2006 جىل. ساق ويىننىڭ سالتاناتى
باسى: ويدان تويعا دەيىن
جالعاسى: تۇڭعىشتىڭ قىزىعى مەن قيىندىعى
جالعاسى: ساياساتتىڭ سالقىنى: ءىى چەمپيونات. 1934 جىل. يتاليا
جالعاسى: پوتستسونىڭ قايتالانباس قولتاڭباسى
جالعاسى: تۇتاس ۇلتتى قايعىرتقان گول
جالعاسى: ءالپى ەتەگىندەگى اۋلا فۋتبولى
جالعاسى: ۇلى جاڭالىقتار ۋاقىتى
جالعاسى: گاررينچانىڭ چەمپيوناتى
جالعاسى: ۇرلانىپ-تابىلعان كۋبوك
جالعاسى: 1970 جىل. قوش، «التىن نيكە»!
جالعاسى: 1974 جىل. «تۇتاسقان فۋتبولدىڭ» تۇعىرى
جالعاسى: دەر كەزiندە قۇرتىلعان مۇرت
جالعاسى: 1982 جىل. كاتتەناچچو جانە قارسى شابۋىل
جالعاسى: مايتالمان مارادونا جانە... «قۇدايدىڭ قولى»
جالعاسى: پەنالتي تەبۋدەن جارىس
جالعاسى: 1994 جىل. 24 جىل كۇتكەن جەڭىس
جالعاسى: 1998 جىل. جاڭا فورمات – جاڭا چەمپيون
جالعاسى: 2002 جىل. فۋتبولدىڭ جەڭىسى
XVءىءىى چەمپيونات. 2006 جىل. گەرمانيا
الەم چەمپيونى – يتاليا
كۇمىس جۇلدەگەر – فرانتسيا
قولا جۇلدەگەر – گەرمانيا
«ەي، جىگىتتەر! قايىرلى تاڭ!»
2002 جىلدىڭ 25 ساۋىرىندە قازاقستان فۋتبول فەدەراتسياسى ۋەفا قۇرامىنا ءوتتى. ءسويتىپ، ءXVىىى چەمپيوناتتان باستاپ، ەلىمىزدىڭ فۋتبولشىلارى ىرىكتەۋ سىنىندا ەۋروپا ايماعىندا وينايتىن بولدى. كوماندامىزدىڭ قارت قۇرلىقتاعى العاشقى قادامى اسا ءساتتى بولا قويعان جوق: 12 ويىندا نەبارى ءبىر-اق ۇپاي ولجالاعان باس باپكەر س.تيموفەەۆتىڭ جىگىتتەرى ەڭ سوڭعى – 7-ورىندا قالدى. ءبىزدىڭ توپتان تۇڭعىش رەت الەمدىك دوداعا جولداما العان ۋكراينا توپ جاردى. بۇل – ەۋروپالىق ىرىكتەۋ توپتارىنداعى جالعىز سەنساتسيا ەدى، ال افريكادا كىل مىقتىلاردىڭ ءبارى ءسۇرىنىپ، ناتيجەدە كوت-د'يۆۋار، گانا، توگو جانە انگولا قۇرامالارى تاريحتا ءبىرىنشى رەت فينالدىق سىنعا قاتىستى. تاعى ءبىر جاڭالىق – وسى دودادان باستاپ الەم چەمپيونى فينالدىق سىنعا بىردەن جولداما الماي، وزگەلەرمەن بىرگە ىرىكتەۋگە قاتىساتىن بولدى.
فينالدىق ءتۋرنيردىڭ تۇساۋىن كەسكەن گەرمانيا جانە كوستا-ريكا كوماندالارى التى گول سوعىپ، جانكۇيەر قاۋىمدى ابدەن ريزا ەتتى (ەسەپ 4:2). بۇل – بەتاشار ماتچتار ءۇشىن ناعىز رەكورد ەدى. بۇعان دەيىنگى ۇزدىك كورسەتكىش – 1998 جىلعى ءۇش گول بولاتىن. سونداي-اق نەمىس كلوزە مەن كوستاريكالىق ۆانچوپە قوس-قوستان دوپ سوعىپ، تۇڭعىش كەزدەسۋلەردىڭ مەرگەندەرىنە اينالدى. الايدا «ا» توبىنان كەلەسى كەزەڭگە چەمپيونات قوجايىندارىمەن بىرگە ەكۆادور شىقتى. بۇل كوماندا پولشانى دا، كوستا-ريكانى دا ايقىن باسىمدىقپەن جەڭىپ، دودا اقجولتايلارىنىڭ ءبىرى بولدى.
«ۆ» توبىنداعى العاشقى ويىندا مۇنداي دوداعا ءبىرىنشى رەت قاتىسىپ وتىرعان ترينيداد جانە توباگو قۇراماسى شۆەدتەردەن ۇپاي جىرىپ الدى (0:0). كاريب تەڭىزىنىڭ ءبىر پۇشپاعىندا ەلەۋسىز جاتقان شاعىن عانا ەلدەن كەلگەن جىگىتتەر سوسىن اعىلشىندارعا دا لايىقتى قارسىلاس بولا ءبىلدى. 83-مينۋتقا دەيىن مۇندا دا قاقپا قۇلپى اشىلماي تۇردى. انگليا قۇراماسىنىڭ تىلەۋلەستەرى گولدان مۇلدە كۇدەر ءۇزىپ، ءوز ويىنشىلارىن اشىق مازاقتاۋعا كوشكەن كەزدە بەكحەمنىڭ وڭ قاناتتان اۋەلەتە بەرگەن پاسى سورايعان كراۋچتىڭ باسىن ءدال تاپتى-اۋ ايتەۋىر! ارتىنشا «جەتىنشى ءنومىرلى قۇتقارۋشىنىڭ» جانە ءبىر ىڭعايلى پاسىن ءتيىمدى پايدالانعان دجەررارد ەسەپتى ەسەلەدى.
بۇل جەڭىس اعىلشىن جۇرتشىلىعىنىڭ ءپاس كوڭىلىن ءسال دە بولسىن كوتەرگەندەي ەدى. ويتكەنى ءبىرىنشى تۋرداعى سۇمدىق ءىش پىستىرارلىق انگليا – پاراگۆاي ماتچى بۇكىل جانكۇيەر قاۋىمدى رەنجىتكەن بولاتىن. پاراگۆايلىق قورعاۋشى گاماررا 3-مينۋتتا ابايسىزدا ءوز قاقپاسىنا گول سوعىپ العان سوڭ، قالعان ۋاقىت «جابىق ەسىك جاعدايىندا» ءوتتى. راس، ۇتىلىپ جاتقان لاتىنامەريكالىقتار شاما-شارقىنشا شابۋىل جاساۋعا تىرىستى-اق، ال اعىلشىندار تاراپىنان ءجاي فۋتبول ويناۋعا دەگەن دە تالپىنىس بايقالمادى. ەكىنشى تايمدا ءتىپتى تريبۋنادان «ەي، جىگىتتەر، قايىرلى تاڭ! ويانساڭدارشى! بۇل الەم چەمپيوناتى ەمەس پە؟» دەگەن ايعاي ەستىلىپ، ەل نارازىلىعىن اشىق بىلدىرە باستادى. وعان قىڭعان ويىنشى بولعان جوق.
تەك ءۇشىنشى تۋردا عانا سۆەن-گوران ەريكسسون باپتاعان بريتاندىق كوماندا ءوزىنىڭ قايدا جانە نە ءۇشىن كەلگەنىن ەسىنە تۇسىرگەندەي، ەرەكشە ەرىك-جىگەرمەن قيمىلدادى. ولار ەكى رەت العا شىقتى، ەكەۋىندە دە شۆەدتەر تارازى باسىن تەڭەستىرىپ ۇلگەردى. ايتپاقشى، وسى ويىندا شۆەد شابۋىلشىسى ماركۋس اللبەك سوققان دوپ – الەم چەمپيوناتتارى تاريحىنداعى 2000-گول ەدى.
گرەم پولل قويعان «كونتسەرت»
جۇرتشىلىق «ءولىم توبى» دەپ ايدار تاققان «س» تورتتىگىنەن ارگەنتينا مەن گوللانديا وزىپ شىقتى. ەكى كوماندا دا توپتاعى قوس قارسىلاسىن ۇتىپ، سوڭعى تۋر الدىندا-اق كەلەسى كەزەڭگە جولداما الىپ قويدى. سوندىقتان بولار، بۇلاردىڭ ءوزارا ماتچى «جۇلدىزدار شايقاسىنان» گورى جولداستىق كەزدەسۋگە كوبىرەك ۇقسادى. ناتيجەدە ارگەنتينا ءبىرىنشى ورىن الدى، ويتكەنى ونىڭ دوپ ايىرماسى اناعۇرلىم جاقسى ەدى. بۇعان سەبەپ – باس باپكەر حوسە پەكەرمان شاكىرتتەرىنىڭ سەربيا/چەرنوگوريانى 6:0 ەسەبىمەن تالقانداۋى. ءبىرىنشى تۋردا گوللانديادان جەڭىلگەن بالقاندىقتار بۇل جولى قارسىلاسىمەن اشىق فۋتبول ارقىلى ايقاسپاق ەدى، العاشقى جارتى ساعاتتا-اق ەكى گول جىبەرىپ الدى. ەكىنشى تايمدا كەجمان الاڭنان قۋىلعان سوڭ، ولاردىڭ ءۇمىتى ءبىرجولا ءۇزىلدى. ءبىر قىزىعى، وسى ماتچتا ارگەنتينانىڭ ويىنعا كەيىننەن قوسىلعان 3 فۋتبولشىسى دا گول سوقتى (تاريحتاعى ءبىرىنشى جاعداي)! ولاردىڭ قاتارىندا فينالدىق تۋرنيرلەردە تۇڭعىش رەت الاڭعا شىققان مەسسي مەن تەۆەس تە بار ەدى.
«D» توبىنان پورتۋگاليا مەن مەكسيكا ۇزدىك شىقتى. انگولا ءوزىنىڭ بۇرىنعى مەتروپولياسىن قاپى قالدىرۋعا قانشا تىرىسسا دا، شاماسى كەلمەدى: پاۋلەتانىڭ باسەكە باستالا بەرە-اق سوققان دوبى 2002 جىلعى الەم چەمپيونى، برازيليالىق مامان لۋيز فەليپە سكولاري باپتاعان پورتۋگال كومانداسىنا جەڭىس سىيلادى. ال يران بولسا، جالپى العاندا جامان ويناماعانىمەن، توپ جەڭىمپازدارىنا ەسە جىبەرىپ، انگولامەن عانا تەڭ ءتۇستى.
«ە» توبىندا يتاليا قۇراماسى جەڭىمپاز اتاندى. گانانى دا، چەحيانى دا بىردەي ەسەپپەن ۇتقان ولار اقش كومانداسىمەن عانا ۇپاي ءبولىستى. كەزىندە ەكى رەت الەمدىك چەمپيوناتتاردىڭ كۇمىس جۇلدەسىن ولجالاعان داڭقتى چەحوسلوۆاك فۋتبولىنىڭ فيفا تانىعان زاڭدى مۇراگەرى – چەحيا قۇراماسى ءوزىنىڭ سلوۆاكيادان ءبولىنىپ، جەكە ەل رەتىندە قاتىسقان تۇڭعىش ءتۋرنيرىن ءساتسىز وتكىزدى. جارىستى ءىرى جەڭىسپەن باستاسا دا، ودان سوڭ گانا كومانداسىنىڭ تەگەۋرىنىنە توتەپ بەرە المادى. ەگەر گيان پەنالتيدى باعاناعا سوقپاي، توردى ءدال كوزدەگەندە، مۋنتاري مەن پيمپونگ گول سوعاتىن تاماشا مۇمكىندىكتەردى ءمۇلت جىبەرىپ الماعاندا، پ.چەح ءوز قاقپاسىن قانشاما قاۋىپتەن قۇتقارىپ قالماعاندا، ەسەپ ءتىپتى ماسقارا بولار ەدى. سوڭعى تۋردا تورەشى «ويلاپ تاپقان» پەنالتيدىڭ ارقاسىندا اقش-تى دا ۇتقان افريكالىقتار 2-ورىن الدى.
«ع» توبىندا ويناعان الەم چەمپيونى – برازيليا قينالماي-اق توپ جەڭىمپازى اتاندى. قۇراما تىزگىنىن قايتا ۇستاعان كارلوس البەرتو پاررەيرا 4-4-2 تاكتيكالىق جۇيەسىنە ادالدىق تانىتتى. جاپونيامەن كەزدەسۋدە رونالدو قوس دوپ سوعىپ، داڭقتى گ.ميۋللەردى قۋىپ جەتتى. ايتپاقشى، جاپون قۇراماسىن ايگىلى برازيليالىق مامان زيكو جاتتىقتىردى. ونىڭ كومانداسى ءتۋرنيردى ءساتتى باستاۋعا جاقىن ەدى. اۆستراليامەن ويىننىڭ 84-مينۋتىنا دەيىن كۇنشىعىس ەلىنىڭ فۋتبولشىلارى 1:0 ەسەبىمەن ۇتىپ تۇردى. الايدا گۋس حيددينك جەتەكشىلىگىندەگى اۆستراليالىقتار اينالدىرعان التى مينۋتتىڭ ىشىندە ءۇش دوپ سوعىپ، ناتيجەنىڭ استاڭ-كەستەڭىن شىعاردى! جانە ول گولداردىڭ ءبارىن دە الاڭعا ەكىنشى تايمدا شىققان ويىنشىلار سوقتى.
ەكىنشى ورىن ءۇشىن حورۆاتيا مەن اۆستراليا ايقاستى. ويىننىڭ باستى «قاھارمانى» – اعىلشىن تورەشىسى گرەم پولل بولدى. ونىڭ، حورۆاتتاردىڭ قاقپاسىنا ەكى رەت پەنالتي بەلگىلەمەي قويعانى ءوز الدىنا، شيمۋنيچكە... ءۇش سارى قارتوچكا كورسەتتى! 61 جانە 89-مينۋتتاردا ءتارتىپ بۇزعان حورۆات قورعاۋشىسىنا ول ەكى رەت ەسكەرتۋ بەردى – ال بۇل دەگەنىڭىز اۆتوماتتى تۇردە الاڭنان قۋىلۋ ەمەس پە؟ راسىندا دا، تەلەەكران شيمۋنيچكە بەرىلگەن ەكى سارى قاعازدىڭ بىرىگىپ، قىزىلعا اينالعانىن كورسەتتى. ال پولل... ونى مۇلدە ۇمىتىپ كەتتى. تەك نەگىزگى ۋاقىتقا قوسىلعان مينۋتتاردىڭ تورتىنشىسىندە عانا تاعى دا دورەكىلىك تانىتقان حورۆاتقا جانە ءبىر ەسكەرتۋ بەرىپ جاتىپ... ونىڭ ءۇشىنشى ەكەنىن اڭعاردى! ءسويتىپ، توسقالتاسىنان سالتاناتتى تۇردە قىزىل قاعازدى الىپ شىقتى... تەڭ ويىن اۆستراليا ءۇشىن ءتيىمدى بولدى، ايتپەگەندە «قاتەلىكتەر كومەدياسىنىڭ» سوڭى جانجالعا ۇلاسۋى مۇمكىن ەدى.
ۇتىلسا دا – 0:4, ۇتسا دا – 4:0!
«G» توبىنداعى وڭتۇستىك كورەيا – توگو ماتچى باستالار الدىندا توگو ءانۇرانىنىڭ ورنىنا... وڭتۇستىك كورەيانىڭ ءانۇرانى قايتا شىرقالدى. ءوز قاتەلىگىن كەيىن بايقاعان ۇيىمداستىرۋشىلار كەشىگىپ بولسا دا، افريكالىق مەملەكەتتىڭ ءانۇرانىن قويىپ ۇلگەردى. ءبىرىنشى تايمدا توگو كومانداسى باسىمىراق ويناعانىمەن، ۇزىلىستەن كەيىن قارقىندى كۇشەيتكەن ازيالىقتار قاتارىنان ەكى دوپ سوعىپ، جەڭىسكە جەتتى. گوللاند باپكەرى ديك ادۆوكات جاتتىقتىرعان كورەيلەر كەلەسى تۋردا فرانتسيامەن دە ۇپاي ءبولىستى. ءادىلىن ايتۋ كەرەك، تورەشى قاتەلەسىپ، ويىننىڭ 32-مينۋتىندا ۆيەيرا سوققان گولدى ەسەپتەمەدى: تەلەقايتالاۋدا دوپتىڭ قاقپا سىزىعىنان ءسال ىشكەرى وتكەنى انىق كورىندى. بۇل توپتان كىمنىڭ وزىپ شىعارى سوڭعى تۋردا شەشىلدى – كورەيلەردەن باسىم تۇسكەن شۆەيتساريا مەن توگونى ۇتقان فرانتسۋزدار 1/8 فينالعا ءوتتى.
بۇرىنعى دوپ دودالارىندا تالاي وكىلى كسرو قۇراماسى ساپىندا ونەر كورسەتكەن ۋكراينا تاۋەلسىز ەل رەتىندە قاتىسقان العاشقى چەمپيوناتىن وتە ءساتسىز باستادى: «ن» توبىنداعى بەتاشار ويىندا ولەگ ءبلوحيننىڭ شاكىرتتەرى يسپانيادان شاشىلىپ ءتۇستى – 0:4! 13-مينۋتتا حابي الونسو بۇرىشتان بەرىلگەن دوپتى تورعا ءدال باعىتتادى، 17-مينۋتتا ۆيليا تەپكەن ايىپ دوبى توسقاۋىلدا تۇرعان ۆاششۋكتىڭ باسىنا ءتيىپ، باعىتىن وزگەرتتى دە، قاقپاشى شوۆكوۆسكيدى تاعى سان سوقتىردى. وسى ەكى گول ۋكرايندىقتاردى ەسەڭگىرەتىپ تاستادى. ەكىنشى تايم باستالا بەرە تورەشى ايىپ الاڭىنا ۇمتىلعان توررەستى جەيدەسىنەن ءسال تارتقىلاعانى ءۇشىن-اق بايعۇس ۆاششۋكتى الاڭنان قۋىپ، پەنالتي بەلگىلەدى (ويىن ەرەجەسى ايىپ الاڭىنىڭ سىرتىندا بۇزىلعان ەدى، وندا دا – بۇزىلعان بولسا). ناتيجەنى وزگەرتۋگە دەگەن ءۇمىت وتى وسىلاي ءسوندى.
ابدەن اشىنعان ۋكرايندىقتار بار اشۋىن ساۋد ارابياسىنان الدى: مۇندا دا – ەسەپ 4:0! ۋكراينانىڭ فينالدىق سىنداعى تۇڭعىش گولىن قورعاۋشى رۋسول... تىزەسىمەن ەنگىزدى. سوسىن رەبروۆتىڭ الىستان باعىتتاعان سوققىسىن اراب قاقپاشىسى زايەد تويتارا المادى. ال ۇزىلىستەن سوڭ شەۆچەنكو مەن كالينيچەنكو ەسەپتى ەسەلەي ءتۇستى... شەشۋشى ويىندا ءتۋنيستى دە ۇتقان (1:0) ءبلوحيننىڭ كومانداسى ەكىنشى ورىنعا يە بولدى.
1/8 فينال ساتىسىندا تاڭ قالارلىق ناتيجەلەر بولا قويعان جوق. نەمىستەر شۆەدتەردى ۇتتى. برازيليا گانادان ايقىن باسىم ءتۇستى. ماتچتىڭ 5-مينۋتىندا كاكا تاماشا پاسىمەن رونالدونى قاقپاشىمەن جەكپە-جەك شىعارىپ ەدى، شابۋىلشى ونى الداپ ءوتىپ، ەسەپ اشتى. بۇل – رونالدونىڭ الەم چەمپيوناتتارىنداعى 15-گولى ەدى! دەمەك، تاعى ءبىر رەكورد جاڭاردى: وسىعان دەيىن 14 گولمەن كوش باستاپ كەلگەن گ.ميۋللەر ەكىنشى تۇعىرعا سىرعىدى. ارگەنتينا مەكسيكانى قوسىمشا ۋاقىتتا عانا تىزە بۇكتىرە الدى. اعىلشىندار ەكۆادوردى بەكحەمنىڭ شەبەر سوققان ايىپ دوبى ارقىلى ۇتتى.
ءبىر ويىندا – 4 قىزىل كارتوچكا!
پورتۋگاليا – گوللانديا ماتچىندا رەسەيلىك تورەشى يۆانوۆ 4 فۋتبولشىنى الاڭنان قۋىپ شىقتى! بۇل – بۇرىن-سوڭدى بولىپ كورمەگەن «رەكورد». وعان قوسا ويىنشىلارعا 16 سارى كارتوچكا كورسەتىلدى. كەزدەسۋ ءتاپ-ءتاۋىر-اق باستالىپ ەدى، ءبىرىنشى تايمنىڭ سوڭىنا قاراي ەكى جاق تا دورەكىلىككە ۇرىندى. بۋلاحرۋزبەن سوقتىققان ك.رونالدۋ جاراقات الىپ، 34-مينۋتتا-اق الاڭنان كەتۋگە ءماجبۇر بولدى. تورەشى بۇزاقىلارعا ءاۋ باستان قاتاڭدىق تانىتۋى كەرەك ەدى. يۆانوۆ بولسا، اۋەلگى جارتى ساعاتتا ولاردى تىم ەركىنسىتىپ الدى، ال ول ءوز بيلىگىن ورناتۋعا كىرىسكەن كەزدە ءبارى دە كەش بولاتىن: ابدەن «قانى قارايعان» قارسىلاستار قازىنىڭ دەگەنىنە باعىنۋدان قالعان-دى. اسىرەسە ەكىنشى تايمدى فۋتبول ەمەس، سوعىس دەسە دە ارتىق بولماس ەدى.
يتاليا – اۆستراليا كەزدەسۋىندە دە باستى ءرولدى تورەشى ورىندادى. تەڭ دارەجەدە ءوتىپ جاتقان ويىن قوسىمشا ۋاقىتقا ۇلاساتىنداي كورىنگەن. 50-مينۋتتا-اق ءبىر ويىنشىسى (ماتەراتستسي) الاڭنان قۋىلعان يتالياندىقتار ءۇشىن جاعداي قيىنداي تۇسكەن-ءدى. 90 مينۋت ءبىتىپ، تورەشى قوسقان 5 مينۋت تا تۇگەسىلەر شاقتا قورعاۋشى گروسسو سول قاپتالدان قارسىلاستىڭ ايىپ الاڭىنا ەندى. اۆستراليالىق نيلل ونى بوگەمەك بولىپ، جولىنا كولدەنەڭدەي قۇلادى. گروسسو بولسا، دوپتى ودان اسىرا وتكىزىپ جىبەرىپ، ءوزى جەردە جاتقان نيللدىڭ ۇستىنەن اتتاپ وتپەي، ادەيى ءسۇرىنىپ جىعىلدى. يسپاندىق قازى مەدينا كانتالەحو بىردەن 11 مەترلىك نۇكتەنى نۇسقادى! توتتي پەنالتيدى ءدال سوقتى.
شۆەيتساريا – ۋكراينا ماتچىندا 120 مينۋت بويى ەسەپ اشىلعان جوق. جالپى 2006 جىلعى شۆەيتساريا قۇراماسى – ءوز قاقپاسىنا بىردە-ءبىر دوپ جىبەرمەگەن تاريحتاعى جالعىز كوماندا (4 ويىندا). دەگەنمەن پەنالتي سەرياسىندا ولاردىڭ قاقپاشىسى تسۋبەربيۋلەردىڭ ءۇش رەت توردان دوپ الۋىنا تۋرا كەلدى. ال ونىڭ ۋكرايندىق ارىپتەسى شوۆكوۆسكي بۇل سەريادا ءوز قاقپاسىنا بىردە-ءبىر گول جىبەرگەن جوق! ول ەكى سوققىنى كەرى قايتاردى، ءۇشىنشىسى ماڭدايشاعا ءتيدى. دەمەك، ۋكراينا – الەمدىك دوپ دودالارى تاريحىندا پەنالتي سەرياسىندا ەشقانداي گول جىبەرمەگەن ءبىرىنشى كوماندا.
رونالدينونىڭ كوز جاسى
توپتىق كەزەڭدە كۇشتى ويناعان يسپانيا قۇراماسى فرانتسيادان ۇتىلىپ قالدى. تۋرنير باستالار الدىندا زيدان «بۇل – مەنىڭ سوڭعى چەمپيوناتىم، ول بىتكەن بويدا مەن فۋتبولمەن قوشتاسامىن» دەپ مالىمدەگەن ەدى. جۋرناليستەر پلەي-وفف كەزەڭىنىڭ ءار ويىنىن «بۇل، بالكىم، زيداننىڭ اقىرعى رەت الاڭعا شىعۋى شىعار؟» دەپ كۇتۋمەن ءجۇردى. اقىرىندا ونى «زەينەتكە» 1/8 فينالدا-اق شىعارىپ سالۋدان ۇمىتتەنگەن يسپاندىقتاردىڭ وزدەرى ەلدەرىنە ەرتە قايتۋعا ءماجبۇر بولدى. زيدان ءوزى دە گول سوقتى، ۆيەيراعا دا پاس شىعارىپ بەردى، جالپى، جاس كۇنىندەگىدەي جاسال الاڭدا قالاۋىنشا ويناق سالدى. راس، لۋيس اراگونەس بۇل كەزدە «جەڭىلمەيتىن يسپان ەسكادريلياسىن» جاساقتاۋدى ەندى باستاعان-دى. ۆيليا، توررەس، ينەستا سەكىلدى بولاشاق جەڭىمپاز بۋىننىڭ العاشقى قادامى وسىلاي ءساتسىز بولدى. قاتارىنان ءۇش ءىرى دودانى جەڭىپ الاتىن داڭقتى «فۋريا روحانىڭ» قالىپتاسۋىنا ءالى ەكى جىل بار ەدى...
ءسويتىپ، پلەي-وفف كەزەڭىندە فرانتسيانىڭ ويىنى تۇلەپ سالا بەردى. اسىرەسە «زەينەتكە» شىعۋعا اسا اسىعىستىق تانىتپاعان زيدان جارقىراي كورىندى. ونىڭ شيرەك فينالداعى بىرىنەن ءبىرى وتكەن عالامات فينتتەرىنە، لەزدە ءتيىمدى شەشىم تابا قوياتىن سۇڭعىلالىعىنا، دالاقتاپ كوپ جۇگىرمەي-اق ويىن تىزگىنىن ءوز قولىندا ۇستاي بىلەتىن دانالىعىنا قاراپ وتىرىپ، «وسىنداي فۋتبولشىنىڭ دوپ تەپكەندى قويامىن دەگەنى نەسى؟ ودان دا جانىنداعى كەيبىر سەرىكتەرى قويىپ، ال مۇنىڭ وسىلاي ويناي بەرگەنى جاقسى ەدى عوي!» دەپ ويلاماعان جان سيرەك شىعار-اۋ. جۋرناليستەر «سيقىرلى كۆارتەت» دەپ اتاعان كاكا-رونالدينو-رونالدو-ادريانو تورتتىگى دە، برازيليانىڭ باسقا شەبەرلەرى دە زيداننىڭ كولەڭكەسىندە قالدى. ءتىپتى ءبىر ءسات «و، توبا، ناعىز برازيليالىق دەگەن زينەدين ەمەس پە وسى؟» دەپ تامسانعانىمىز دا راس. تاماشا ماتچتىڭ تاعدىرىن شەشكەن جالعىز گولدى دا انري سول زيداننىڭ پاسىنان سوڭ سوقتى. ۇنەمى كۇلىپ جۇرەتىن رونالدينونىڭ جىلاعانىن كورۋ قانشالىقتى قيىن بولعانىمەن، ناتيجە ءادىل ەدى.
بىرتىندەپ باۋىرىن جازا تۇسكەن «سكۋادرا ادزۋررا» ۋكراينانى ۇتتى.
باسقا شيرەكفينالدىق كەزدەسۋلەردە جەڭىمپاز ويىننان سوڭعى پەنالتي ارقىلى انىقتالدى. ەكەۋىندە دە ءسال باسىمداۋ ويناعان كوماندالار جەڭىلىپ قالدى. ارگەنتينا 80-مينۋتقا دەيىن ۇتىپ تۇرىپ، نەمىستەردىڭ تەگەۋرىنىنە توتەپ بەرە المادى دا، اقىرى 11 مەترلىكتەردى ءساتسىز ورىندادى. انگليا دا قارسىلاسىنان گورى الدەقايدا جاقسى ويناعانىمەن، «فۋتبول لوتەرەياسىندا» پورتۋگالدىقتار سالقىنقاندىلىق تانىتتى. ءارى ولاردىڭ قاقپاشىسى ريكاردۋ ەرلەدى-اق: ءۇش سوققىنى ۇستاي العان ول الەمدىك رەكورد جاسادى!
ۇزدىك فۋتبولشى – زيدان، چەمپيون – يتاليا
جارتىلاي فينالدىڭ بىرىندە سۇمدىق ءىش پىستىرارلىق ويىن كورسەتكەن پورتۋگالدىقتار فرانتسيادان ۇتىلدى، ال ەكىنشىسى ەستەن كەتپەس ەرەكشە قىزىقتى ماتچ بولدى. يۋرگەن كلينسماننىڭ جەتەكشىلىگىندەگى جاس نەمىس كومانداسى وتە جاقسى ونەر كورسەتتى، بىراق يتالياندىقتار ودان دا اسىپ ءتۇستى. «سكۋادرا ادزۋررا» وسى دودادا تۇڭعىش رەت ءوز باقىتىن شابۋىلدان ىزدەپ، شابىتتانا وينادى. ولار قارسىلاسىن اسىرەسە قوسىمشا ۋاقىتتا تىقسىرا ءتۇستى. شيرەك فينالدا ەكى ساعات بويىنا ارگەنتينامەن سىلكىلەسكەن گەرمانيا فۋتبولشىلارى بۇل كەزدە شارشاي باستاعان ەدى. مۇنى بايقاعان ليپپي الاڭعا تاعى ەكى شابۋىلشى شىعاردى. وۆەرتايمدا يتاليا ءتورت شابۋىلشىمەن وينادى. ءسويتىپ، اقىرى 119-مينۋتتا گروسسونىڭ، سوسىن اراعا ەكى مينۋت سالىپ دەل پەرونىڭ سوققان گولدارى ارقىلى دەگەنىنە جەتتى.
فينالدا ەڭ قورعانىسى مىعىم ەكى كوماندا وينادى. دەڭگەيلەس ۇجىمداردىڭ شەشۋشى ايقاسى اسا تارتىمدى بولا قويعان جوق، بىراق تۇلا بويى تارتىسقا تۇنىپ تۇردى، بۇل ناعىز مىنەزدەر مەن ەرىك-جىگەرلەردىڭ ەگەسۋى ەدى. شەبەرلىكپەن بىرگە جۇيكە دە سىنالاتىن مۇنداي سىن ساعاتتا پسيحولوگياسى بەكەم، جەڭىسكە دەگەن ۇمتىلىسى مول كوماندا عانا تابىسقا جەتەدى. سول كوماندا يتاليا بولدى. راس، قوسىمشا ۋاقىتتا زيداننىڭ باسپەن ۇرعان دوبى قاقپاعا ەنىپ كەتە جازدادى، بۋففون بۇل جەردە ءوزىنىڭ بار شەبەرلىگىن كورسەتتى. ال پەنالتي سەرياسىن يتالياندىقتار شەبەر ورىندادى.
ءيا، فينال ناتيجەسىنە ماتەراتستسيدى باسىمەن ۇرىپ قۇلاتقانى ءۇشىن قىزىل كارتوچكا العان زيداننىڭ الاڭنان قۋىلۋى دا اسەر ەتتى. شەتەل ءباسپاسوزى اتالمىش كورىنىستىڭ سان-ساپالاق سەبەپتەرىن ءسات سايىن قۇبىلتىپ، قۇيقىلجىتىپ جازدى. اقىرى برازيليانىڭ «O Globo» تەلەكومپانياسىنا تيەسىلى «Fantastico» باعدارلاماسىنىڭ ەرىن قيمىلدارىن وقۋ ماماندارى «ماتەراتستسي زيداننىڭ قارىنداسىن ەكى رەت بىلاپىت سوزبەن بالاعاتتاعان» دەپ شەشتى. بۇعان وراي «قارسىلاسى قانداي ساي-سۇيەگىن سىرقىراتار ءسوز ايتسا دا، ول شىداۋى كەرەك ەدى، ەندى، مىنە، كومانداسىن دا جەرگە قاراتتى، ءدۇيىم دۇنيە الدىندا ءوزى دە ماسقارا بولدى» دەۋشىلەر دە، «ول دۇرىس ىستەدى، كەيدە نامىسىڭدى وسىلاي قارا كۇشپەن قورعاۋعا تۋرا كەلەتىن جايتتار بولادى» دەپ الاقانىن ىسقىلاۋشىلار دا بولدى. قالاي دەسەك تە، ناعىز ويىننىڭ ناعىز تىلەۋلەستەرى ءۇشىن زيداننىڭ فۋتبولمەن وسىلاي قوشتاسقانى وكىنىشتى ەدى. ول ءتىپتى كوماندالاردى ماراپاتتاۋ راسىمىنە دە شىققان جوق...
سوندا دا چەمپيوناتتىڭ ۇزدىك ويىنشىسى زيدان بولدى، ال التىن كۋبوك اپەننين تۇبەگىنە اتتاندى.
ويىن ناتيجەلەرى
فينالدىق تۋرنيرگە 32 كوماندا قاتىستى.
64 ويىن وتكىزىلدى، 147 دوپ سوعىلدى (ورتا ەسەپپەن 2,29 گول).
«ا» توبى
گەرمانيا – كوستا-ريكا – 4:2, پولشا – ەكۆادور – 0:2, گەرمانيا – پولشا – 1:0, ەكۆادور – كوستا-ريكا – 3:0, گەرمانيا – ەكۆادور – 3:0, پولشا – كوستا-ريكا – 2:1.
«ۆ» توبى
انگليا – پاراگۆاي – 1:0, ترينيداد جانە توباگو – شۆەتسيا – 0:0, انگليا – ترينيداد جانە توباگو – 2:0, شۆەتسيا – پاراگۆاي – 1:0, شۆەتسيا – انگليا – 2:2, پاراگۆاي – ترينيداد جانە توباگو – 2:0.
«س» توبى
ارگەنتينا – كوت-د'يۆۋار – 2:1, سەربيا/چەرنوگوريا – گوللانديا – 0:1, ارگەنتينا – سەربيا/چەرنوگوريا – 6:0, گوللانديا – كوت-د'يۆۋار – 2:1, گوللانديا – ارگەنتينا – 0:0, كوت-د'يۆۋار – سەربيا/چەرنوگوريا – 3:2.
«D» توبى
مەكسيكا – يران – 3:1, انگولا – پورتۋگاليا – 0:1, مەكسيكا – انگولا – 0:0, پورتۋگاليا – يران – 2:0, يران – انگولا – 1:1, پورتۋگاليا – مەكسيكا – 2:1.
«ە» توبى
اقش – چەحيا – 0:3, يتاليا – گانا – 2:0, چەحيا – گانا – 0:2, يتاليا – اقش – 1:1, يتاليا – چەحيا – 2:0, گانا – اقش – 2:1.
«ع» توبى
اۆستراليا – جاپونيا – 3:1, برازيليا – حورۆاتيا – 1:0, جاپونيا – حورۆاتيا – 0:0, برازيليا – اۆستراليا – 2:0, برازيليا – جاپونيا – 4:1, حورۆاتيا – اۆستراليا – 2:2.
«G» توبى
وڭت.كورەيا – توگو – 2:1, فرانتسيا – شۆەيتساريا – 0:0, فرانتسيا – وڭت.كورەيا – 1:1, توگو – شۆەيتساريا – 0:2, فرانتسيا – توگو – 2:0, شۆەيتساريا – وڭت.كورەيا – 2:0.
«ن» توبى
يسپانيا – ۋكراينا – 4:0, تۋنيس – ساۋد ارابياسى – 2:2, ساۋد ارابياسى – ۋكراينا – 0:4, يسپانيا – تۋنيس – 3:1, يسپانيا – ساۋد ارابياسى – 1:0, ۋكراينا – تۋنيس – 1:0.
1/8 فينال
گەرمانيا – شۆەتسيا – 2:0, ارگەنتينا – مەكسيكا – 2:1 (قوسىمشا ۋاقىتتا), انگليا – ەكۆادور – 1:0, پورتۋگاليا – گوللانديا – 1:0, يتاليا – اۆستراليا – 1:0, شۆەيتساريا – ۋكراينا – 0:0 (پەن. 0:3), برازيليا – گانا – 3:0, يسپانيا – فرانتسيا – 1:3.
شيرەك فينال
گەرمانيا – ارگەنتينا – 1:1 (پەن. 4:2), يتاليا – ۋكراينا – 3:0, پورتۋگاليا – انگليا – 0:0 (پەن. 3:1), برازيليا – فرانتسيا – 0:1.
جارتىلاي فينال
گەرمانيا – يتاليا – 0:2 (قوسىمشا ۋاقىتتا), پورتۋگاليا – فرانتسيا – 0:1.
3-ورىن ءۇشىن ماتچ
گەرمانيا – پورتۋگاليا – 3:1
فينال
يتاليا – فرانتسيا – 1:1 (پەن. 5:3)
9 شىلدە. بەرلين. «وليمپياشتاديون». 69 000 كورەرمەن. تورەشى ەليسوندو (ارگەنتينا).
يتاليا: بۋففون، دزامبروتتا، كانناۆارو، ماتەراتستسي، گروسسو، گاتتۋزو، پەرروتتا (دە روسسي، 61), پيرلو، كامورانەزي (دەل پەرو، 86), توتتي (ياكۆينتا، 61), توني.
فرانتسيا: بارتەز، سانول، تيۋرام، گاللاس، ابيدال، ۆيەيرا (دياررا، 56), ماكەلەلە، مالۋدا، ريبەري (ترەزەگە، 100), زيدان، انري (ۆيلتور، 107).
گولدار: زيدان، 7, پەنالتيدەن (0:1), ماتەراتستسي، 19 (1:1).
پەنالتي سەرياسى: پيرلو – 1:0, ۆيلتور – 1:1, ماتەراتستسي – 2:1, ترەزەگە (ماڭدايشاعا ءتيدى) – 2:1, دە روسسي – 3:1, ابيدال – 3:2, دەل پەرو – 4:2, سانول – 4:3, گروسسو – 5:3.
ەسكەرتۋ العاندار: دزامبروتتا، سانول، ماكەلەلە، مالۋدا.
110-مينۋتتا زيدان الاڭنان قۋىلدى.
سۇرمەرگەن: كلوزە (گەرمانيا) – 5 دوپ.
ساكەن سىبانباي
Abai.kz