اقش سانكتسياسىنىڭ سالقىنى قازاقستانعا تيمەيدى. بۇل اقش-تىڭ قازاقستانداعى ەلشىسى جورج كروللدىڭ ايتقانى.

«رەسەيگە باعىتتالعان سانكتسيانىڭ قازاقستانعا ەش قاتىسى جوق. بۇل قازاقستانعا ەمەس، تىكەلەي رەسەيگە قارسى جۇرگىزىلىپ وتىرعان ساياسات.  ال ەندى بۇل سانكتسيانىڭ قازاقستان ەكونوميكاسىنا اسەرىنە كەلەر بولساق، از-كەم ۋايىم بار. سوندىقتان ءبىز قازاقستاندىق ارىپتەستەرىمىزبەن بۇل ماسەلەنى تالقىلاپ، ورتاق شەشىم تابامىز دەپ كەلىستىك»،-دەيدى جوروج كرولل مىرزا.

جورج كرولل: رەسەيگە سالىناتىن سانكتسيانىڭ قازاقستانعا ەش قاتىسى جوق

ءتىپتى قازىردىڭ وزىندە ەكىجاقتى تالىقاۋلار ءجۇرىپ جاتسا كەرەك. ەلشى مىرزا سانكتسيا سوعىسىندا قازاقستاندى اينالىپ ءوتۋدىڭ جولدارىن قاراستىرىپ جاتقانىن جەتكىزدى.

«ءبىز قازىر قازاقستاندىق ارىپتەستەرىمىزبەن سويلەسىپ جاتىرمىز، بۇل زاڭنامالار قالاي جۇزەگە اسادى،  رەسەيگە سالىناتىن بۇل سانكتسيالاردىڭ قازاقستانعا كەرى اسەرى، ونداعى بيزنەسكە كەرى اسەرى، مۇنداعى امەريكالىق كاسىپكەرلەردىڭ جۇمىسىنا دا ىپالىنا قاتىستى ءالى دە اقىلداساتىن شارۋالار بار»،-دەپ تۇيىندەيدى اقش ەلشىسى.

وتكەن اپتادا اقش-تىڭ قارجى مينيسترلىگى سانكتسيا تۋرالى جاڭا زاڭعا سايكەس «كرەمل ءتىزىمىن» جاريالاعان ەدى. وعان  ۇزىن-ىرعاسى ورىستىڭ 210 شەنەۋنىگى مەن باي-مانابى ەندى.

مىسالى، پرەمەر-مينيستر دميتري مەدۆەدەۆتەن تارتىپ، ەڭ سوڭى ماسكەۋدىڭ مەرى سەرگەي سوبيانينگە دەيىنگىنىڭ بارلىعى بار. ءپۋتيننىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى دميتري پەسكوۆ پەن  رەسەيدىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى سەرگەي لاۆروۆ تا وسى قارا تىزىمدە.

بۇعان قوسا، پۋتينمەن ارالاس-قۇرالاستىعى، قۇدا-جەگجاتتىعى بار دەگەن وليگارحتارى دا قارا تىزىمگە ەنىپتى. ولاردىڭ قاتارىندا الىشەر وسمانوۆ، رومان ابراموۆيچتەر دە بار.

جالپى، كونگرەسكە جىبەرىلگەن بايانداماداعى تىزىمدە قارجىلىق الەۋەتى  $1 ملرد-تان جوعارى 96 ءىرى بيزنەسمەن مەن 114 شەنەۋنىك، مەملەكەتتىك كومپانيالاردىڭ باسشىلارى بار. بۇنداي ءتىزىمدى، ءتىپتى، ورىس وپپوزيتسياسىنىڭ ءوزى كۇتپەسە كەرەك، قازىر رەسەيلىك باق انە-مىنە سانكتسياعا ەنەتىن ەكى ءجۇز وننىڭ جايىن قىزۋ تالقىلاپ جاتىر. بۇل تىزىمدە رەسەي باسشىسى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ قولتىق-قويىنىندا جۇرگەن وليگارحتار مەن ونىڭ ۇكىمەتتەگى كومانداسى تۇگەل دەرلىك ەنگەن.

ال پۋتين جاقىندا مىناداي مالىمدەمە جاسادى. مۇنىسى مالىمدەمە داۋگە كەلمەيدى. دەگەنمەن، كرەمل قوجايىنىنىڭ اۋزىنان شىققان ءسوز بۇل.

ۆلاديمير پۋتين: بۇل تىزىمدە 146 ميلليون رەسەي ازاماتى بار

«اناۋ تىزىمگە كەلەر بولساق، پرەزيەنت اكىمشىلىگى تۇگەل دەرلىك ەنگەن. وعان قوسا ۇكىمەت كومانداسى، بيزنەسمەندەر ءجۇر... سول تىزىمدەگى ءار ادامنىڭ ارتىندا قاراپايىم رەسەي حالقى تۇر. اناۋ بيزنەسمەندەردە جۇمىس جاسايتىندار رەسەي حالقى. دەمەك، ءبىزدىڭ بارلىعىمىزدى، ياعني 146 ميلليون ادامدى قايداعى ءبىر تىزىمگە ەنگىزىپ قويىپتى. مەن تۇسىنبەيمەن، مۇنىڭ نە كەرەگى بار ەكەنىن»، - دەيدى ۆلاديمير پۋتين.

بۇل ءتىزىم – «ءپۋتيننىڭ ءتىزىمى» دەپ اتالادى بەيرەسمي.  وندا رەسەي پرەمەر-ءمينيسترى دميتري مەدۆەدەۆ پەن سىرتقى ىستەر ءمينيسترى سەرگەي لاۆروۆ بار. تىزىمدە فەدەراتسيا كەڭەسىنىڭ باسشىسى، مەملەكەتتىك دۋما توراعاسى، سىرتقى بارلاۋ قىزمەتىنىڭ ديرەكتورى، تەرگەۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى، فسب باسشىسى جانە ماسكەۋ مەرىنىڭ اتى-ءجونى كورسەتىلگەن.

"كرەمل ەسەبىنە" قامتىلعان شەنەۋنىكتەر مەن وليگارحتارعا بولاشاقتا سانكتسيا سالىنۋى مۇمكىن. الايدا اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپتىڭ اكىمشىلىگى ازىرگە جاقىن ارادا ونداي شارا بولمايتىنىن ايتادى.

جون كەننەدي: پۋتين - گانگستەر

دۇيسەنبى كۇنى ترامپ كونگرەسسكە مالىمدەمەسىن جاريالاۋ ءۇشىن بارعان كەزدە، وعان رەسەي پرەزيدەنتى اينالاسىنداعى ادامدارعا قاتىستى جاڭاعى «كرەمل ءتىزىمىن» ۇسىنعان. بىراق ول بۇل قۇجاتقا قول قويمادى.

ال رەسپۋبليكاشىل-سەناتور جون كەننەدي پرەزيدەنت ترامپ «ەلدەگى جاعداي» تۋرالى جولداۋىندا رەسەيگە قارسى سانتسيالاردى كوتەرۋ كەرەك ەدى دەپ ەسەپتەيدى.

«دونالد ترامپ امەريكا حالقىنا رەسەيگە قارسى سانكتسيانى نە سەبەپتەن كەيىنگە قالدىرىپ كەلە جاتقانىن ءتۇسىندىرۋ كەرەك ەدى، پۋتين سوڭعى بەس جىل بويى ءوزىن گانگستەر رەتىندە ۇستاپ كەلەدى»-دەپ مالىمدەدى لۋيزيانا شتاتى اتىنان سايلانعان سەناتور CNN تەلەارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا.

سەناتتاعى حالىقارالىق كوميتەت توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، دەموكرات بەن كاردين پرەزيدەنتتى اقش-تاعى دەموكراتيالىق ۇدەرىسكە كرەملدىڭ قول سۇققىسى كەلگەن ارەكەتىنە ءۇنسىز قالدى دەپ سىنادى. ول ءپۋتيننىڭ الداعى كونگرەسس سايلاۋىنا دا ارالاسۋى مۇمكىندىگىن ايتادى.

نۇرزات توعجان

Abai.kz