بۇل قۇجات جاستاردىڭ تابىستى الەۋمەتتەنۋى ءۇشىن جاعدايلار جاساۋعا جانە ونىڭ الەۋەتىن ەلدىڭ ودان ءارى دامۋىنا باعىتتاۋعا ىقپالىن تيگىزەدى.

قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى داۋرەن اباەۆ جاستار جىلىن وتكىزۋ بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تورت باستى بلوك بويىنشا ناقتى مىندەتتەر قويعانىن باياندادى:

· قولجەتىمدى ءبىلىم مەن تالانتتاردى قولداۋ;

· جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتۋ;

· الەۋمەتتىك قولداۋ;

· ازاماتتىق ۇستانىم مەن ەتنوسارالىق كەلىسىمدى، پاتريوتتىقتى نىعايتۋ.

تۇڭعىش پرەزيدەنت اتاپ وتكەندەي: «ەل كەلەشەگى جاس ۇرپاق تاربيەسىنە تىكەلەي بايلانىستى». سوندىقتان مەملەكەتتىك جاستار ساياساتىنىڭ ماقساتى – ولارعا تولىققاندى رۋحاني، مادەني، ءبىلىم بەرۋ، كاسىبي جانە فيزيكالىق تۇرعىدان جان-جاقتى قولداۋ ءبىلدىرۋ. بارلىق كورسەتىلگەن باعىتتاردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت جاستار جىلىن وتكىزۋ جونىندەگى جول كارتاسىن قابىلدادى. 23 قاڭتار كۇنى ۇلت كوشباسشىسى جاستار فورۋمى بارىسىندا جاستاردىڭ ءسوزىن تىڭدادى جانە ولاردىڭ ۇسىنىستارىن قۇجاتقا ەنگىزۋدى تاپسىردى.

ءبىرىنشى. بىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، جاس قازاقستاندىقتاردىڭ كاسىپتىك باعدارىن انىقتاۋعا باعىتتالعان «ءوزىڭدى تاپ» جوباسىن ىسكە قوسۋ. ياعني جاستارعا ءوزى قىزىعاتىن دۇرىس ماماندىق تاڭداۋىنا باعىت بەرۋ كەرەك.

ەكىنشى. ەلىمىزدىڭ ايماقتارىندا بۇركىتشىلەر ورتالىعىن اشۋ جانە دامىتۋ شارالارىن قابىلداۋ. جاتتىعۋ ورتالىقتارىن اشىپ، ءتۇرلى دەڭگەيدەگى جارىستار وتكىزىپ قانا قويماي، مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىمەن بىرىگىپ بۇل كونە ونەردى قازاقستانداعى ەتنوتۋريزمنىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتىنە اينالدىرۋ جوسپارلانعان.

ءۇشىنشى. ءوزىن-ءوزى قورعاۋ بويىنشا تەگىن شەبەرلىك-سىنىپتارىن وتكىزۋدى قاراستىرۋمەن جاستارعا ارنالعان سپورتتىق كلۋبتاردى دامىتۋ بويىنشا ءتيىستى شارالار قابىلداۋ.

ءتورتىنشى. ەلىمىزدەگى جوو-لارمەن جانە كوللەدجدەرمەن بىرىگىپ «ستۋدەنتتىك باستاما» دەپ اتالاتىن جالپىرەسپۋبليكالىق ۆولونتەرلەر قوزعالىسىن جانە جاس ۆولونتەرلەر بازاسىن قۇرۋ. وسىلايشا، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا، قارتتارعا، جەتىمدەر مەن جالعىزباستى، ءۇيسىز-كۇيسىز ادامدارعا كومەك كورسەتۋ.

بەسىنشى. مەديا سالانىڭ كەلەشەگىنەن ءۇمىت كۇتتىرەتىن جاس وكىلدەرىن تارتا وتىرىپ، قازاقستان ۇلتتىق برەندىن العا جىلجىتۋعا باعىتتالعان جاڭا قۇرالدار جاساۋ.

وسىلايشا، بۇگىنگى تاڭدا جول كارتاسىنىڭ جوباسى 89 تارماقتان تۇرادى جانە بەس باعىتى بار.

ءبىرىنشى باعىت – ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن جاستاردى باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋ. نۇر-سۇلتان، الماتى مەن شىمكەنت قالالارىندا جىل سايىن جاس ماماندارعا ارنالعان مىڭعا جۋىق جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي تۇرعىزۋ جوسپارلانعان. ول باسپانالار كاسىپورىنداردا، اۋىل شارۋاشىلىعى مەن بيۋدجەتتىك مەكەمەلەردە، عىلىم سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىن جاس ماماندارعا، جاڭا ءىس باستاعان كاسىپكەرلەرگە ارنالىپ سالىنادى. وتباسىنداعى بالا سانى، ارنايى كۇتىمدى قاجەت ەتەتىن بالا تاربيەلەپ وتىرعاندار، تولىق ەمەس وتباسىلار جانە تاعى باسقا فاكتورلار دا ەسكەرىلەتىن بولادى.

ەكىنشى باعىت – جاستاردى ەڭبەكپەن قامتۋ. «جاس كاسىپكەر» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ قاراستىرىلعان. ءۇش جىلدىڭ ىشىندە 60 مىڭنان استام جاس كاسىپكەرلىك نەگىزدەرى بويىنشا وقىتىلادى. اۋىلداعى جاستارعا 15 مىڭ شاعىن نەسيە بەرۋ جوسپارلانعان. ال جاڭا بيزنەس-يدەيالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن 30 مىڭنان اسا مەملەكەتتىك گرانت بولىنەدى.

ءۇشىنشى باعىت – ءبىلىم بەرۋ مەن ۆولونتەرلەر ۇيىمدارىن دامىتۋ. قازىر «جاس مامان» دەپ اتالاتىن باعدارلاما ازىرلەنىپ جاتىر. وسى باعدارلاما ارقىلى سۇرانىسقا يە 100 يندۋستريالدى جانە سەرۆيستىك كاسىپ بويىنشا ماماندار دايىندالادى. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار 3 جىل بويى ەلىمىزدەگى 20 الدىڭعى قاتارلى جوو مەن 180 كوللەدجدىڭ بازاسىندا، ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىنەن 200 مىڭ جاستى قامتۋمەن جۇزەگە اسادى.

«اشىق ۋنيۆەرسيتەت» جوباسىنا بارلىق جوعارى وقۋ ورىندارى مەن كوللەدجدەردى قوسۋ دا جوسپارلانعان. سونىمەن قاتار ىرگەلى ءارى قولدانبالى زەرتتەۋلەردى گرانتتىق قارجىلاندىرۋ جىلىنا 3 ميلليارد تەڭگەگە ۇلعايتىلاتىن بولادى. ۆولونتەرلىق شارالارعا بەلسەنە قاتىسىپ جۇرگەن ستۋدەنتتەردىڭ شاكىرتاقىسى 30%-عا كوبەيتىلەدى.

ءتورتىنشى باعىت – جاستاردىڭ الەۋمەتتىك بەلسەندىلىگىن دامىتۋ. «جاسىل ەل» قوزعالىسىنىڭ نەگىزىندە «جاسىل قالا – جاسىل اۋىل» جالپىۇلتتىق جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ قاراستىرىلىپ وتىر. قۇرىلىس كومپانيالارىندا ستۋدەنتتىك قۇرىلىس وتريادتارى ءۇشىن كۆوتا بولىنەدى. 2025 جىلعا دەيىنگى اسكەري-پاتريوتتىق تاربيەلەۋ باعدارلاماسى جانە تاعى باسقالارى ازىرلەنەدى.

بەسىنشى باعىت – بۇل جاس وتباسىلاردى، دەنساۋلىق پەن الەۋمەتتىك ينكليۋزيۆتىلىكتى قولداۋ بويىنشا شارالار كەشەنى. مىسالى، ايماقتىق جاستار چەمپيوناتى مەن ستۋدەنتتەر ۋنيۆەرسيادالارىن جاپپاي وتكىزۋ تاجىريبەسىن جاڭارتۋ جوسپارلانعان. جوسپاردىڭ اياسىندا بىرقاتار كەشەندى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ قاراستىرىلعان. ولاردىڭ ىشىندە ءتۇرلى جاستار ساناتىن الەۋمەتتەندىرۋ، ءسۋيتسيدتىڭ الدىن-الۋ، وتباسى ينستيتۋتىن نىعايتۋ جانە وتباسىلىق قۇندىلىقتاردى العا جىلجىتۋ، دارىندى جاستاردى قولداۋ جانە تاعى باسقا باعىتتار بار.

جالپى، اتالعان باعىتتاردىڭ بارلىعىن جۇزەگە اسىرۋ جاس وتباسىلاردىڭ الەۋمەتتىك احۋالىن ارتتىرۋعا، ادامي كاپيتالىنىڭ ساپاسىن وسىرۋگە، سونداي-اق جاستاردىڭ ءتۇرلى ساناتتارىنىڭ ءتيىمدى الەۋمەتتەنۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى.

ماسەلەنى قاراۋ بارىسىندا جاستارمەن جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستار تۋرالى باياندامامەن جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى ا. مىرزاحمەتوۆ پەن شىمكەنت قالاسىنىڭ اكىمى ع. ءابدىراحىموۆ بايانداما جاسادى.

قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى گ. ابدىقالىقوۆا پارلامەنت سەناتىندا قارالىپ جاتقان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە وزگەرىستەردە جاستار جىلىن وتكىزۋگە 24,6 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعانىن اتاپ ءوتتى جانە بارلىق مينيسترلىكتەردى جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستارعا بەلسەنە اتسالىسۋعا شاقىردى. بۇل ورايدا نەگىزگى ماسەلەلەر جاستاردى جۇمىس ورىندارىمەن قامتۋ، ءوز ءىسىن اشۋعا گرانت ۇسىنۋ، جاستار ءىس-تاجىريبەسى ماسەلەسىنە ەرەكشە كوڭىل ءبولۋ بولىپ تابىلادى. سوندىقتان بۇل الەۋمەتتىك بلوك مينيسترلىكتەرىنە عانا ەمەس، باسقالارىنا دا قاتىستى.

تۇپنۇسقا: primeminister.kz

Abai.kz