نۇرلان تىلەگەنۇلى. بويىندا باتىرلىعى بار بابالاردىڭ
2008 جىلعى قاراشا ايىنىڭ 16-ى. رەسەي فەدەراتسياسىنداعى ورىنبور وبلىسىنىڭ ورسك قالاسى. جابىق سپورت كەشەنىندە ەرەسەكتەر اراسىندا قازاق كۇرەسىنەن II اشىق الەم چەمپيوناتىنىڭ سوڭعى سايىس ساتتەرى. جان-جاقتان جينالعان جانكۇيەرلەردىڭ ءبارى دەرلىك گەرمانيا، شۆەتسيا، فرانتسيا، وزبەكستان مەن قىرعىز رەسپۋبليكاسى سىندى الىس-جاقىنداعى ون التى مەملەكەتتەن كەلگەن ءباھادۇر بەلدەسۋشىلەردىڭ ءاربىر قيمىل-قارەكەتىنەن كوز جاسىپ قالماس ءۇشىن كىرپىك قاقپاستان قىراعى قاداعالاپ وتىر. سەبەبى ورتاعا شىققان جۇزدەن جۇيرىك جەڭىمپازدار اقتىق سىندا ۇلتتىق نامىسىن جىبەرمەي ءوز ەلدەرىنىڭ ابىرويىن قورعاۋدا بارىن سالىپ باعۋدا. ءوز كەزەگىندە شارشى الاڭعا شىققان قازاقستاندىق باۋىرجان رايسوۆتىڭ قارسىلاسى تالايدى سان سوقتىرعان التاي ولكەسىنىڭ تۋماسى ەكەندىگى حابارلاندى. جاستايىنان دزيۋدو مەن سامبونىڭ قىرى مەن سىرىنا قانىعىپ وسكەن ورىس بالاسىنىڭ قانداي ءادىس-ءتاسىلدى ءجيى قولداناتىندىعىن حالىقارالىق جارىستاردا بايقاپ جۇرگەن قارماقشىلىق پالۋانعا ونىڭ وسال تۇسىن ءدال تابۋ اسا قيىن تيگەن جوق. اللانىڭ قۇدىرەتىنە يلانىپ، ارۋاقتى اتا-بابالاردىڭ رۋحىنا سيىنعان اۋىلدىڭ قارا دومالاعى وڭتايى كەلگەن كەزدە باسەكەلەسىن اسقان ەپتىلىكپەن شۇلقي ارقاعا سالىپ، جامباسىنا ءبىر-اق باستى. بەلگىلەنگەن بەس مينۋتتىق مۇرساتتىڭ العاشقى الپىس سەكۋندىنا جەتكىزبەي ءاپ ساتتە ايلاسىن اسىرعان ايبارلى ازاماتتىڭ ابجىلدىگىنە كورەرمەن قاۋىمنىڭ دا دۇركىرەتە قول سوققانىن قايتەرسىز!
2008 جىلعى قاراشا ايىنىڭ 16-ى. رەسەي فەدەراتسياسىنداعى ورىنبور وبلىسىنىڭ ورسك قالاسى. جابىق سپورت كەشەنىندە ەرەسەكتەر اراسىندا قازاق كۇرەسىنەن II اشىق الەم چەمپيوناتىنىڭ سوڭعى سايىس ساتتەرى. جان-جاقتان جينالعان جانكۇيەرلەردىڭ ءبارى دەرلىك گەرمانيا، شۆەتسيا، فرانتسيا، وزبەكستان مەن قىرعىز رەسپۋبليكاسى سىندى الىس-جاقىنداعى ون التى مەملەكەتتەن كەلگەن ءباھادۇر بەلدەسۋشىلەردىڭ ءاربىر قيمىل-قارەكەتىنەن كوز جاسىپ قالماس ءۇشىن كىرپىك قاقپاستان قىراعى قاداعالاپ وتىر. سەبەبى ورتاعا شىققان جۇزدەن جۇيرىك جەڭىمپازدار اقتىق سىندا ۇلتتىق نامىسىن جىبەرمەي ءوز ەلدەرىنىڭ ابىرويىن قورعاۋدا بارىن سالىپ باعۋدا. ءوز كەزەگىندە شارشى الاڭعا شىققان قازاقستاندىق باۋىرجان رايسوۆتىڭ قارسىلاسى تالايدى سان سوقتىرعان التاي ولكەسىنىڭ تۋماسى ەكەندىگى حابارلاندى. جاستايىنان دزيۋدو مەن سامبونىڭ قىرى مەن سىرىنا قانىعىپ وسكەن ورىس بالاسىنىڭ قانداي ءادىس-ءتاسىلدى ءجيى قولداناتىندىعىن حالىقارالىق جارىستاردا بايقاپ جۇرگەن قارماقشىلىق پالۋانعا ونىڭ وسال تۇسىن ءدال تابۋ اسا قيىن تيگەن جوق. اللانىڭ قۇدىرەتىنە يلانىپ، ارۋاقتى اتا-بابالاردىڭ رۋحىنا سيىنعان اۋىلدىڭ قارا دومالاعى وڭتايى كەلگەن كەزدە باسەكەلەسىن اسقان ەپتىلىكپەن شۇلقي ارقاعا سالىپ، جامباسىنا ءبىر-اق باستى. بەلگىلەنگەن بەس مينۋتتىق مۇرساتتىڭ العاشقى الپىس سەكۋندىنا جەتكىزبەي ءاپ ساتتە ايلاسىن اسىرعان ايبارلى ازاماتتىڭ ابجىلدىگىنە كورەرمەن قاۋىمنىڭ دا دۇركىرەتە قول سوققانىن قايتەرسىز! ءدۇيىم جۇرتتىڭ الدىندا وسىلايشا تازا جەڭىسكە جەتكەن سىر ءوڭىرى پەرزەنتىنىڭ مىقتىلىعىن ءادىل قازىلار القاسى دا ءبىراۋىزدان مويىنداۋعا ءماجبۇر ەدى.
جيىرما ءۇش جاسىندا ەلۋ ەكى كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسىندە ەلىمىز بويىنشا تۇڭعىش الەم چەمپيونى اتانىپ، التىن مەدال تاققان سامبو جانە قازاق كۇرەسىنەن حالىقارالاق دارەجەدەگى سپورت شەبەرىنىڭ تولاعاي تابىسىنا ورتاقتاسىپ، كول-كوسىر قۋانىشىن بىرگە بولىسپەگەندەر كەمدە كەم. اتا-اناسى مەن اعايىن-تۋىستارى، قاتار-قۇربىلارىنا قوسا ۇزەڭگىلەس ارىپتەستەرى ۇسىنعان كادەلى سىي-سياپاتتارىن ايتپاعاندا رەسمي ورىندار مەن قۇزىرلى باسشىلاردىڭ مارتەبەلى ماراپاتتاۋلارى ءبىر توبە.
سالالىق مينيسترلىك لايىقتى قۇرمەت كورسەتۋلەر بارىسىندا الداعى اسۋلاردا بۇدان دا بيىك بەلەستەردى باعىندىرۋى ءۇشىن وبلىستىق دەپارتامەنت ارقىلى مەملەكەت تاراپىنان جاسالاتىن قولداۋ مەن كومەكتىڭ بارىنشا كۇشەيتىلەتىندىگىن ايتىپتى.
وتكەن جىلعى جەلتوقسان ايىنىڭ 16-ىندا اتالىپ وتىلگەن ەلىمىزدىڭ ۇلتتىق مەرەكەسى تاۋەلسىزدىك كۇنى قارساڭىندا ايماق جەتەكشىسى بولاتبەك قۋاندىقوۆتىڭ شەشىمىمەن "وبلىس اكىمىنىڭ 2009 جىلعى ستيپەندياتى" اتانسا، قارماقشى اۋدانىنىڭ اكىمى بيعالي قايۋپوۆ جوسالى كەنتىندە جاڭادان سالىنىپ جاتقان يپوتەكالىق ۇيلەردىڭ بىرىنەن بەرىلگەن ءۇش بولمەلى باسپانانىڭ سيمۆوليكالىق كىلتىن سالتاناتتى جاعدايدا تابىس ەتتى.
- ۇلداردىڭ كىشكەنتاي كەزىندە دوپ قۋا ءجۇرىپ، ءبىر-بىرىمەن الىسىپ-جۇلىسا وينايتىنى بارشاعا بەلگىلى. ءتورت اعايىندى شاعىن اۋلەتتىڭ ەركەلەۋ وسكەن ەڭ كەنجەسى رەتىندە مەن دە ماڭايداعى بالالارمەن ءجيى كۇش-سىناسىپ، بىردە جىقسام كەلەسىدە جەڭىلىپ قالاتىنمىن. بۇزىقتاۋ بالالار الاسا بويىم مەن ارتىق سوزگە جوق تۇيىق مىنەزىمدى قىزىق كورەتىن. مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتاعان سوڭ دا دەنە تاربيەسى ساباعىنان سەبەپسىز قالماي، بەرىلگەن قيىن تاپسىرمالاردى قۇلشىنا ورىنداپ ءجۇردىم، - دەيدى ەكى جىل بويى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ ەڭ ۇزدىك 10 سپورتشىسى قاتارىنان كورىنگەن كەيىپكەرىمىز ءوز سوزىندە. - ۋاقىت ۇزاعان سايىن سپورتتىڭ سيقىرىنا قالاي اربالعانىمدى اڭداماپپىن. التىنشى سىنىپقا كوشكەن ەستيارلاۋ شاعىمدا نارتاۋەكەلگە بەل بايلاپ، قازىرگى كەزدە ءوزىم ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن وسى كيەلى شاڭىراقتىڭ ەسىگىن قاقتىم. شىن نيەتىمەن كەلگەن جاستاردى قاشاندا قۇشاق جايا قارسى الاتىن عادەتىمەن ۇيىرمە مۇشەلىگىنە قابىلداپ، شاربولاتتاي شىڭدالۋىما ءبىلىم-بىلىگىنە قوسا كۇش-جىگەرىن اياماعان ادىلبەك ۇرگەنىشبايۇلىنىڭ جاتتىقتىرۋشىلىق ەڭبەگىنە عۇمىرلىق قارىزدارمىن. جانە مەنىڭ جەڭىستى جەتىستىكتەرىمدى باعالاپ قوشامەت بىلدىرگەن بارشا سىربويىلىقتار مەن لاۋازىمدى تۇلعالارعا ريزاشىلىعىم شەكسىز.
توعىزىنشىنى تاۋىسار تۇسىندا جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى رەسپۋبليكا بىرىنشىلىگىندە جامبىلدىق قارسىلىستىڭ جاۋىرىن جەرگە تيگىزىپ جۇلدەلى ءبىرىنشى ورىنعا قول جەتكىزگەن بوزبالا باۋىرجان كەلەسى جىلى دا ەلىمىزدىڭ ءار اۋماعىنان كەلگەن وقۋشىلار سپارتاكياداسىندا جەڭىس تۇعىرىنا كوتەرىلدى. ال اۋدان ورتالىعىنداعى №105 قازاق ورتا مەكتەبىنەن تۇلەگەلى تۇرعاندا (2003ج) قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ازيا قۇرلىعى مەملەكەتتەرىنىڭ جاسوسپىرىمدەرى اراسىنداعى ءۇش چەمپيونات پەن ءبىر سپارتاكيادا ۇزدىكتەر شوعىرىنان كورىنگەن ول ءوزىنىڭ قاناتىنىڭ قاتايعانىن ءبىلدى. سوندىقتان كوپ ويلانباستان قورقىت اتا اتىنداعى قىزىلوردا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنە قۇجاتتارىن تاپسىرىپ، بىلتىر دەنە شىنىقتىرۋ ءپانىنىڭ مۇعالىمى ماماندىعى بويىنشا قولىنا ديپلومىن الدى. جانە بايىردان بەرگى باپكەرى ادىلبەك سەرىكباەۆ باسقاراتىن "سپورت كلۋبى" مەملەكەتتىك كوممۋنالدىق قازىنالىق كاسىپورىنعا جۇمىسقا ورنالاستى.
2004 جىلى تاشكەنت شاھارىندا ۇيىمداستىرىلعان جاستار اراسىنداعى سامبو كۇرەسىنىڭ ازيا چەمپيوناتىندا ەكىنشى ورىن العان باۋىرجان كەلەسى جىلى تمد مەملەكەتتەرى ماسكەۋدە وتكىزگەن سپورتتىق ويىنداردا ءۇشىنشى قاتاردا كەيىندەپ قالعانىنا ىشتەي وكىنسە دە ەش جاسىعان جوق. كەرىسىنشە دايىندىق جۇمىستارىن بۇرىنعىدان دا جۇيەلى جولعا قويىپ، تالماي تەر توكتى. قولى قالت ەتكەندە سپورت ساڭلاقتارى جايىندا جازىلعان كىتاپتار مەن گازەت-جۋرنالدارداعى ماقالالاردى وقيتىن. بۇل - زەيىنىن زەرىكتىرمەۋگە سەپتەستى. سەبەبى كۇندەلىكتى ءومىردىڭ ءوزىن ناعىز كۇرەس دەسەك، ال سپورت مىقتى مايتالمانداردىڭ مارتتىك مەكتەبى. وسىلايشا ءوزىن-ءوزى قايراعان قايسارلىعى مەن ۇستازى ۇيرەتكەن ءىلىمىنىڭ ناتيجەسىندە 2006 جىلى بىشكەك قالاسىنداعى كەزەكتى ازيا چەمپيوناتىندا فينالعا جولداما الىپ، اقتىق ايقاستىڭ ولجاسىن ءوز قورجىنىندا قالدىرۋدى كوزدەگەن قىرعىز جىگىتىن ايقىن باسىمدىقپەن ءمۇلت كەتىرگەنىن-ءدى. ودان كەيىن سامبودان ەرەسەكتەر اراسىنداعى ەل چەمپيوناتىندا ەكىنشى تۇعىرعا قايتا كوتەرىلگەن ول بىلتىر قازاق كۇرەسى بويىنشا قازاقستان كۋبوگىنىڭ يەگەرى اتاندى.
تۋعالى بەرى اراق پەن تەمەكىگە اۋەستەنبەگەن باۋىرجان يماندىلىققا ۇيىعان قىزمەتتەستەرىمەن بىرگە جۇما ناماز بەن ءدىني دارىستەرگە بارادى. سپورتپەن شۇعىلدانىپ جۇرگەن جاستارعا ايتار اقىلى مەن قويار تالابى دا ادامدى ازعىنداتاتىن جات ادەتتەردەن ساقتاندىرۋ.
ازىرگە بويداق جۇرگەن ونىڭ ارمانى ەلۋ بەستى ەڭسەرگەن اكەسى المامبەت پەن اناسى بەيبىتكۇلگە قۇراق-ۇشىپ قىزمەت جاساۋمەن بىرگە باۋىرلارى گۇلميرا مەن جاندوس، ايدوس پەن ەلدوستى سىيلايتىن كىشىپەيىل كەلىن اكەلىپ، شاڭىراقتى شاتتىققا بولەۋ.
- اكەم جاس كەزىندە ەركىن كۇرەسپەن اينالىسىپ، كەيىننەن القيلى سەبەپتەرمەن بۇل باعىتتاعى ىزدەنىسىن جالعاستىرا الماي قالعان. سوندىقتان سپورتتاعى سول ەسەسىن قايتارۋدى ءۇمىت ەتكەن ۇلى رەتىندە توقمەيىلسۋگە قاقىم جوق، - دەدى ب.رايسوۆ بىزبەن قوشتاسارىندا. - العا قويعان ماقساتىمدى ايتسام - سامبودان الەم چەمپيونى رەتىندە قازاق حالقىن جانە ءبىر قىرىنان جالپاق جۇرتقا تانىتۋ. سەبەبى بۇل سپورت ءتۇرى ۇلتتىق ونەرىمىزدىڭ تابيعاتىنا تىم جاقىن، كۇرەستىڭ ەرەجەسىندە اياقتان ۇستاۋ جوق. ءتيىستى ايلا-امالداردى تىك تۇرعان كەزدە پايدالانۋىڭ قاجەت. ال وتىرىپ لاقتىرۋ سىندى باسقا دا مۇمكىندىكتەردىڭ قولدانىلۋى سامبوعا لايىق. جىل سايىن 40-قا تارتا ءتۇرلى دەڭگەيدەگى سپورت جارىستارى وتكىزىلەتىن كيەلى ءوڭىردىڭ سوڭعى جىلدارى رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعىنا قازاق كۇرەسىندەگى تالانتتى تارلاندارىمەن دە كەڭىنەن تانىلعانى داۋسىز. العاشقى قارلىعاشتارداي تىڭنان توپ جارعان قوداروۆ المات پەن جۇماباەۆ مارات سىندى اعا بۋىن وكىلدەرىنە ەلىكتەپ وسكەن دوسىموۆ جاسۇلان مەن قۋاڭباەۆ ميرجان، توقبولاتوۆ نۇربول مەن رايسوۆ باۋىرجان بۇگىنگى بالاۋسا بالعىندارعا ۇلگى-ونەگە.
- وسى كەزگە دەيىن تالاي جامپوز جىگىتتەردى ۇكىلەپ، ءدۇبۇرلى دوداعا قوسقاندا ۇرپاقتار ساباقتاستىعى ۇزىلمەۋىن ۇدايى ەستەن شىعارماعان ەدىك. قۇدايعا شۇكىر كەيىنگى كەزدە سپورتتىڭ قاي تۇرىمەن دە جاتتىعاتىن جاستاردىڭ قاتارى ارتىپ كەلەدى، - دەدى قازاق كۇرەسى مەن سامبودان قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اعا جاتتىقتىرۋشىسى ءا. سەرىكباەۆ - ءاربىر شاكىرت وزىندىك ورنەگى جانە سۇبەلى ۇلەسى ارقىلى كيەلى وڭىردەگى ۇلتتىق ونەردى ودان ءارى دامىتىپ، ءورىسىن كەڭەيتە بەرمەك. باۋىرجان دا باسقالارمەن بىرگە ورال قالاسىندا سامبودان وتكىزىلەتىن وتاندىق كوماندالار قۇرامىندا ونەر كورسەتۋدىڭ ازىرلىگىندە ءجۇر. وسى ىرىكتەۋ تۋرىندا جوعارعى كورسەتكىشتەرگە قول جەتكىزسە، الەمدىك ارەنادا باق سىناۋى قاجەت. بۇلا بويىندا بابالارىنىڭ باتىرلىعى بار باعىلانىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك تاريحىندا قالدىراتىن قولتاڭباسى تاعى ءبىر چەمپيوندىق تيتۋلمەن تولىعارىنا سەنىمدىمىن جانە وعان نەگىز دە بار.
R.S: وتىز سپورت شەبەرى مەن 4 حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرىن قالىپتاستىرعان قارماقشى اۋدانىندا 2 بالالار مەن جاسوسپiرiمدەر سپورت مەكتەبi جۇمىس جاسايدى. جاڭاجول اۋىلىندا جىل باسىندا تاەكۆاندو بولiمشەسi ۇيىمداستىرىلسا، جۋىردا اۋدان ورتالىعىندا اۋىر اتلەتيكادان بەيجىڭ وليمپياداسىنىڭ چەمپيونى يليا يلين اتىنداعى زىلتەمىرشىلەر زالى اشىلدى. بۇل ماقساتقا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن بەس ميلليون تەڭگە بولىنگەن بولاتىن.
قىزىلوردا وبلىسى.