جەتىم قوزى

كەزىم ەدى جەردەن جىلۋ ىزدەگەن.
جايلاۋ بارىپ، جان سىرىمدى تىزبەك ەم.
قۇلدىراڭداپ شىعا كەلىپ الدىمنان،
جەتىم قوزى، قوناقتاتتىڭ كوزگە ولەڭ.

..مەن دە سەندەي قۇسالىمىن، شەرلىمىن.
اكەم بار-دى، قوينىنا الدى جەر بۇگىن.
جالعىز شەشەم... جەتىلمەگەن جەتەۋمىز...
قورعان بولار، ورمان بولار ەندى كىم؟

مەن دە سەندەي ماڭىراماي وتىققام.
جان جارامدى جازدى ۋاقىت، اتىپ تاڭ.
راس، كەيدە كەۋدە تۇسىم سىزدايدى،
راس، كەيدە كەش قالامىن باقىتتان.

اكەسىزدىڭ سەن دە كوردىڭ تالايىن،
جەتەسىزدىڭ مەن دە كوردىم تالايىن.
ارتتا قالساڭ، اقىلسىزعا بالايدى،
وزا شاپساڭ، كۇندەيدى كوپ اعايىن.

مۇڭدى قىلعان مۇنار-كۇننىڭ كارىنەن،
جالقى ءتاڭىر تاۋىپ بەردى جانىما ەم.
«جەتىم قوزى-تاسباۋىر» دەپ الدايدى ەل،
جەتىم قوزى - مەيىرىمدى بارىنەن!

..وسى ءبىر جاي ەزىپ كەتتى ەڭسەنى.
ەرتەگى ەندى ەركە كەزدەر ەستەگى.
قارا جولعا قاراۋمەنەن قامىققان،
جەسىر شەشەم... جەتىم قوزى... كەش مەنى!

***
ميزام دا ءوتتى.
كۇرسىندىرىپ، كۇلدىرىپ.
كىرپىگىمە ءموپ-ءمولدىر شىق ءىلدى ءۇمىت.
اق اجەمنىڭ الاقانى سەكىلدى،
سامال ءسۇيدى بەتىمدى.

اق ساۋلەسىن توگەدى ءۇنسىز جانارعا اي.
ءبىر مەيىرگە جۇرگەنىمدى-اي قانا الماي!
سۇيگەنىمنىڭ (قۋ سەزىمنىڭ الەگى),
سۋىق بۇگىن سالەمى.

كۇنتىزبەدە ءان سالادى اقىراپ.
ونىڭ دا ءانى، مەنىڭ دە ءانىم جاپىراق.
اق قايىڭ تۇر كۇزگى جەلگە تونالىپ،
مەن دە ەرتەڭ كەتسەم بە ەكەن جوعالىپ؟

***
باقىتىم سەن دەمەيدى ەندى، ۋاقىت ەمدەمەيدى ەندى.
قاپىدا كەز بولعانى سول، التىن دا جەز بولعانى سول;
ارىمە مۇڭ تۇنادى، ءبارى دە ۇمىتىلادى،
جىلاما، جۇرەگىم مەنىڭ!

تاعدىرىم تالقان بولسا دا، ار-مۇڭىم ارقاندالسا دا،
وتىنا كۇيگەنىم ەدى، ورتەنىپ سۇيگەنىم ەدى.
كەسەلگە بۇل شىدار كۇز، كىنالى ءبىز شىعارمىز،
جىلاما، جۇرەگىم مەنىڭ!

اسقاردان قۇلاماۋ ءۇشىن، باسقاعا جىر ارناۋ ءۇشىن،
تۇندىگىن كوڭىل تۇرەر مە ەد، قايتادان ءومىر سۇرەر مە ەد...
كەشەنىڭ كەلمەيتىنى ءۇشىن، تەك ەلەس تەربەيتىنى ءۇشىن،
جىلايىق، جىلاساق ەگەر...

***
ءتۇس اۋعاندا جانارىڭا تۇساۋلانعان ەلىك پە ەم؟
جان ەمەسپىن جەڭىل سەزىم جەتەگىندە جەلىككەن.
ساۋكەلەمدى الدەقاشان الماستىرعام شارقاتقا،
ءساندى ورامال سىيعا تارتتىڭ نەلىكتەن؟

ءبىر جارىعىم جالعانداعى، دەرتىم دە سەن، ەمىم دە.
شەرلى ەدىم مەن، شۋاقتى ەتتىڭ ومىرىمە ەندىڭ دە.
بەيمەزگىلدە مويىنىما ءبوز ورادىڭ نەلىكتەن،
ءشايى ورامال بار وكپەسىن شايىپ كەتسىن دەدىڭ بە؟

كىم بىلەدى قايدا ەكەنىن، ءبىزدىڭ باسقا قونار باق؟
كوز كورگەسىن، كوڭىلىمنەن قالاي مۇلدە جوعالماق؟
الابوتەن وي كەشتىم مەن الاكوبەڭ بولمەدە،
سەن سىيلاعان ورامالعا جۇرەگىمدى وراپ اپ...

***
كىمگە كەرەك جانارىم جاس توككەنى؟
كىمگە كەرەك وكىنىشىم، وكپە، مۇڭ؟
سەن دە ءبىر كەز مەنەن جەرىپ كەتكەنسىڭ،
كولگىر كويلەك كيىپ الىپ، كوكتەمىم...

كىمگە كەرەك ار بەكىگەن سوزدەرىم،
كىمگە كەرەك جان دەرتىنە توزگەنىم؟
سەن دە ءبىر كەز مەنەن ارتىق كورگەنسىڭ،
بوتالاعان باسقا قىزدىڭ كوزدەرىن...

تاس توبەمدە قارا ءتۇن تۇر تەك ءتونىپ،
ەسىل كۇندەر ەسسىزدىكپەن كەتتى ءولىپ.
ءومىر كەشىپ ءجۇرمىن بۇگىن، سەنى ەمەس،
كەشىرىمشىل جۇرەگىمدى جەك كورىپ...

ارزۋ
باقىتگۇل الشىنعا.

اق قار كەشىپ كەلەمىن. كوڭىلىمدە - قارا مۇڭ.
مۇڭ دا قارا بولارىن كىمگە ۇقتىرا الامىن؟

بەزىرەيگەن دۇنيە-اي، تۇرسىڭ نەگە تۇنەرىپ؟
قار استىنان ءبۇر جارعان ءبىز باقىتتىڭ گۇلى ەدىك.

اق سەزىمنەن جارالعان گۇل ەدىك ءبىز بولعانى،
ءسىزدى ەلەڭ ەتپەي مە جۇرەگىمىز توڭعانى؟

تالقىسىنا تاعدىردىڭ كۇلتەمىزدى قالدىرىپ،
سىزدەن مەيىر كۇتۋمەن شارشادى ارمان، تالدى ءۇمىت.

تار ماڭدايعا تاپ بولعان سورىمىزدى قاراشى -
كۇللى ادامدى كوزگە ىلمەي، اقىن سۇيدىك اداسىپ.

اقىن ءسۇيىپ، باقىتقا جەتىپ ەدى جەردە كىم؟
ءبىر تامشى ۋ تامىزشى، ۋ تامىزشى، شولدەدىم.

ەي، بەزبۇيرەك دۇنيە...

قار قىزىنىڭ حاتى

(پوەتيكالىق تريپتيح)

ورالحان بوكەيگە

I.
اپپاق... الەم...
اپپاق مارجان اينالام.
جانىم-كوكتە،
جەردە جۇرگەن قۇر سۇلدەم.
نەگە وسى مەن،
قايىرىمسىز دۇنيەدەن قايعى الام؟
نەگە وسى مەن،
ءسىز جايلى ويلاپ، كۇرسىنەم؟

اپپاق... الەم...
ادىرا!
تۇنگە عانا قۇمارتادى جاس جانىم.
(قارالىعى ءۇشىن بە؟)
الما-قىز ەم، قاپيادا قارعا اينالا باستادىم،
قارا نيەت قوڭقاي شالدىڭ ىسىنەن...

اپپاق... الەم...
ءمولدىر مۇڭنىڭ مونشاقتارىن تەرەمىن.
ۋىسىمدا - تولى باق.
اق قار كەشىپ، مەن ءسىزدى ىزدەپ كەلەمىن.
ىستىق،
مۇ-ۇ-ۇ-ۇزداي
جۇرەگىمدى قولىما اپ...

ءىى.
ايىرتاۋدا...
تاعى دا ءتۇن. قارا ءتۇن.
مەن وتىرمىن سىزداپ سىڭار قاناتىم.
كىم بىلەدى پەرىشتەلەر مەكەنىن؟
كىم بىلەدى جولدى سىزگە باراتىن؟

ايىرتاۋدا...
قورعالادى بۇگىن اي.
اق جۇزىمنەن سورعالادى جاس تاعى.
ءورىمتالداي ءومىرىمدى، ءتۇبى لاي،
سۋى دا سور تەڭىز ەتىپ تاستادى...

ايىرتاۋدا...
كوڭىلىمنەن كۇي كەتىپ،
بولمىسىمدى بەلگىسىزگە بيلەتىپ.
كىم بىلەدى، ءالى قا-ا-انشا جۇرەمىن،
بوز دالادا بوس شانامدى سۇيرەتىپ؟

ءىىى
اعاتاي!
جەتتىڭ بە ايعا، الىستاپ ارمانىمنان،
بەيۋاقتا كەتتىڭ قايدا، «بەيعۇمىر جالعانىمنان»؟

باقىتقا شولدەدىم مەن. (ەلگە نە بەرەم ۇلگى؟)
ايتار ما اۋليەكول، سۇراسام دەرەگىڭدى؟

جاي تۇسكەن جانىم-جارا، جاھاننىڭ سىزى قونىپ.
ۇلبىگە شاقىرسام با، ءۇندىنىڭ قىزى بولىپ؟

اعاتاي!
جوعالتپادىم ءسىز بەرگەن ار جۇزىگىن.
جانى-ءورت، ءتانى-دەرتتى باياعى قار قىزىمىن.

الىستا - قۋانىشىم، قاسىمدا نالا قالىپ،
ءسىزدى ىزدەپ اق تولقىنى، بۇقتىرما بارادى اعىپ...

اقشوقى باۋرايىندا اداسقان كەربۇعى كىم؟
داۋاسىن تابا الار ما ەم مەن ونىڭ شەر-مۇڭىنىڭ؟

ءمىناجات ەتتىم تاعى، تاڭىرگە تىزە بۇگىپ.
كەزىگىپ قالام با دەپ كوزىمدە جۇزەدى ءۇمىت...

ءار ءتۇنى الاڭدايمىن. ءار كۇنى تاپپاق بولام.
ءبارىبىر... بارا المايمىن... اينالام - اپپاق تۇمان.

اعاتاي!
جەردە ءالى جالعاسۋدا، قوڭقايدان قالعان لاڭ.
بەيمەزگىل نەگە كوشتىڭ، «بەيعۇمىر جالعانىمنان؟؟؟».

اباي.kz