قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى

قاسىم-جومارت توقاەۆ مىرزاعا!

قازاق ءباسپاسوزى مەرزىمدى باسىلىمدارىنىڭ ونلاين دوڭگەلەك ۇستەلىنە قاتىسقان باسشىلارىنىڭ اشىق حاتى:

قادىرلى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى!

قازاق ءتىلى قازاق حالقىنىڭ جانى بولسا، قازاق ءباسپاسوزى ونىڭ قوزعاۋشى كۇشى. وسى اپتادا ءسىز «Egemen Qazaqstan» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىڭىزدا «ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ءتىلىمىزدى قۇرمەتتەۋدەن باستالادى» دەپ ءتىلىمىزدى ساياسات تورىنە شىعاردىڭىز. بۇل پەرزەنتتىك ءۇنىڭىز ۇلت جاناشىرلارىن تەبىرەنتتى، ءۇمىتىمىزدى وياتتى. ءيا، ۇلتتىق مۇددە سىنعا تۇسكەندە ەڭ الدىمەن شىرقىراپ ارا تۇسەتىن دە، جازاتىن دا، ءتىلىن دە قورعاپ جۇرگەن قازاق ءباسپاسوزى ەكەنىن ءسىز جاقسى بىلەسىز. سونداي-اق ول بيلىك پەن حالىق اراسىنداعى التىن كوپىر رەتىندە دە ماڭىزدى ءرول اتقارىپ كەلەدى. ۇلتتىق يدەولوگيانىڭ، ەلباسىمىزدىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» باعدارلامالىق ماقالالارىنىڭ، ءوزىڭىزدىڭ حالىققا جولداۋىڭىزدىڭ ءومىر وزەگىنە اينالۋىنا، مەملەكەتىمىزدىڭ گۇلدەنۋى مەن وركەندەۋىنە ولشەۋسىز ۇلەس قوسىپ كەلە جاتقان قازاق ءباسپاسوزىنىڭ جاعدايى قازىر اسا ءماز ەمەس. بالكىم، ءسىز بۇل جاعىنان بەيحابار بولارسىز. بىراق اششى شىندىق سولاي. مۇنىڭ سەبەپ-سالدارى سان الۋان. اسىرەسە الەمدى كوروناۆيرۋس ىندەتى جايلاعالى بەرى، سونداي-اق داعدارىسقا بايلانىستى قازاق باسپاسوزىنە قاۋىپ ودان سايىن كۇشەيە ءتۇستى. سەبەبى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە توتەنشە جاعداي، نۇر-سۇلتان، الماتى قالالارىندا جانە رەسپۋبليكامىزدا جاپپاي كارانتين جاريالاندى. وسى توتەنشە جاعداي كەزىندە حالقىڭىزعا مالىمدەمەلەر جاساپ، كوپتەگەن شارالاردى جۇزەگە اسىردىڭىز. قاراپايىم بۇقارا العىسىن ايتىپ جاتىر. جاقىندا جاساعان كەزەكتى مالىمدەمەڭىزدە ەلگە تەك الەۋمەتتىك جاعىنان عانا ەمەس، رۋحاني قولداۋ كورسەتتىڭىز. «حالىققا جەدەل جانە شىنايى اقپارات بەرىپ جۇرگەن جۋرناليستەر قاۋىمىنا العىس ايتامىن» دەدىڭىز. بۇل دا بولسا بىزگە زور دەمەۋ. ەندى قازاق باسپاسوزىنە ءتونىپ تۇرعان قاۋىپتەرگە توقتالايىق. ءبىزدىڭ كۇنكورىسىمىز باسپاسوزگە جازىلۋ، ودان كەيىن مەملەكەتتىك تاپسىرىستار (مينيسترلىكتەردەن، وبلىستاردان). قازىر بۇل جولدار جابىلاتىن ءتۇرى بار. التى ايلىق جازىلۋ ناۋقانى ءساۋىر ايىندا باستالدى. بۇل ناۋقان توقتاپ تۇر. ياعني پاندەميادان كەيىن قازاق گازەت-جۋرنالداردىڭ جاعدايى قارجىلىق جاعىنان ودان سايىن قيىندايتىنى ءسوزسىز. تومەندە دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلار وسىنداي كوكەيتەستى ماسەلەلەردى ساراپتاپ، تالقىلاپ، ءسىزدىڭ نازارىڭىزعا ۇسىنىپ وتىرمىز. (دوڭگەلەك ۇستەل 20 اقپاندا («Qazaqstan dauiri» №8) وتكەنمەن قاتىسپاي قالعان مەرزىمدى باسىلىمداردىڭ باسشىلارىمەن ونلاين بايلانىس ارقىلى جالعاستى https://qazdauiri.kz/?p=16721).

سوڭعى جىلدارى بارلىق مەرزىمدى باسىلىمداردىڭ جازىلۋ تارالىمى ءارتۇرلى سەبەپتەرمەن كۇرت ازايدى («ەگەمەن قازاقستاننان» باسقا). عالامتور، الەۋمەتتىك جەلى اسەرلەرىن ايتپاعاندا سوڭعى كەزدەرى اكىم- قارالار، مەكتەپ ديرەكتورلارى «ءبىز ەشكىمدى كۇشتەپ جازدىرتا المايمىز» دەگەن جەلەۋ ايتۋى سالدارىنان مەرزىمدى باسىلىمدارعا تەرىس كوزقاراس قالىپتاستى. ءباسپاسوزدى وقىماۋ ول ناداندىققا بەي-جايلىلىققا، رۋحاني جاڭعىرماۋعا، ساۋاتسىزدىققا دەگەن تىكەلەي جول سالۋ دەپ بىلەمىز. وركەنيەتتى، دامىعان مەملەكەتتەردە مۇنداي تەرىس كوزقاراس مۇلدەم جوق. ولاردا گازەت، جۋرنال وقۋ مادەنيەتى ارقاشاندا جوعارى. قازىر اقپاراتقا دەگەن حالىقتىڭ سۇرانىسى ارتىپ وتىر. مەرزىمدى باسىلىمدارعا قارجىلاي جانە رۋحاني جاعىنان ولار قامقورلىق جاساپ وتىرادى. ول ماسەلەنى شەتەلدەردە كوپ زەرتتەگەن ءسىز جاقسى بىلەسىز. ءبىز مەرزىمدى باسىلىمداردىڭ تارالىمىن كوبەيتۋدىڭ بىرنەشە جولدارىن ۇسىنامىز.

باسىلىمداردىڭ، سونىڭ ىشىندە قازاق گازەت-جۋرنالدارىنىڭ تارالىمىن كوبەيتۋگە ەلىمىزدەگى كىتاپحانالار جۇيەسى ايرىقشا ىقپال ەتەدى. ناقتى سانىن ايتار بولساق، 11 مىڭداي كىتاپحانا بار. ونىڭ سىرتىندا مەكتەپتەردە دە 7 مىڭداي كىتاپحانا جۇمىس ىستەيدى. ولارعا قازاق تىلىندەگى مەرزىمدى باسىلىمداردى جازدىرىپ الۋعا بولىنەتىن قارجىنى كوبەيتۋ كەرەك. ءبىر-بىردەن جازىلعاننىڭ وزىندە تەك كىتاپحانالار جۇيەسى ارقىلى تارالىمىمىز 18 مىڭعا جەتەر ەدى. وسى ماسەلەگە ءوزىڭىز تىكەلەي ىقپال ەتكەنىڭىزدى قالايمىز.
اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ جانىنان «اقپاراتتىق-ساراپتامالىق كوميسسيا» قۇرىلسا، ءجون بولار ەدى. سوندا ول كوميسسيا بىزبەن تىكەلەي جۇمىس ىستەر ەدى.

تاۋەلسىز باسىلىمدار مەملەكەتتىك تاپسىرىستان ارقاشان تىس قالادى. بۇل باسىلىمدارعا دا مەملەكەت قارجىسىمەن شىعىپ جاتقان باسىلىمدار سەكىلدى وڭ كوزقاراس قاجەت. ونىڭ سىرتىندا تاپسىرىس بەرىلگەندە گازەت، جۋرنال تارالىمى جونىندەگى شارتى الىنىپ تاستالىپ، دوتاتسيا بەرۋ جاعىن قاراستىرۋعا ىقپال ەتسەڭىز دۇرىس بولار ەدى. وبلىستاردان، مينيسترلىك تاراپىنان تاپسىرىس كولەمى ارتتىرىلسا جانە ول كونكۋرستان تىس بولعانى ءجون. ول سوندا بۇگىندە قيىندىق قىسپاعىندا قالعان قازاق باسىلىمدارىنا وڭ ىقپال ەتەرى داۋسىز.

كەڭەس وكىمەتى كەزىندە مەرزىمدى باسىلىمدار ارنايى عيمارات ورىندارىمەن قامتاماسىز ەتىلدى. ماسەلەن، رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە «ءداۋىر كەشەندى باسپاسى» ءۇيى بولدى. وندا گازەت-جۋرنالداردىڭ رەداكتسيا عيماراتى، ارناۋلى باسپاحانا، سپورت زالى، مادەنيەت ءۇيى بار بولاتىن. جەكەشەلەندىرۋ كەزىندە رەسپۋبليكالىق باسىلىمدارداعى جۋرناليستەردىڭ ماڭدايتەر قارجىسىمەن سالىنعان وسى كەشەندى باسپا ءۇيى الدەكىمنىڭ مەنشىگى بولىپ كەتتى. سوندىقتان دا بۇل ماسەلە قايتا قارالىپ، وزدەرىنە قايتارىلۋى قاجەت. نەمەسە جاڭا كەشەندى ءباسپاسوز ءۇيى الماتى قالاسىندا بوي كوتەرسە قۇبا-قۇپ بولار ەدى. وسىعان ىقپال ەتۋىڭىزدى سۇرايمىز.

گازەت-جۋرنالداردى تاراتۋعا «قازپوشتا» قىزمەتى ايرىقشا ۇلەس قوسادى. وكىنىشكە وراي، بۇگىندە ونىڭ جەر-جەردەگى مىڭداعان بولىمشەلەرى دۇرىس جۇمىس ىستەي الماي وتىر. پوشتا تاسۋشىلاردىڭ ەڭبەكاقىلارى مۇلدە تومەن. ايلىق جالاقىسى 20-30 مىڭنان اسپايدى. سونىڭ كولەمىن ۇلعايتۋ ءۇشىن اۋداندارداعى پوشتا قىزمەتكەرلەرىنىڭ ەڭبەكاقىسىن جەرگىلىكتى بيۋدجەتكە ەنگىزگەن وتە دۇرىس جول بولار ەدى. سوندا ولار اۋىل اكىمدىگىنىڭ قۇرامىنداعى قىزمەتكەرلەر قاتارىنا ەنىپ، كۇندەلىكتى پوشتا جۇمىسىن كەڭەس ۇكىمەتىندەگىدەي قالىپقا كەلتىرەر ەدى.

گازەت-جۋرنالدارعا سالىناتىن قوسىمشا قۇن سالىعى مۇلدە الىنىپ تاستالعانى دا ءبىزدىڭ جۇمىستى جانداندىرۋعا ىقپال ەتەدى. سوندىقتان وسى ماسەلەنى دە كۇن تارتىبىنە قويساڭىز.

قازىر گازەت-جۋرنال ساتاتىن دۇڭگىرشىكتەر جۇمىس ىستەمەيدى. ءتىپتى، الماتى مەن نۇر-سۇلتان قالالارىنىڭ وزىندە دە دۇڭگىرشەكتەر جوقتىڭ قاسى. وسى ماسەلەنى دە نازارعا الىپ، مينيسترلىك تاراپىنان ءىس قوزعاۋعا ىقپال ەتۋىڭىزدى سۇرايمىز.

ەلىمىزدە رەسەيلىك باق-تار ۇلەس سالماعى باسىم. جەكە مەملەكەت رەتىندە ولاردىڭ جۇمىسىن توقتاتىپ نەمەسە مەيلىنشە شەكتەۋ قاجەت. ولار ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدە ۇلتتىق-اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىگىنە قاۋىپ-قاتەر توندىرەتىنى ءسوزسىز.
مىنە، كورىپ وتىرسىز، بۇل ايتقان ماسەلەلەر مەملەكەتكە اسا كوپ جۇك، اۋىرلىق تۇسىرمەيدى دەپ ويلايمىز. تەك بىزگە دەگەن نيەت، ىقىلاس تۇزەلسە ءبارى دە جۇزەگە اساتىن ماسەلەلەر. بىزگە دە قارجى تابۋعا جانتالاسپاي، شىعارماشىلىقپەن اينالىسۋعا زور مۇمكىندىك تۋار ەدى. ءسويتىپ ەلىمىزدىڭ دامۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋعا، ەكونوميكالىق جانە رۋحاني جاعىنان گۇلدەنۋىنە، وركەندەۋىنە ءبىز بارىنشا ۇلەس قوسار ەدىك.

زور قۇرمەتپەن:

1) ساۋلە مەشىتبايقىزى، «Qazaqstan dauiri» جشس باس ديرەكتورى، قر ەڭبەگى سىڭگەن قايراتكەرى

2) ماعيرا قوجاحمەتوۆا، بالالاردىڭ رەسپۋبليكالىق «بالبۇلاق» جۋرنالىنىڭ، «دەرتكە داۋا» مەديتسينالىق-تانىمدىق، رەسپۋبليكالىق گازەتىنىڭ باس رەداكتورى

3) مارات توقاشباي، «پرەزيدەنت جانە حالىق» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قازاقستاننىڭ پەداگوگيكالىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، پروفەسسور

4) تالعات ايتبايۇلى، رەسپۋبليكالىق «جىل – ون ەكى اي» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، ۇلت قايراتكەرى

5) دوسىمبەك وتەعاليەۆ، «زاڭ» مەديا كورپوراتسياسى، جشس باسشىسى، («زاڭ» گازەتى، «يۋريديچەسكايا گازەتا»)

6) ەرتاي ايعاليۇلى، حالىقارالىق «Qazaqstan dauiri» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قازاقستان جازۋشىلار جانە جۋرناليستەر وداقتارىنىڭ مۇشەسى

7) قالي سارسەنباي، «الماتى اقشامى» گازەتىنىڭ باس ديرەكتورى، باس رەداكتورى، الماتى قالاسى ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى، قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، «پاراسات»، «قۇرمەت» وردەندەرىنىڭ يەگەرى، پرەزيدەنت سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى

8) قىمبات ءابىلدا، رەسپۋبليكالىق «ايگولەك» جۋرنالىنىڭ اۆتور-رەداكتورى، قر مادەنيەت قايراتكەرى، تۇركى الەمىنىڭ اقپارات سالاسىنىڭ ۇزدىگى

9) داۋرەن قۋات، «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، حالىقارلىق «الاش» ادەبي سىيلىعى مەن تۇركى حالىقتارىنىڭ م.قاشاقري اتىنداعى سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، «اقپارات سالاسىنىڭ ۇزدىگى» مەدالىنىڭ يەگەرى

10) قازىبەك يسا، «قازاق ءۇنى» گازەتىنىڭ پرەزيدەنتى، قر پرەزيدەنتى جانىنداعى ۇلتتىق كەڭەس مۇشەسى، «اق جول» پارتياسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، حالىقارالىق «الاش» سىيلىعىنىڭ يەگەرى، حالىقارالىق س.ەسەنين اتىنداعى سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، «پاراسات» جانە «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى، يۋنەسكو الەمدىك ونەر جانە مادەنيەت اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، اقىن

11) سرايىل سمايىل، «Jas qazaq» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قر پرەزيدەنتىنىڭ باق سالاسى بويىنشا سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى

12) بولات باتىر، رەسپۋبليكالىق «ءۇش قوڭىر» گازەتىنىڭ باس ديرەكتورى، باس رەداكتورى

13) نۇرلىبەك ساماتۇلى، رەسپۋبليكالىق «تاڭشولپان» ادەبي-كوركەم كوپشىلىك جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، جازۋشى

14) شولپان ۇعىبايقىزى، «اق بوساعا» گازەتىنىڭ قۇرىلتايشىسى، باس رەداكتور، «قر پرەزيدەنتى جانىنداعى وتباسى جانە دەموگرافيالىق ساياسات كوميسسياسى ۇيعارعان «ايەل باسقارعان ۇزدىك كاسىپورىن» باسشىسى، قر مادەنيەت، اقپارات جانە قوعامدىق كەلىسىم مينيسترلىگىنىڭ قۇرمەت گراموتاسى، قر اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيالار مينيسترلىگى «اقپارات سالاسىنىڭ ۇزدىگى» توسبەلگىسىنىڭ، قر جۋرناليستەر وداعى ن.قۇلجانوۆا اتىنداعى سىيلىعىنىڭ يەگەرى، قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى

15) سايات قامشىگەر، «ءمولدىر بۇلاق» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، «سەرپەر» سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، قازاقستان جازۋشىلار جانە جۋرناليستەر وداقتارىنىڭ مۇشەسى.

(حات كارانتين كەزىندە جازىلىپ وتىرعاندىقتان قول قويۋ مۇمكىندىگى بولعان جوق. تۇلعالار حاتتى وقىپ، تولىق كەلىسىمىن بەرگەن)

Abai.kz