ءسۇيىنشى! ءوزىمىزدىڭ وزەگىمىزدەن شىققان جانە سالت-ءداستۇر، ءتالىم-تاربيەمىزبەن ورىلگەن ارنايى حابار­لارىمىزدىڭ جوقتىعىنان، تاڭنان كەشكە دەيىن Jetix, Niceledon سەكىلدى وزگە ارنالاردىڭ تۇسىنىكسىز مۋلتسەريالدا­رى­نا تەلمىرىپ، رەسەيلىك «تەلەنيانيا» قى­زىعىنا ەلىتكەن قازاق بالاسىنىڭ اتا-انالارىنان ءسۇيىنشى سۇرايمىز! قىركۇيەكتىڭ 27-سىنەن باستاپ، ەلىمىزدە كابەلدىك جەلىدە قازاق تىلىندە عانا حابار تاراتاتىن، تەك قانا بالالارعا ارنالعان «بالاپان» اتتى تەلەارنا ىسكە قوسىلادى.

بۇل - قازاق تەلەۆيزياسىنىڭ تاريحىنداعى با­لالارعا ارنالعان تۇڭعىش جەكە تەلەارنا. مۇن­داي تەلەارنانى قازاق بالاسى كوپتەن توسىپ، سارى­لا كۇتكەنى انىق. بۇل تۋراسىندا تالاي ايتى­لىپ، جازىلدى دا. وسىنداي ەل تىلەگى ەلباسىنا دا جە­تىپ، پرەزيدەنت بىلتىر ۇكىمەتكە مەملەكەتتىك ءتىل­دە حابار تاراتاتىن ءۇش تەلەارنا ۇيىمداستىرۋ تۋ­راسىندا تاپسىرما بەرگەنى دە ءمالىم. سونىڭ ءبىرى با­لالارعا ارنالعان «بالاپان» بولاتىن. كەشە اس­تا­نادا وسى «بالاپان» تەلەارناسىنىڭ سالتانات­تى تۇردە تۇساۋى كەسىلىپ، وعان «قازاقستان» تەلە­را­ديوكورپوراتسياسىنىڭ باسشىلىعى مەن پرە­زيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ءماۋ­لەن اشىمباەۆ، بايلانىس جانە اقپارات مي­نيسترى اسقار جۇماعاليەۆ كەلىپ، اق جول تىلەدى. وسى­ناۋ ەل ءۇشىن ماڭىزدى شاراعا ۇكىمەت باسشىسى دا كەلەدى دەپ حابارلانعان ەدى. الايدا ۇكىمەت ءىسى­نەن قولى تيمەسە كەرەك، كارىم ءماسىموۆ مىرزا كە­لە المادى. بىراق سالەمىن جولداپ، قۇتتى بول­سىن ايتىپتى.

ءسۇيىنشى! ءوزىمىزدىڭ وزەگىمىزدەن شىققان جانە سالت-ءداستۇر، ءتالىم-تاربيەمىزبەن ورىلگەن ارنايى حابار­لارىمىزدىڭ جوقتىعىنان، تاڭنان كەشكە دەيىن Jetix, Niceledon سەكىلدى وزگە ارنالاردىڭ تۇسىنىكسىز مۋلتسەريالدا­رى­نا تەلمىرىپ، رەسەيلىك «تەلەنيانيا» قى­زىعىنا ەلىتكەن قازاق بالاسىنىڭ اتا-انالارىنان ءسۇيىنشى سۇرايمىز! قىركۇيەكتىڭ 27-سىنەن باستاپ، ەلىمىزدە كابەلدىك جەلىدە قازاق تىلىندە عانا حابار تاراتاتىن، تەك قانا بالالارعا ارنالعان «بالاپان» اتتى تەلەارنا ىسكە قوسىلادى.

بۇل - قازاق تەلەۆيزياسىنىڭ تاريحىنداعى با­لالارعا ارنالعان تۇڭعىش جەكە تەلەارنا. مۇن­داي تەلەارنانى قازاق بالاسى كوپتەن توسىپ، سارى­لا كۇتكەنى انىق. بۇل تۋراسىندا تالاي ايتى­لىپ، جازىلدى دا. وسىنداي ەل تىلەگى ەلباسىنا دا جە­تىپ، پرەزيدەنت بىلتىر ۇكىمەتكە مەملەكەتتىك ءتىل­دە حابار تاراتاتىن ءۇش تەلەارنا ۇيىمداستىرۋ تۋ­راسىندا تاپسىرما بەرگەنى دە ءمالىم. سونىڭ ءبىرى با­لالارعا ارنالعان «بالاپان» بولاتىن. كەشە اس­تا­نادا وسى «بالاپان» تەلەارناسىنىڭ سالتانات­تى تۇردە تۇساۋى كەسىلىپ، وعان «قازاقستان» تەلە­را­ديوكورپوراتسياسىنىڭ باسشىلىعى مەن پرە­زيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ءماۋ­لەن اشىمباەۆ، بايلانىس جانە اقپارات مي­نيسترى اسقار جۇماعاليەۆ كەلىپ، اق جول تىلەدى. وسى­ناۋ ەل ءۇشىن ماڭىزدى شاراعا ۇكىمەت باسشىسى دا كەلەدى دەپ حابارلانعان ەدى. الايدا ۇكىمەت ءىسى­نەن قولى تيمەسە كەرەك، كارىم ءماسىموۆ مىرزا كە­لە المادى. بىراق سالەمىن جولداپ، قۇتتى بول­سىن ايتىپتى.

پرەمەردىڭ تىلەگى - «بالاپاندى» تۇلەتۋ

«ۇلتتىق تەلەۆيزيا تاريحىندا تۇڭعىش رەت اشىل­عان بۇل جوبا - بالاسى بار ءاربىر وتباسى ءۇشىن ماڭىزدى وقيعا. ەجەلگى شىعىستىڭ «ەڭ ۇزاق جول العاشقى قادامنان باستالادى» دەگەن قانات­تى ءسوزى بار.

«بالاپان» تەلەارناسىنىڭ العاشقى قا­دامى نۇرلى بولسىن!» - دەگەن پرەمەر-مي­­نيستر قۇتتىقتاۋ سالەمىندە «بالاپان» تەلە­ار­نا­سىنا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇك­تە­لىپ وتىرعانىن، ويتكەنى ونىڭ اۋديتورياسى ءبىز­دىڭ كىشكەنتاي بۇلدىرشىندەرىمىز ەكەنىن اتاپ ايتىپتى.

«بالاپاندى» كورىپ، ولاردىڭ ءتىلى شى­عادى، كوزقاراسى مەن دۇنيەتانىمى قالىپ­تا­سادى. تاريحىمىزدى ۇعىپ، ۇلتتىق مادە­نيەت پەن ونەردى ۇيرەنەدى. سالت-ءداستۇرىمىزدى كو­رىپ وسەدى. سوندىقتان تەلەباعدار­لا­مالاردىڭ ساپاسى جوعارى بولۋى ءتيىس. مۇ­نىڭ بارلىعى تەلەارنا ۇجىمىنان تابان­دى­لىقتى، قاجىرلى ەڭبەكتى تالاپ ەتەدى. «بالاپان» تەك قازاق تىلىندە شىعادى. ەندى ءبىزدىڭ الدىمىزدا «بالاپاندى» عارىشتىق بايلانىس ارقىلى ءار ەلدى مەكەنگە، ءار اۋىل­عا تاراتۋ ماقساتى تۇر. بۇعان تەز ارادا قول جەتكىزۋ كەرەك. بالاپاندى كورۋ ارقىلى اۋىل­داعى ءاربىر بالا قالاداعىداي ءبىلىم، ءتار­بيە الۋى ءتيىس»، - دەيدى جاڭا تەلەار­نا­نىڭ اشى­لۋىنا بايلانىستى الداعى ءمىن­دەت­تەردى دە ايقىنداعان كارىم ءماسىموۆ.

«بالاپانعا» ارتار ءۇمىت زور

ماۋلەن اشىمباەۆ، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى:

- بۇل تەلەارنانىڭ اشىلۋى - ساياسي-تاربيەلىك ءمانى بار ۇلكەن وقيعا. سوڭعى جىلدارى ءبىز قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ ءۇشىن، قازاق ءتىلىن قوعامدىق قول­دا­نىستا كەڭەيتۋ ءۇشىن ءبىراز جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. باسقا ۇلت وكىلدەرىنە قازاق ءتىلىن ۇيرەتەتىن باعدارلامالار بار. بىراق كوپ نارسە بالا كەزدەن باستا­لا­دى عوي، بالالاردى قازاق تىلىنە ءۇي­رەتس­ە، ولار تاپ-تازا قازاقشا سويلەپ تۇر­سا، بۇل ءتىلىمىزدىڭ بولاشاعىنا جول اشا­ت­ى­نى ءسوزسىز. سوندىقتان «بالاپان» تە­لەار­ناسى باسقا ۇلتتىڭ بالالارىنا قا­زاق ءتىلىن ۇيرەتۋدە ۇلكەن ءرول اتقارادى دەپ سەنەمىز. ەكىنشى جاعىنان، «بالاپان» تە­لەارناسىنىڭ بالالاردىڭ بويىنا قا­زاقتىڭ قۇندىلىقتارىن سىڭىرۋدە تانىم­دىق، تاربيەلىك ءمانى زور بولادى دەپ ويلايمىز.

الدان سمايىل، ءماجىلىس دەپۋتاتى:

ماقسات - بالالاردى ۇيىتۋ

تانىس بولىڭىزدار، تەلەارنانىڭ جە­تەك­شىسى - قالىڭ كورەرمەنگە «قازاقستان» ۇلت­­تىق ارناسىنداعى «تاڭشولپان» تاڭعى اق­­پاراتتىق-ساۋىقتىق باعدارلاماسى ارقى­لى تانىس جۋرناليست جانار شامەل. ونىڭ اي­تۋىن­شا، كابەلدىك جەلى ارقىلى حابار تا­را­تا­تىن «بالاپان» كۇنى ەرتەڭ قالىڭ قازاق با­لاسىن قۋانتقالى وتىر. قا­زىر­گى مەزگىلدە ار­نانىڭ باعدارلامالار جوس­­پارى دايىن، شى­عارماشىلىق ماقسات اي­قىندالدى.

«بالاپان» 3 پەن 10 جاس ارالىعىنداعى با­لا­لارعا ارنالعان تۇڭعىش تەلەارنا بول­ماق. ونىڭ باستى ەرەكشەلىگى وسى بولسا، ەكىن­شى ەرەكشەلىگى، تەلەارنا «قازاقستان» رەس­پۋبليكالىق تەلەراديوكورپوراتسياسى­نىڭ با­زاسىندا ەرتەڭگى ساعات 10-نان 22.00-گە دە­يىن 12 ساعات بويى تەك قانا مەملەكەتتىك ءتىل­دە حا­بار تاراتادى. ال ەندى ونىڭ ماز­مۇ­نىنا كەلسەك، «بالاپان» ءوز كورەرمەندەرىنە ار­ناپ «الا­قاي، بالاقاي!» دەپ اتالاتىن ەر­تەڭ­گىلىك سپورت­تىق جاتتىعۋ سيپاتىنداعى شوۋ-باع­دار­لاماسىن، «كەل، وينايىق»، «شە­بەر­حانا»، «الىپپە»، «ايجۇلدىز» سىن­دى وقۋ-تا­نىم­دىق جانە «ءان سالايىق!» ات­تى وتباسىلىق مۋزىكالىق حابارلارىن ەفير­گە شىعارماق.

جانار شامەل، «بالاپان» تەلەارناسىنىڭ جەتەكشىسى:

- تەلەارنانىڭ «عاجايىپستانعا ساياحات» دەپ اتالاتىن ءتول مۋلتسەريالى دا بولادى. «بالاپاننىڭ» حابار­لا­رى­نىڭ ءبارى دە پەداگوگ-پسيحولوگ مامان­دار­دىڭ قاتىسۋىمەن، بالالاردىڭ جاس ەرەك­شەلىكتەرى مەن مىنەز-قۇلىقتارىن ەسكەرە وتىرىپ جاسالادى. مۇنىڭ سىر­تىن­دا الەمدىك بالالار كينوسى مەن اني­­ماتسيالىق فيلمدەردىڭ ەڭ ۇزدىك تۋىن­دىلارىن «قازاقستان» ۇلتتىق ارنا­سىنىڭ دۋبلياج بولىمىندە قازاقشا دى­بىستاپ، ۇسىنباقپىز.

وسىلايشا، ءتۇسى بولەك، ءدىلى  جات وزگە جۇرتتىڭ ۇيدەگى «كوك جاشىگىمىزدەن» بە­رى­لىپ، بالالا­رى­­مىزدىڭ ءتالىم-تاربيەسى مەن تا­نىم-تۇسىنىگىنە اسەر ەتىپ جات­قان حا­بارلارىنا ەندى وتاندىق بالاما توس­قاۋىل قويار دەگەن ۇمىتتەمىز. راس، باي­­قاپ وتىرعانىمىزداي، ازىرگە «با­لاپان» بارشا قازاقتىڭ ۇيىنە ەمىن-ەر­كىن «باس سۇعا المايدى». ويتكەنى كا­بەلدىك جەلى اۋىلعا ءالى جەتكەن جوق. پرە­مەر­دىڭ دە مەڭزەگەنى - وسى. بىراق الدان سمايىل ايتقانداي، ەڭ باستىسى - تەك قا­زاق تىلىندە حابار تاراتاتىن وسىنداي تەلەارناعا قول جەتكەنى. ال ەندى ونىڭ قا­نا­تىن قاتايتىپ، مازمۇنىن بايىتىپ، اۋىل بالاسىنا دەيىن جەتكىزۋ اردىڭ ءىسى بولۋى ءتيىس. پرەمەردىڭ ءسوزى پارمەندى بولار دەگەن ۇمىتتەمىز. سوندىقتان «با­لاپان­نىڭ» العاشقى قادامىنا «الاش ايناسى» اتىنان ءبىز دە ساتتىلىك تىلەيمىز!

«الاش ايناسى» گازەتى