اباي باتا سۇراعان 7 اۋليە كىم؟
ۇلى اباي 1845 جىلى دۇنيەگە كەلدى. ال، ودان 30 جىل بۇرىن، ياعني، 1815 جىلى الەم ادەبيەتىنىڭ اسقار تاۋى، نەمىس پوەزياسىنىڭ «التىن كۇنى» اتالعان ۇلى گەتە، شىعىس شايىرلارىنىڭ شىعارمالارىن وقىپ وتىرىپ، ءومىرىنىڭ وسى كەزەڭىنە دەيىن جازىلعان بار ادەبي مۇراسىنا سەكەممەن قاراي باستاعان ەدى.
ايگىلى «فاۋستىڭ» اۆتورى ءۇشىن شىعىس شايىرلارىنىڭ ولەڭدەرى مۇلدە بولەك، وزگە تاڭعاجايىپ الەمدى اشقان بولاتىن.
گەتە بۇل الەمدى جاسى جەتپىسكە تاقاپ قالعان شاعىندا تاپتى. الپىس التى جىل بويى تەك باتىس ەۋروپانىڭ اۋاسىمەن دەمالىپ، تەك باتىستىڭ وي قازىناسىنان سۋسىنداعان گەتە، عۇمىرىنىڭ اياق جاعىندا: "رۋداكي، فيردوۋسي، نيزامي، ساادي، حافيز، حايام، رۋمي، فيزۋلي، ناۋاي، سودان كەيىن مەن" دەپ شىعىس ادەبيەتىنىڭ عۇلامالارىن وزىنە ۇستاز تۇتىپ، ولارعا اق باسىن يەدى.
اباي قىرىق جاسىندا ولەڭ جازا باستاعان دەيدى ابايتانۋشىلار. قانشا جاستا بولسا دا، اباي ادەبيەت الەمىنە جاساعالى وتىرعان ۇلى ساپارىنىڭ باسىندا:
فزۋلي، ءشامسي، ءسايحالي،
ناۋاي، ساعدي، فيرداۋسي،
حوجا حافيز - بۋ ءھامماسي
ۇلى اباي 1845 جىلى دۇنيەگە كەلدى. ال، ودان 30 جىل بۇرىن، ياعني، 1815 جىلى الەم ادەبيەتىنىڭ اسقار تاۋى، نەمىس پوەزياسىنىڭ «التىن كۇنى» اتالعان ۇلى گەتە، شىعىس شايىرلارىنىڭ شىعارمالارىن وقىپ وتىرىپ، ءومىرىنىڭ وسى كەزەڭىنە دەيىن جازىلعان بار ادەبي مۇراسىنا سەكەممەن قاراي باستاعان ەدى.
ايگىلى «فاۋستىڭ» اۆتورى ءۇشىن شىعىس شايىرلارىنىڭ ولەڭدەرى مۇلدە بولەك، وزگە تاڭعاجايىپ الەمدى اشقان بولاتىن.
گەتە بۇل الەمدى جاسى جەتپىسكە تاقاپ قالعان شاعىندا تاپتى. الپىس التى جىل بويى تەك باتىس ەۋروپانىڭ اۋاسىمەن دەمالىپ، تەك باتىستىڭ وي قازىناسىنان سۋسىنداعان گەتە، عۇمىرىنىڭ اياق جاعىندا: "رۋداكي، فيردوۋسي، نيزامي، ساادي، حافيز، حايام، رۋمي، فيزۋلي، ناۋاي، سودان كەيىن مەن" دەپ شىعىس ادەبيەتىنىڭ عۇلامالارىن وزىنە ۇستاز تۇتىپ، ولارعا اق باسىن يەدى.
اباي قىرىق جاسىندا ولەڭ جازا باستاعان دەيدى ابايتانۋشىلار. قانشا جاستا بولسا دا، اباي ادەبيەت الەمىنە جاساعالى وتىرعان ۇلى ساپارىنىڭ باسىندا:
فزۋلي، ءشامسي، ءسايحالي،
ناۋاي، ساعدي، فيرداۋسي،
حوجا حافيز - بۋ ءھامماسي
ءمادات بەر يا شاعيري ءفارياد - دەپ شىعىستىڭ جەتى شايىرىنان باتا سۇرايدى. «شاعيري» - بۇل جەردە ارابشا - اقىن، ءفارياد پارسىشا - تەڭدەسى جوق، اسىل دەگەندى بىلدىرەدى. تەڭدەسى جوق، اسىل اقىنداردىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟ قوس الىپ باس يگەن شىعىس شايىرلارى تۋرالى ءبىز نە بىلەمىز؟ ءار جەردەن تام-تۇمداپ وقىعانىمىز بولماسا، بۇل عۇلامالاردىڭ ءومىرىنىڭ كەيبىر قۇپيا تۇستارى بىزگە بەيماعلۇم دەسەك، قاتەلەسپەسپىز. ارينە، ابايدىڭ تىزىمىندەگى اقىنداردىڭ بۇكىل عۇمىربايانىن ءبىر ماقالا ىشىندە قامتىپ كەتۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان، ءبىز وسى شاعىن جازبامىزدا ۇلى عۇلامالار ءومىرى مەن شىعارمالارىنان از-كەم سىر شەرتپەكپىز. وسى قىسقا ماقالامىز ارقىلى ءبىز وقىرماننىڭ شىعىستىڭ جەتى جۇلدىزىنا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرا الساق، وندا ەڭبەگىمىز ەش كەتپەگەندىگى. سونىمەن...
فيزۋلي
ابايدىڭ تىزىمىندە ءبىرىنشى بوپ فيزۋلي تۇر. ءازىربايجان حالقىنىڭ كلاسسيكالىق ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى. ءفيزۋليدىڭ شىن ەسىمى - مۇحاممەد يبن سۇلەيمەن. «فيزۋلي» دەگەن شايىردىڭ ادەبي پسەۆدونيمى، ول پارسى تىلىندە «ادۋىندى، بەتپاق» دەگەن ماعىنا بەرەدى ەكەن. وزىنە وسىنداي ادەبي ات العان اقىن سول زامانداعى ادىلەتسىز بيلەۋشىلەر مەن ەلدى قاناپ وتىرعان نادان شەنەۋنىكتەردى اياماي سىناعان. فيزۋلي قاراپايىم جانۇيادان شىققانىمەن، باعدات قالاسىندا ءبىلىم الىپ، مەديتسينا، استرونوميا، لوگيكا، ماتەماتيكا، سونىمەن قاتار ەجەلگى گرەك جانە شىعىس فيلوسوفياسىنان ءنار العان ءوز ءداۋىرىنىڭ بەتكە ۇستار عالىمى دا بولعان. ءفيزۋليدىڭ نەگىزگى قابىرعالى شىعارماسى «ءلايلى مەن ءماجنۇن». بۇل داستان ارقىلى فيزۋلي ماڭگىلىك ۇلى ماحابباتقا سوزدەن قالانعان ءزاۋلىم ەسكەرتكىش قويىپ كەتتى. پوەما XVI عاسىردا جازىلعان، نەگىزگى وقيعالارى جالپاق جۇرتقا بەلگىلى. كىىشكەنتاي عانا شتريح. سول كەزدە جازىلعان «ءلايلى مەن ءماجنۇن» پوەماسىندا ءشوپ ۇستىندە وينايتىن حوككەي تۋرالى ايتىلادى. جانە ونى 14 جاسار ەر بالالار وينايدى ەكەن. ال، سپورتتىڭ رەسمي تاريحىندا ءشوپ ۇستىندە وينايتىن حوككەيدى ۇلىبريتانيانىڭ سپورتشىلارى 19 عاسىردىڭ اياق شەنىندە ويلاپ تاپتى دەپ ەسەپتەلىپ كەلەدى..
ءفيزۋليدىڭ شىعارماشىلىعى تۇركى ادەبيەتى ءۇشىن عانا ەمەس، كۇللى تاياۋ شىعىس ادەبيەتىنىڭ دامۋىنا زور ۇلەس قوسقان، الەمدىك ءسوز ونەرىنىڭ جاۋھارلارى قاتارىندا.
شامسي
بۇل اقىننىڭ ءومىربايانى تۋرالى ماعلۇمات وتە از. شامس اد-دين مۇحاممەد يبن ءالي يبن ماليكداد تەبريزي ءوز زامانىنىڭ بەدەلدى سوپىسى بولعان. ول ميستيتسيزم مەن فيلوسوفيانىڭ تەرەڭ بىلگىرى ەدى. اقىننىڭ كوزىن كورگەندەر ونىڭ ءتۇر-تۇلعاسى ادام كوزى تويمايتىن سىمباتتى بولعان دەسەدى، ال، ونىڭ ىشكى الەمىنە ۇڭىلگەن كىسى ءۇشىن عاجايىپ، ەرەكشە نۇرلى يماني الەم اشىلادى ەكەن. رۋحاني تاجىريبەسى وتە بيىك ويشىلعا جولىققان ادامزاتتىڭ ۇلى اقىندارىنىڭ ءبىرى دجالال اد-دين رۋمي وعان كوزسىز عاشىق بولعان دەيدى. دجالال اد-دين رۋميگە شامسي تاڭىرگە اپاراتىن جولدى نۇسقاپ، تەك رۋحاني قۋاتى مىقتى ادام ءۇشىن باياندى بولاتىن جاراتىلىس قۇپيالارىن اشىپتى. سوپىلىق پوەزياسىنىڭ بەلدى وكىلى شامسيمەن جولىققان ۇلى رۋمي ونى ءوزىنىڭ ۇستازى رەتىندە مويىنداپ، مەدرەسەدەگى وقۋىن تاستاپ، تۇبەگەيلى پوەزياعا بەت بۇرىپتى. رۋميدەي عاجايىپ اقىنعا ۇستاز بولا بىلگەن، وعان پوەزيانىڭ سۇلۋ عالامىن اشقان شامسي تۋرالى اقپارات از بولعانمەن، ءرۋميدىڭ شىعارماشىلىعىن زەرتتەۋشى عالىمدار، رۋمي ءوز عازالدارىندا كوپتەگەن ويلارىن ءشامسيدىڭ اتىنان جازعان دەيدى.
ناۋاي
الىشەر ناۋاي تۋرالى كوپتەگەن زەرتتەۋلەر جارىق كورگەن، ءالى دە ايتىلىپ، جازىلىپ تا ءجۇر. الىشەر ءناۋايدىڭ ادەبي مۇراسى وتە باي، ول تۋرالى زامانداستارىنان قالعان ەستەلىكتەر دە جەتەرلىك. ءبىز بۇل جەردە وزبەك حالقىنىڭ ۇلى شايىرى تۋرالى ايتىلاتىن كوپتەگەن حيقايالارىنىڭ بىرىنە عانا توقتالماقپىز. وسى حيقايادان ايگىلى اقىننىڭ بيىك پاراساتى مەن ۇلكەن ادامگەرشىلىگىنە ءتانتى بولامىز.
اليشەر ناۋاي تەرەڭ ءبىلىمىنىڭ ارقاسىندا سۇلتان حۋسەين اتتى بيلەۋشىنىڭ تۇسىندا باس ءۋازىر قىزمەتىنە دەيىن كوتەرىلەدى. ناۋاي وسى قىزمەتتە بولعاندا گەرات قالاسىندا كىتاپحانالار، مەشىتتەر مەن مەدرەسەلەر، شيپاگەرلىك ورتالىقتار جانە سول سياقتى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار نىساندار كوپتەپ بوي كوتەرگەن ەكەن. سۇلتان ءوزىنىڭ اقىن ءۋازىرىن قاتتى قادىرلەگەن دەسەدى. كۇندەردىڭ كۇنىندە ناۋاي مۇسىلماننىڭ بەس پارىزىنىڭ ءبىرىن ورىنداۋ ماقساتىندا سۇلتانعا كەلىپ، مەككەگە قاجىلىق جاساپ كەلۋىنە رۇقسات بەرۋىن وتىنەدى. وعان سۇلتان: «ءسىز ءوزىنىڭىزدىڭ يماندىلىعىڭىز بەن رۋحاني كەمەلدىگىڭىزدىڭ ارقاسىندا قاجىلىققا بارىپ كەلگەن كەز كەلگەن ادامنان بيىك تۇرسىز!» - دەپ جىبەرمەي قويىپتى. ارادا ءبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ، ناۋاي تاعى دا سۇلتاننان رۇقسات سۇراي كەلەدى. سۇلتان بۇل جولى دا: «ەگەر ءسىز مەككەگە كەتسەڭىز، مەنى قورشاعان ءارتۇرلى جامان نيەتتى ساياسي كۇشتەر مەنى تاقتان تايدىرىپ جىبەرۋى مۇمكىن، سوندىقتان ءسىز ماعان وسى كەزدە اسا قاجەتسىز» - دەپ تاعى دا اقىننىڭ قاجىلىعىنا قارسى بولىپتى. ءۇشىنشى رەت رۇقسات سۇراي كەلگەن اقىندى توقتاتاتىن ءۋاجى قالماعان سۇلتان اقىرى رۇقسات بەرگەن ەكەن. قۋانىشتان الىپ ۇشىپ، جولعا جينالۋ ءۇشىن ۇيىنە اسىعىپ كەلە جاتقان ناۋايگە كەدەي وتباسىنان شىققان ءبىر جاس جىگىت جولىعىپتى. جاس جىگىت اقىننان جاردەم سۇراۋعا ارنايى كەلگەن ەكەن. ناۋايدەن سول كەزدە كومەك سۇراپ كەلەتىن ادامداردا ەسەپ جوق كورىنەدى. جىگىتتى قاسىنا ەرتىپ، ۇيىنە جاقىنداعان ءناۋايدى ەسىكتىڭ الدىندا ءبىر توپ اقىن-سازگەرلەر، كىتاپ شىعارۋشىلار، سۋرەتشىلەر مەن ادەبيەتشىلەر، اسپازشى مەن باعباندار، ارباكەشتەر مەن ۇستالار، ۇستازدار مەن مولدالار جانە قاراپايىم حالىق كۇتىپ تۇرادى. جينالعان جۇرت ءناۋايدى كورە سالا، اياعىنا جىعىلىپ: «ءسىز قاجىلىققا كەتسەڭىز، ءبىزدىڭ كۇنىمىز نە بولادى؟ ءسىز عانا مىنا حالىقتىڭ قامىن ويلاپ، مۇددەسىن قورعايسىز! قاجىلىقتان باس تارتىڭىزشى!» - دەپ جالىنعان دەسەدى. قالىڭ بۇقارانىڭ كوڭىلىن قالدىرۋعا ءداتى بارماعان اقىن ۇيىندە قالىپ، قاسىنا ەرتىپ كەلگەن جىگىتتى ادام ساناتىنا قوسىپ، ونى كەيىن وزىنەن قالعان دۇنيە-مۇلىككە مۇراگەر ەتىپ تاستاپ كەتەدى...
ساعدي
ساعدي وزگە شايىرلارعا قاراعاندا ۇزاق ءومىر ءسۇرىپ، جاسى جۇزدەن اسىپ جىعىلعاندا ءفاني دۇنيەمەن قوش ايتىسىپتى. ونىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن زەرتتەۋشىلەر اقىن عۇمىرىن ءۇش 33 جىلعا ءبولىپ قاراستىرادى. ساعديدىڭ العاشقى 33 جىلى ءبىلىم الۋعا جۇمسالسا، كەيىنگى 33 جىلى جيھانكەزدىككە ارناپتى، ال، قالعان 33 جىلىن كورگەن-بىلگەنىن قاعازعا كوشىرۋگە قالدىرعان ەكەن. ءتاڭىردىڭ سىيعا تارتقان وسىنداي عۇمىرىندا اقىن نە كورمەدى دەسەڭىزشى. ءبىر مەككەنىڭ وزىندە ساعدي 14 رەت بولعان ەكەن! ءبىر ساياحاتىندا اقىن وتقا تابىناتىن ۇندىستەردىڭ قولىنا ءتۇسىپ، امالسىزدان ولاردىڭ دىنىنە كىرىپتى. تۇندە كۇزەتشىنى تاسپەن ۇرىپ تالدىرىپ، جاڭا دىنگە كىرگىزگەن حالىقتان قاشىپ قۇتىلعان دەسەدى. يەرۋساليمنىڭ ماڭىنداعى ءشولدىڭ ىشىندە قالىڭ ويعا بەرىلىپ كەلە جاتقان شايىردى كرەست جورىعىمەن شىعىسقا بەت العان ەۋروپا رىتسارلارى ۇستاپ الىپتى. بايعۇس اقىندى سيرياعا دەيىن اپارىپ، جاۋىنگەرلەر شايىرعا زىندان قازدىرىپ قويىپتى. ويدا جوقتا ونى ءبىر تانىس ساۋداگەر كورىپ قويىپ، 10 التىن دىلداعا ساتىپ الىپ، قۇتقارىپ الىپتى. ونىمەن قويماي، كورمەگەندى كورگەن ساعديدى ۇيىنە اكەلىپ، الگى ساۋداگەر بەت-الپەتى ۇسقىنسىز، وتىرىپ قالعان قىزىنا زورلاپ ۇيلەندىرىپتى. مۇنداي ازاپقا شىداماعان اقىن افريكاعا قاشىپ كەتىپ، ارتىنان جاياۋ جالپىلى تۋعان مەكەنى - شيراز قالاسىنا ارىپ-اشىپ جەتكەن ەكەن.
ساعديدىڭ عاجايىپ جىرلارى مەن اتاعى ءتىرى كەزىندە-اق ءوز وتانى اۋماعىنا ارى اسىپ كەتكەن. ايگىلى «گۇلستاننىڭ» اۆتورى 1292 جىلى شيراز شاھارىندا دۇنيە سالادى.
فيردوۋسي
ءبىز بۇل اقىننىڭ شىن اتىن دا بىلمەيمىز. ادامزات تاريحىندا اتاقتى «شاحنامەسىمەن» قالعان شايىردىڭ فيردوۋسي دەگەن ەسىمى - ادەبي پسەۆدونيم. ول «پەيىشتەن كەلگەن» دەگەندى بىلدىرەدى. فيردوۋسي اۋقاتتى جانۇيادا دۇنيەگە كەلگەنىمەن، كەيىنگى ومىرىندە كەدەيشىلىك پەن جوقشىلىقتان كوز اشپاعان ەكەن. فيردوۋسي وسى جوقشىلىقتان قۇتىلۋ ءۇشىن ادام تاڭقالارلىق پوەما جازۋدى ويلاستىرادى باستايدى. ول داستان بۇگىن الەمدىك ادەبيەت قازىناسىندا التىننان باعالى - «شاحنامە» ەدى. اقىن «شاحنامەسىن» جازىپ ءبىتىرىپ، ونى سول كەزدەگى بيلەۋشىگە سىيعا تارتپاق بولادى. ايتا كەتەتىن جاعداي، كولەمى بويىنشا الەمدە «شاحنامەن» تەڭ كەلەتىن ءبىر عانا داستان بار، ول بىرنەشە اۆتورلار جازىپ شىققان ۇندىلىك «ماحابحاراتا» اتتى ەپوس. ال، «شاحنامەنى» ءبىر ادام جازىپ شىققانىن ويلاساڭىز، ەرىكسىز اۆتوردىڭ الدىندا قۇرمەتپەن باس يەسىز. بۇل وتە اسقان ەڭبەكقورلىقتى، پوەتيكالىق شەبەرلىك پەن تەرەڭ بىلىمپازدىقتى تالاپ ەتەتىن ەڭبەك.
بىرىنەن سوڭ ءبىرى اۋىسا بەرەتىن بيلەۋشىلەر ءفيردوۋسيدىڭ ءۇمىتىن اقتاماي قويادى. اقىرىندا فيردوۋسي داستانىن ماحمۇد گازنەۆي دەگەن بيلەۋشىگە سىيعا تارتادى. ءوزى دە تاقپاق شيمايلايتىن سۇلتان اقىن ەڭبەگىن باعالاماي، وقىماي قويادى. سوعان رەنجىگەن فيردوۋسي سۇلتان تۋرالى اششى ساياسي ساتيرا جازىپ، بيلەۋشىنىڭ قاھارىنا قالادى. ماحمۇد گازنەۆي اقىندى ەلدەن قۋىپ جىبەرۋگە بۇيرىق بەرەدى.
ارادا جىلدار ءوتىپ، «شاحنامەنى» وقىعان سۇلتان ءوز قىلىعىنان ۇيالىپ، اقىننان كەشىرىم سۇراۋ ءۇشىن ونشاقتى تۇيەگە وڭگەرىلگەن سىي-سياپات جىبەرەدى. اڭىز بويىنشا، اقىن تۇرىپ جاتقان شاھاردىڭ قاقپاسىنان كەرۋەن كىرىپ كەلە جاتقاندا، ءبىر توپ ادامدار ءفيردوۋسيدىڭ مۇردەسىن جەرلەۋگە قاقپادان شىعىپ كەلە جاتىپتى...
حافيز
پارسىنىڭ ۇلى اقىنى حافيز شامسيدين شيراز قالاسىندا 1325 جىلى دۇنيەگە كەلگەن. ءحافيزدىڭ زامانىندا اقىندار اراسىندا وتە كوپ سايىستار ءوتىپ تۇرادى ەكەن. سول سايىستارعا ولەڭ جازا باستاعان حافيز دە قاتىسىپ، ۇنەمى جەڭىلىپ قالىپ جۇرەدى. وزىنەن ۇلكەندەرى بالا ءحافيزدى كەلەمەج قىلىپ، ابدەن اجۋالاعان سوڭ، بولاشاق ۇلى شايىر، وزىنەن ءبىر عاسىر بۇرىن ومىردەن وتكەن ميستيك اقىن بابا كۋحي ءشيرازيدىڭ مازارىنا بارىپ تۇنەيدى. بىرنەشە ساعات بويى باباسىنىڭ رۋحىنا جالىنىپ جاتقان بالا ۇيىقتاپ كەتەدى. ءحافيزدىڭ تۇسىنە سول كەزدە ءبىر اقساقال ەنىپتى دە: «بارا عوي، سەن ءۇشىن ءبىلىم مەن ءىلىمنىڭ ەسىكتەرى اشىق» - دەپتى. سول تۇستەن كەيىن بالا شايىردىڭ دارىنى كەڭىنەن اشىلىپ، گاۋھار تاستاي جارقىراي كورىنىپتى. كەلەسى ءبىر ايتىستاردا حافيزگە بۇكىل پارسى ەلىنەن تەڭ كەلەتىن اقىن تابىلماعان دەسەدى. اتاعى كەڭ جايىلعان اقىندى بيلەۋشىلەر ءوز سارايىنا شاقىرا باستايدى. ءومىرىنىڭ اياعىنا دەيىن حافيز اتاق پەن داڭقتىڭ ءتاتتى ءدامىن سەزىپ ءوتىپتى. الايدا، ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارىندا، سول كەزدەگى ساياسي جاعدايلارعا بايلانىستى جوقشىلىق پەن كەدەيشىلىكتىڭ ازابىن ابدەن تارتقان ەكەن.
يراندى باسىپ العان ءامىر تەمىر ءبىر كۇنى ءحافيزدى شاقىرتقان كورىنەدى. حافيز كىرىپ كەلگەن بويدا، وعان سۇستى ءامىر تەمىر: «مەن سامارقاند مەن بۇقارانى ساۋلەتتى شاھارلارعا اينالدىرۋ ءۇشىن، جارتى الەمدى قىلىشىمنىڭ كۇشىمەن باعىندىرىپ جۇرگەندە، سەن قايداعى ءبىر تۇرىكتىڭ قىزىنىڭ مەڭى ءۇشىن سونداي تاماشا قالالاردى بەرە سالاتىن كىمسىڭ ءوزىڭ؟» - دەپ كەكەتىپ سۇراپتى. وعان حافيز ويلانباستان: «مەنىڭ ءۇستىم مەن تۇرىمە قاراڭىزشى، ءامىرشىم! ەگەر مەن بايلىق پەن دۇنيەنىڭ قادىرىن بىلەتىن بولسام، مۇنداي كەدەي كۇيگە تۇسپەس ەدىم عوي!» - دەپ جاۋاپ قايىرىپتى. مۇنداي جاۋاپتى كۇتپەگەن اقساق تەمىر كۇلىپ جىبەرىپ، اقىنعا ۇلكەن قۇرمەت كورسەتىپ، سىي-سياپات جاساپتى دەيدى.
مىنە، ۇلى اباي باتا سۇراعان شايىرلاردىڭ قىسقاشا ءومىربايانى وسىنداي. ال، سايحالي دەگەن شايىر تۋرالى ماعلۇمات وتە از بولعاندىقتان بۇل ماقالادا ءبىز ول كىسى تۋرالى تولىققاندى اڭگىمە ايتا المادىق.
گەتە مەن اباي وزدەرىنە ۇستاز ساناعان شىعىس شايىرلارىن وقىعان ادامزاتتىڭ تاعى ءبىر جىر الىبى ا.پۋشكين: «شىعىس ولەڭدەرىنىڭ تابيعاتى مەن ءۇشىن ۇلكەن ساباق، تاماشا ۇلگى بولدى...» - دەپ مويىنداعان ەكەن.
اقبەرەن ەلگەزەك،
2012 جىل. 22 اقپان. Abai.kz مۇراعاتىنان.
Abai.kz