۋبسيديالاۋ 9 ملرد. تەڭگەدەن 13,5 ملرد. تەڭگەگە، ياعني 1,5 ەسە وسسە، سونىمەن قاتار ءىرى قارانىڭ ەتىن وندىرۋگە بەرىلەتىن سۋبسيديا 10 ملرد. تەڭگەدەن 7 ملرد. تەڭگەگە، ياعني ءدال سول 1,5 ەسەگە كەمىگەن.

اسىل تۇقىمدى شوشقا ساتىپ الۋدى سۋبسيديالاۋ 16,5 ميلليوننان 315 ميلليون تەڭگەگە، ياعني 19 ەسەگە ارتىپ وتىر، ال اسىل تۇقىمدى جىلقى ساتىپ الۋدى سۋبسيديالاۋ 387 ميلليوننان 126 ميلليون تەڭگەگە دەيىن، ياعني 3 ەسە كەمىگەن».

سونىمەن قاتار، ءىرى قارا باعىتىنداعى اسىل تۇقىمدى مالدى يمپورتتاۋ، ءسۇت باعىتىنداعى ءىرى قارانىڭ بۇقالارىن جەكە شارۋاشىلىقتا ۇستاۋ، ءبىرىنشى دەڭگەيلى مال بورداقىسىنا وگىزدەردى وتكىزۋ، مال ازىعىن ارزانداتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتۋدەن، ياعني سۋبسيديالاۋدان مۇلدەم باس تارتۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل قالاي؟ بۇل كىمگە قارسى جاسالعان شارا؟ اۋىلداعى قاراپايىم حالىققا ما؟

كۇنى كەشە عانا يندۋستريالاندىرۋ كۇنىندە ەلباسىمىز شەت ەلدەن اسىل تۇقىمدى قارا مالدى الىپ كەلۋدىڭ اسا قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. 

«ونىڭ ۇستىنە، جەرىمىزدىڭ 70 پايىزى جايىلىم بولا تۇرا، حالكىمىزدىن 43 پايىزى اۋىلدا تۇرسا دا، تاۋىق قورا مەن شوشقا قورانى نەگە اينالىپ شىعا الماي ءجۇرمىز، ونىن ارتىندا كىم تۇر؟ - دەدى ب.دۇيسەمبينوۆ. - مۇمكىن بۇل سالانى دا قولداۋ كەرەك شىعار.  بىراق اتادان قالعان كاسىپتى – ءداستۇرلى مال شارۋاشىلىعىن ودان كەم قويماۋىمىز كەرەك. قاشاننان بەرى قازاقتىڭ داستارحانى ءۇشىن تاۋىقتىڭ ەتى قازى-قارتادان ارتىق بولىپ ەدى؟»

شىنىمەن دە، ءتورت تۇلىك مالدى باعۋدان، وسىرۋدەن قازاقتان اسقان مامان جوق. قازاق اۋىلدارىنداعى بۇگىنگى كۇن كورىستىڭ كوزى بولىپ وتىرعان، ءتورت تۇلىكتىڭ نەگىزى – جىلقى مەن ءىرى قاراعا بولىنەتىن سۋبسيديانىڭ كۇرت تومەندەۋىن قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟

- وبلىس ورتالىقتارىندا شوعىرلانعان ءىرى قۇس وندىرەتىن فابريكالار، ءىرى شوشقا فەرمالارى، استىق شارۋاشىلىعى قانشا ماڭىزدى بولسا، شالعاي اۋىلداردى، ەلىمىزدىڭ اسىراپ وتىرعان مال شارۋاشىلىقتارىنىڭ دا الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق، كەرەك دەسەڭىز ساياسي ماڭىزى وتە ۇلكەن دەپ سانايمىز, - دەدى دەپۋتات.

Abai.kz