سارسەنبى, 24 ءساۋىر 2024
46 - ءسوز 3789 3 پىكىر 5 اقپان, 2020 ساعات 09:54

ءومىردىڭ ءوزى...

عاسىرلار بويى قالىپتاسقان قازاق سالتىنىڭ، الدەقاشان ەنەرگەتيكالىق جولعا اينالىپ كەتكەن قازاق ىرىمىنىڭ كيەسى بار. ويدان شىعارىپ سالت جاساپ، ىرىمدى ساۋداعا سالىپ 70 000-عا تۇساۋ كەسىپ جۇرگەن جان زاۋال دەگەننىڭ بار ەكەنىن ۇقپايدى-اۋ... ول زاۋالدىڭ ءوزىن ەمەس، ۇرپاعىن سوعاتىنىن تۇسىندىرەتىن ونىڭ اينالاسىندا جاناشىرى جوق نەمەسە اشكوزدىكتەن كەرەڭ ءھام سوقىر بوپ قالعان. 70 جىل ورىستىڭ بودانىندا قالعاندا بۇ قازاق سالتىن ساۋداعا سالىپ، بالانىڭ تۇساۋىن ارتىنان نەمەسە ءۇش ادامعا كەسكىزىپ تاپ بۇلاي لاقپاعان ەدى. اپام ايتاتىن ساپتىاياققا اس قۇيىپ سابىنا قاراۋىل قويعان زاماندا وزىندەگى باردى باعالاعان قازاق ەركىندىك العان ازات داۋىردە ۇلتتىق قۇندىلىعىن نەگە بۇلاي قورلاپ ءجۇر؟ وسىعان وزگە ۇلت كىنالى مە؟ جوق. ءوز داستۇرىنە قيانات جاساپ جاتقان قازاقتىڭ ءوزى عوي.

****
ۇيدەگى شەشە، كەلگەن جەرىندە ەنە ايتار كەڭەستى، ەڭ الدىمەن، ءوز قالتاسىن قامپايتۋدى كوزدەگەن اقىل ساتقىشتاردان ءتۇرلى مەيرامحانادا وتىرىپ تىڭداسا، ميىنا مي قوسىلا ما، ادامداردىڭ اقىلى تاسي ما؟ مەيلى عوي، قالاي، قايدا جۇمسايمىن دەسە دە، اركىمنىڭ ءوز اقشاسى. مۇنايلى ولكەلەرگە انشىلەر دە، اقىل ساتقىشتار اۋەس. كىلەڭ اقىماق كەلىندەر مەن توي جاساعىش بايلار سوندا تۇرادى ويتكەنى. تاعى دا مەيلى عوي... بىراق دەيمىن دە... اقشانىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ ساندالىپ ەكىگە ەكىنى قوسقاندا ءتورت بولاتىنىن اقى تولەتكىزىپ ايتىپ جۇرگەندەر ءوزىنىڭ بالاسىنا انا بولىپ مەيىرىم توكپەيتىنىن نەگە ۇقپايدى ەكەن. ايەل بولىپ اسۇيگە كىرىپ تاماق پىسىرە مە سولار؟ پىسىرە الادى-اۋ، بىراق سەكەكتەپ مەيرامحانالاردا ساباق وتكىزۋدەن قولى تيمەي جۇرگەن جوق پا قاسقالاردىڭ. 5-6 بالانى جەتكىزگەن وڭاي ما، وزگەنى الداسا دا، ارباسا دا اقشا كەرەك... بۇل - مەنىڭ ويىم.

***
قازىر تولىققاندى ادام بولۋدى بايلىقپەن ولشەيدى. سەنىڭ كىسى ساناتىنا قوسىلعانىڭ قىستا قار جاۋمايتىن جاققا بارىپ تەڭىز جاعالاۋىندا كۇنگە قىزدىرىنۋمەن ولشەنەدى. بارلىقتىڭ شكالاسى - دۋباي، ەگيپەت سياقتى ەلدەردى ارالاپ، تۇيە ءمىنىپ قايتۋ. بۇعان مەككەنى قوسۋعا بولادى. سول سەبەپتەن دە شىعار، قانداي جولمەن بولسا دا بايىسام، سودان كەيىن تەك الدەبىر تۇرعىن ءۇي كەشەنىندە عانا تۇرسام نەمەسە پالەننەن قالماي قايتسەم دە پالەن قاباتتى جەكەجايدا تۇرۋىم كەرەك دەگەن تۇسىنىكتەگى ادام كوبەيدى. مەيلى عوي، ومىرگە ءبىر كەلگەندە جاقسى ءومىر ءسۇرۋ كەرەك. بىراق دەيمىن دە... بىرىنەن-ءبىرى قالماي باي بولۋدىڭ جولىندا جارىسقا تۇسكەندەرگە جەر شارىن اينالىپ جۇرگەن باسقا پلانەتانىڭ بىرىنە ءۇي سالىپ، سوندا تۇرا الماعان سوڭ ءبارى بەكەر عوي. سونى تۇسىنبەي جۇرگەندەرى بولمادى. شەتىنەن اقىلدى نەمەلەر، قالا مىناۋ تۇتىنگە تۇنشىققان، وزگە پلانەتانىڭ بىرىنە قونىس اۋدارۋ قالاي ويىنا كەلمەيدى؟ سوعان تاڭعالام...

ايگۇل بولاتحانقىزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسىنان

Abai.kz

3 پىكىر