(ۋاقىتتارىڭىز جەتسە ءبىر قىزىق ايتايىن)

2003 نە 2004 جىلدارى، مەنىڭ جانىما ماسكەۋدە وقىپ جۇرگەن جاس جىگىت ۇيىرسەك بولىپ الدى. الماتىعا كەلسە ىزدەپ، تاۋىپ جولىعىپ تۇرادى. ونەر، ادەبيەت جايىندا بىلگەنى كوپ، ونىمەن اڭگىمەلەسكەن دە قىزىق. "اعالاپ" جانىمنان شىقپاۋعا تىرىسادى.

جازدىڭ ءبىر كۇنىندە ءبىر دوستارىنىڭ تويىنا مەنى الىپ باردى. الماتىنىڭ جوعارعى جاعىندا، الما اراسان جاق بۇگىنگىدەي قۇلپىرماسا دا، دۇرىلدەي باستاعان. كىشىگىرىم ءبىر كافەدەگى تويعا ءبىراز وتىرىپ، ەرتەرەك قايتتىم. ول جىگىتىم ەرە شىقتى. ناۆوي كوشەسىمەن ءتۇسىپ، فارابيگە بۇرىلعان جەر ول زاماندا قالىڭ اعاش، ارى قاراي سۋ جاعالاپ كەتەتىن تارام-تارام جول ەدى. سول اراعا توقتاپ، شىلىم شەگىپ، اعاشتىڭ اراسىنا ارىراق بويلادىق. ءبىر كەزدە ىڭىرسىعان قىزدىڭ داۋسى شىقتى. داۋىس الىستان ەمەس، تاستىڭ ارتىندا عانا، تىزەسى جارالانعان، قولى ءسۇرىلىپ، ءىشىن باسىپ جاتىر ەكەن. قازاقتىڭ ادەمى قىزى دەپ ماقتاۋعا تۇرارلىق بويجەتكەن. بىزدەن الدىمەن شوشىندى. بىرتە-بىرتە بويى ۇيرەندى. وعان نە بولعانىن بايانداپ جاتپايىن ەندى. وتكەن ءىس قوي... دارىگەرگە اپارايىق دەگەنگە ءۇش ايلىق قىزىمدى قۇربىم قاراپ قالىپ ەدى، ۇيگە جەتەيىن دەدى. ۇيىنە جەتكىزدىك. مەنىڭ الگى جول سەرىگىم، ءوزى دەمەپ، ۇيىنە الىپ كەتتى. ءبىر كەزدە ۇيدەن شىعىپ، دارىحاناعا باراتىنىن، ءدارى -دارمەك، جاس سابيگە دە كەرەك-جاراقتار بار ەكەن، جەتكىزىپ بەرەتىن بولىپ، مەنىمەن قوشتاستى.
ءبىر اي شاماسى وتكەن سوڭ الگى جىگىتىم "اعا، ۇيلەنگەلى جاتىرمىن، اقىلداسايىق" - دەپ، كەلىپ تۇر. بازاردىڭ ىشىندەگى ءبىر شايحاناعا كىرە سالدىق. جانىندا باياعى بويجەتكەن وتىر. قولدارىندا الگى جاس ءسابي! ول جىگىتتىڭ اتا-اناسى جوق، اپكەسى رەسەيدە، جەزدەسى ورىس ەكەنىن بىلەتىنمىن. ونىڭ مۇنداعى جاقىنى مەن عانا بولىپ وتىرمىن. بويجەتكەننىڭ اكە-شەشەسى الماتىنىڭ ماڭايىنداعى ءبىر اۋىلدا تۇرادى ەكەن. قىز اۋىراياق بولعان سوڭ اكە اشۋلانىپ، شەشەسى دە سىرت اينالعانعا ۇقسايدى. ەندى مىنا جىگىتىم سولاردىڭ اق باتاسىن الماي قوسىلۋعا بولماس، ءبىزدى سوندا الىپ بارىپ، تانىستىرىپ، تابىستىرىڭىز دەيدى. ستاتۋسىم كىم ەكەنىن بىلمەدىم، مىنا جىگىتتىڭ ادامگەرشىلىگىنە ءسۇيسىندىم. "قىزدىڭ اكە-شەشەسىنە بالانىڭ اكەسى مەن دەپ ايتىڭىز، رەسەيدە ءجۇرىپ، كەلۋگە مۇرشاسى بولماپتى، ەندى كەلدى" - دەيىك دەپ، مەنىڭ اۋزىما وتىرىك اڭىزدى سالىپ بەردى.

ەكى كەشتىڭ اراسىندا قىزدىڭ اۋلىنا كەتتىك. جاڭبىر جاۋدى. ەسىكتىڭ الدىنا توقتاپ، قاقپادان مەن كىردىم، ەكەۋى كىبىرتىكتەپ ارتتا قالدى. اكەسى دە، شەشەسى دە سىرتتا ءجۇر ەكەن. مەنى كورىپ، تانىپ، ەزۋ تارتىپ، ابدىراپ قالدى. امانداسىپ ءجون سۇراسقان سوڭ، "مەن سىزدەردىڭ بالالارىڭىزدى تاۋىپ الدىم" - دەپ، ەكەۋىن شاقىردىم. اناسى جىلاپ، قىزىن باس سالىپ قۇشاقتاي الدى. اكە دە ەمىرەنىپ، ماڭدايىنان ءسۇيىپ، ءسابيدى يىسكەپ كوتەرىپ الدى. جىگىتكە اسا قارايلاماي تۇردى. ۇيگە كىردىك. داستارحان جايىلدى. ابىگەر بولىپ جاتىر. ۇلكەندەرىن شاقىرىپ، الدىما وتىرعىزىپ، ەندى مەن شەشەندىك ونەرگە باسۋىم كەرەك قوي، سول كەزدە "پرينتسەسسا" (ورىسشا وقىعانمىن ونى) دەگەن ءبىر اڭىز ەسىمە ءتۇستى. سونى ايتا باستادىم.
"ەرتەدە ءبىر كورولدىڭ قىزىن ايتتىرۋعا بۇكىل الەمنىڭ كورول، پاتشاسىنىڭ بالالارى، جاس حانزادالار كەلىپتى. حانشايىم وتە اقىلدى قىز ەكەن، كەلە جاتقان حانزادالاردىڭ جولىندا، قۇدىقتىڭ باسىندا جامان كيىم كيىپ، بەت-اۋزىنا كۇيە جاعىپ، گۇل ساتىپ تۇرادى. ەكەن. جانىنان وتكەن حانزادالار ودان جيىركەنىپ، كەيبىرەۋىنىڭ اتى ۇركىپ كەتە بەرەدى ەكەن. ولاردى حانشايىم قابىلداماي جىبەرە بەرىپتى. اقىرى ءبىر حانزادانى تاڭداعان ەكەن. سەبەبى ول قىزدىڭ گۇلىن ساتىپ الىپ، ءوزىن "قانداي كورىكتى قىز ەدىڭ!" - دەپ ماقتاپ كەتىپتى. ءسويتىپ حانشايىم سۇلۋلىقتى تاني بىلگەن حانزاداعا تۇرمىسقا شىققان ەكەن" - دەپ، اڭىزدى اياقتاي كەلە، مىنالاردىڭ ماعان ۇيرەتكەن وتىرىك اڭىزىن ايتپاي، قالاي تانىسقاندارىن، قالاي تابىسقاندارىن بايانداپ بەردىم...
قىزدىڭ اكەسى:
- باسە، كوزىمە تاربيەلى جىگىت بوپ كورىنىپ ەدىڭ، اينالايىن! - دەپ، جىگىتتى باۋرىنا باسىپ، كوز جاسىن تىيا الماي قالدى...
ولار قازىر قازاقستاندا ەمەس، تاعى ءبىر ۇلدارى بار، باقىتتى سياقتى...

اسقار نايمانتايدىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz