قازاقتىڭ تۇبىنە رۋشىلدىعى جەتەدى. مىسالعا، مەن اياداي اۋىلدا اقكىسى، اۋىلدىق وكرۋگتە وجاڭ بالاسى، قارقارالىدا قارا، قاراعاندىدا قاراكەسەك، استانا ياكي باسقا وبلىستا ارعىن بولۋعا ءتيىسپىن. (بولماساڭ دا ەن سالىپ قويادى. ءوزىم دە سوعان قالاي بوي ۇيرەتكەنىمە تاڭمىن.) ەكى-اق رەت قازاق بولدىم. تاتارستانعا ءھام ازىربايجانعا بارعاندا عانا قازاق اتانىپپىن. بۇل نە سۇمدىق؟ مەن ءوستىپ ءجۇرىپ قازاقستانعا، مەملەكەتكە قايتىپ قىزمەت ەتپەكپىن؟

جاڭا روللان سەيسەمباەۆ اعامىزدىڭ ەسسەسىن وقىپ جۇرەگىم اۋىردى. ابايدىڭ ۇلى تۇراعۇلعا قويعان ەسكەرتكىشتى شىمكەنتتەگى الدەبىر رۋشىل باسشىلار قيراتىپ تاستاپتى. بۇل ابايدىڭ ۇلىنا جاسالعان قاستىق پا، الدە ۇلتىنا جاسالعان قاستىق پا، ءوزىڭىز باعامداڭىز.

قازاق وسى رۋشىلدىعىنان، جۇزشىلدىگىنەن كورىپ باقتى عوي. ابىلقايىر مەن ابىلاي حانداردىڭ قازاقتىڭ باسىن قوسۋ مەحناتى شىڭعىس حاننىڭ ياكي بىلگەنىڭ ءيسى تۇركىنىڭ باسىن قوسۋداعى مەحناتىنان ءبىر مىسقال دا كەم ەمەس. بۇگىنگى قوعامدا قازاقتى بىرىكتىرۋ ءتىپتى قيىن. بۇل ءبىر جاعى بيلىكتىڭ يدەولوگيالىق دارمەنسىزدىگى بولسا، ەكىنشى ايىپ بىزدە، ياعني قالام يەلەرىندە. بۇگىنگى بيلىكتىڭ 50% ءوزىنىڭ قازاق ەكەنىن ارەڭ تانيدى. سوعان تالانتى اسىپ تۋعان ءبىزدىڭ اعا بۋىن ارىپتەستەرىمىز اسقان شەبەرلىكپەن رۋىن ۇيرەتىپ، رۋشىل قىلىپ قويدى. ءدىلى ورىس، ءتىلى ورىس نەمە ارتىنا قاراماي رۋشىل. ءبىزدىڭ اعالار سول تالانتىن بەيباق شەنەۋنىكتى قازاق قىلۋعا جۇمساسا ەتتى.

فەيسبۋگتىڭ بەتىن اشىپ قالساڭىز، اسەت ارعىن، اسەت كەرەي، اسەت البان، اسەت اداي (اسەتتى مىسالعا الىپ وتىرمىز) ت.ب تولىپ جاتقان ءپروفيلدى كورەسىز. ول نەگە كەرەك؟ اركىم ءوز رۋىنان شىققان باتىردى ماداقتاپ الەك. ءاۋ، كوكەلەر، ولار الدەقاشان رۋدىڭ كولەمىنەن شىعىپ، قازاقتىڭ ماقتانىنا اينالعان تۇلعالار. مىسالعا، بوگەنبايدى، قابانبايدى، ناۋرىزبايدى مەنشىكتەۋگە كىم قۇقىق بەردى؟ ولار ۇلتتىڭ جەكە مەنشىگى.

جىل سايىن ءبىر باتىر جاساپ شىعاراتىن فابريكا رۋلار بار. بۇل رۋارالىق باسەكەنىڭ ناتيجەسى. "كومپلەكس كارليكا" دەگەن دۇنيە. قازاقشا تانىمعا سالساق، ەرگەجەيلىنىڭ ءوزىن زور كورسەتۋى. رۋشىل قازاقتىڭ دەرتى وسى. وتكەننەن كۋلت جاساعانشا ءوزىڭ كۋلتقا اينالساڭشى. قازاقتا جامان رۋ جوق. ارقايسىنىڭ تاريحى مىڭجىلدىقتان اسادى. ءتىپتى، ءۇش جۇزدەگى رۋلار كەزىندەگى ءبىر رۋ. ءتىپتى ونى عىلىم دا دالەلدەپ قويعان. سوندا دا قويماي، كەزىندەگى اكىمشىلىك بولىنىستەن كىشى وتان جاساپ الدىق. وتاۋ ىشىنەن وتاۋ تىگىپ. ەندى وڭامىز با؟ ءوستىپ ءجۇرىپ بابالارىمىز جانىن ساداعا ەتىپ ساقتاپ قالعان مەملەكەتتىڭ وبالىنا قالامىز عوي. ەگەر ەرتەڭ وزگەگە جەم بولار بولساق، مەنىڭ ارعىن بولعانىم، سەنىڭ دۋلات بولعانىڭ، ونىڭ ءالىم بولعانى كىمگە كەرەك؟ پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆ سىرتقى ساياساتتا مىعىم بولۋى ءۇشىن ىشكى ساياساتتى، ۋاحابيزم مەن رۋشىلدىقتىڭ كۇرمەۋىن شەشپەي بولمايدى. وسىنى ءتۇسىنىپ، شارا قولدانسا ەكەن. مىسالعا امەريكادا يا بولماسا ەۋروپادا، "سەن ءراسسيستسىڭ" دەگەن سوزدەن ولەردەي قورقادى. بۇل مىنە يدەولوگيانىڭ جەمىسى. بىزگە دە وسى يدەولوگيا كەرەك. ايتپەسە، ۇزاققا بارمايمىز. ىشتەن ءىريمىز.

توبەمىزدەگى ھاق قۇدايعا مەنىڭ رۋىمنىڭ، ءتىپتى ءناسىلىمنىڭ ماڭىزى جوق. جەر شارىنداعى باسقا ۇلتتاردىڭ دا مەنىڭ ارعىن ەكەنىممەن شارۋاسى جوق. كەشەگى بابالارىمىز وسىدان زارداپ شەكتى. بۇگىنگى قازاقستاننىڭ اياعىنداعى كىسەن دە وسى. ەندى ۇرپاعىمىز زارداپ شەكپەسىنشى. وسى پوستتى جازىپ وتىرعاندا الاشتىڭ ءبىرتۋار ۇلى مۇستافا شوقايدىڭ "اعالار، قىپشاق دەگەن ۇلت جوق، قازاق دەيتىن عانا ۇلت بار" دەگەنى ويعا ورالدى. وسىدان اسىرىپ نە ايتايىق؟! ۇلى ءجۇز دەيتىن ۇلت جوق. ورتا ءجۇز دەيتىن ۇلت جوق. كىشى ءجۇز دەيتىن ۇلت جوق. "ۋ ىشسەڭ رۋىڭمەن" دەيتىن رۋلىق، تايپالىق ءومىر ءسۇرۋ سالتى ەسكىرگەن. ءتۇبىڭدى تانى، ءبىل. بىراق، بولىنبەيىكشى. قازاقستانىمىز امان بولسىن دەسەك.
مەن بۇنى قالام يەلەرىنە، اعالارىما، زامانداستارىما قاراتا ايتىپ تۇرمىن. قۇلدانىپ كەتكەن شەنەۋنىككە، بايشىكەشكە رۋشىلدىقتى ۇيرەتكەن تالانت-قاجىرىمىزدى ۇلتتى ۇيىستىرۋعا جۇمسايىقشى. ۇرپاقتىڭ كوز جاسىنان قورقايىق.

P.S پوستتىڭ قايبىر جەرلەرىندە رۋ اتتارىن ادەيى باس ارىپپەن جازدىق. ەكىنشىدەن بۇل مەنىڭ رۋشىلدىق كومپلەكسىنەن ارىلۋىم دەپ بىلگەيسىز. اربىردەن سوڭ بۇل حات وزىمە باعىشتالعان بولۋى بەك مۇمكىن.

جانات جاڭقاشۇلىنىڭ جازباسى

Abai.kz