قازاقستان تاريحىنداعى قارالى كۇندەر
8 شىلدەدە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ 13 شىلدەنى كوروناۆيرۋس قۇرباندارىن ەسكە الۋ – جالپىۇلتتىق ازا تۇتۋ كۇنى دەپ جاريالادى. بۇل – تاۋەلسىز قازاقستان تاريحىنداعى 9-قارالى كۇن.
قارالى كۇن قايعىلى وقيعا سالدارىنان قازا بولعانداردى ەسكە الىپ، كوڭىل ايتۋ ءۇشىن بەلگىلەنەدى. بۇل كۇندى بەلگىلەۋگە قاتىستى ارنايى كريتەري جوق. جاعدايعا بايلانىستى پرەزيدەنت ءبىر نەمەسە بىرنەشە كۇندى “قارالى” دەپ جاريالاۋى مۇمكىن. بەلگىلەنگەن كۇنى مەملەكەتتىك مەكەمەلەردەگى مەملەكەتتىك تۋ ءتۇسىرىلىپ، تەلەارنالاردان ويىن ساۋىق باعدارلامالار كورسەتىلمەيدى.
لەنين شاحتاسىنداعى جارىلىس
قاراعاندى وبلىسىنداعى شاحتالاردىڭ بىرىندە بولعان قايعىلى وقيعاعا بايلانىستى 2006 جىلدىڭ 20 قىركۇيەگى قارالى كۇن دەپ جاريالاندى. شاحتادا مەتان گازى جارىلىپ، 41 ادام قازا بولعان. جارىلىس ساقتىق شارالاردىڭ ساقتالماۋىنان جانە جۇمىستى ۇيىمداستىرۋدا جىبەرىلگەن قاتەلىكتەن بولدى.
اباي شاحتاسىنداعى جارىلىس
2008 جىلى 11 قاڭتاردا قاراعاندىداعى تاعى ءبىر شاحتادا مەتان جارىلىپ 30 شاحتەر قايتىس بولدى. جارىلىس كەزىندە شاحتادا 191 ادام بولعان. قۇتقارۋشىلار 161 شاحتەردى شىعارىپ، 23 ادامنىڭ دەنەسى جەر استىندا قالدى. قازا بولعاندارعا كوڭىل ايتۋ ءۇشىن قاراعاندى وبلىسىندا 3 كۇن «قارالى» دەپ جاريالاندى.
قىزىلاعاشتاعى سۋ تاسقىنى
2010 جىلى 12 ناۋرىزعا قاراعان ءتۇنى الماتى وبلىسىنداعى بوگەت جارىلىپ، قىزىلاعاش اۋىلىن سۋ شايىپ كەتتى. رەسمي دەرەك بويىنشا 45 ادام قايتىس بولدى. بۇلاردىڭ ىشىندە كامەلەتكە تولماعان ون بەس بالا بار. وسىعان بايلانىستى ەلدە 16 ناۋرىز قارالى كۇن دەپ جاريالانعان ەدى.
ارقانكەرگەن قىرعىنى
2012 جىلى 28 ماۋسىمدا قازاقستان مەن قىتاي شەكاراسىنداعى «ارقانكەرگەن» بەكەتىندە 15 ادامنىڭ ءمايىتى تابىلدى. ولاردىڭ 14-ءى شەكاراشى، بىرەۋى قورىقشى بولعان. بۇل تۋرالى تەك 1 ماۋسىم كۇنى ءمالىم بولدى. ال 5 ماۋسىم قازا بولعانداردى ازا تۇتۋ كۇنى دەپ جاريالاندى. شەكاراشىلاردىڭ ىشىنەن امان قالعان ۆلاديسلاۆ چەلاح بۇل قىلمىسقا ايىپتى دەپ تانىلىپ، ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى.
ان-72 ۇشاعى اپاتى
2012 جىلى 25 جەلتوقساندا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ان-72 ۇشاعى شىمكەنت ماڭىنا قۇلاپ، بورتتاعى ەكيپاج مۇشەلەرىن قوسقاندا 27 ادام قازا بولدى. اپات تەحنيكالىق احاۋدان جانە ەكيپاج مۇشەلەرىنىڭ قاتەلىگىنەن بولعان. قازا بولعان شەكاراشىلارعا كوڭىل ايتۋ ءۇشىن 27 جەلتوقسان قارالى كۇن بولىپ جاريالاندى.
Bombardier CRJ200 ۇشاعى اپاتى
2013 جىلى 29 قاڭتاردا كوكشەتاۋ – الماتى باعىتىنداعى ۇشاق قىزىلتۋ اۋىلىنىڭ ماڭىندا اپاتقا ۇشىرادى. بورتتاعى بارلىق 16 جولاۋشى جانە 5 ەكيپاج مۇشەسى قازا تاپتى. سول كەزدەگى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ 31 قاڭتاردى قارالى كۇن دەپ جاريالادى.
اقتوبەدەگى تەرراكت
5 ماۋسىم كۇنى ءبىر توپ ادام اقتوبەدەگى ەكى قارۋ-جاراق دۇكەنىنە شابۋىل جاسادى، سونىڭ سالدارىنان 25 ادام قازا تاپتى. ونىڭ ىشىندە تورتەۋى جەرگىلىكتى تۇرعىن، ۇشەۋى اسكەري جانە 18 شابۋىلدى ۇيىمداستىرۋشى ازامات بولعان. تەرراكت قۇرباندارىنا ارناپ 9 ماۋسىم قارالى كۇن دەپ جاريالاندى. سونىمەن قاتار 2017 جىلدىڭ قاڭتارىنا دەيىن تەرروريستتىك جاعدايدىڭ “سارى دەڭگەيى” ەنگىزىلدى.
Bek air ۇشاعى اپاتى
بىلتىر 27 جەلتوقساندا الماتى–نۇر-سۇلتان باعىتىنداعى Fokker 100 ۇشاعى الماتى ماڭىندا اپاتقا ۇشىرادى. اپات سەبەپتەرى تەحنيكالىق احاۋلار جانە ادام فاكتورى بولعان. بورتتاعى 11 جولاۋشى جانە 2 ەكيپاج مۇشەسى قايتىس بولدى. ال 28 جەلتوقسان قازا بولعانداردى ازا تۇتۋ كۇنى رەتىندە جاريالاندى.
كوروناۆيرۋس قۇرباندارى
وتكەن اپتادا پرەزيدەنت توقاەۆ 13 شىلدەنى كوروناۆيرۋس قۇرباندارىن ەسكە الۋ – جالپىۇلتتىق ازا تۇتۋ كۇنى دەپ جاريالادى. كەيىنگى مالىمەت بويىنشا ەلدە كوروناۆيرۋستان 375 ادام قايتىس بولعان. سونىمەن بىرگە كوروناۆيرۋس انىقتالعان 101 ناۋقاس ءارتۇرلى اۋرۋدان جانە ماۋسىمدا 628 ادام پنەۆمونيادان قايتىس بولعان.
دەرەككوز: factcheck.kz
Abai.kz