تەگىن كينوتەاتر اشىلدى
اتام قازاق: «جەتىم كورسەڭ جەبەي ءجۇر» دەپ تەگىننەن تەگىن ايتپاسا كەرەك. حاق تاعالام دا: «جەتىمنىڭ مالى مەن ەڭبەگىن جەۋ ەڭ اۋىر كۇنا» دەگەن ەكەن. زامان وزگەردى مە، الدە ادامنىڭ پيعىلىنان با، قازىرگى كەزدە بۇل ايتىلعانداردى جادىندا ۇستاپ، جەتىمىن جەبەپ جۇرگەندەردى ءجيى كەزدەستىرە بەرمەيمىز. كەرىسىنشە، كوزدەرىن جاۋتەڭدەتىپ بۇلدىرشىندەردى شەت ەل ساتىپ، ءتۇن ۇيقىمىز تىنىش ءومىر سۇرۋدەمىز.
بايقاساڭىز قازىر ەلدە نە كوپ، جەتىمدەر ءۇيى مەن تاستاندى بالالار ءۇيى كوپ. وسىعان قاراپ، سورلى قازاق، بالاپانىن تاستاپ كەتەتىن كوكەك ەكەش كوكەكتەن دە اسىپ ءتۇستىڭ بە دەپ قىنجىلاسىڭ. وعان قوسا، مۇگەدەك، كومەككە ءزارۋ بالالار دا جەتىپ ارتىلادى. جىل سايىن بيلىك تاراپىنان 1-ءشى ماۋسىم – بالالار كۇنىنە ورايلاستىرىپ ايتەۋىر ءبىر شارا ۇيىمداستىرعان بولادى. ارتىنان ءبارى ۇمىتىلادى، كەلەسى ماۋسىمعا دەيىن... دەسە دە، جۇرەگىندە يمانى بار ازاماتتار جەتىم، مۇگەدەك بالالارعا قولدارىنان كەلگەنشە كومەك كورسەتىپ جۇرگەنىن ەستىپ، مالىمەت ىزدەدىك. سولاردىڭ ءبىرى - سەرگەي پوپوۆ. ول جاقىندا الماتىدا جەتىم، مۇگەدەك، كومەككە ءزارۋ بالالارعا دەمەۋ جاساپ، تەگىن كينوتەاتر اشقان بولاتىن. جۇمىس ىستەپ جاتقاندارىنا كوپ بولا قويماسا دا، 30 ورىندىق شاعىن زال كورەرمەنگە قاشاندا لىق تولادى. قورىندا 12 جارىم مىڭ ءفيلمى بار شاعىن كينوتەاتردىڭ العاشقى كورەرمەندەرى بولعان «دولگوۆىي» بالالار ءۇيىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى بۇل كۇندى اسىعا كۇتىپتى.
اتام قازاق: «جەتىم كورسەڭ جەبەي ءجۇر» دەپ تەگىننەن تەگىن ايتپاسا كەرەك. حاق تاعالام دا: «جەتىمنىڭ مالى مەن ەڭبەگىن جەۋ ەڭ اۋىر كۇنا» دەگەن ەكەن. زامان وزگەردى مە، الدە ادامنىڭ پيعىلىنان با، قازىرگى كەزدە بۇل ايتىلعانداردى جادىندا ۇستاپ، جەتىمىن جەبەپ جۇرگەندەردى ءجيى كەزدەستىرە بەرمەيمىز. كەرىسىنشە، كوزدەرىن جاۋتەڭدەتىپ بۇلدىرشىندەردى شەت ەل ساتىپ، ءتۇن ۇيقىمىز تىنىش ءومىر سۇرۋدەمىز.
بايقاساڭىز قازىر ەلدە نە كوپ، جەتىمدەر ءۇيى مەن تاستاندى بالالار ءۇيى كوپ. وسىعان قاراپ، سورلى قازاق، بالاپانىن تاستاپ كەتەتىن كوكەك ەكەش كوكەكتەن دە اسىپ ءتۇستىڭ بە دەپ قىنجىلاسىڭ. وعان قوسا، مۇگەدەك، كومەككە ءزارۋ بالالار دا جەتىپ ارتىلادى. جىل سايىن بيلىك تاراپىنان 1-ءشى ماۋسىم – بالالار كۇنىنە ورايلاستىرىپ ايتەۋىر ءبىر شارا ۇيىمداستىرعان بولادى. ارتىنان ءبارى ۇمىتىلادى، كەلەسى ماۋسىمعا دەيىن... دەسە دە، جۇرەگىندە يمانى بار ازاماتتار جەتىم، مۇگەدەك بالالارعا قولدارىنان كەلگەنشە كومەك كورسەتىپ جۇرگەنىن ەستىپ، مالىمەت ىزدەدىك. سولاردىڭ ءبىرى - سەرگەي پوپوۆ. ول جاقىندا الماتىدا جەتىم، مۇگەدەك، كومەككە ءزارۋ بالالارعا دەمەۋ جاساپ، تەگىن كينوتەاتر اشقان بولاتىن. جۇمىس ىستەپ جاتقاندارىنا كوپ بولا قويماسا دا، 30 ورىندىق شاعىن زال كورەرمەنگە قاشاندا لىق تولادى. قورىندا 12 جارىم مىڭ ءفيلمى بار شاعىن كينوتەاتردىڭ العاشقى كورەرمەندەرى بولعان «دولگوۆىي» بالالار ءۇيىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى بۇل كۇندى اسىعا كۇتىپتى.
جۇمىس ىستەپ جاتقانىنا ەكى ايدان استام ۋاقىت وتسە دە، تەگىن كينوتەاتردىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى 1-ماۋسىم – بالالاردى قورعاۋ كۇنىنە ورايلاستىرىلعان. كەزىندە سەرگەيدىڭ ءوزى دە مۇگەدەك بالاسىن ەمدەتۋگە قارجى تاپپاي، قاتتى قينالىپتى. مۇگەدەك بالالارى بار اتا-انالاردى جاقسى تۇسىنەتىن سەرگەي، ءبىراز جىلدان بەرى قولىنان كەلگەنىن ىستەپ، بارىن ايايتىن ەمەس. ايتۋىنا قاراعاندا، كينوزالدى جاساۋ ءۇشىن 15 مىڭ دوللار كولەمىندە قارجى جۇمسالىپتى. ال، الداعى ەكى اپتادا قايىرىمدىلىقتان جينالعان قارجى «دولگوۆىي جەتىمدەر ۇيىنە» بەرىلمەك. ودان كەيىن دە، مۇگەدەك بالاسى بار باسقا دا وتباسىلارعا كومەك كورسەتىلمەك. تاڭەرتەڭگى ساعات وننان جۇمىسىن باستايتىن كينوزالدا، كەشكى ساعات سەگىزگە دەيىن كورەرمەندەر تالعامىنا قاراي ءارتۇرلى فيلمدەر كورسەتىلىپ جاتادى. ال، سارسەنبىدەن باستاپ ءار كورسەتىلىمنىڭ الدىندا سپيد پەن ناشاقورلىق قاۋپى، جول ءجۇرۋ ەرەجەلەرى تۋرالى ون مينۋتتىق بەينەروليكتەر كورسەتىلمەك. كورەرمەنگە ۇسىنىلاتىن فيلمدەردىڭ دەنى كلاسسيكالىق نەگىزدە. بۇل جايىندا سەرگەي پوپوۆتىڭ ءوزى: «اتىس-شابىس، تريللەر جانرىنداعى فيلمدەردى مەيلىنشە از كورسەتۋگە تىرىسامىز»، - دەيدى. كينوتەاتردىڭ تۇراقتى كورەرمەندەرى مەكتەپ وقۋشىلارى مەن بالالار ءۇيىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى بولماق.
«ايالى الاقان» قايىرىمدىلىق قورى قۇرىلدى
1-ءشى ماۋسىم – بالالاردى قورعاۋ كۇنىنە وراي ەلىمىزدىڭ بارلىق قالالارىندا مەرەكەلىك شارالار ۇيىمداستىرىلىپ، ەل ءىشى بۇلدىرشىندەرگە كۇلكى، قۋانىش سىيلاۋعا تىرىسىپ جاتتى. ويلاپ قاراساق، بۇل، تەك ءبىر كۇندىك قىزىق قانا. ەرتەسىنە ءبارى ۇمىت بولىپ، ءباز باياعى قالىپقا تۇسەدى. ەلىمىزدە قانشاما جەتىم، مۇگەدەك بالالار بار. ولاردىڭ بارىنە بىردەي كومەك كورسەتۋ، ارينە، وڭاي شارۋا ەمەس. دەگەنمەن، سولاردىڭ بىرەگەيىنە كومەكتەسىپ، ءبىرىنىڭ جۇرەگىنە ءۇمىت وتىن جاعىپ، ەندى ءبىرىن ومىرگە قايتا اكەلىپ جاتقان «ايالى الاقان» باعدارلاماسى جايىندا گازەتىمىزدىڭ الدىڭعى ساندارىندا جازعان بولاتىنبىز.
جاقىندا «ايالى الاقان» باعدارلاماسىنىڭ اۆتورى ءارى جۇرگىزۋشىسى بيبىگۇل داۋلەتبەكقىزى «ايالى الاقان» اتتى قايىرىمدىلىق قورىن قۇرعان بولاتىن. قوردىڭ نەگىزگى ماقساتى دا ايقىن. جەتىم، مۇگەدەك، تاعدىر تالكەگىنە تۇسكەن بالالارعا كومەك قولىن سوزۋ. 1-ءشى ماۋسىم – بالالاردى قورعاۋ كۇنىنە وراي «ايالى الاقان» قايىرىمدىلىق قورى الماتىداعى رەسپۋبليكا سارايىندا العاشقى كونتسەرتىك قويىلىمىن ۇيىمداستىردى. اتالعان كونتسەرتكە وسى ۋاقىقتا دەيىن «ايالى الاقان» باعدارلاماسىنان كورسەتىلگەن كەيىپكەرلەر كەلىپ، باعدارلاما مەن ونىڭ جۇرگىزۋشىسى بيبىگۇل داۋلەتبەكقىزىنا العىس ايتىپ جاتتى.
بۇلدىرشىندەردى قۇتتىقتاۋعا ەلىمىزدىڭ تانىمال ونەر جۇلدىزدارى دا كەلىپتى. ولار كونتسەركە جيىلعان جۇرتقا اننەن شاشۋ شاشىپ، كورەرمەن قاۋىمدى ونەرلەرىمەن سۋسىنداتتى. ال، وسى باعدارلامانىڭ ارقاسىندا دۇنيەگە «قايتا كەلگەن» جاندار كوزدەرىنە ەرىكسىز جاس الدى.
«ايالى الاقان» باعدارلاماسىنىڭ كەيىپكەرلەرى ىشىنەن جۇلدىزعا اينالعان مۇگەدەك قىز زارەتا دا كونتسەرتكە ارنايى كەلىپ، جۇرەكجاردى سوزدەرىن ايتىپ جاتتى. ال، جەتىم قالعان 4 جاسار ايبەك اتىراۋدان اسىراپ العان اتا-اناسىمەن بىرگە ارنايى كەلىپ، كوپشىلىككە باتاسىن وقىپ بەردى. ساۋساقتارىنان ايرىلىپ، ءومىردىڭ تاۋقىمەتىن كوپ تارتقان قۋاندىق تا اناسىمەن، كەلىنشەگىمەن كەلىپ، كوپشىلىك الدىندا ومىرگە قايتا اكەلگەن «ايالى الاقاننىڭ» ۇجىمىنا، كومەك قولىن سوزعان ابزال ازاماتتارعا شەكسىز العىسىن جاۋدىردى. «مۋزارت» توبىمەن ءبىر ساحنادا ءان سالۋدى ارماندايتىن ونىڭ بۇل كۇنى سول ارمانى ورىندالدى دا. ال، «مۋزارتتىڭ» جىگىتتەرى ءوز كەزەكتەرىندە: «الداعى ۋاقىتتا قۋاندىققا ونەر جولىندا بارىنشا كومەكتەسەتىن بولامىز. «مۋزارت» پروديۋسەرلىك ورتالىعىندا قۋاندىقتىڭ اندەرى جازىلادى»، - دەپ ۋادە بەردى.
كونتسەرت بارىسىندا، باعدارلامادان كورسەتىلگەن كومەككە ءزارۋ بالالار تۋرالى سيۋجەتتەر دە كورەرمەن نازارىنا قايتا ۇسىنىلدى. باعدارلاما اۆتورى، كومەككە مۇقتاج بولىپ وتىرعان بالالاردىڭ ومىردەن ۇمىتتەرىن ۇزبەي، يماندى ازاماتتاردان ءالى دە كومەك كۇتەتىندەرىن ايتادى. ەكراننان تەپسە تەمىر ۇزەر ەڭگەزەردەي جىگىتتىڭ قابىرعا جاعالاپ جۇرگەنىن كورگەندە، زالدا وتىرعان ءدۇيىم جۇرت كوزدەرىنە جاس الدى. كىشكەنە كەزىندە بالالىقپەن حيميالىق زاتتىڭ اسەرىنەن جانارىنان ايرىلعان جاس جىگىت بۇگىندە قاتتى قينالۋدا. اناسىنا ماسىل بولعانىنا جانى اۋىراتىن جىگىتتىڭ بار ارمانى – جارىق دۇنيەنى ءوز كوزىمەن كورىپ، اناسىنا قورعان، پانا بولۋ. ون ساۋساعىنان ونەر تامعان ول، ءان ايتقاندى جاقسى كورەدى ەكەن. ول دا جانى جايساڭ ازاماتتاردان كومەك كۇتەدى... ەكى جارىم ساعاتقا سوزىلعان كونتسەرتتەن كوپشىلىك بىردە كۇلىپ، ەندى بىردە كوزىنە جاس الىپ، تولقۋمەن قايتتى. مۇگەدەك بالالاردى كورىپ، تاۋبەسىنە كەلىپ، اللاعا سالاۋات ايتىپ تاراسىپ جاتقاندارى دا جوق ەمەس. بەس كۇندىك قىسقا عۇمىردا، ءبىزدىڭ كومەككە ءزارۋ جاندارعا قول سوزىپ، ساۋاپتى ءىس جاساۋعا اسىعايىق، اعايىن!
ازىرلەگەن ماقپال ىسقاق، «قازاستان اپتالىعى»