IT قاۋىپسىزدىك - تاۋەلسىزدىكتىڭ ماڭىزدى فاكتورى
قازاقستان ۇكىمەتى «ەلەكتروندى ۇكىمەت» (eGov) پلاتفورماسىن جاساۋ ءۇشىن رەسەيدىڭ سبەر كومپانيالار توبىمەن مەموراندۋمعا قول قويعانى بەلگىلى. بۇل كەلىسىمگە ەكى ەل پرەزيدەنتتەرى قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ كوزىنشە قول قويىلعان.
بۇل تۋرالى قر تسيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيا جانە اەروعارىش ءوندىرىسى ءمينيسترى باعدات ءمۋسيننىڭ ءوزى مالىمدەگەن. «Atameken Business» ارناسىنىڭ ەفيرىنەن نەگە رەسەيلىك كومپانيا قىزمەتىنە جۇگىنگەنىن تۇسىندىرۋگە تىرىسقان مينيستر مۋسين ەكى تاراپتىڭ قۇقىق-قۇزىرەتتەرى تۇگەل جازىلاتىن اتالعان كەلىسىمگە كەلەسى جىلدىڭ ناۋرىز-ءساۋىر ايلارىندا قول قويۋ جوسپارلانعانىن ايتقان. ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، جوبا 5 جىلعا جوسپارلانعان. قۇنى – 500 ميلليون دوللاردى قۇرايدى. ءبىز بۇل تۋرالى Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىندا ەگجەي-تەگجەيلى جازدىق.
ونان سوڭ، مينيستر ءمۋسيننىڭ ءوزى Facebook-تەگى جەكە پاراقشاسىندا سبەر مەن ەكىاراداعى مەموراندۋمنىڭ ءمان-جايىن تۇسىندىرۋگە تىرىسىپ، مالىمدەمە جاساعان. وندا:
«eGov.kz پورتالى تەك قانا قازاقستانعا تيەسىلى جانە ەشكىمگە بەرىلمەيدى. مەموراندۋم – كەلىسىم-شارت ەمەس. ال بولىنەتىن 500 ملن-نىڭ بارلىعى سبەر-گە جۇمسالمايدى»، - دەپ اقتالعانداي بولعان.
بۇگىن ماجىلىستەگى «اق جول» فراكتسياسىنىڭ وكىلى، دەپۋتات ماقسات رامانقۇلوۆ قر پرەمەر-ءمينيسترى اسقار ءماميننىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولداپ، «سبەر-مەن» كەلىسىم جاساسۋ - جىلدار بويى تسيفرلاندىرۋعا بولىنگەن ميللياردتاعان قارجىنىڭ ءتيىمسىز پايدالانىلعانىن مويىنداۋ ما»، - دەپ سۇراپتى.
ءبىز ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ اتالعان ساۋالىن وقىرمان تالقىسىنا ۇسىنباقپىز...
قر پرەمەر-ءمينيسترى
ا.ۇ.مامينگە
قۇرمەتتى اسقار ۇزاقپايۇلى!
قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ رەسەي «سبەربانكىمەن» تسيفرلىق ۇكىمەت پلاتفورماسىن قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمى قوعامدا ۇلكەن داۋ تۋدىردى.
«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ فراكتسياسى وتكەن جىلدارى جەكەلەگەن مينيسترلىكتەردىڭ، جالپى العاندا تسيفرلىق دامۋ ماسەلەسىنىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەر جۇمىسىنداعى ساتسىزدىكتەرىن بىرنەشە رەت سىنعا العان ەدى.
قولدانىستاعى پلاتفورمالاردىڭ قابىلەتسىزدىگى، اسىرەسە، وتكەن جىلدىڭ كوكتەمىندە پاندەميا باستالعان سوڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ، الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ، ءبىلىم بەرۋ، سالىق سالۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە باسقا دا كوپتەگەن ەلەكتروندىق قىزمەتتەردىڭ كەمشىلىكتەرى ايقىن بولدى.
سول كەزدىڭ وزىندە مەملەكەتتىڭ جىلدار بويى تسيفرلاندىرۋعا بولىنگەن ميللياردتاعان قارجىنىڭ ءتيىمسىز پايدالانىلۋى انىقتالدى.
مەملەكەتتىك ورگاندار مەن جاۋاپتى تۇلعالاردىڭ جاعدايدى تۇزەتۋ بويىنشا جاساعان ارەكەتتەرى ءتيىستى ناتيجە بەرمەدى. ءتىپتى، پلاتفورمالاردىڭ ودان ءارى الىستاۋىنا، ونى ازاماتتار مەن بيزنەستىڭ پايدالانۋىنىڭ كۇردەلەنۋىنە الىپ كەلدى.
ال قازىرگى زاماناۋي تەحنولوگيالار مەن جاڭا الەمدىك جاعدايلاردى ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان ءۇشىن مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى تسيفرلىق دامىتۋدا ارتتا قالۋ پروبلەماسى جىل وتكەن سايىن وتكىر بولىپ تۇر. سوندىقتان بارلىق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ IT-جۇيەلەرىن بىرىڭعاي پلاتفورماعا كەلتىرۋ، زامانعا ساي جاڭعىرتۋ قاجەتتىگى شىنىمەن دە جۇيەلى پروبلەماعا اينالدى.
دەگەنمەن، بىرقاتار ماسەلەلەر اشىق كۇيىندە قالىپ وتىر.
بىرىنشىدەن، اتالعان كەلىسىمدى وتكەن جىلدارى تسيفرلاندىرۋ باعدارلامالارىنا بيۋدجەتتەن بولىنگەن قارجىنىڭ ءتيىمسىز جۇمسالعانىن مويىنداۋ دەپ باعالاۋعا بولا ما؟
ەگەر سولاي بولسا، وندا وتكەن جىلدارى مەملەكەتتىڭ ناقتى قانشا قارجىسى مەملەكەتتىك قىزمەت كورسەتۋدى تسيفرلاندىرۋعا جۇمسالدى جانە ونىڭ ءتيىمسىز جۇمسالعانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك كىمنىڭ موينىندا؟
ەكىنشىدەن، وسى كەلىسىمدى دايىنداۋ كەزىندە وتاندىق نەمەسە ەڭ مىقتى حالىقارالىق IT-كومپانيالاردىڭ مۇمكىندىكتەرى ەسكەرىلدى مە؟ ونى دايىنداۋ بارىسى اشىقتىق پەن ادال باسەكەلەستىككە قانشالىقتى ساي بولدى؟
ۇشىنشىدەن، كەلىسىمدى ىسكە اسىرۋ بارىسىندا اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك مۇددەلەرى قالاي قورعالادى؟
وسىعان بايلانىستى بۇقارالىق باسپاسوزدە جاريالانعان تسيفرلىق دامۋ جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترىنىڭ تۇسىندىرمەلەرى جۇرتشىلىقتى قاناعاتتاندىرمايدى، كەرىسىنشە ودان دا كوپ سۇراقتار تۋىنداتادى. ونىڭ سەبەبى سەرۆەرلەردى قازاقستاندا ورنالاستىرۋدا عانا ەمەس، ولاردا ساقتالاتىن اقپاراتقا بوتەن تۇلعالاردىڭ قولجەتىمدىلىگىن شەكتەۋدىڭ تەحنولوگيالىق مۇمكىندىگى بار ما دەگەن ماسەلە.
جيىرما ءبىرىنشى اقپارات عاسىرىندا IT قاۋىپسىزدىگى ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنىڭ ماڭىزدى فاكتورى دەپ سانايمىز.
جاۋاپتاردى زاڭدا بەلگىلەنگەن مەرزىمدە بەرۋلەرىڭىزدى سۇرايمىز.
قۇرمەتپەن،
«اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى
Abai.kz