قازاقستان جاعدايىنداعى پروتەكتسيونيزم ساياساتتانۋشى ە. سايروۆتىڭ ايتقانىنداي "باسشىلار وزدەرىنىڭ تۋعان-تۋىستارىن، قىزمەتتىك قۇزىرىن پايدالانا وتىرىپ، شەندى-شەكپەندى ورىندارعا قويادى" دەگەن ءبىر ماعىناعا سىيمايدى(Abai.kz). ونىڭ اۋقىمى كەڭىرەك:
1. "قازاقستاندىق پروتەكتسيونيزمنىڭ" (قپ) نەگىزگى ماقساتى - "تۋىستىق قاتىناستارعا", ياعني - "تۋىستارىن قارىق قىلۋ" ەمەس، ەڭ الدىمەن "جەمقورلىققا", ياعني - "مەملەكەت پەن حالىقتىڭ بايلىعىن توناۋعا، قالتاسىنا باسۋ".

2. مۇنداعى "تۋىستىڭ ءرولى" ۇرى ماقساتقا ، ياعني - "تۋىستار ساتپايدى (ۇستاپ بەرمەيدى)" دەگەن قازاقى سەنىمگە سۇيەنەدى. بۇل جەردە پروتەكتسيونيستىڭ ەمەشەگى "تۋىسىم" دەپ ەزىلىپ تۇرعان جوق - ءادىل دە شىنشىل تۋىسىن التى شاقىرىمعا "ايداپ تاستاۋى" دا مۇمكىن!

3.قازاقستاندىق پروتەكتسيونيزم - تۋىستان وزگە "دوستاردى", "كۋرستاستاردى", تىپتەن - "دامبال باجالاردى" دا قابىلداي بەرەدى... باستىسى - ەكىارادا ءبىر وڭاشا قۇپيا بولۋى!

4. ق. پروتەكتسيونيزمى - تونالۋى مۇمكىن قارجىنىڭ كولەمىنە تولىق تاۋەلدى. سوعان سايكەس "تۋىستىڭ" (دوستىڭ، كۋرستاستىڭ، دامبال باجانىڭ جانە ت.ت.) ادامدىق جانە كاسىبي ساپاسىنا، بىلىكتىلىگىنە ءمان بەرىلەدى. بىراق ونداعى "ادام ساپاسى" قوعامعا، مەملەكەتكە ەمەس، "جەكە مۇددەگە" قىزمەت ەتۋگە باعىتتالعان بولۋى ءتيىس.

5. قپ - تامىرى ءالسىز قۇرىلىم. ول كۇشەيگەن ساتتە ءبارىن ۋىسىندا ۇستايتىن كەيىپكە ەنەدى. ال ءبىر "ساتسىزدىك" بولعان جاعدايدا - بۇرىنعى تۋىستار مەن دوستار، باجالار ءبىر-بىرىنە قاس جاۋلارعا اينالادى. ءبىر-ءبىرىن ءتۇتىپ جەيدى!
6. ولاردىڭ ءوز ىشىندە ۇلكەن باسەكەلەستىك بولادى. ول قپ-ءدى ىشتەن شىرىتەتىن ءىرىڭ سياقتى ساسىق نارسە.

7. پروتكەتسيونيزم ادامزاتتىڭ بارلىق ۋاقىتىندا بولعان، بولا بەرەدى. ادام ومىردە ول جاعىمدى قۇبىلىس! ادامي قاتىناستا ونىڭ استارىندا مەيىرىمدىلىك جاتادى. بىراق، بيلىك پەن ءبولىسۋ كەزىندە بۇل زاڭدىلىق - ءوزىنىڭ قاراما-قارسى ماعىناسى - زۇلىمدىق پەن قىلمىسقا اينالىپ شىعا كەلەدى. سوندىقتان، قوعام ءۇشىن تۇلعانىڭ تاريحي ءرولى ماڭىزدى. تۇلعا بولمىسى - قوعامعا ءادىل قىزمەت ەتۋگە باعىتتالسا - ول قوعام باقىتقا كەنەلەدى ء(ال فارابي).
بىراق، كوبىنە، پروتەكتسيونيزمدى حامەلەون سياقتى مىڭ قۇبىلتاتىندار - ادامنىڭ (جالعان تۇلعانىڭ) ءوزى!

ءابدىراشيت باكىرۇلى

Abai.kz