ەسكەرتكىش قويۋ ءىسى - كەڭەس زامانىندا لەنيننىڭ ءمۇسىنىن بەينەلەۋدەن جاپپاي ءۇردىس العان قۇبىلىس ەدى. ول كەزدىڭ يدەولوگياسى بويىنشا كوپ ۇلتتى (مەملەكەتتى) وداقتىڭ حالقىن ءبىر ارنادا توعىستىراتىن، ءبىر ماقساتتى كوزدەيتىن جاڭاشا تىرشىلىكتىڭ قامىن كۇيتتەۋ بولعان ەدى.

قوش، ول ماقساتقا دا جەتتى. حالىق "ورىس ءتىلى - ورتاق ءتىل" دەپ، ءبىر ەلدىڭ بالاسىنداي ءبىر تۋدىڭ استىندا باقۋاتتى تىرلىك كەشتى. عىلىمى مەن تەحنولوگياسى دامىدى. Əلەم ساناساتىن دəرەجەدە قۋاتتى ەل بولدى. Əر كەزدە مەيرامداردا كۇن كوسەمنىڭ ەسكەرتكىشىنىڭ ماڭىنا گۇل شوعىن قويىپ، ءتۇرلى مەرەكەلىك شارالار ۇيىمداستىرىلدى. حالىق لەنيننىڭ تاس ءمۇسىنىن جانى بار ءتىرى اعزا رەتىندە قابىلدادى. وتىرىك ەمەس قوي؟!

قازىر، قۇدايعا شۇكىر، ۇلتىمىز تəۋەلسىزدىك الىپ، دەربەس مەملەكەتتىڭ ازات كۇندەرىن كەشىپ جاتىر. كوك تۋىمىز جەلبىرەپ، ەلتاڭبامىز جارقىراپ، əنۇرانىمىز شارىقتاپ تۇر. حالىق مəڭگۇرتتىك قالىپتان قازاقتىق əدەت-عۇرىپقا بەت بۇردى. ولگەنىمىز - ءتىرىلدى، وشكەنىمىز - جاندى.
1991 جىلدان بەرى قاراي əلگى اتالعان كۇن كوسەم اتامىزدىڭ تاس ءمۇسىنى ءسۇرىلىپ، ءوزىمىزدىڭ بابالارعا ەسكەرتكىشتەر قويىلا باستادى. قازىر ءولىسىنىڭ دە، ءتىرىسىنىڭ دە - ەسكەرتكىشىنە گۇل قويۋعا مۇمكىندىك مول. بىراق...

قازاقتا باتىر مەن بي كوپ. قانشاسى تانىمال، قانشاسى بەيمəلىم. اۋىز əدەبيەتىمىزدى قازبالاساق ءىنجۋ-مارجان قۇندىلىقتارىمىز تابىلا بەرەدى. بىراق، ءبىز سول بابالاردىڭ ەرلىگى مەن ەلدىگى تۋرالى جەتە تانىسپىز با؟ ولاردى ءبىر جۇيەگە كەلتىرىپ، زەرتتەپ جاتقان عىلىمي ورتالىق بار ما؟ التاي مەن اتىراۋعا دەيىن، الاتاۋدان ورالعا دەيىنگى اۋماقتاعى ۇلانعايىر جەردى قورعاعان قاي باتىرىمىز تۇتاس ۇلتقا تانىمال. تاريح زەردەلەندى مە؟ ەگەر زەردەلەنبەسە، ۇرپاققا تۇگەل تانىستىرىلماعان، ءسويتىپ جۇرەگىنەن جول تاپپاعان تۇلعالارعا بەت-الدى ەسكەرتكىش قويۋعا نەگە قۇمارمىز؟

قازىر قازاقستاننىڭ قاي تۇكپىرىنە بارساڭىز دا ات ۇستىنە مىنگەن باتىرلاردى كورەمىز. ءبəرى دە ءبىر-بىرىنە ۇقساس. باسقانى قايدام، مەن ءوزىم كەيبىرىن جەتە تانىمايمىن. ءوزىم تانىماعاننان كەيىن ول ەسكەرتكىشتىڭ ماعان بەرەر ەستەتيكالىق-رۋحاني əسەرى بولا ما؟ مەن ءوز ەلىمدە ءوزىمدى شەتەلدىكتەي سەزىنۋگە ءمəجبۇرمىن. بۇل مەنىڭ شىمكەنتتە جۇرگەندە العان əسەرىم ەدى.

اقتوبەدە 2015 جىلى تىلەۋ باتىر بابامىزعا ەسكەرتكىش ءمۇسىن قويىلدى. ءبىر بيزنەسمەن اتاۋلى قورعا بىردەن 10 ملن اۋداردى. باسقالارى دا جينالىپ، قوماقتى قارجىعا ەسكەرتكىش بوي كوتەردى. وبلىس ورتالىعىندا Əيتەكە بي، موڭكە بي، Əبىلقايىر حان، ت.س.س. ەسكەرتكىشتەر بارشىلىق. جاقىندا بوكەنباي باتىرعا ەسكەتكىش ءمۇسىن اشىلادى. وعان مەن تانيتىن ءبىر بيزنەسمەن 7 ملن اۋدارعان دەپ ەسىتتىم. تالاپتارى وڭ بولسىن! (نەگىزى، 7 ملندى 7 ادامعا باسپاناسىن سالىپ الۋعا ءبولىپ بەرسە، ساۋابى ودان دا جوعارى بولار ما ەدى عوي دەگەن سۋىق وي سانامدى شارپىپ وتكەنىن جاسىرا المايمىن).

ەل بولعان سوڭ ەل اراسىندا ءتۇرلى تولقۋلار مەن نارازىلىقتار بولىپ تۇرادى. سوندايدا، حالىق نەگە سول ەسكەرتكىشتەردىڭ قاسىنا بارىپ، ءوز تالاپ-تىلەكتەرىن ايتىپ، مۇڭدارىن شاقپايدى؟ قاتەلەسپەسەم، رەسەيدە ابايدىڭ ەسكەرتكىشى جانىندا ۇلكەن پيكەت ءوتىپ، بيلىككە قارسى نارازىلىقتار ايتىلدى ەمەس پە؟ جاقسى، ەڭ بولماعاندا سول ەسكەرتكىشتىڭ جانىنا ەسكە الۋ ماقساتىندا جىلىنا ءبىر رەت ەل جيىلا ما؟ كۇمəندىمىن.

ەسكەرتكىشتى قويۋدىڭ باستاپقى ماقساتى نە، مەن سونى بىلگىم كەلەدى؟

بىزدەگى تاس مۇسىندەر سويلەمەي تۇر!

سەرىك ابديجاميدىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz