ءتىل ماسەلەسى - كەزەك كۇتتىرمەيتىن ماسەلە!
مەملەكەتتىك ءتىل ءتيىستى تۇعىرىنا قونعانشا، بۇل ماسەلە كۇن تارتىبىنەن تۇسپەيدى!
مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭ قابىلداۋ ماسەلەسىن «اق جول» پارتياسى قر پرەزيدەنتى جانىنداعى ۇلتتىق كەڭەستىڭ 2019 جىلى وتكەن ءبىرىنشى وتىرىسىندا كوتەرگەنى ءمالىم. وسىناۋ ۇسىنىس بويىنشا قوعام تالابىنا ساي مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭ جوباسى تۇجىرىمداماسى جاسالىپ، 2020 جىلى ۇكىمەتكە جىبەرىلىپتى. اتالمىش زاڭ تۇجىرىمداماسىنىڭ ۇكىمەتتە قوزعاۋسىز جاتقانى ءاربىرىمىزدى الاڭداتاتىنى انىق.
بۇرىن تۋعان ءتىلىن بىلمەسە دە، بيلىكتىڭ تىزگىنىن ۇستاعانداردىڭ تىرلىگىنە شىداۋ مۇمكىن بولسا، قازىرگىدەي گەوساياسي جاعدايدا قول قۋسىرىپ وتىرۋ قاۋىپكە باس تىگۋمەن بىردەي.
قازاقتىڭ ۇلان بايتاق جەرىنە كورشى مەملەكەتتەردىڭ كوز تىگىپ وتىرعان وسىنداي كەزدە ىرگەمىزدى بەكەمدەي ءتۇسۋىمىز قاجەت. كورشىمىز قىتايدىڭ بالقاشقا دەيىنگى جەرلەردى وزدەرىنىڭ جەرلەرى دەپ وقىتۋى ءبىزدى ويلاندىرۋى ءتيىس. ءبىز قازىر ولاردىڭ «ەركەلىكتەرىن» كوتەرە بەرسەك، مەملەكەتىمىزگە ءوز قولىمىزبەن قاۋىپ توندىرەمىز. سوندىقتان دا ءبىز قازاق تىلىنە دەگەن قارسىلىققا بۇدان بىلاي توزە المايمىز. ناقتىراق ايتساق، ءبىر ءتىل – ءبىر مەملەكەت بولۋى كەرەك. قازاق ءتىلىنىڭ ۇلتارالىق قاتىناس تىلىنە اينالۋى كەرەكتىگىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ شەگەلەپ تۇرىپ تەكتەن تەككە ايتقان جوق. ەندى وسى باعىتتا ناقتىلى ىستەر اتقارىلاتىنىنا سەنىمدىمىز.
مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسىن زاڭ جۇزىندە جەكە دارا انىقتاۋدى جۇرەگى ەلىم دەپ سوققان ءاربىر ازامات قالايتىنى ءسوزسىز. قازاق ءتىلىن قولداپ، «قازاق ءۇنى» ۇلتتىق پورتالىندا 130 مىڭعا جۋىق قول جينالۋى ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ وتىز جىلدىعىنداعى تاريحي جاعداي دەسەك اسىرا ايتقاندىق ەمەس.
بۇل قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسى كەزەك كۇتتىرمەيتىن ماسەلە ەكەندىگىن كورسەتىپ تۇر. ءماجىلىس دەپۋتاتى قازىبەك يسانىڭ «اق جول» پارتياسىنىڭ فراكتسياسى اتىنان قويعان وسىناۋ ەل ءۇشىن اسا ماڭىزدى تالابى حالىق بولىپ جاپپاي قولداۋدى قاجەت ەتەدى. قازاق ءتىلى ءوزىنىڭ ءتيىستى تۇعىرىنا قونعانشا، ءبىز بۇل ماسەلەنى كۇن تارتىبىنەن تۇسىرمەۋىمىز ءتيىس.
سونداي-اق، مەن حالىق قالاۋلىلارىنىڭ اراسىندا ۇلتقا جانى اشيتىن ەلدىڭ بىردەن-ءبىر ازاماتى دەپ قازىبەك يسانى تانيتىندىقتان، ەندىگى جەردە ەلىمىزدەگى مەملەكەتتىك مەكتەپتەردەگى بارلىق باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنا ساباق تەك عانا قازاق تىلىندە وتكىزىلۋىن تالاپ ەتسە دەگەن ۇسىنىسىم بار. بۇل قازاق ءتىلىنىڭ ابىرويىن ودان ءارى اسقاقتاتۋعا باعىتتالعان جول.
ءوزىم تۇرىپ جاتقان كەرەكۋدە مەملەكەتتىك ءتىلىمىز – قازاق تىلىندە تازا قىزمەت كورسەتەتىن مەكەمە جوقتىڭ قاسى. ول ءۇشىن پوليتسيا قىزمەتىنە جۇگىنىپ، تەك عانا زاڭ جۇزىندە تالاپ ەتۋىمىز قاجەت. بۇل تۇرعىدا جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ كوزبوياۋشىلىق ارەكەتتەرىنە ءجيى تاپ بولامىن. مۇنى الەۋمەتتىك جەلىلەردە ايتىپ تا، جازىپ تا ءجۇرمىن. ءوزىمدى قولداۋشى حالقىم باردا قازاق ءتىلى ءۇشىن كۇرەسە بەرەتىنىمدى تاعى دا ايتا كەتكىم كەلەدى.
رۋزا بەيسەنبايتەگى
Abai.kz